واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: خدمات حمل و نقل شهري انتظارات را برآورده نمي كند-2
نماي اول: نوسازي فيزيكي و جذابيت رنگ هاي نشاط آور در بخشي از ناوگان حمل و نقل شهري اعم از اتوبوس و تاكسي شهرهايمان به دليل رواني و زيبايي اگر چه نياز و اتفاق ديرپا و خجسته اي است اما از آن جا كه پديده هاي مثبت اجتماعي مي بايد رفاه و سهولت خدمات عمومي جامعه را گسترش دهند متأسفانه اين نوسازي و زيبايي در پروسه گاز سوز شدن بخشي از آنها به كمبود جايگاه هاي سوخت گيري گرفتار آمده است. به عبارتي اصلا به چشم نمي آيد.!
نماي دوم: روزانه صدها وسيله نقليه سنگين و سبك حمل و نقل عمومي در صف هاي طولاني مدت سوختگيري گاز و بنزين غيرفعال مي مانند و به نوعي ناخواسته فشار مضاعفي را بر چرخه ضعيف سرويس دهي حمل و نقل ناوگان تحميل مي كنند. متأسفانه خستگي كهنه برآمده از انتظار كشدار آمدن يك اتوبوس يا يافتن يك تاكسي همچنان بر تن و چهره شهر و مردم نشسته است.
نماي سوم: تركش هاي كمبود جايگاه عرضه سوخت كه حاصل ناهماهنگي در برنامه ريزي ها متناسب با كميت و كيفيت وسايل نقليه عمومي است همچنان آزار دهنده اند. گروهي از رانندگان تاكسي همچنان دربستي كار مي كنند كه بر شيريني تحولات در ناوگان قديمي و پرسن و سال سايه افكنده است. البته وعده هايي در جايگزيني تاكسي هاي فرسوده همچنان پابرجاست.
روي مبل تمام چرم زعفراني رنگ پشت ميز كارش مي نشيند. چراغ مطالعه قناري رنگ را روشن مي كند. عينكش را كمي روي بيني اش پايين مي آورد. از لابلاي چند روزنامه، يكي را جدا مي كند. صفحه جدولش را تا مي كند. از جا قلمي همرنگ مبل روي ميز كه چند تا مداد تراش خورده و خودكار و قلم است، قلم خودنويس طلايي رنگ را برمي دارد. از رديف افقي شروع مي كند. اولين رديف، سيزده حرفي است. روي چهارخانه ديگر فكر مي كند. با حروف «ن.س.ي.م» پرمي كند. در ستون ديگر يك سه خانه اي مي بيند: «خ.و.ش» تلفن همراهش رنگ مي زند-... «جدول حل مي كنم...- مدل پايين نباشد. متاليك باشد... راسي اون باغ چطور شد؟... راضيش كن. فردا با هم بيايين به اداره... صبح نه، جلسه مهمي دارم. بعدازظهر... منتظرم.» رديف ديگر را مي خواند. دو خانه اي است، كمي فكر مي كند... با صداي ضعيف هجي مي كند: «ص... «زنگ همراه، زمزمه اش را محو مي كند...»
تاكسي واژه اي عمومي براي دربستي
در جريان تهيه اين شماره از گزارش از تعدادي راننده تاكسي هاي مختلف پرسيدم: «چرا برخي از همكاران شما از برابر انبوه مسافران خالي و با سرعت مي گذرند. چرا برخي تك مسافر را سوار مي كنند و چرا اين قدر دنبال دربستي ها مي گردند؟ در پاسخ آقاي شادتي اشاره كردند، يكي از آنان از اين كه 40 درصد تاكسي هاي گازسوز هرروز در دو نوبت و طي 4-3 ساعت در صف سوختگيري گاز مي خوابند گلايه داشت. ديگري هم گفت كه سوخت گاز كفاف نمي دهد و بنزين آزاد هم هزينه ها را افزايش مي دهد به ناچار رو به دربستي ها مي كنند و آن ديگري از افزايش دستمزدها و هزينه هاي قطعات ماشين و تعويض آن گفت.
«حميدرضا رستمي» مي گويد: «تاكسي وسيله خوبي است اما از آن استفاده بهينه نمي شود. تاكسي وسيله جابه جايي مسافران و امرار معاش راننده است ليكن بعضي وظيفه جابه جايي مسافران را رعايت نمي كنند. با تاكسي خالي شان دنبال مسافر دربستي مي گردند. برخي هم از تاكسي شان به عنوان وسيله زيرپاي خود استفاده مي كنند! به اين دلايل مسافر به راحتي و آساني نمي تواند از اين وسيله نقليه عمومي استفاده كند».
