واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: نگاهترور بوتو، مشرف را به اغما بردلكه ننگ دوران ژنرال
نفيسه حقيقتجوانبيشك نميتوان از تاريخ پاكستان حرف زد، اما به ترور بوتو اشاره نكرد. زني كه يكي از مهمترين دوران اين كشور را رقم زده بود و به زعم بسياري از تحليل گران، مرگش بستر كنارهگيري مشرف را فراهم كرد. اگر چه هنوز هم بر سر صلاحيت بوتو در هدايت پاكستان حرف و حديث بسيار است، اما نميتوان اذعان كرد كه او در سال هاي پاياني عمرش، براي جبران مافات گامهاي موثري برداشت.
بينظير بوتو يكي از برجستهترين زنان سياستمدار پاكستان و نخستين زن مسلمان تاريخ جهان اسلام بود كه به مقام نخستوزيري در يك كشور اسلامي رسيد. بينظير نيز مانند پدرش ذوالفقار علي بوتو گرايشهاي سوسياليستي و پوپوليستي داشت. او از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۰ و ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ ميلادي به نمايندگي از حزب مردم نخستوزيري كشورش را بر عهده داشت و در دوران فعاليت سياسياش بارها از سوي دادگاههاي پاكستان و دولت كشورهاي مختلف به فساد مالي متهم، و با حكم دادگستري پاكستان به زندان محكوم شد و همين اتهام هم موجب شد وي در سال 1996 از مقام نخستوزيري بركنار شود.
اين زن سياستمدار و رقيب پرويز مشرف رييسجمهوري سابق پاكستان، پس از بركناري از نخستوزيري و بعد از ۸ سال تبعيد خود خواسته در بريتانيا و دبي در ۱۸ اكتبر سال ۲۰۰۷ به پاكستان بازگشت.
در ۲۷ سپتامبر سال ۲۰۰۰، دولت بريتانيا اسناد و مداركي را به دولت پاكستان تحويل داد كه در آنها اطلاعاتي در مورد فساد مالي بينظير و شوهرش وجود داشت. در آن زمان دولت تازهكار پرويز مشرف همسر بوتو را به كلاهبرداري و اختلاس ميليونها دلار از پاكستان و به دست آوردن اموالي با استفاده از پولهاي اختلاس شده، كرد. سرانجام مشرف در بهار سال 2007 دستور توقف رسيدگي به تخلفات مالي بوتو را صادر كرد و اين اقدام به گفتوگوهاي دو طرف بر سر مشاركت در قدرت انجاميد.
سرانجام بينظير در 18 اكتبر همان سال بار ديگر وارد پاكستان شد تا با تلاش براي كسب مجدد كرسي صدارت پاكستان ماموريت خود را براي پروژه برچيدن طالبان و القاعده چيزي كه تا پيش از اين خلاف آن را انجام ميداد، به سرانجام برساند. اما در جريان اين رويدادها مورد حمله تروريستي قرار گرفت و با وجود اينكه به وي آسيبي نرسيد، اما حمله نافرجام دستكم ۱۳۵ كشته و ۳۲۰ زخمي برجاي گذاشت.
بينظير ساعاتي بعد از اين انفجار در گفتوگويي مطبوعاتي محافظهكاران هوادار ژنرال ضياءالحق، فرمانده نظامي سابق پاكستان را به حمايت از افراطياني كه قصد كشتن او را داشتند متهم كرد و مدعي شد افراطيون نميتوانند بدون پشتيباني از پناهگاههايشان در كوهها بيرون بيايند و عملياتي اين چنيني را انجام دهند. او در ۹ نوامبر ۲۰۰۷، به مدت ۳۰ روز در بازداشت خانگي بهسر برد كه اين بازداشت با در خواست جورج بوش رييسجمهوري آمريكا لغو شد.
سرانجام پس از چندين رشته ترور ناموفق، بينظير بوتو در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۷ ميلادي در يك حملهتروريستي-انتحاري در شهر راولپندي در استان پنجاب به قتل رسيد.
