بوي جنگ سرد از تفليس تا ورشو

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بوي جنگ سرد از تفليس تا ورشو
از پنج‌شنبه 17 مرداد كه نيروهاي نظامي گرجستان به اوستياي جنوبي حمله كردند تا امروز اخبار مربوط به درگيري جديد در قفقاز در راس رويدادهاي جهان قرار دارد. درگيريهاي نظامي كه ابتدا بين نيروهاي گرجي و اوستيايي شروع شد با ورود تانكهاي روس به صحنه و تارومار كردن نظاميان گرجستان به اشغال بخش‌هايي از سرزمين گرجستان انجاميد. روس‌ها در اين يورش با سرعت تانكهاي گرجي را تخريب كرده و به‌اشغال شهرهاي مرزي پرداختند و نيروهاي آنها تا چهل كيلومتري تفليس نيز پيشروي كردند و تهاجمي را كه رئيس جمهور گرجستان آغاز كرده بود به گونه‌اي سامان دادند كه امروز ميخائيل سركشويلي از بيم ورود تانك‌هاي روسي به پايتخت به هر دري مي‌كوبد تا نيروهاي غربي روس‌ها را از گرجستان بيرون كنند.‌

عليرغم پايان درگيريها و بازگشت آرام 150 هزار آواره اين جنگ ناخواسته به خانه‌هاي ويران خود ماشين‌هاي تبليغاتي دو طرف با قدرت هرچه تمامتر وارد كار و زار شده، هر طرف مي‌كوشد تا حريف خود را در انظار جهانيان متجاوز نشان دهد. در اين واقعيت ترديدي نيست كه نيروهاي گرجي به دستور رئيس جمهور سركشويلي جرقه اوليه را افروختند ليكن با تهاجم وسيعي كه روس‌ها شروع كردند و با ادامه حضور آنها در شهرهاي گرجي ده روز پس از شروع درگيريها تحليل‌گران اعتقاد دارند كه اگر روس‌ها دامي بر سر راه رهبران تفليس نگذاشته باشند از تهاجم آنها بخوبي بهره‌گيري كرده و به غربياني كه آرام‌آرام به محاصره روسيه مي‌پردازند هشدار دادند كه صبر مسكو حد و حدودي دارد و آنها نبايد بي‌مهابا به‌حياط خلوت مسكو وارد شوند.‌

اگر بتوان در اين درگيريها، مقطعي قضاوت كرد، برنده جنگ روس‌ها هستند زيرا آنها با مقياسي وسيع نيروي نظامي خود را در داخل گرجستان به كار گرفته و به تخريب زيرساخت‌هاي شهرهاي مرزي پرداختند و حتي پايتخت گرجستان را به خطر انداختند بدون اينكه غربي‌ها بتوانند قدمي عملي در توقف تهاجم آنها بردارند.‌

آنچه تا امروز از ناتو و واشنگتن نصيب تفليس شده رفت و آمدها و پيام و تهديد لفظي بوده و روس‌ها با نقشه دقيقي كه دارند ضمن تثبيت مواضع خود توانسته‌اند نه تنها در گرجستان بلكه در ديگر كشورهاي بلوك شرق گذشته ايجاد وحشت نمايند مگر نه اينكه لهستانيها كه در يك سال و نيم گذشته براي نصب رادارهاي پيشرفته آمريكايي‌ در كشورشان امروز و فردا مي‌كردند ناگهان به واشنگتن رفته و موافقت نامه موردنظر را امضا كردند. خانم رايس نيز عنقريب به ورشو مي‌رود تا سند نهايي را امضا كند كه يكصد تن از نيروهاي نظامي متخصص آمريكايي به لهستان بيايند تا تأسيسات لازم براي استقرار موشك‌هاي پاتريوت را در لهستان ايجاد كنند. سخنان نخست‌وزير لهستان پس از امضاي موافقت‌نامه فوق، نشاني از بيم و هراسي است كه روس‌ها در متحدان ديروز خود ايجاد كرده‌اند. آقاي نخست‌وزير گفته است ما خواهان كمك در ساعات نخستين درگيريهاي احتمالي هستيم. كمك براي مرده چه فايده‌اي خواهد داشت. چنين نگراني در ليتواني و اوكراين نيز به وجود آمده و رهبران اين كشورها نيز كه كابوس حضور تانكهاي روس را مي‌بينند به تلاش افتاده‌اند تا علاج واقعه را پيش از وقوع پيدا كنند.‌

روس‌ها در بالاترين سطح به لهستانيها هشدار داده‌اند. يكي از ژنرالهاي عاليرتبه روس در وزارت دفاع آن كشور اعلام كرده است كه لهستان بايد متوجه عواقب عمل خود باشد و كاري نكند كه مورد حمله ارتش روسيه قرار گيرد. وزير خارجه روسيه نيز سفر ماه سپتامبر خود به ورشو را لغو كرده است. غربي‌ها در ماشين‌هاي تبليغاتي خود علاقه‌مندند كه روس‌ها را اشغالگر و غارتگر نشان دهند و در اين راه موفق شده‌اند كاميونهاي ارتش روسيه را در حال حمل اموال غارت شده نشان دهند.‌

