واضح آرشیو وب فارسی:مهر: سينما در آفسايد ـ 13/توليد فيلمهاي ورزشي بازده اقتصادي ندارد
سعيد قطبيزاده بزرگترين مشكل سينماي ايران در توليد فيلمهاي ورزشي را ناشي از موفق نبودن فيلمسازان در تلفيق مايههاي دراماتيك و قواعد سينمايي با جذابيتهاي ورزش ميداند.
اين منتقد سينما درباره ناكامي فيلمهاي ورزشي در اكران عمومي به خبرنگار مهر گفت: در سينماي ايران تهيهكنندهها بيشتر تمايل به ساخت آثاري دارند كه به تجربه دريافتهاند در گيشه موفق ميشود و بازده اقتصادي دارد. به همين دليل هميشه گرايش به ساخت فيلمهاي كمدي بيش از فيلمهاي ترسناك است. فيلمهاي ترسناك ايراني در گيشه شكست ميخورند و تهيهكنندهها حاضر نيستند با توليد چنين فيلمهايي سرمايه خود را به خطر بيندازند.
قطبيزاده افزود: پس از موفقيتهاي تيم فوتبال ايران در جام جهاني، تهيهكنندهها احساس كردند علاقه مردم به فوتبال ميتواند باعث فروش فيلمهاي ورزشي شود. حضور فوتباليستهاي تيمهاي پيروزي و استقلال در دو فيلم به قصد جذب مخاطب اتفاق افتاد، اما با شكست اين فيلمها در گيشه جريان توليد فيلمهاي ورزشي متوقف شد.
وي در ادامه درباره شرايط توليد در سينماي ايران گفت: تهيهكنندههاي سينماي ايران شهامت تجربههاي تازه را ندارند. وضعيت بغرنج مالي در سينما مانع نوآوري ميشود، به همين دليل آنها سعي ميكنند سراغ تجربههايي بروند كه در گيشه جواب داده است. نوآوريهاي محدود بعضي كارگرانها و تهيهكنندهها يك جريان بادوام نيست.
اين نويسنده با اشاره به تفاوتهاي فوتبال و سينما افزود: با وجود شباهت ميان سينما و تلويزيون، تجربه نشان داده مردم ترجيح ميدهند فوتبال و ستارگان آن را در تلويزيون و استاديوم ببينند نه در سينما. آنها از ديدن فيلم در تلويزيون و سينما لذت ميبرند و تمايلي به حضور ستارگان ورزش در سينما ندارند. تداخل دو عرصه جذاب ورزش و سينما براي تماشاگران پذيرفتني نيست.
قطبيزاده با اشاره به ريشههاي فرهنگي و تاريخي تعلق خاطر به ورزش در جامعه ايراني گفت: سنت پهلواني و ورزشي مثل كشتي ريشه در تاريخ، فرهنگ و آئين و مذهب ما دارد و مفاهيمي مثل جوانمردي و اخلاقمداري در آن پررنگ است، اما سينما رسانهاي مدرن است و قواعد خود را دارد. ما بايد ايدههاي خود را با توجه به ويژگيهاي رسانه سامان بدهيم.
وي با اشاره به موفقيت فيلمهايي كه با موضوع ورزش مشتزني در هاليوود ساخته شدهاند گفت: "گاو خشمگين"، "مرثيه براي يك سنگينوزن"، "علي"، "مرد سيندرلايي"، "محبوب ميليون دلاري" و مجموعه فيلمهاي "راكي" تعدادي از فيلمهاي پرفروش و موفق هاليوود با موضوع بوكس هستند.
قطبيزاده گفت: بوكس در آمريكا ورزشي محبوب است، اما مردم به بسكتبال بيش از آن علاقه دارند. حتي گفته ميشود جك نيكلسن هنگام امضاء قرارداد براي بازي در يك پروژه سينمايي يكروز را براي تماشاي مسابقات تيم محبوبش در استاديوم در نظر ميگيرد، اما محبوبيت الزاما ضامن فروش فيلم نميشود. فيلمهاي ساخته شده با موضوع بسكتبال آثاري پرفروش نبودهاند.
وي با اشاره به محبوبيت فوتبال در ايران افزود: فوتبال در ايران ورزشي پرطرفدار است، اما تاكنون فيلمي ساخته نشده كه در آن از اين محبوبيت به نفع سينما استفاده شده باشد. در ميان فيلمهاي ورزشي "جهان پهلوان تختي" بهروز افخمي تنها نمونه قابل توجه است، اما اين فيلم بيش از آنكه درامي ورزشي باشد مايههاي نوآر دارد و اثري اجتماعي است كه رگههايي از تعليق دارد.
اين منتقد سينما تاكيد كرد: در اين سالها فيلمهاي ورزشي خوب ساخته نشده كه بتوانيم حكم قطعي بدهيم مردم از اين نوع فيلمها استقبال نميكنند. فيلمهاي ضعيف هر موضوعي كه داشته باشند در گيشه شكست ميخورند و استقبال نشدن از فيلمهاي ورزشي ايراني بيش از آنكه به موضوع مربوط باشد به ضعفهاي فاحش و آزاردهنده برميگردد.
قطبيزاده با نام بردن از فيلمهاي "مسافر" عباس كيارستمي، "بچههاي آسمان" مجيد مجيدي و "آفسايد" جعفر پناهي به عنوان نمونههاي قابل توجه كه در آنها به ورزش اشاره شده، گفت: البته در همه اين فيلمها موضوع اصلي چيز ديگري است و هيچكدام از اين فيلمسازها اصالت را به ورزش ندادهاند، اما نمونههاي موفق غربي از جذابيت سينما و ورزش به درستي استفاده كردهاند.
او با اشاره به چند نمونه از فيلمهاي موفق ورزشي گفت: "گاو خشمگين" بر اساس زندگي يك قهرمان بوكس ساخته شده و در عين حال فيلمي جذاب است. در "مرد سيندرلايي" ستارهاي مثل راسل كرو بازي كرده و قصه در عين حال كه مايه ورزشي دارد به رابطه اين شخصيت و خانوادهاش هم مي پردازد و جذابيت دراماتيك دارد.
قطبيزاده ادامه داد: در فيلم "محبوب ميليون دلاري" نيز هيلاري سوانك بازيگر برنده اسكار حضور دارد و براي اين فيلم و نقش يك بوكسور يك اسكار ديگر گرفت. اين فيلم هم به عنوان يك اثر سينمايي جذابيت دارد و هم از قابليتهاي ورزش بوكس براي خلق يك موقعيت دراماتيك استفاده كرده است.
او با اشاره به ويژگيهاي سينماي ايران گفت: در سينماي ايران سوپراستار نداريم كه حضورش بتواند ضامن فروش يك فيلم باشد و با بازي در يك فيلم ورزشي آن را به يك فيلم پرفروش تبديل كند. معمولا بازيگران شاخص و ستارهها از بازي در فيلمهاي ورزشي امتناع ميكنند، چون در اين حوزه فيلمهاي قابل دفاع ساخته نشده است.
اين منتقد سينما در پايان گفت: كارگردانهايي كه فيلم ورزشي ساختهاند شناخت درست از سينما و علاقهاي به ورزش نداشتهاند و برخوردشان با موضوع ورزش از سر اجبار بوده است. نتيجه اين نگاه و رويكرد، فيلمهاي ورزشي غيرجذاب است كه در گيشه شكست ميخورند.
يکشنبه 13 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 277]