تئاتر - درباره «هتل پلازا»ي كوروش نريماني و مصائب آن

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: تئاتر - درباره «هتل پلازا»ي كوروش نريماني و مصائب آن
تئاتر - درباره «هتل پلازا»ي كوروش نريماني و مصائب آن

اصغر نوربخش:1-‌ كنار باجه تئاتر شهر زوجي جوان با آقايي كه به ظاهر دستي بر آتش تئاتر دارد و نمايش‌هاي در حال اجرا را به خوبي مي‌شناسد در حال گفت‌وگو هستند. خانم خانواده از آقاي مطلع مي‌پرسد «كدوم نمايش بهتره؟» آقاي مطلع مي‌گويد «هتل پلازا. خنده‌داره. چارهزار تومن هم مي‌ارزه.» بلافاصله آقاي خانواده به سمت باجه مي‌رود و دو قطعه بليت ابتياع مي‌كند.

2-‌ طنز و كمدي چه تفاوت‌هايي با هم دارند؟
3-‌ زحماتي كه عزيزان مسوول بازسازي ساختمان تئاتر شهر در اين زمينه كشيده‌اند بر كسي پوشيده نيست. دست‌تان درد نكند عزيزان. مدتي است كه وقتي داخل هر يك از تالارهاي تئاترشهر مي‌شويم فقط تغيير مي‌بينيم و زيبايي. درها و ديوارها تميزتر و زيباتر شده‌اند. نورافشاني‌هاي چشم‌نوازي طراحي شده‌اند. صندلي‌هاي تالارها با سر و سامان‌تر و نرم‌تر شده‌اند و خلاصه همه چيزها ارتقا يافته‌تر شده‌اند. اما يك اشكال كوچك وجود دارد و آن هم ارتباط صندلي‌هاي داخل برخي تالارها و سكوهاي نمايش‌شان است. در تالار اصلي انصافا همه چيز خوب است. هر جاي تالار كه بروي هم صندلي گرم و نرمي هست كه صد و چهل، پنجاه دقيقه روي آن بنشيني و آخ هم نگويي و هم اينكه به همه جاي سكوي نمايش (سن) تسلط داري. اما تالاري مثل «سايه» كه از قضا «هتل پلازا» در آن اجرا مي‌شود، اوضاعش كمي متفاوت است. صندلي‌ها حسابي گرم و نرم و راحت هستند اما شيب صندلي‌ها با سكوي نمايش همخواني ندارد به‌طوري كه تنها تماشاگران رديف‌هاي بالاتر براي اينكه بتوانند صحنه را در طول نمايش به‌طور نسبتا كامل دريابند، بايد دائما در حال كش و قوس رفتن به سمت بالا و پايين و چپ و راست و عقب و جلو باشند تا بلكه روزنه و زاويه‌اي مناسب براي تماشا پيدا كنند كه معمولا هم موفق نمي‌شوند. البته يك راه خيلي موثر براي اينكه در طول اجرا كمتر دچار تموج شويم، اين است كه از شخص محترم رديف جلويي خواهش كنيم اگر امكان دارد سرش را كمي بياورد پايين‌تر. نفر جلويي هم اگر انسان فهميده‌اي باشد و شرايط را خوب درك كرده باشد مختصات كلي اندام و جوارحش را چند درجه‌اي كاهش خواهد داد. هنگام اجراي هتل پلازا اين درخواست‌ها و بالا و پايين‌شدن‌ها به مراتب بيشتر است. چرا كه همه دوست دارند كوچك‌ترين تحرك بازيگران را دنبال كنند از اين‌رو كه حركات آنان جالب و بعضا خنده‌دار و فرح‌انگيز است. آيا مي‌شود زاويه صندلي‌ها با سكوي نمايش را تصحيح كرد؟
4-‌ طنز و كمدي چه شباهت‌هايي با هم دارند؟
