يادداشت هويت فراموش شده نمايش هاى عروسكيدر تلويزيون

واضح آرشیو وب فارسی:ابرار: يادداشت هويت فراموش شده نمايش هاى عروسكيدر تلويزيون
شيلا ساسانى نيا
تقريباً بيشتر كشورها بخصوص آنهايى كه خاستگاه فرهنگ و تمدن باستان بوده اند سهمى در رونق و اعتلاى يكى از مهمترين ژانرهاى نمايش كه تئاتر عروسكى است داشته اند. هنر عروسك گردانى به عنوان هنرى كه ميراث نسل هاى بسيار پيش از ما بوده است امروزه در بسيارى از همين كشورها جايگاه و اعتبارى درخور دارد كه تشكيل كارگاه هاى مختلف عروسك گردانى، آموزش شيوه هاى مختلف عروسك گردانى و نمايش عروسكى و پرورش عروسك گردانان ماهر در اين ژانر دليل اين مدعاست. از سوى ديگر تئاتر عروسكى در بسيارى از اين كشورها از چارچوب صرفاً يك كار هنرى خارج شده و با تخصص هايى همراه شده كه اين روزها گاه از آن به عنوان فن عروسك گردانى ياد مى شود و به حوزه هاى هنرى - فرهنگى ديگر نيز راه مى گشايد. يكى از اين حوزه ها حوزه تلويزيون و سينماست كه از نمايش ها و برنامه هاى عروسكى بخصوص براى طيف سنى كودكان و نوجوانان بهره بسيارى برده است. به عبارتى ديگر در بسيارى از كشورها همچون امريكا، تلويزيون همواره با تئاتر عروسكى عجين بوده است و بسيارى از برنامه هاى محبوب و ماندگار تلويزيونى همان نمايش هاى عروسكى جذابى بوده اند كه امروزه برخى از آنها جزو شخصيت هاى محبوب تلويزيونى كودكان هستند. يكى از اين برنامه ها «شو ماپت» بوده است كه در قالب يك مجموعه تلويزيونى در فاصله سال هاى ۱۹۸۱-1976 در امريكا پخش شد و استقبال از آن به حدى بود كه مجموعه دى وى دى اين برنامه هر ساله همچنان مخاطبان تازه اى مى يابد و به نسل كودكان امروزى هم رسيده است و حتى يك مجموعه تلويزيونى تازه اى از آن نيز ساخته شده است. شخصيتعروسكى محورى در اين مجموعه برنامه ها قورباغه اى به نام «كرميت» است كه دوستانى دارد كه دست در دست هم ماجراآفرينى مى كنند و ارزش هاى فرهنگى خاصى را در ميان كودكان و حتى بزرگسالان ترويج مى دهند. «كرميت» و دوستان او «گونزو»، «فوزى» و «پيگى» هيچ وقت در فرهنگ نمايش هاى عروسكى ماندگار در امريكا و حتى دنيا كهنه نمى شوند چراكه نمايش هاى عروسكى مى تواند مروج ارزش هايى همچون نوعدوستى، مهربانى، احترام و كمك به يكديگر باشد كه در مقياس جهانى هميشه بر آنها در طول همه دوره ها به عنوان مجموعه ارزش هاى مثبت اخلاقى تأكيد شده است. بنابراين عروسك و نمايش عروسكى در عين بومى بودن مى تواند زبانى همه فهم و همگانى داشته باشد كه ارزش هاى خاص و عام را نسل به نسل منتقل كند بى آنكه رنگ و بوى كهنگى به خود بگيرد. در ايران نيز عروسك مبارك و نمايش عروسكى مبارك در مقطعى به تلويزيون راه گشود و با ترويج ارزش هاى ملى و بومى فرهنگ آشنايى با نمايش بخصوص نمايش عروسكى را اشاعه بخشيد اما امروزه تأثير بخشى مبارك و اين دست عروسك هاى ملى در كشور ما تنها محدود به قلمرو تئاتر و كمتر در حوزه تلويزيون شده است. ايران به عنوان كشورى كه فرهنگ ها و آيين هاى مختلفى را در ابعاد بومى و محلى و نيز شهرى در خود پرورش مى دهد از پتانسيل بالايى براى رشد و اعتلاى اين ژانر نمايش يعنى نمايش عروسكى برخوردار است و چه بسا نمايش عروسكى بتواند در تعامل با تلويزيون ارزش هاى فرهنگى تازه اى را رواج بخشد. حداقل حسن اين تعامل نيز آشنايى با نمايش عروسكى و كاركرد آن در جوامع امروزى است كه دنيا نيز در ادوار مختلف تاريخ هيچگاه از اهميت آن براى انتقال ارزش ها و بينش هاى سياسى، اجتماعى و حتى مذهبى غافل نبوده است.
سه شنبه 22 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابرار]

[مشاهده در: www.abrarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]