نگاهي به نقش دولت در ايران و جهان در رونق داد و ستدها تعامل يا تقابل در بورس كالا؟

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: نگاهي به نقش دولت در ايران و جهان در رونق داد و ستدها تعامل يا تقابل در بورس كالا؟
مهدي وحيدي -تقريبا در تمام كشورهايي كه صاحب بورس هاي كالايي هستند، تعامل و همكاري متقابلي ميان دولت و بورس هاي كالايي وجود دارد. دولت ها از بورس هاي كالايي حمايت مي كنند و بورس ها نيز در مقابل آمارها و تحليل هايي نظير روند قيمت در ماههاي گذشته و پيش بيني آن براي ماههاي آينده، ميزان حجم داد و ستد محصول و مطابقت آن با توليد داخلي و واردات و موارد مشابه آنرا در اختيار دولت قرار مي دهند تا براساس آن سياست هاي كلي و خط مش هاي خود را در قبال كالا و بازار مشخص كنند.دانستن اين اطلاعات و آمارها مي توانند جهت تصميم گيري مسائلي همچون صادرات يا واردات افزايش يا كاهش توليد و سياست هاي ديگر مفيد واقع شود و چون دولت ها قبل از دلالان و سوداگران از اين آمارها و اطلاعات با خبر مي شوند، به همين دليل هميشه در تصميم گيري يك گام جلوتر از سوداگران حركت مي كنند و با تصميماتي كه اتخاذ مي كنند باعث آرامش در بازار و كاهش التهاب آن مي شوند.متاسفانه در كشور ما به اين امر كمتر پرداخته شده است و با گذشت پنج سال از فعاليت بورس هاي كالا در ايران، رابطه دولت و بورس كالا بيشتر به تقابل منجر شده تا تعامل و دولت به جاي حمايت از بورس كالا و استفاده از مزاياي آن در پيشبرد اهداف و رفع مشكلات، به دنبال راه هاي جايگزين براي بورس كالا بوده است. البته در اين ميان حمايت هايي هم از بورس كالا شده ولي مقطعي بوده و دوام چنداني نداشته است.در حال حاضر در بورس كالاي ايران كالاهاي صنعتي ( فلزي)، پتروشيمي و كشاورزي پذيرش شده اند و بر اساس مصوبات هيات دولت اين كالا ها از سيستم قيمت گذاري و سبد حمايتي دولت خارج شده و قيمت آنها در بورس كالا و بر اساس مكانيزم عرضه و تقاضا مشخص مي شود. اما ارتباط بورس كالا با دولت در هر يك از اين محصولات متفاوت است. تعامل يا تقابل دولت با بورس كالا در محصولات پايين دستي نفت و پتروشيمي هنوز شروع نشده چرا كه اين محصولات به تاز گي وارد بورس كالا شده اند و دوران گذار را طي مي كنند و نمي توان از آن انتظاراتي همچون پيش بيني بازار و كنترل بازار و... را داشت. اما با يك نگاه اجمالي به بازار انرژي و پتروشيمي ايران مي توان فهميد كه اين بازار كاملا در اختيار دولت بوده و در صورت حمايت دولت و اطمينان به بورس كالا در زمينه محصولات پتروشيمي، تصميم گيران صنعت نفت ايران مي توانند با توجه به اطلاعات و آمارها بورس تصميماتي مطابق با بازار اين محصول اتخاذ كنند.اما درمحصولات كشاورزي كه از قدمت بيشتري نسبت به محصولات پتروشيمي برخوردار اند، نه تنها تعاملي در كار نبوده بلكه در پاره اي از اوقات بين بورس كشاورزي و مسئولان بخش كشاورزي تقابل نيز اتفاق افتاده است. هم اكنون كارگروه ويژه ميان بورس كالا و وزارت كشاورزي براي حل مشكلات بخش كشاورزي و بررسي راهكارها براي رونق معاملات تشكيل شده است. بايد اميد به روزهاي آينده داشت تا اين كارگروه بتواند تعامل مطلوبي ميان بخش كشاورزي و رينگ كشاورزي بورس كالا برقرار كند.از ميان محصولاتي كه در بورس كالا مورد داد و ستدد قرار مي گيرد، محصولات فلزي از رونق و اعتبار بيشتري برخوردارند. بورس فلزات در همان سال اول توانست جايگاه خود را اقتصاد كشور تثبيت كند و اين امر با حمايت دولت محقق شد، اما هم اكنون باز هم به طور كامل از همه پتانسيل بورس كالا استفاده نشده است. بي ترديد تعامل دولت و بورس كالا باعث خواهد شد تا دولت اولين نفري باشد كه از نوسانات بازار در آينده خبر دار شود. و با يك برنامه ريزي صحيح و اصولي و اتخاذ تصميم مناسب، در آرامش بخشيدن به بازار نقش مهمي را ايفا كند.به عنوان مثال اگر تصميم گيران صنعت فولاد كشور به عنوان اولين نفرات از حجم بالاي تقاضا در دو سه ماه آينده با خبر شوند. قبل از آن كه اين خبر باعث التهاب در بازار و هجوم مصرف كنندگان به سمت بازار براي خريد انجام پذيرد، مي توانند با تصميم گيري مناسب و اتخاذ سياست هايي نظير واردات، بازار را تحت كنترل داشته و مانع از زيان مصرف كنندگان به دليل شرايط حاكم بر بازار شوند و برعكس آن زماني كه عرضه بازار از تقاضا بيشتر شد دولت مي تواند با سياست هاي تشويقي صادرات، تجار را به صادر كردن اين محصول ترغيب كند و همين امر باعث خواهد شد كه قيمت اين محصول در داخل دچار افت فاحش نشود و توليد كنندگان دچار ورشكستگي و ضرر زيان حاصل از ركوود بازار نشوند.اتخاذ اين تصميم هاي درست است كه مي تواند به دولت در رونق بخشيدن بازار هاي مالي و كالايي كمك كند چرا كه رونق و توسعه بازار يعني شكوفايي اقتصادي و اين امر امكان پذير نيست مگر با تعامل و همكاري تنگاتنگ ميان بورس كالا و دولت و پيش زمينه اين همكاري و تعامل حمايت و اعتماد دولتمردان به بورس كالا است.در حال حاضر هر زمان كه بازار دچار التهاب و نوسان شود اين هجو و فشار هاست كه به سمت بورس كالا روانه مي شود در حالي كه خيلي از اين نقدها در حوزه كاري بورس كالا نيست. به هر حال بايد اميد به روزهاي آينده بست تا هم بورس كالا جايگاه خود را در اقتصاد تثبيت كند و هم دولت در تصميمات خود بورس كالا را شريك كند تا از منافع اين تعامل و همكاري همه فعالان اين بخش بهره مند گردند.
دوشنبه 21 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 98]