كم اشتهایی عصبی : تغذیه و سلامتی

واضح آرشیو وب فارسی:آشپز آنلاین: افراد در دوران های مختلف زندگی به علت وقوع تغییرات اجتماعی و فیزیولوژیكی در معرض ابتلا به بیماری ها و مشكلات روانی قرار می گیرند. احتمال ابتلا به این بیماری ها در دوران بلوغ به علت تغییرات هورمونی و ظاهری نوجوانان، افزایش پیدا می كند.

برخی از این اختلالات گذرا بوده و بعضی دیگر در صورت عدم توجه و درمان می تواند منجر به پیدایش مشكلات جدی و غیر قابل درمان شود.

یكی از این اختلالات كه ریشه روانی دارد و امروزه در میان نوجوانان بویژه دختران شایع است، كم اشتهایی عصبی نام دارد كه از انواع بیماری های مربوط به تغذیه محسوب می شود.

● كم اشتهایی عصبی

زیبا كاوه ای، كارشناس تغذیه، كم اشتهایی عصبی را این گونه تعریف می كند: كم اشتهایی عصبی كه بیشتر در میان نوجوانان دختر شایع است، در نتیجه پیدایش نوعی وسواس به حفظ تناسب اند ام به وجود می آید.

در این بیماری فرد احساس می كند از شكل طبیعی خارج شده است و نوعی تصور ذهنی غلط از بدن خود دارد. از این رو با وجود لاغری بیش از حد، از غذا خوردن امتناع می كند. محمد اربابی روانپزشك نیز بی اشتهایی عصبی را نوعی اختلال روانپزشكی معرفی می كند و معتقد است فردی كه به این بیماری مبتلا می شود، از خوردن غذا پرهیز می كند و در صورت صرف میزان كمی از مواد غذایی، آن را بالا آورده یا با ورزش كردن زیاد سعی در سوزاندن كالری ها دارند. این افراد نوعی خودانگاری یا تصور ذهنی غلط نسبت به بدنشان دارند و تصور می كنند بیش از حد چاق هستند.

● دلایل بروز بیماری

علل ابتلا به این بیماری در افراد مختلف، متفاوت است. فرهنگ خانواده، روش تربیت، وراثت، تغییرات زندگی و تغییرات هورمونی و جسمی در پیدایش این بیماری در میان نوجوانان مؤثر است.

دكتر محمد اربابی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، نقش رسانه و اختلافات خانوادگی را از مهم ترین دلایل ابتلا به كم اشتهایی عصبی درمیان نوجوانان می داند. او ترویج جنبه های غلط حفظ تناسب اند ام را در رسانه ها بویژه رسانه های غربی بر نوجوانان بخصوص دختران نوجوان مؤثر می داند.

این متخصص بی اشتهایی عصبی را نوعی واكنش نوجوان در مقابل اختلافات و درگیری های بین والدین می داند و معتقد است، این بیماری می تواند نشانه ای از كنترل همه جانبه نوجوان به زندگی بویژه حفظ تناسب اندامش باشد.

همچنین كم توجهی والدین به فرزند نیز، یكی دیگر از دلایل اجتناب مفرط نوجوان از غذا خوردن است. تحقیقات نشان می دهد، دستیابی به ثبات شخصیتی و درونی در دوران بلوغ نیز از علل ابتلا به این بیماری است. مطابق با آمار، اكثر دختران نوجوان مبتلا به بی اشتهایی عصبی، در دوران كودكی یا بشدت تحت كنترل پدر و مادر خود بوده اند یا با كمبود توجه آنها روبه رو شده اند. برخی بیماران از بلوغ اجتماعی می ترسند و از وضعیت ظاهری خود ناراضی بوده و هدف خاصی را در زندگی دنبال نمی كنند. گفتنی است تغییرات هورمونی، تغییر مكان های جغرافیایی و بطور كلی ایجاد تغییر در شرایط زندگی در پیدایش این بیماری مؤثر است.

از دیگر علل ابتلای نوجوانان به این بیماری تشویق اعضای خانواده به حفظ تناسب اند ام است.

در خانواده هایی كه مادر یا خواهران نوجوان بیش از حد لاغر بوده یا به بیماری كم اشتهایی عصبی مبتلا هستند، فرد بیمار تحت فشار قرار دارد و تشویق اعضای خانواده در تنفر بیمار از غذا خوردن مؤثر است.

علائم بیماری

بارز ترین مشخصه این بیماری، لاغری بیش از حد فرد است.