5-‌ هتل پلازا نوشته «ماروين نيل سايمون» نمايشنامه‌نويس و فيلمنامه‌نويس برجسته آمريكايي است. ترجمه اين كار توسط شهرام زرگر انجام شده است. طبق گفته‌ها اين نمايش در سه اپيزود بوده كه كوروش نريماني يكي از آن سه اپيزود را كارگرداني كرده است. دختري كه مراسم عروسي‌اش در يك هتل مجلل به نام «پلازا» در حال برگزاري است ناگهان به داخل حمام يكي از اتاق‌هاي هتل مي‌رود و در را به روي ديگران مي‌بندد و حاضر نمي‌شود كار خود را به پدر و مادرش توضيح دهد. پدر و مادر از همه توان خود براي بيرون آوردن عروس خانم از داخل حمام به كار مي‌بندند اما به هيچ نتيجه‌اي نمي‌رسند. با آمدن داماد به داخل اتاق، عروس خانم مجاب مي‌شود كه از حمام خارج شود و به مجلس عروسي بازگردد. اين؛ همه ماجراي هتل پلازا است كه حتي مي‌شود از اين هم كوتاه‌تر توضيح‌اش داد. اما چيزي كه هنر درام‌نويسي «سايمون» را به رخ مي‌كشاند، ساختن كشمكش‌ها و نكته‌گويي‌ها و جزئيات‌نگري‌هاي او است چرا كه مي‌‌گويند «ذات درام كشمكش است». هتل پلازا يك كمدي نيست بلكه يك موقعيت دراماتيك است كه در آن طنز، حضوري مستحكم و تاثيرگذار دارد. او خود در جايي مي‌گويد: «من دوست ندارم براي كمدين‌ها بنويسم. من دوست دارم تا براي بازيگران بنويسم. بهترين كمدين‌ها البته بهترين بازيگران نيز هستند.» سيامك صفري كه نقش پدر و محوريت اجراي نمايش را برعهده دارد با بداهه‌گويي و بداهه‌كاري‌هايي كه در مواردي بسيار درخشان و كمياب‌اند ناخودآگاه فضاي دراماتيك نمايش را به سمت كمدي سوق مي‌دهد و اين مي‌تواند از ارزش‌هاي تاثيرگذاري نمايش بكاهد. او در نمايش «دن كاميلو» (كار كوروش نريماني) يكي از بهترين بازي‌ها را ادا كرد و در «شوايك» نمايش بعدي نريماني از بي‌نقصي كار قبلي‌اش كمي فاصله گرفته و اكنون در «هتل پلازا» از آنچه بايد باشد، فاصله‌اي نسبتا آشكار گرفته است. اما آنچه هنوز سيامك صفري را يكه نگه داشته است مواجه شدن با نقش مقابل خود، فريده سپاه‌منصور است كه با داشتن اختلاف سني چندين ساله، اين معضل را استادانه رفع كرده است؛ كاري كه قبلا در «همسايه آقا» كار حسين كياني انجام شده بود. هتل پلازا حكايت گسست بين دو نسل است. جدايي ناباورانه بين والدين و فرزندان. سايمون اين جدايي را با سادگي و البته استادي تمام نشان مي‌دهد. همه عوامل، اشيا و اسامي در نمايش صراحت و كاركرد مستقيم خود را دارا هستند. هتل‌هاي زنجيره‌اي «پلازا» در كشورهاي بسياري كه شعبه دارد، جزء بهترين و گرانقيمت‌ترين هتل‌هاست. از طرفي «پلازا» در لغت به معناي بازار و ميدان محل معامله است و سايمون به خوبي اين معاني را در نمايش‌اش نمايان مي‌كند.
به هر حال هتل پلازا نمايشي است كه جداي از متن درخشانش با اجراي تاثيرگذار- منهاي اغراق در طنزپردازي- توانسته است بيننده را در برزخ غم و شادي قرار دهد و آنان را به فكر كردن و عميق‌تر ديدن اطراف خود وادارد.
چهارشنبه 23 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 103]