رابطه مجهول دربستي با هزينه ها
«تندكاران» راننده تاكسي، پيش از آن كه به سؤالم مبني بر اين كه چرا بعضي از رانندگان تاكسي خالي دنبال مسافر دربستي مي گردند؟ به ساعتش نگاه مي كند و مي گويد: «ساعت 12 ظهر و اوج گرماي هواست. راننده اگر مسافر در مسيرش باشد دربست مي برد...» او هم مثل برخي از همكارانش دليل دربست بردن مسافر را به هزينه هاي مختلف گره مي زند: «تعويض ديسك صفحه با دستمزد 100 هزار تومان تمام مي شود. سازمان، امكانات تعويض قطعات را ندارد، فقط كار تعويض در سه تا تعميرگاه تاكسيراني در آزادي، شهيد رجايي و جاده دماوند دارد كه دستمزدشان نسبت به بيرون، كم است. اين مراكز هم جوابگوي هزاران تاكسي نيستند.»
به عنوان مسافر جلوي يك تاكسي زرد رنگ در حال حركت دست بلند مي كنم. «ميدان وليعصر». راننده حدود 35 سال مي نمايد. عينك دودي بر چشم داره. مي گويد: «سه تومن» مي گويم: «چرا دربست. تاكسي متر بزن كرايه واقعي بگير» مي گويد: «اگر با شخصي بروي حداقل 4 تومن بايد بدهي» گاز مي دهد و مي تازد. مردي ميانسال و رهگذر كه گفت و گوي ما را شنيده به من سفارش مي كند: «در هر خيابان اين تاكسي ها سبز، زرد و سفيد و نارنجي فراوان شده اند اما بيشترشان مسافر دربستي مي برند. راستي چرا با اتوبوس نمي روي؟»
40 درصد تاكسي ها نيمه فعال اند
«چنانچه 100 هزار تاكسي در تهران مشغول كار باشند، حدود 40 درصد هميشه غيرفعال هستند به خاطر آن كه روزي چند ساعت در صف سوختگيري گاز مي ايستند.»
«رستمي» راننده تاكسي بي سيم با اين فرض، مي افزايد: «اين در حالي است كه بعضي از پمپ هاي جايگاه هاي سوختگيري نقص دارند و گاه هم به علت قطع برق، كار نمي كنند. از طرف ديگر سهميه روزانه بنزين تاكسي هاي دوگانه سوز حدود 6 ليتر است. اين ميزان براي كار از ساعت 7-6 صبح تا 10-9 شب بسيار كم است. براي سو ختگيري گاز هم هر روز در دو نوبت صبح و بعدازظهر مجبوريم هر بار يك ساعت و نيم در صف باشيم.» او مي افزايد: «سهميه روزانه دوگانه سوزها 13 ليتر بود اما شايد به خاطر آن كه برخي مقداري از اين سهميه را به كسان ديگر مي فروختند، آن ميزان به 6 ليتر كاهش داده شد». اين راننده هم همان مقايسه سهميه بنزين بين تاكسي هاي «موقت- ساماندهي شده» با دوگانه سوزها را مطرح مي كند به اضافه اين كه مي گويد آن ها و برخي ديگر، هزينه هاي تاكسي هاي بي سيم را ندارند.
خودروهايي كه نفس تنگي دارند
تندكاران يك راننده تاكسي وضعيت تاكسيراني را در حد بسيار ضعيف توصيف مي كند. وي از تاخير وعده ها در تحويل و جايگزيني تاكسي هاي فرسوده گلايه مند است.
مي گويد كه از ماههاي پيش كارهاي اداري و بانكي براي تبديل به احسن خودروي فرسوده اش را انجام داده اما حالا كه به سازمان تاكسيراني مراجعه مي كند تنها يك جمله تكراري و آزاردهنده مي شنود «فعلا خبري نيست». ادامه مي دهد: «سه ماه معطل خودرو مانده ام متقاضيان تاكسي هاي ديگر راحت وسيله نقليه خود را تحويل مي گيرند اما امثال من سالهاست كه در انتظاريم.»
به راستي نظارت و كنترل تاكسي هاي فعال و نيمه فعال چگونه است؟
11هزار متقاضي
در كوچه مشكلات مديران!
شايد راننده اي كه شرح و وصفش درباره تاخير تحويل تاكسي نو را در بالا خوانديم يكي از 11هزار و 182نفر متقاضي منتظر تبديل به احسن خودروهاي فرسوده شان باشد كه مدتها پيش ثبت نام كرده اند. هنوز به تاكسي جديد دست نيافته اند. «تيموري كرماني» مديرعامل سازمان تاكسيراني تهران، چندي قبل اين موضوع و علت عدم تحويل تاكسي هاي مذكور را چنين بيان كرده است كه از دي ماه سال گذشته 11هزار و 182نفر دارندگان تاكسي فرسوده براي نوسازي تاكسي خود ثبت نام كرده اند اما هنوز هيچ يك از اين عده نتوانسته اند خودروي جديد دريافت كنند. دليل تعويق افتادن تحويل خودروهاي جديد از سوي ستاد مديريت حمل و نقل و سوخت، افزايش قيمت خودروها اعلام شده است. به گفته وي شركت ايران خودرو قيمت خودروهايي كه قرار است جايگزين خودروهاي فرسوده شوند بين 500 تا يك ميليون و 300هزار تومان افزايش داده است. اين مساله مشكلاتي براي نوسازي خودروهاي فرسوده به وجود آورده است. ما به دنبال رفع اين مساله هستيم.»