پرويز مشرف، نخستوزير وقت پاكستان اينترور را كه باعث ايجاد شورشهاي فراوان در سراسر پاكستان شد، به گروههاي تروريستي نسبت داد. جورج بوش، رييسجمهوري ايالات متحده نيز اين حركت را تلاشي براي تضعيف دموكراسي پاكستان برشمرد و اين در حالي بود كه بوتو به عنوان نماينده حزب مردم در 30 اكتبر سال 2000 ميلادي در مصاحبهاي با لوموند عنوان كرده بود روي كارآوردن طالبان يكي از نقشههاي انگليس بود و آمريكا آن را مديريت كرد. سعوديها هزينهاش را پرداختند و او نيز اسباب اجراي چنين طرحي را فراهم كرد!
بسياري از تحليلگران بر اين اعتقادند كه بازگشت دوباره بوتو پس از رسواييهاي مالي و ادعاهاي او براي اعاده دموكراسي در پاكستان تنها به اين دليل بود كه برنامهاي از پيش تعريف شده قدرت را پيش از اجراي دموكراسي در كشور ميان او و رقبايش از جمله مشرف تقسيم كرده بود.
با وجود اينكه ظاهر امر و پايان داستان بوتو نظريه توافق بر سر تقسيم قدرت را باترديد همراه ميكند، اما واقعيت اين بود كه بدون توافق بر سر تقسيم قدرت، بينظير نميتوانست در سايه حكومت ژنرال مشرف به پاكستان بازگردد، اما ترور بوتو و اغتشاشات داخلي و جنجالهاي بينالمللي كه بخش عظيمي از آن از سوي رسانههاي آمريكايي به راه افتاده بود ادامه كار را براي مشرف نيز دشوار كرد تا جايي كه پس از گذشت 9 سال از حكومت مرد قدرتمندي همچون ژنرال مشرف كه توان سياسي خود را تا حدودي مرهون حمايتهاي نظامي ارتش پشت سرش است، او نيز مجبور به كنارهگيري از قدرت شد.
نشريه تايم در تحليلي با اشاره به اين ماجرا عنوان كرده است كه با توجه به اينكه جورج بوش نيز زمان چنداني براي سروسامان دادن اوضاع پاكستان ندارد، بعيد به نظر ميرسيد كه بقاء و ادامه كار مشرف نيز بتواند گرهاي از كار دولت آمريكا در اين بخش از آسيا باز كند به خصوص كه قدرت هستهاي پاكستان نيز همواره سايهاي از ترديد را با ابرقدرتهايي همچون آمريكا همراه كرده است.
تايم همچنين معتقد است كه مرگ بوتو موجب شد كاخ سفيد بيش از پيش از پاكستان به عنوان يك كشور صاحب قدرت نظامي احساس هراس و نگراني كند. اگرچه مشرف و انديشههايش نميتوانست به تنهايي تهديدي براي برنامههاي آمريكا در پاكستان و كشورهاي همسايهاش به شمار آيد، اما قدرت گرفتن و افزايش نفوذ روز افزون دولت نظامي مشرف ميتوانست به سرعت تبديل به يك ضدحمله عليه ايالات متحده شود.
اين در حالي است كه مردم پاكستان نيز از بركناري و استعفاي مشرف ابراز رضايت كردهاند و اين اقدام وي را يك گام بزرگ در تحقق دموكراسي در اين كشور ميدانند به خصوص كه نواز شريف، رهبر حزب مسلم ليگ نواز و نخستوزير سابق پاكستان نيز در واكنش به استعفاي مشرف گفت: اين رويداد پيروزي بزرگي براي مردم پاكستان به شمار ميآيد، چرا كه پاكستان با رهايي از حكومت ژنرال مشرف از رژيمي ديكتاتوري رهايي يافت.
بيلاوال بوتو زرداري، پسر 19 ساله بينظير بوتو، نخستوزير سابق پاكستان كه پس از كشته شدن مادرش به عنوان رييس حزب مردم پاكستان (PPP) معرفي شد نيز از استعفاي پرويز مشرف استقبال كرد و پيشبيني كرد كه رييسجمهور آينده پاكستان از حزب مردم بوتو خواهد بود.
جالبتر اينكه مقامات افغانستان ابراز اميدواري كردند كه كنارهگيري مشرف به تقويت دولت پاكستان و استقرار دموكراسي در اين كشور منتهي و موجب استقرار دولت مدني و برپايي دموكراسي در پاكستان شود.
پنجشنبه 31 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 113]