جايگاه دفاع مشروع درساختار سازمان ملل متحد

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: جايگاه دفاع مشروع درساختار سازمان ملل متحد
در قضيه رواندا در واقع اين كشورهاي غربي بودند، كه از ارسال نيرو براي جلوگيري از كشتار مردم عادي و بي‌دفاع خودداري كردند كه اين بي‌توجهي، به گناه شوراي امنيت انگاشته شد. در بحران كوزوو نيز، علي رغم وتوي روسيه در شوراي امنيت عملكرد آن نهاد به انفعال كشيده شد. كشورهاي عضو ناتو مي‌توانستند حداقل به جاي آنكه با حمله‌اي بدون مجوز اوليه از سازمان ملل به صربستان يورش برند، از طريق قطعنامه كه سابقه آن به جنگ كره (پاييز سال 1950) برمي‌گردد عمل كنند. به بيان ديگر:‌

با توجه به اين كه اكثريت اعضاي مجمع عمومي سازمان ملل را امروز اعضاي غيرمتعهد و كشورهاي اسلامي تشكيل مي‌دهند، به احتمال قوي مي‌توانستند از آن به راحتي بهره‌برداري كنند.‌

همچنين بايد خاطرنشان كرد كه بعد از حادثه11 سپتامبر، دو قطعنامه از سوي شوراي امنيت صادر شد، (قطعنامه‌هاي 1368 و 1373)، آمريكا با استناد به آنها اين حق را مي‌يافت كه به هر گروه يا دولتي در هر كجاي دنيا كه مظنون باشد، حمله كند.‌

اين اجازه ناصواب و بدون دورانديشي در قضيه عراق تبديل به بحراني شد كه دامن شوراي امنيت را هم گرفت و دولت آمريكا با همراهي بريتانيا حمله‌اي انجام داد كه نه تنها هيچگونه مشروعيتي نداشت بلكه نحوه انجام عمليات و حوادث پس از اشغال هم با زير پا گذاشتن اصول اوليه حقوق همراه بود. (نظير غارت موزه بغداد، 2 روز پس از اشغال آن شهر و نيز فجايع زندان ابوغريب).

بنابراين، مي‌بينيم كه در اكثر اين وقايع، سازمان ملل با همين ساختار فعلي نيز جوابگو بوده و در واقع اين خود دولتها بودند، كه با توجه به ماهيت منافعشان، منفعلانه عمل كردند.

بنابراين به نظر مي‌رسد، حتي با تغيير ساختار هم، اگر دولت‌هاي تشكيل دهنده سازمان به موقع عمل نكنند، نمي‌توان منتظر وقايعي بهتر از آنچه كه امروز شاهد آن هستيم، بود.

نتيجه‌ اعتقاد به حمله پيشگيرانه چنين خواهد بود كه فرض كنيم دولت آمريكا مي‌توانست بعد از بمباران وتخريب كليه سكوهاي نفتي ما در خليج فارس و درياي عمان، در ديوان بين‌المللي دادگستري چنين ادعا كند كه: ‌

منابع:

1-- آرين، شهرام، شأن نزول عدم توسل به زور و نزول شأن آن، انتشارات آشيانه كتاب تهران، 1377.‌

‌2-- اسلامي، سيدرضا، بررسي ابعاد حقوقي حمله آمريكا به افغانستان، پايان‌نامه دوره كارشناسي ارشد دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي، 1381.

3-- اكهارست، دكتر مايكل، كليات نوين حقوق بين‌الملل، ترجمه دكتر مهراب داراب‌پور، تهران، نشر جهان معاصر، 1372.

4-- بلدوسو، بوسچك، (رابرت بوسلاو)، فرهنگ حقوق بين‌الملل، ترجمه دكتر بهمن آقايي، انتشارات گنج دانش دانش، تهران 1375.‌

‌5 -- بيگ زاده، دكتر ابراهيم، حقوق بين‌الملل عمومي، جزوه درسي دانشگاه شهيد بهشتي، تخلفات از قاعده ، 1376.

6-- توانا، كامبيز، تغييرات ساختار در سازمان ملل و موضع ايران، پتانسيل‌هاي بين المللي و دولت جديد، روزنامه شرق، سه‌شنبه 14 تيرماه 1384، شماره 517.

7-- خسروي، علي اكبر، دفاع مشروع، مؤسسه فرهنگي آفرينه، تهران، زمستان 1373.

8 -- محمودي، دكتر سعيد، (استاد دانشگاه استكهلم سوئد)، بررسي تغيير ساختار سازمان ملل متحد، سخنراني در مركز مطالعات عالي بين‌المللي دانشگاه تهران،24/2/ 1384.

9-- نقيب زاده، دكتر احمد، تحولات روابط بين‌الملل (از كنگره وين تا امروز)، نشر قومس، چاپ چهارم، تهران، 1374.

10-- نوس بام، آرتور، تاريخ مختصر حقوق بين الملل زير نظر دكتر احمد متين دفتري، اميركبير، تهران، 1337.

دوشنبه 21 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 126]