در عوض روس‌ها با نشان دادن صحنه‌هاي دلخراش از اوستياي جنوبي و به نمايش گذاشتن مادران گرياني كه در كنار جنازه فرزندان خود مي‌گريند بگويند كه اين ماجراجويي آقاي سركشويلي است كه آنها را مجبور به دخالت كرده است.‌

در صحنه ديپلماسي ابتدا وزير خارجه و سپس رئيس جمهور فرانسه كه رياست اتحاديه اروپا را دارد وارد عمل شده و با طي فاصله پاريس - تفليس - مسكو موفق شدند پيش‌نويس يك آتش‌بس را تهيه نمايند. سپس نخست‌وزير آلمان خانم مركل وارد صحنه شده و پس از ملاقات با رئيس جمهور روسيه عازم تفليس شده و موسيقي‌هايي را كه گوش آقاي سركشويلي را خوش مي‌آيد نواخته و گفته است كه خانم رايس وزير خارجه آمريكا نيز كه اين روزها اشتغالات عديده‌اي دارد وارد عمل شده و قرار است امروز در جلسه‌اي كه آقاي سركوزي در بروكسل تشكيل مي‌دهد شركت نمايد. وي پيش از حركت به بروكسل اظهار داشته است كه روسيه نمي‌تواند به طور وسيع نيرو وارد گرجستان كند و انتظار داشته باشد كه درهاي نهادهاي بين‌المللي به رويش باز باشد. وزير خارجه آمريكا كه هر دو نامزد رياست جمهوري آمريكا را در پشت سر جرج بوش مي‌بيند كه از سياست وي در قبال برخورد با روسيه حمايت كرده‌اند امروز تلاش مي‌كند تا ناتو پيام محكمي را براي روسيه بفرستد. نكته جالب در تحولات ديپلماتيك غربي‌ها غيبت آشكار لندن در فعاليت از اظهارنظرهاي ديپلماتيك است. معلوم نيست به چه علت انگليسي‌ها وارد عمل نشده‌اند يا اگر اقدامي انجام داده‌اند آن را رسانه‌اي نكرده‌اند. در مسكو نيز حضور ولاديمير پوتين كه در ابتداي ورود روس‌ها به گرجستان نمايان بود بسيار كمرنگ شده و ملاقاتها و گفتگوها تنها با مدودف صورت مي‌گيرد و اگر آقاي پوتين هم حضوري در اين فعاليت‌ها دارد او را نشان نمي‌دهند.‌

در حالي كه آمريكايي‌ها از جنگ سرد سخن مي‌گويند روس‌ها در تلويزيون تبليغاتي خود از حرف مي‌زنند و رئيس كميسيون خارجي دوماي روسيه گفته است كه غربي‌ها با توسعه ناتو در مرزهاي روسيه امنيت اين كشور را به خطر مي‌اندازند و بعضي از تحليل‌گران در غرب ضمن اظهار بي‌اطلاعي نسبي از اهداف روسيه در گرجستان اظهار مي‌دارند كه در مسكو سخن از كشورهاي پيشين پيمان ورشو به ميان آمده و مسكو پس از تحمل چندين سال گسترش نفوذ آمريكا در حياط خلوت روس‌ها وارد عمل شده و براي متحدان گذشته خود خط و نشان مي‌كشد.‌

تقصير رئيس جمهور سركشويلي هر چه باشد و روس‌ها هر غرض و مقصودي در گرجستان داشته باشند اين واقعيت تلخ وجود دارد كه 150 هزار آواره جديد روي دست‌هاي كميسرياي عالي پناهندگان و آوارگان سازمان ملل مانده و چند هزار جوان در اين ماجراجويي‌ها جان خود را از دست داده و صدها خانه ويران شده و زنان زيادي بيوه شده و كودكاني نيز بي‌سرپرست شده‌اند. با كمال تأسف افراد غيرنظامي بار ديگر قرباني جاه‌طلبي مردان سياسي و هجوم نظاميان مي‌شوند. مردم ما كه هشت سال دفاع مقدس و آوارگي هزاران زن و مرد را تجربه كرده‌اند بهتر از هر كس ديگر درك مي‌كنند كه چه بين مسكو و غرب جنگ سرد باشد و چه صلح سرد بار ديگر و اين بار در منطقه قفقاز عفريت جنگ آرامش را از مردم غيرنظامي گرفته است.‌

آقاي مدودف به رئيس جمهور فرانسه قول داده است كه نيروهاي روسي از امروز خاك گرجستان را ترك خواهند كرد. بايد منتظر شد و ديد كه روس‌ها چقدر به قول خود وفا مي‌كنند. نگراني كه روس‌ها اين روز‌ها در اردوگاه گذشته شرق ايجاد كرده‌اند چه بسا به حضور بيشتر آمريكايي‌ها و ناتو در حياط خلوت روسيه بيانجامد كه در آن صورت بايد شاهد تشديد جنگ سرد يا صلح سرد باشيم.‌

دوشنبه 28 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 67]