; سنگ اندازي ها به لطف قرآن مرتفع مي شود

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: گزارشي از تمرينات نمايش «منطق الطير سليماني» به كارگرداني «هادي مرزبان» ; سنگ اندازي ها به لطف قرآن مرتفع مي شود
پرداختن به مسائل معنوي و ارزش هاي ديني امروز در هنر به خصوص هنرهاي نمايشي بيش از پيش به چشم مي خورد و در مقاطع مختلف شاهد خلق آثاري با اين موضوع در عرصه هاي سينما، تلويزيون و تئاتر هستيم. در حوزه تئاتر نيز در سال هاي گذشته شاهد توليد آثاري برگرفته از موضوع هاي ديني و داستان هاي قرآن مجيد كتاب آسماني مسلمانان بوده ايم. آثاري چون «خورشيد كاروان» و «دروازه ساعات» از گروه فرهنگي هنري فدك و آثار نمايشي گروه تئاتر آئين از جمله تئاترهاي با موضوع ديني بوده اند. همچنين كارگردانان مختلف تئاتر در چند سال اخير در جشنواره تئاتر رضوي و همايش آئين هاي عاشورايي به توليد آثاري با مضمون مورد نظر اين جشنواره ها پرداخته اند. اين روزها يكي از كارگردانان باسابقه تئاتر در حال تمرين نمايش «منطق الطير سليماني» است كه ماه مبارك رمضان در تالار وحدت به صحنه مي رود. «هادي مرزبان» از كارگردانان نام آشنا عرصه تئاتر است كه در سال هاي اخير بسياري از آثار مرحوم «اكبر رادي» همچون «آميز قلمدون»، «پلكان»، «شب روي سنگفرش خيس»، «باغ شب نماي ما يا قبله عالم»، «پائين گذر سقاخانه» و «لبخند باشكوه آقاي گيل» را به صحنه برده است. اين بار اين كارگردان حرفه اي قصد دارد متن «منطق الطير سليماني» نوشته «امير دژاكام» را به صحنه ببرد. اين اثر نمايشي به ارزش هاي قرآن مجيد در زمان معاصر مي پردازد و داستان نويسنده اي به نام «خسرو جوانمرد» است كه بعد از 30سال نويسندگي قرار است كتابي درباره قرآن بنويسد. «مرزبان» مانند اكثر آثار خود از حضور بازيگران حرفه اي در كنار هنرجويان و هنرمندان جوان استفاده كرده است. طبقه هفتم تالار وحدت اين روزها ميزبان تمرين گروه نمايشي «منطق الطير سليماني» است. وقتي وارد سالن تمرين مي شويم با تعداد زيادي علاقمند و جوانان هنرمند روبرو مي شويم كه در حال آماده كردن خود براي تمرين صحنه هاي مورد نظر كارگردان هستند. در اين بين چهره «علي رامز» و «ناديا فرجي» از بازيگران حرفه اي تئاتر نيز به چشم مي خورد كه در گوشه اي نشسته و نظاره گر اين صحنه از تمرين نمايش هستند. مرزبان با گروه در حال صحبت است و از آنها مي خواهد در تمرين از حس خود درست استفاده كنند. او از گروه مي خواهد خود را در بازديد از مكاني متبرك در نظر بگيرد و حركت كنند. با پخش موسيقي جمعيت شروع به حركت مي كنند، گويي دنبال رسيدن به چيزي يا مكاني هستند. پس از مدتي كوتاه برخي حركت ها تبديل به دويدن و گاهي با صداي برخي از افراد حاضر در اين جمعيت همراه مي شود. اين صحنه چند بار تكرار و هر بار مرزبان نكات جديدتر را به هنرجويان جوان يادآور مي شود. سپس كارگردان به يكي ديگر از صحنه هاي نمايش مي پردازد كه در آن فرجي در نقش زني از نزديكان خسرو جوانمرد شخصيت اصلي داستان به ايفاي نقش پرداخته و سعي دارد به او كمك كند. «فرجي» به مركز سالن مي رود و به گونه اي بازي خود را آغاز مي كند كه انگار وارد اتاقي شده و براي گفتن چيزي ترديد دارد. موسيقي در حال پخش است و زن بعد از اندكي مكث با مهرباني مي گويد: خسروجان، آروم باش، چي شده؟ نمي خواستم بشنوم، ببخشيد، اتفاقي شنيدم...