زیبا كاوه ای، كارشناس تغذیه، لاغری مفرط بیمار، بی میلی به مصرف مواد غذایی، افسردگی و قطع شدن سیكل ماهیانه دختران را از علائم ابتلا به این بیماری ذكر می كند. محمد اربابی، روان پزشك نیز، لاغری شدید، پیدایش تغییرات ظاهری و بیماری های گوناگون، اختلال درعملكرد غدد درون ریز، روی آوردن به مصرف تنقلات و هله هوله به جای مواد غذایی ارزشمند را از علائم ابتلا به بیماری كم اشتهایی عصبی معرفی می كند. تحقیقات نشان می دهد اكثر مبتلایان به این بیماری، بیش از حد ورزش می كنند، هنگام غذا خوردن، كالری ها را شمارش می كنند، با غذا بازی كرده و غذا را در اطراف بشقاب خود پخش می كنند.

استفاده از قرص های لاغری و صحبت كردن بیش از اندازه درباره تناسب اند ام و مواد غذایی از دیگر ویژگی های بیماران مبتلا به كم اشتهایی عصبی است.

● عوارض بیماری

در صورت درمان نكردن بموقع بیماری، وضعیت سلامتی و جسمانی افراد به خطر خواهد افتاد. بدن این دسته از افراد انرژی لازم را از مواد غذایی دریافت نمی كند و این بیماران معمولاً با افت شدید فشار خون و كمبود انرژی مواجه هستند.

نداشتن تمركز، احساس افسردگی و نا امیدی، كاهش تمركز، اختلال در عملكرد غده هیپوفیز، غش و ضعف و اختلال در عملكرد غدد درون ریز از جمله عوارض این بیماری است. گفتنی است این بیماری بیشترین تأثیر گذاری را بر مغز و سیستم عصبی بدن افراد می گذارد.

افت فشار خون، كاهش تعداد ضربان قلب، كم خونی، ضعف ماهیچه ای، ورم مفاصل، پوكی استخوان، سنگ كلیه، فقر پتاسیم، منیزیم و سدیم و پیدایش اختلالات پوستی از تأثیرات دیگری است كه این بیماری بر بدن می گذارد. در صورت عدم درمان بیماری در نوجوانان دختر، عملكرد غدد درون ریز به هم می خورد و آنها شانس باردار شدن را به میزان قابل توجهی از دست خواهند داد و در صورت بارداری، افسردگی پس از زایمان، تولد نوزادان كم وزن و سقط جنین و پیدایش دیگر مشكلات و بیماری ها برای جنین و مادر افزایش پیدا خواهد كرد.

‌● درمان

از آنجایی كه در پی پیشرفت بیماری كم اشتهایی عصبی، سلامتی فرد به خطر می افتد، مراجعه به پزشك و درمان آن ضروری است. تشخیص اولیه این بیماری را والدین به عهده دارند. آنها موظفند با مشاهده تغییرات و علائم ابتلا به بیماری به متخصص تغذیه و روان پزشك مراجعه كرده و درصدد درمان بیماری برآیند. زیبا كاوه ای، كارشناس تغذیه توصیه می كند، با توجه به اهمیت درمان بیماری كم اشتهایی عصبی، اعضای خانواده نقش مهمی را ایفا می كنند.

رفتارهای غلط اعضای خانواده در تشویق فرزندان به داشتن اندامی مناسب یا نادیده گرفتن تغییرات رفتاری نوجوان، در پیشرفت بیماری مؤثر است. والدین باید با مشاهده علائم به روان پزشك و متخصص تغذیه مراجعه كنند. درمان خودسرانه یا نا آگاهانه می تواند منجر به مقاومت شدید نوجوان و عدم بهبود بیماری شود.

همچنین توصیه دكتر اربابی به خانواده ها نادیده نگرفتن تغییرات رفتاری نوجوانان و علائم ابتلا به این بیماری است. او تأكید می كند، امروزه روش های درمانی مختلفی برای درمان بیماری در مراكز روان پزشكی وجود دارد. او ایجاد عواملی را كه تمایل به بی اشتهایی و استفاده از رژیم های سخت لاغر شدن را تشدید می كند بسیار خطرناك دانسته و تأكید می كند برای پیشگیری از پیدایش آسیب های جدی باید هر چه زودتر با درمان های دارویی یا غیردارویی درصدد درمان بیماری برآمد.

مریم بهریان

تحلیل : روزنامه ايران

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آشپز آنلاین]

[مشاهده در: www.ashpazonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 385]