توصيه‌هاي وزارت بهداشت درباره «وبا»

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: توصيه‌هاي وزارت بهداشت درباره «وبا»
از ابتداي قرن نوزدهم تا به حال، هفت پاندمي (جهانگيري بيماري) بزرگ بيماري وبا به وقوع پيوسته است. پاندمي هفتم از سال 1961 با بيوتايپ التور ايجاد شد كه هم ‌اكنون بيوتايپ رايج در اكثر مناطق جهان از جمله ايران مي‌باشد. ساليانه حدود 100 تا 150هزار مورد ابتلا به بيماري وبا به سازمان جهاني بهداشت گزارش مي‌شود كه بيشترين آن از آفريقا و بعد آسيا و آمريكاي جنوبي است. بنا بر برآورد اين سازمان، تنها حدود 5 درصد از موارد ثبت و گزارش مي‌شود كه علت آن، نداشتن نظام مراقبت و ناتواني در تشخيص موارد ابتلا و عدم گزارش‌دهي موارد يافت شده به علت ترس از برقراري محدوديت‌ها و موانع در تجارت و مسافرت‌هاي بين‌المللي است. اين موضوع در خصوص برخي كشورهاي همجوار ايران ديده مي‌شود به طوري كه كشور پاكستان در طي پنج سال گذشته هيچ موردي از ابتلا به وبا را به سازمان جهاني بهداشت گزارش نكرده است.

به گزارش ايسنا، وزارت بهداشت در پي مشاهده مواردي از وبا دركشورضمن تاكيد برآموزش همگاني جامعه براي رعايت نكات بهداشت فردي و تشديد نظارت‌ها بر سلامت آب و مواد غذايي اين اقدامات را مانعي براي گسترش بيماري وبا حتي در صورت ورود موارد وارده از كشورهاي ديگر مي‌داند.

برپايه اين گزارش، كسب اطمينان از سلامت آب پيش از نوشيدن، استفاده از آب بطري شده در حين مسافرت، شستن دست‌ها با آب و صابون بعد از اجابت مزاج و پيش از صرف غذا، عدم دفع مدفوع در كنار نهرها و رودخانه‌ها، پرهيز از آب تني در آب‌هاي نهرها و كانال‌هاي آب كشاورزي، سالم سازي سبزيجات پيش از مصرف شامل شستن، انگل زدايي با مايع ظرفشويي و ضد عفوني كردن از جمله اقدامات ساده بهداشتي هستند كه رعايت آنها باعث حفظ سلامت جامعه خواهد شد.

همچنين در اين گزارش به هموطنان توصيه شده است كه در صورت ابتلا به بيماري اسهال بهتر است به جاي خوددرماني به پزشك مراجعه كرده و دستورات پزشك را به دقت پيگيري و انجام دهند. بهترين درمان براي وبا جبران سريع آب و املاح ( در موارد شديد حتمأ وريدي و به ميزان كافي با سرم رينگر لاكتات يا ساده و يا نرمال سالين ) است.
ويبريو كلرا، ميكروب عامل اين بيماري، در آب تميز حدود يك هفته، در آب‌هاي حاوي مواد آلي يا آلوده حدود يك ماه و در آب‌هاي شور درياها به علت هم‌زيستي با زئوپلانكتون‌ها تا چند سال زنده مي‌ماند. در زماني كه حرارت محيط، ميزان شوري آب و مواد غذايي رشد ميكروب مناسب شود، ويبريو كلرا سريع رشد و تكثير كرده و به حد بيماري‌زا مي رسد. همين امر توجيه كننده حفظ چرخش بيماري در طي فصل سرما و بروز مجدد آن در فصل گرما است.

برپايه اين گزارش، برخي افراد كه ميكروب وبا وارد بدنشان مي‌شود ممكن است تا چندين ماه ميكروب را همراه با مدفوع خود دفع كنند و از اين رو در صورت آلوده شدن منابع آب آشاميدني و عدم كلريناسيون مناسب زمينه مبتلا شدن ساير مردم فراهم مي‌شود. نكته مهم توانايي زنده ماندن ويبريو كلرا در محيط يخچال و حتي داخل يخ است كه اگر آب آلوده براي توليد يخ استفاده شده باشد مي تواند سبب مبتلا شدن مصرف كنندگان شود.