كار خارج از خط به خاطر مخارج
با «ون» در خط تجريش- آصف زعفرانيه كار مي كند. ماهانه 650 ليتر سهميه بنزين دارد اما از بيستم هر ماه سوخت كم مي آورد. زمان باقي مانده تا پايان هر ماه را از بنزين آزاد استفاده مي كند.
«يوسفي» مي گويد در خطي كه كار مي كند مسافر «ون» زياد نيست مگر زماني كوتاه كه تا 40-30 نفر به صف مي ايستند يك دو ساعت صبح تا يك بعدازظهر است. بقيه ساعت ها تعدادي تاكسي و سواري در صف نوبت و انتظار مسافر هستند. ناچار به خاطر تامين مخارج بيرون از خط كار مي كند. «مسافر از تجريش به بازار مي زنم اما برگشتم خالي است. پارسال كار خارج از خط ايراد نداشت. دربست براي شهر مي رفتم. از اول امسال پليس ايراد مي گيرد. گفته اند بغل نويسي كنم و روكش سفيد روي مبلمان بكشم.» اين راننده مي گويد ماهانه 750هزار تومان هزينه ماشين (قسط)، شارژ، بيمه، اجاره خانه و بابت بنزين مازاد دارد. اين مخارج جداي ازهزينه نان و خورد و خوراك خانواده اين گروه از رانندگان است.»
معطلي سوختگيري بهانه دربستي
رستمي پيرامون شرايط فعلي سوختگيري گاز، معتقد است معطلي زمان سوختگيري تاكسي هاي دوگانه، براي برخي زمينه ساز رويكرد به سوي مسافر دربستي مي شود.
وي همچنين از شوراي شهر و سازمان تاكسيراني درخواست مي كند براي بهينه سازي و استفاده بهتر در امر سرويس دهي تاكسي در تهران با دست به دست هم دادن تدابير مناسب تري در زمينه هاي مرتبط به تاكسيراني بينديشند.»
اما «ادبي بخشي» راننده تاكسي با مقايسه وضعيت سوخت و قياس بين سهميه ماهانه 600ليتري بنزين تاكسي هاي موقت و 200 ليتر در ماه به تاكسي هاي دوگانه سوز، مي افزايد: در مورد مشكل سوخت هر روز دو مرحله در صف سوخت گاز و هر بار 2ساعت صرف وقت و فاصله زياد جايگاه ها ، مسئولان ذيربط فكري و چاره اي جهت حمايت اين قبيل تاكسي ها صورت بگيرند.»
جايگاه هاي سوخت
وعده هايي كه تحقق نيافت
سالهاست كه به هنگام بحث و جدل درباره علل آلودگي هوا به تنفس در پراكندگي انواع سموم ناشي از سوخت خودروها تاكيد مضاعفي داشته ايم و داريم. از افزايش مصرف سوخت بنزين و گازوئيل در سالهاي اخير گلايه ها كرده ايم. اين موضوعات از سوي مسئولان ذي ربط حمل ونقل، زيست محيطي و بهداشت همواره پيگيري و مطرح مي شود. آنان نيز بر اين نكته تاكيد مي كنند كه مصارف اين گونه سوخت ها زيان هاي انساني و اقتصادي در بر دارد و اكنون چند سالي است كه برنامه جمع آوري الزامي خودروهاي فرسوده به عنوان يكي از عوامل مهم در توليد آلايندگي در دستور كار قرار دارد. بر اين مبنا و در سايه تبدل به احسن خودروهاي كهنه موضوع دوگانه سوز شدن خودروها مطرح شده است كه در حال حاضر در هاله اي از ابهام قرار دارد.
به نظر مي رسد مشكل نوخاسته اي به نام كمبود جايگاه سوخت رساني گاز در سطح شهر حاصل ماهها و ساعت ها جلسات متعدد درباره حمل و نقل، ترافيك، محيط زيست، راهنمايي و رانندگي و خودروسازان را در محاق قرار داده است.
خاكريزي كه گويا پيشتر تصورات يكدست و هموار برنامه ريزان و مديران اجرايي قرار نگرفته است! حال هر روز در طول روز صف هاي بلند و طولاني جايگاه هاي كم تعداد سوختگيري گاز G.N. Cاتوبوس هاي شركت واحد و سوختگيري گاز سواري ها به ويژه تاكسي هاي دوگانه سوز را شاهد هستيم. سال ها بحث و طرح و فكر و جلسه و برنامه درباره ضرورت اجراي پروژه گاز سوز كردن خودروها سپري شد.
حالا به نوعي وقت مردم مسافر در گستره شهر از يك سو و وقت رانندگان سنگين و سبك حمل و نقل عمومي از ديگر سو ساعت ها در جايگاه هاي سوخت گاز، سوخت مي شود...
چهارشنبه 30 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]