بي خدشه نبود اما ... (يادداشت روز)

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: بي خدشه نبود اما ... (يادداشت روز)
پنجشنبه هفته پيش محمود احمدي نژاد به دعوت رسمي عبدالله گل همتاي ترك خود يك سفر 2 روزه رسمي به كشور تركيه داشت كه طي آن 5 سند همكاري در زمينه هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي بين تهران و آنكارا به امضاء رسيد.
نخستين سفر احمدي نژاد پس از تصدي رياست جمهوري به تركيه در شرايطي صورت گرفت كه آمريكا و رژيم صهيونيستي به همراه مخالفت رسمي و آشكار با آن، موجي از تبليغات منفي را عليه اين رويداد به راه انداخته و تلاش كردند با تحت الشعاع قرار دادن اين سفر، آن را نزد افكار عمومي كم اهميت جلوه دهند؛ هرچند حجم تبليغات منفي و مخالفت هايي كه صورت گرفت، خود نشان از اهميت اين سفر داشت.
خبرگزاري تركيه در گزارشي خاطرنشان مي كند؛ دولت بوش با ابراز نارضايتي از سفر احمدي نژاد به تركيه اعلام كرد به اين سفر ديد مثبتي ندارد. همچنين مقامات رژيم صهيونيستي استقبال از رئيس جمهور ايران براي سفر به تركيه را مشروعيت بخشيدن به «افسانه دانستن هولوكاست» ارزيابي كرده و خشم خود را به نمايش گذاشتند. راديو تل آويو در اين مورد خبر مي دهد؛ «وزارت امور خارجه اسرائيل، سفير تركيه در تل آويو را احضار و مراتب اعتراض خود را نسبت به اين سفر اعلام و به وي ابلاغ كرده است كه اسرائيل در مورد هدف و مقصود تركيه در مورد استقبال از كسي كه منكر آدم سوزي يهوديان در ماجراي هولوكاست است، دچار يأس و نااميدي شده است.»
همچنين طي يادداشت اعتراض آميز سفير رژيم صهيونيستي در آنكارا خطاب به مقامات دولت تركيه گفته شده كه ديدار احمدي نژاد از اين كشور در موقعيتي كه كشورهاي 1+5 مصمم به اعمال تحريم هاي شديدتر و گسترده تر عليه برنامه هاي هسته اي ايران مي باشند، به تلاش هاي انجام شده در اين زمينه لطمه مي زند!
از سوي ديگر لاييك هاي تركيه كه همواره نگران نفوذ اسلام به اركان حكومتي اين كشور هستند نيز در حركتي همزمان تلاش كردند از انجام اين سفر جلوگيري كرده و افكار عمومي مردم تركيه را عليه اين رويداد تحريك كنند. آنها با طرح اين موضوع كه احمدي نژاد قصد ندارد از مقبره آتاتورك ديدن كرده و به وي اداي احترام كند، كوشيدند سفر رئيس جمهور ايران را تحت الشعاع قرار دهند.
علت اين حجم از مخالفت ها در برابر يك سفر 2روزه و ديدار سران و مقامات رسمي دو كشوري كه قرن ها در همسايگي يكديگر به سر برده اند و طبعاً اين قبيل رفت و آمدهاي ديپلماتيك بينشان متعارف بوده، چيست؟
ايران و تركيه دو كشور همسايه و مهم منطقه هستند كه براساس جغرافيا، فرهنگ، تمدن و ديگر مشتركات، سالهاست در كنار يكديگر روابط پرفراز و فرودي داشته اند. اين دو كشور به رغم داشتن مشتركات، توانايي ها و ظرفيت هاي بالقوه فراوان، همواره در طول تاريخ به دلايل مختلف با بحران ها و تحولات ناخواسته اي روبه رو بوده اند.
هرچند عواملي كه به آن اشاره شد بر نقاط قوت روابط تهران و آنكارا تاكيد دارد اما به رغم اين امتيازها، متاسفانه برخي از عوامل در گذشته موجب سردي روابط دو كشور قدرتمند منطقه شده بود كه از مهمترين آنها مي توان به نقش ديگر قدرت هاي منطقه اي و فرامنطقه اي اشاره كرد كه به دليل رقابت هاي سياسي در خاورميانه منجر به بروز چالش هاي مقطعي و عدم تناسب در روابط سياسي و اقتصادي ميان دو كشور همسايه ايران و تركيه شده بود.
خوشبختانه در دهه اخير، خصوصا نيمه دوم آن، رويكرد تهران و آنكارا در پاره اي از سياست ها موجب شد تا روابط دو كشور رو به گرمي گذارد.
عبدالله گل و رجب طيب اردوغان كه هر دو از بنيانگذاران حزب عدالت و توسعه با ريشه هاي اسلام گرا مي باشند، در دوران حكومت خود در تركيه سعي كرده اند نقش اين كشور را در تحولات خاورميانه تقويت كنند و البته در بناي مناسبات با كشورهاي همسايه نسبت به دولت هاي سابق تركيه، كارنامه موفق تري نيز ارائه دهند.
در اين ميان موضوع گسترش روابط تهران- آنكارا بيش از هر زمان ديگر حائز اهميت بوده و دو كشور سعي دارند تا از اين شرايط مطلوب- كه حزب حاكم تركيه از احزاب اسلامگراي اين كشور مي باشد- بيشترين بهره ممكن را براي نزديك تر كردن مواضع و تعميق روابط دوستانه دو كشور ببرند.
