تاثیر فضا

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: وقتي مي خواهيد رمان، داستان كوتاه يا شعري را با فرم خاصي بنويسيد، نوشته هاي زيادي را با همان فرم بخوانيد. ببينيد آن فرم چه طور پيش مي رود. اولين جمله كدام ست؟ چه طور تمام مي شود؟ وقتي نوشته هاي زيادي را با آن فرم مي خوانيد، آن سبك درون تان جا مي افتد بعد وقتي مي نشينيد چيزي بنويسيد، خود به خود در چارچوب و ساختار همان فرم مي نويسيد. براي مثال اگر شاعريد و مي خواهيد رماني بنويسيد، بايد ياد بگيريد كه جمله هاي کامل بنويسيد و ناگهان از يك تصوير به تصوير ديگر جهش نكنيد. در خواندن رمان،ذهن شما خود به خود تمام جمله را خلاصه مي كند و دست تان كه فضاسازي و صحنه آرايي مي كند، رنگ روميزي را مي شناسد و مي داند نويسنده چه طور شخصيت داستان اش را در اتاق به سمت قهوه جوش روانه مي كند.
اگر مي خواهيد شعر كوتاه بنويسيد، بايد آن را خلاصه كنيد و بعد تمرين كنيد. اين كار را امتحان كنيد : ده شعر كوتاه بنويسيد. براي نوشتن هر كدام فقط 3 دقيقه وقت داريد، هر كدام بايد 3 خط باشد. چشم تان به هر چه مي افتد، همان را براي عنوان شعر انتخاب كنيد.براي مثال : ليوان، نمك، آب، بازتاب نور پنجره. 3خط، 3 دقيقه . اولين عنوان ليوان ست. بدون فكركردن3 خط ماهرانه بنويسيد. يك لحظه مكث كنيد. يكي ديگر بنويسيد. 3 دقيقه، 3 خط. عنوان اين يكي نمك ست. همين روش را ادامه دهيد تا كوتاه فكر كردن عادت تان شود، تبديل شود به ساز و كاري در درون تان و بتوانيد به کمک آن كه حالا فرم مورد نياز تان ست، به پیش بروید. به وي‍ژه در يك شعر كوتاه، تمام واژه ها بايد طوري به كار روند كه مقرون به صرفه باشند و خود عنوان شعر بايد بعد ديگري به آن اضافه كند بيش از تكرار واژه اي كه تا حالا در بدنه ي شعر استفاده شده است.
توني رابينز1 مي گويد هر وقت مي خواهيد چيزي ياد بگيريد به سراغ كارشناسان آن رشته كه سي سال عمرشان را بر سر آن كار گذاشته اند برويد و از آن ها ياد بگيريد. نظام هاي فكري و باورهاي آن ها، دستور زبان شان را- روش و ترتيب فكري شان- و روان شناسي شان را مطالعه كنيد، اين كه چه طور مي ايستند و چه طور نفس مي كشند. وقتي كاري را كه در آن مهارت و تخصص دارند انجام مي دهند، خوب به دهان شان دقت كنيد. به عبارت ديگر آن ها را الگوي خود قرار دهيد. پس وقتي كه مي رويد تا چوب ها را بشكنيد، اين ديگر شما نيستيد، شما آن كاراته باز كمربند مشكي هستيد كه الگوي خود قرارش داده بوديد و دست هاتان بالاي چوب نمي ايستد، در آن فرو مي رود.
پس اين كار خوبي ست اما خيلي فريب كارانه است. فرم به تنهايي پديد آورنده ي هنر نيست.براي مثال به ما آموخته اند كه هايكو يك فرم شعر كوتاه ژاپني ست. 17 هجا دارد و در 3 خط نوشته مي شود.طبق معمول به يك فصل و چيزي از طبيعت اشاره دارد. اين شعرهاي 3 خطي را به بچه هاي مدرسه هاي ابتدايي در سراسر ايالات متحده مي آموزند، اما در واقع هيچ كدام هايكو نيستند. اگر بنشينيد و مقدار زيادي از اشعار باشو2، شيكي3، ايسا4 و باسون5 چهار نفر از بزرگ ترين استادان هايكو را با ترجمه ي خوب آر.اچ بليث6 بخوانيد، مي بينيد كه در واقع ترجمه هاي او حتا از شكل ظاهر اين شعر 17 هجايي با 5 هجا در خط اول، 7 هجا در خط دوم و 5 هجا در خط سوم هم پيروي نمي كند. زبان ژاپني تفاوت زيادي با زبان انگليسي دارد. هر هجا در زبان ژاپني بار معنايي بيش تري نسبت به زبان انگليسي حمل مي كند پس براي اين كه بتوانيد هايكو را به انگليسي بنويسيد، فقط بايد از 3 خط كوتاه استفاده كنيد. نگویید خوب ياد گرفتم. ترجمه هاي بليث را خواندم. براي ساختن هايكو بايد شعر را در سه خط كوتاه بنويسيم. اما تعداد هجاها مهم نيست، مي توانيم آن را كم يا زياد كنيم . بله اما اين ديگر هايكو نيست، يك شعر كوتاه است.
اگر تعداد زيادي هايكو بخوانيد، مي بينيد كه جهشي در آن اتفاق مي افتد، شاعر در يك لحظه ي كوتاه، جهشي بزرگ ايجاد مي كند و ذهن خواننده بايد آن را بگيرد (درك كند). اين كمي از تاثير فضا در ذهن خواننده به جاي مي گذارد كه هيچ كم تر از لحظه اي نيست كه در آن مي توان خدا را تجربه كرد و آن وقت كه اين احساس به شما دست مي دهد، معمولن آهي از گلوتان بيرون مي آيد. سعي كنيد اين هايكو را بخوانيد. وقت بگيريد و بعد از هر كدام مكث كنيد:

ميان علف ها
گلي مي شكفد، سپيد
نام اش را كسي نمي داند

( شیکی )

بهار رخت بر مي بندد
لرزان ميان
علف هاي مزرعه

( ایسا )

رنگ و بوي گل باقالا
مي رسد از دورها
از آن سوي ماه.

(باسون)

صداي قرقاول :
چگونه وداع كردم
با نعش پدر و مادرم

( باشو )

تأثير فضا آزمون درستي در شعر هاي*****ت. مهم نيست كه چه قدر خوب ياد مي گيريم شعرهاي3 خطي بنويسيم، تمرين زيادي لازم ست تا آن 3 خط را با تجربه كردن خدا پر كنيم. باشو مي گويد: « اگر بتوانيد در تمام زندگي تان فقط 5 هايكو بنويسيد، شاعر هايكو هستيد و اگر 10 هايكو بنويسيد، استاد هايكو هستيد.
ممكن ست پيش از آن كه يك رمان خوب بنويسيم، 3 رمان بنويسيم. پس فرم مهم ست، بايد آن را ياد بگيريم اما اين را هم بايد يادمان باشد كه به آن روح بدهيم و زندگي ببخشيم. و اين تمرين مي خواهد

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]