نحوه بيان جملات نشاندهنده آنست كه شخصيت خسرو آرامش لازم را ندارد و در انجام كاري و توانايي خود در آن ترديد دارد. همه بازيگران و عوامل گروه اطراف سالن نشسته و با دقت به سخنان زن گوش مي دهند. وي در ادامه با لحن ملتمسانه مي گويد: 30 ساله داري قلم مي زني. تو براي دلت نوشتي، پس چرا جا زدي؟
زن به سخنان خود ادامه مي دهد و در تلاش است مرد را به ادامه مسير ترغيب كند. مرزبان بعد از لحظاتي، نكاتي را به بازيگر خود يادآوري مي كند و تمرين اين صحنه مجددا تكرار مي شود. بعد از تكرار اين صحنه، گروه به تكرار و آماده سازي خود براي تمرين صحنه هاي جديد مي پردازد.
«مرزبان» با اشاره به اينكه از 2سال قبل تصميم اجراي نمايش را داشته مي گويد: به پيشنهاد فرهنگسراي قرآن قرار بود اثري با موضوع ارزش هاي قرآني اجرا كنم. با امير دژاكام براي نگارش متن صحبت كردم و با همفكري آن را نوشتيم. به نظر من دژاكام متني بسيار خوب نوشته و ما يكماه و نيم به صورت كارگاهي تمرين مي كنيم. وي يادآور كي شود: هر روز در جريان تمرين ها به نكات اساسي و جديد مي رسيم كه بسيار مهم هستند. سبك اجراي كار خاص است و من در نمايش «مير عشق» كه درباره زندگي حضرت علي(ع) بود نيز اين نوع سبك را تجربه كردم. در اين نمايش از همه امكانات شامل بازيگري، نور، صدا و حركت استفاده مي كنيم تا كاري در شان قرآن مجيد توليد شود و به صحنه برود. مرزبان بعد از سال ها اجراي آثار مرحوم رادي، درباره تفاوت كار روي متون نمايشنامه نويسان ديگر خاطرنشان مي سازد: خوشبختانه استاد رادي مرا خيلي خوش سليقه بار آورد. در سال هاي اخير بارها با پيشنهادهاي مختلف در حوزه كارگرداني و بازيگري روبرو بودم كه بسياري از آنها را نپذيرفتم. وي مي افزايد: دژاكام متني خوب نوشت و توانست نظر مرا جلب كند. البته اين متن براي سومين بار بازنويسي مي شود و هر بار كه من نكاتي پيشنهاد مي كنم، نويسنده نيز آن را بررسي مي كند. هنرمند نمي تواند محدود به چارچوب خاص باشد و از دريچه اي ديگر وارد نشود. ممكن است نمايشنامه هاي مختلف نوشته شوند و برخي ارزشمند باشند و نظر هنرمندان حرفه اي را جلب كنند. مرزبان در بخش ديگر سخنان خود تاكيد مي كند: من بيشتر اوقات براي دل خودم كار مي كنم. امروز حس مي كنم براي پرداختن به ارزش هاي قرآن مسئوليتي دارم كه بايد انجام دهم. البته در اين راه حس من مشابه حسي است كه خسرو جوانمرد شخصيت اصلي نمايش دارد. قرآن مانند اقيانوسي بزرگ است كه ما در برابر آن به اندازه يك قطره ناچيزيم. وي در ادامه به مهر مي گويد: براي اجراي اين نمايش با مشكلات مختلف روبرو شديم. گروهي گفته اند مرزبان نبايد نمايشي با موضوع قرآني به صحنه ببرد. در حالي كه كلام ا... مجيد متعلق به همه انسان هاست و كسي كه جرات، توانايي و فرهنگش را دارد مي تواند درباره آن اثر هنري خلق كند. كارگردان «منطق الطير سليماني» همچنين تصريح مي كند: هنوز هم اين مشكلات و سنگ اندازي ها وجود دارد، ولي من با افتخار به كار ادامه و حرف خود را با اثري شايسته نشان مي دهم. خوشبختانه تا به امروز به لطف اين كتاب آسماني اين مشكلات مرتفع شده و كار ما همچنان ادامه داشته است. گفتني است; در اين نمايش ايرج راد، فرزانه كابلي، شهرام عبدلي، علي رامز، حسين محب اهري، ناديا فرجي، جواد زيتوني، روح ا... كماني و محمد اسدي به ايفاي نقش مي پردازند.
يکشنبه 13 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 279]