طبيعي است كه استحكام بيشتر روابط ايران و تركيه به عنوان دو كشور بزرگ، تاثيرگذار و قدرتمند خاورميانه به نفع كساني كه سياست هاي تفرقه افكنانه خود را در ميان كشورهاي منطقه دنبال مي كنند، نباشد.
سفر احمدي نژاد به تركيه در حالي صورت پذيرفت كه جهان به ويژه خاورميانه دستخوش تحولات منطقه اي و بحران هايي چون عراق، افغانستان، لبنان و فلسطين و همچنين موضوع پرونده هسته اي ايران مي باشد، موضوعاتي كه بدون ترديد حاصل زياده طلبي ها و سياست هاي مداخله جويانه قدرت هاي سلطه گر استعماري و رژيم صهيونيستي است كه به دنبال منافع و بسط سلطه خود، حقوق ملت ها را زير پا مي گذارند.
از سوي ديگر ارتباط تجاري و اقتصادي دو كشور رو به گسترش است و اين موضوع مي تواند شاخك هاي دشمنان ايران و لاييك هايي كه به دنبال تضعيف حزب حاكم و اسلامگراي تركيه مي باشند را حساس كند.
حجم مبادلات تجاري بين ايران و تركيه 8 ميليارد دلار برآورد مي شود كه با توجه به ظرفيت هاي دو كشور و پيشرفت هاي قابل توجه آنها در عرصه هاي مختلف از جمله صنايع، اين رقم مي تواند در سال هاي آينده افزايش يافته و همانطور كه در كنفرانس خبري رؤساي جمهور دو كشور مطرح شد به مرز 20 ميليارد دلار نيز برسد.
حجم مبادلات تجاري دو طرف در نيمه اول سال 2008 به 5 ميليارد دلار رسيده و تركيه متعهد شده است كه حدود 3.5 ميليارد دلار در صنايع گاز ايران سرمايه گذاري كند. اقتصاد رو به رشد تركيه محتاج انرژي است و پس از روسيه، ايران بزرگترين صادركننده نفت و گاز به اين كشور به شمار مي آيد.
پيرامون اين سفر دو نكته گفتني است؛
1- ظاهراً حضور در آرامگاه و اداي احترام به آتاتورك جزء پروتكل تشريفات ديدارهاي رسمي در دولت تركيه است و از آنجا كه آقاي احمدي نژاد بر عدم تمايل به انجام اين كار تاكيد كردند، مسئولان ترك مجبور شدند براي حل اين موضوع محل استقبال و ديدار رسمي از آنكارا را به استانبول تغيير دهند كه اين كار به خودي خود جنبه رسمي اين سفر را دچار تزلزل كرد.
تاكيد دولت كنوني تركيه بر اسلامگرايي نشانه آن است كه قاعدتاً نبايد ارادتي به آتاتورك- كه به اسلام زدايي از تركيه دست زد- داشته باشد. از اين رو اقدام دولت اين كشور در انتقال محل ديدار از آنكارا به استانبول براي تحقق اين ديدار قابل درك است اگرچه پذيرش اين جابه جايي از سوي دولت جمهوري اسلامي ايران خالي از خدشه نيست ولي از سوي ديگر اين سفر با شرايط پيش آمده براي اقتدار ايران چندان خوشايند نبود. تاكيد رياست محترم جمهوري بر عدم حضور در آرامگاه آتاتورك نشان از مواضع اصولگرايانه ايشان داشته و قابل تقدير است.
2- هرچند انتظار مي رفت در اين سفر قرارداد سرمايه گذاري تركيه در ذخاير گاز پارس جنوبي رسماً امضاء شود ولي اين كار صورت نگرفت و تنها در بيانيه مشتركي كه پس از ديدار رؤساي جمهور در استانبول منتشر شد دو كشور بر ادامه مذاكرات بر سر همكاري ها در بخش انرژي تاكيد كردند. برخي از مقامات تركيه مطالبات طرف ايراني مربوط به سياست هاي جديد قيمت گذاري و شرايط سرمايه گذاري را دليل عدم توافق رسمي و نهايي بر سر اين قرارداد اعلام كردند، اما به نظر مي رسد رويارويي ايران و غرب بر سر برنامه غني سازي هسته اي و مخالفت صريح آمريكا با اين معامله، تركيه را تحت فشار گذاشته و مانع امضاء اين قرارداد از سوي اين كشور شده است.
يك منبع ديپلماتيك غربي در گفت وگو با گاردين اعلام كرده بود كه تركيه در قبال آمريكا متعهد شده است در جريان اين سفر هيچ قرارداد انرژي قابل توجهي با ايران امضاء نكند و در مقابل ايران را براي قبول بسته پيشنهادي غرب تحت فشار قرار دهد.
ايران به عنوان عضو رسمي آژانس انرژي اتمي، طبق چارچوب و موازين مندرج در معاهده NPT و پادمان مربوطه و نيز براساس مقررات آژانس مشغول انجام فعاليت هاي هسته اي صلح آميز براي دستيابي به انرژي است. تهران در عين حال كه آماده استقبال از پيشنهادها و راهكارهاي كشورها براي كمك به حل موضوع هسته اي است، معتقد است تحت هيچ شرايطي از انجام فعاليت هاي قانوني به منظور دستيابي به انرژي صلح آميز هسته اي دست نمي كشد.
حميد اميدي
دوشنبه 28 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 58]