با برگزاري كنسرت پژوهشي آثار بيگجه‌خاني و اقبال آذر مرور شدند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: با برگزاري كنسرت پژوهشي آثار بيگجه‌خاني و اقبال آذر مرور شدند
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - موسيقي

چهل‌وسومين نشست پژوهش در موسيقي ايراني، با موضوع مروري بر آثار ابوالحسن اقبال آذر و غلامحسين بيگجه‌خاني عصر روز گذشته در سالن رودكي مجموعه تالار وحدت برگزار شد.

به گزارش خبرنگار بخش موسيقي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين مراسم دارويش پيرنياكان به معرفي شخصيت و آثار ابوالحسن‌خان اقبال آذر پرداخت؛ او يادآوري كرد كه ابولحسن‌خان اقبال السطان (اقبال آذر) متولد 1242 شمسي در شهر الوند نزديكي قزوين كه يكي از قله‌هاي مرتفع آواز در موسيقي ايران به‌شمار مي‌رود، است.

پيرنياكان افزود: اقبال آذر چندي نزدي ملاعبدالكريم جناب قزويني به فراگيري آواز پرداخت و سپس به تبريز رفت و در دستگاه وليعهد محمدعلي ميرزا مورد تكريم و احترام خاص بود.

پس از مرگ مظفرالدين شاه به‌همراه وليعهد پيشين به تهران آمد و مدتي در تعزيه‌هاي تكيه‌ي ‌دولت و مراسم مذهبي كه در مسجد سپهسالار برگزار مي‌شد، شركت داشت.

به‌گفته‌ي وي، در سال 1293 به‌همراه درويش‌خان، باقرخان رامش‌گر، حسين طاهرزاده و عبدالله خان دوامي سفري به تفليس داشت و علاوه بر اجراي تعدادي كنسرت، صفحاتي از آواز وي نيز در دستگاه‌هاي مختلف موسيقي ايران به همراه تار درويش و يا كمانچه باقرخان توسط كمپاني مونارك ركورد ضبط شده است.

پيرنياكان گفت: از شاگرداني كه محضر او را در تهران در سنين ميانسالي درك كرده‌اند مي‌توان به رضاقلي ميرزاظلي، ملوك ضرابي و ابراهيم بوذري اشاره كرد.

در سال 1308 در تهران به دعوت كمپاني انگليسي HIS Masters Voice صفحاتي با تار علي‌اكبرخان و عبدالحسين خان شهنازي و همچنين كمانچه موسيو هايك، از آواز اقبال ضبط شد.

او اضافه كرد: در اين دوران اقبال در سن 66 سالگي با قدرت و صلابت خاص صدايش آثار ارزشمندي را به گنجينه‌ي موسيقي ايران افزود. پس از آن سال‌ها در تبريز سكونت داشت و سومين دوره آثار ضبط‌ شده از وي با همراهي تار استاد غلامحسين بيگجه‌خاني و دايره فرنام در سال‌هاي دهه 40 درحالي كه اقبال صدمين بهار عمر خويش را نيز سپري كرده به يادگار مانده است. سرانجام، بلبلي كه بيش از صدسال يكه‌تاز نغمه‌خواني و هزاردستان موسيقي ايران بود و آثارش سرچشمه زلال نغمه و معلم بيش از 3 نسل آوازخوانان اين سرزمين بود در اسفند سال 1349 خاموش شد.

سپس، پس از گوش سپردن به تعدادي از قطعات اقبال السلطان، پيرنياكان به‌معرفي و مرور آثار غلامحسين بيگجه‌خاني نيز پرداخت.

پيرنياكان افزود: پس از آن از محضر بسياري از بزرگان موسيقي آذربايجان بهره برده و معلومات خويش را تكميل كرده است. سال‌ها در اركسترهاي متعدد تبريز به نوازندگي و آهنگ‌سازي پرداخته و پس از تأسيس راديو تبريز مدت‌ها سرپرستي اركستر شماره يك راديو را بر عهده داشته و آثار زيادي از وي روي نوار يا صفحات 45 دور از اواخر دهه 30 و دهه 40 شمسي در تبريز ضبط شده و به يادگار مانده است.

به‌زعم داريوش پيرنياكان، نقطه عطف آثار به‌جامانده از بيگجه‌خاني همراهي با استاد اقبال آذر است كه آثار فرواني از اين دو ستاره درخشان آسمان هنر ايران چه به‌صورت راديويي و چه به‌صورت ضبط‌هاي خصوصي نزد دوستان به‌يادگار مانده است.

او چنين تعبير كرد كه اين استاد بي‌بديل در دهه 50 در تعدادي از برنامه‌هاي جشن هنر شيراز نيز حضور درخشاني داشت و در كنار ديگر اساتيد بزرگ موسيقي ايران به اجراي برنامه پرداخت. بيگجه‌خاني در فروردين سال 1366 درگذشت.

پس از اين اطلاعاتي در مورد بيگجه‌خاني تعدادي قطعه از وي بخش شد كه تعدادي از آن‌ها صفحه بود و بخشي نيز به‌صورت تصويري، شركت وي در جشن هنر شيراز را نشان مي‌داد.

پس از تنفسي كوتاه گروه موسيقي هزارآوا به اجراي برنامه پرداختند.

در اين كنسرت، نازلي تحويل‌داري از شاگردان داريوش طلايي و مجيد كياني، نوازندگي سنتور را برعهده داشت و مينو اصحابي - شاگرد اردشير كامكار -، نوازندگي كمانچه را برعهده داشت و توفيق ايران‌پرور، سرپرست گروه، در اين كنسرت نوازنده تار، بهنام ارجمندي نوازنده بربط و يوسف رنجبر - مدير گروه - و نوازنده‌ ني و خواننده بود. ارژنگ فرامرزي هم نوازندگي تمبك را برعهده داشت.

گروه هزارآوا كنسرت خود را با پيش‌درآمد سه‌گاه آغاز كردند و سپس در ادامه به تك‌نوازي تار، درآمد - چهارمضراب سه‌گاه بيگجه‌خواني و تك‌نوازي سنتور و ضربي زابل به‌صورت گروهي و دونوازي كمانچه و عود و چهار مضراب مخالف، تار و تصنيف مخالف - گروهي - و مثنوي مخالف، تصنيف سه‌گاه به‌صورت گروهي و رنگ سه‌گاه به‌صورت گروهي و بيگجه‌خواني پرداختند.

در پايان برنامه بعدي كه مربوط به پژوهش و بازخواني تصانيف منسوب به عبدالقار مراغي كه با حضور محمدرضا درويشي در 12 مهرماه سال جاري برگزار مي‌شود، اعلام شد.

انتهاي پيام
شنبه 19 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]