واضح آرشیو وب فارسی:قدس: شپش سر و آنچه مربيان بهداشت مدارس بايد بدانند
* منيژه عدالتيكارشناس بهداشت عمومي
هر سال در طول سال تحصيلي در مناطق مختلف كشور اخباري پيرامون شيوع شپش سر در مدارس منتشر مي شود كه باعث ايجاد نگراني و اضطراب در خانواده هاي دانش آموزان مي شود.
در مطلبي كه پيش روي شماست در خصوص اين بيماري و راه هاي جلوگيري از شيوع و درمان آن مطالبي خواهيم خواند:
رعايت بهداشت فردي و اجتماعي به منظور پيشگيري از بيماريها و آسيبهاي اجتماعي، اقتصادي و رواني، الزامي است و تمام افراد بايد آن را رعايت نمايند.
شيوع بيماريهاي منتقله به وسيله حشرات، هميشه در جوامع بشري سبب مرگ و ميرهاي زيادي بوده و شپش نيز به علت ارتباط نزديك با انسان از اين قاعده مستثنا نيست.
شپش ها، حشراتي هستند بدون بال، كه بدن آنها از سطح پشتي، شكمي پهن و فشرده شده و اين خاصيت سبب مي شود بتوانند به راحتي در ميان موهاي ميزبان بخزند.
شپش سر دگرديسي ناقص دارد و طول عمر نسبي براي ماده ها بيش از يك ماه و در نرها كمتر از اين مدت است. تخم گذاري اين حشره 1 تا 4 روز بعد از آخرين پوست اندازي شروع و تا آخر عمر ادامه دارد. در طول زندگي خود بين 50 تا 150 تخم مي گذارد. شپش ماده ابتدا به آرامي تخم گذاري مي كند، ولي بعد از يك هفته روزانه 6 تا 8 تخم مي گذارد.
اين حشره به صورت منفرد تخمهايش را روي موهاي سر و بيشتر در ناحيه موهاي پشت سر و اطراف گوشها مي گذارد. هنگام تخم گذاري، شپش ماده يكي ازموهاي سر را به طريقي كه مو در امتداد طول شكم قرار گيرد محكم در چنگ مي گيرد. (مانند شخصي كه از طناب بالا مي رود) سپس تخم به خارج رانده شده و در جريان عبور از ميان مجراي تخم قطب تحتاني آن با ترشحات سيماني آغشته مي شود و تخم به مو مي چسبد. سيماني كه تخم را به مو مي چسباند فوق العاده سخت و خشك مي شود و در مقابل هر نوع شستشو يا عمل مواد شيميايي مقاومت مي كند، بنابراين در آلودگي هاي شديد تها وسيله برطرف كردن تخم ها از موي سر، تراشيدن يا كوتاه كردن موهاست. تخم شپش (رشك) Nit ناميده مي شود و بيضي شكل و داراي كلاهك است.
براي مبارزه با رشك و شپش سر، استفاده از شامپو اكتوپار كه حاوي ماده مؤثر گاما بنزن هگزا كلرايد با غلظت 1 درصد است و شامپو بيوآلترين و شامپو دلتامترين و پرمترين پيشنهاد مي گردد.
توصيه مي شود از ورود حشره كش به داخل چشم و بيني و دهان جلوگيري شود، در مواردي كه از حشره كش محلول استفاده مي شود، بهتر است براي جلوگيري از ورود حشره كش به داخل چشم اطراف صورت را چرب كرد و بعد از مصرف حشره كش بايد موها را با روسري بست.
مربيان بهداشت براي تشخيص آلودگي دانش آموزان به شپش بايد موي سر بخصوص موهاي پشت گردن و اطراف گوشهاي دانش آموزان را كاملاً دقيق بررسي كنند و در صورت مشاهده هر يك از مراحل رشد شپش فرد را به عنوان آلوده تلقي كرده و آموزش لازم در خصوص آلودگي به رشك و شپش و ترغيب دانش آموزان آلوده در جهت رفع آلودگي را آغاز كنند و به آنها شامپو اكتوپار تحويل و چگونگي مصرف آن را آموزش دهند. همچنين پس از ده روز از مصرف شامپو، موهاي سر دانش آموزان آلوده دوباره بازديد گردد. براي اين كار استفاده از دستكش يك بار مصرف، چراغ روميزي و شامپو اكتوپار نبايد فراموش شود.
سه شنبه 15 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3965]