واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آشنايي با تاريخچه فوتبال در ايران
ايران- همشهري آنلاين:
فوتبال در 20 سال پاياني قرن سيزدهم هجري شمسي حدود سالهاي 1280-1300توسط اروپائيها بهويژه انگليسيها در ايران رواج يافت.
اصطلاح فوتبال را دانشجويان اعزامي به اروپا وارد زبان فارسي كردند. فوتبال اولينبار توسط انگليسيهاي مقيم ايران در تهران و ملوانان خارجي در بنادر كشور بازي شد.
در سال 1286 شمسي، وزيرمختار انگليس در ايران به منظور ايجاد حس رقابت در بازيكنان و جنبه رسمي دادن به بازيها 1جام براي فوتبال تهيه كرد و اولين دوره رسمي مسابقه فوتبال در همان سال انجام شد. در بازيهاي تيمهاي انگليسي هيچ ايراني شركت نداشت. كريم زندي اولين ايراني بود كه در سالهاي 1287تا 1295در آن تيمها بازي كرد.
حدود سال 1299فوتبال به صورتي پراكنده و كاملا ابتدايي در زمينهاي حاشيه تهران بازي ميشد. در سال 1300انجمن ترقي و ترويج فوتبال در تهران تاسيس شد و برگزاري مسابقات فوتبال را بر عهده گرفت.
اولين بار مدرسه آمريكايي - البرز فعلي - آموزش فوتبال را به دانش آموزان آغاز كرد. در سال 1308 اولين مسابقه خارجي فوتبال با تيم بادكوبه شوروي در تهران برگزار شد.
سال 1312، سال پيشرفت تشكيلات ورزش در مدارس و فوتبال در ايران است. در سال1313 انجمن ملي تربيت بدني و پيشاهنگي تشكيل شد تا متصدي اداره امور تربيت بدني و ورزش در خارج از مدارس باشد. در سال 1315 تعداد تيمها 367 تيم در 29استان و شهرستان بود كه در مقايسه با سال 1314 كه 152 تيم فوتبال وجود داشت، قابل توجه است.
در سال 1316حسين صدقياني پس از بازگشت از اروپا مسئول آموزش و گسترش فوتبال شد. از كارهاي صدقياني تشكيل تيم ملي و اعزام آن به افغانستان بود. سال 1318 را ميتوان يكي از نقاط عطف ورزش بويژه فوتبال در ايران دانست. ورزشگاه امجديه (شيرودي فعلي) در اين سال تكميل شد و به شكلي درآمد كه امروز وجود دارد. در 12اسفند سال 1325 فدراسيون فوتبال ايران تاسيس شد و سال بعد به عضويت فيفا پذيرفته شد.
اولين تيمملي فوتبال ايران در سال 1305 به سرپرستي ميرمهدي ورزنده براي سفر به بادكوبه تشكيل شد و براي انجام چند مسابقه به آذربايجان شوروي سفر كرد. از بازيكنان اين تيم كه در حقيقت ستارگان فوتبال ايران در سالهاي 1305 تا 1314بودند ميتوان از خان سردار، پل هراند، شكوه رضا كلانتري، حسين سردار، احمد سردار، حسين صدقياني، علي امير اصلاني، حسن مفتاح و رضا هدايتي نام برد.
دوره دوم تشكيل تيم ملي فوتبال از سال 1314با اشغال نظامي ايران توسط ارتشهاي متفقين پايان يافت. در اين دوره تيم ملي ايران دومين سفر خارجي خود را به افغانستان انجام داد. اين تيم به سرپرستي حسين صدقياني از بازيكنان باشگاههاي معروف تهران همچون طوفان، تدين، نيك نام و تهران تشكيل شد. معروفترين اين بازيكنان عبارت از: مصطفي بهارمست، اكبر حيدري، عبدالله كوهستاني، احمد خطيبي، محمد بلورفروشان، گلبو ناصر، جعفر اخوان و عباس فرزانگان.
از سال 1321مقارن با اشغال ايران، فوتبال شكل تازهاي به خود گرفت. در اين دوره تيم ملي ايران در مسابقهاي با تيم ارتش انگلستان كه از بازيكنان ملي پوش چون منين، ميگر و بيك استفاده ميكرد در امجديه مسابقه داد كه براي اولين بار به طور رسمي بليت فروخته شده.
بازيكنان تيم ايران كه عبارتبودند از: مينباشيان، حاجيان، عباس غريب، عزيز فرزانگان، ملكشاهي، عباس تنيدهگر و... در اين دوره توسط حسين صدقياني سرپرستي ميشدند.
در سالهاي 1327تا مسابقات جامجهاني 1998فرانسه فوتبال ايران فراز و نشيب بسياري را پشت سر گذاشت. مسابقات سراسري در اين دوران آغاز شد و از دهه 1350با عنوان جام تختجمشيد با نظم و انسجام تداوم يافت. با آغاز جام ملتهاي آسيا تيم ملي فوتبال ايران در اين مسابقه شركت كرد و در سالهاي 1345تا 1355در اوج فوتبال آسيا قرار گرفت و دوران طلايي خود را آغاز كرد.
تيم ايران در مسابقات مقدماتي جامجهاني 1978شركت كرد و براي اولين بار به اين دوره از مسابقات راه يافت.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي فوتبال ايران با پايان جنگ تحميلي سير صعودي خود را آغاز كرد و توانست در جامجهاني 1998 فرانسه شايستهترين نماينده قاره آسيا باشد
تاريخ درج: 23 مرداد 1387 ساعت 16:18 تاريخ تاييد: 25 مرداد 1387 ساعت 17:32 تاريخ به روز رساني: 25 مرداد 1387 ساعت 17:31
جمعه 25 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]