اين گزارش درباره اپيدميولوژي وبا مي‌افزايد: هر چند ميكروب وبا نسبت به خشك شدن و يا حرارت حساس است و از بين مي رود اما مي‌تواند در سطح مواد غذايي مانند سبزيجات تا 4 روز زنده بماند و از اين رو اگر آب آلوده به فاضلاب براي آبياري مزرعه سبزيكاري استفاده شده باشد مصرف اين سبزي به صورت خام ( به طورمثال سبزي خوردن ) و يا كاهو و كلم به صورت مشابه مي‌تواند عامل انتقال بيماري به مصرف كننده باشد.

دوره نهفتگي اين بيماري معمولاً 1 تا 3 روز است اما از چند ساعت تا 5 روز هم گزارش شده است. راه انتقال بيماري مدفوعي دهاني است و از آنجا كه حدود يك ميليون ارگانيسم براي ايجاد بيماري مورد نياز است، انتقال عموماً از طريق آب يا غذاي آلوده انجام مي شود و از طريق تماس مستقيم فرد به فرد كمتر رخ مي دهد. ميكروب وبا نسبت به اسيد معده حساس است و معمولأ در معده از بين مي رود مگر اين كه آب يا غذاي خورده شده بسيار آلوده باشد يا اين كه فرد داروهايي براي كاهش اسيديته معده مصرف كند.

به گزارش ايسنا، ويبريو كلرا در روده باريك تكثير يافته و در اثر توليد توكسين (سم) سبب مي‌شود مقادير فراواني آب و املاح از جريان خون به داخل روده سرازير شده و به صورت اسهال دفع شود. به علت اين كه ميكروب سبب آسيب و زخمي شدن جدار روده نمي شود معمولأ تب ايجاد نشده و اسهال خوني هم ديده نمي‌شود. در صورت عدم جبران آب و املاح از دست رفته بدن، بيمار دچار شوك ناشي از كم آبي شده و ممكن است تلف شود.

بايد همواره توجه داشت كه فقط تعداد محدودي از افراد مبتلا شده دچار اسهال مي‌شوند و از اين تعداد هم فقط 20درصد اسهال شديد مي‌گيرند از اين رو بسياري از افراد مبتلا شده ممكن است بدون علامت باليني بوده يا اين كه اسهال خفيف پيدا كنند كه از نظر باليني به هيچ ‌وجه قابل افتراق از ساير علل اسهال نيست.

يكي از علل عمده هراس آور بودن اين بيماري براي عموم مردم، مرگ و مير قابل توجه آن در سال‌هاي دور است . در شرايطي كه عموم مردم در شهر و روستا به آب آشاميدني سالم دسترسي نداشتند شمار فراواني مبتلا مي شدند و از طرف ديگر امكانات درماني براي جبران آب و املاح از دست رفته بدن بيماران ناشي از اسهال شديد وجود نداشت و از اين رو معمولأ همه گيري‌هاي وسيع و مرگ و مير قابل توجه ايجاد مي‌شد. در صورت عدم درمان مناسب ميزان كشندگي بيماري تا 50 درصد هم گزارش شده است اما با درمان مناسب اين ميزان كمتر از يك درصد است.

بيماري وبا همه ساله در كشور طي ماه‌هاي گرم سال بروز مي‌كند. عدم دسترسي برخي مناطق روستايي كشور به آب آشاميدني سالم، فرسوده بودن شبكه‌هاي آب در بسياري از مناطق شهري و روستايي و شكستگي‌هاي متعدد مي‌توانند به ورود فاضلاب به داخل لوله‌ها منجر شوند، آبياري برخي مزارع از جمله سبزي كاري‌ها با فاضلاب خام، شيوع نسبتاً بالاي بيماري دركشورهاي همسايه و احتمال ورود بيماري از اين كشورها به داخل از مهم‌ترين عللي هستند كه بايستي همچنان بيماري وبا را به عنوان يكي از مهم‌ترين اولويت‌هاي نظام بهداشتي درماني كشور مورد توجه قرار داد.

گفتني است، براساس آخرين گزارش وزارت بهداشت، از مجموع 73 مبتلا به وبا 11نفراز اتباع خارجي،عمدتا افغاني و پاكستاني و 62 نفر ايراني بودند كه از اين تعداد 4 نفر به علت مراجعه ديرهنگام به مراكز درماني جان خود را از دست دادند. بيشترين تعداد مبتلايان به وبا در استان‌هاي قم، تهران و هرمزگان گزارش شده است.
دوشنبه 28 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 210]