قضاوتی دشوار! بهترین داستان انقلاب کدام است ؟

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: به نظر من قوی‌ترین اثری که تاکنون خلق شده که هم از نظر ساختاری، داستان مستحکمی است و هم مفاهیم و مضامینی که در این داستان به کار برده شده بسیار ارزشمند است و به‌جا هم استفاده شده کتاب «عریان در برابر باد» نوشته احمد شاکری است و البته یک وجوهی از این مضامین البته نه در ارتباط با انقلاب اسلامی ولی در ارتباط با همان مسائل مذهبی و دین‌باوری در رمان «روی ماه خدا را ببوس» اثر مصطفی مستور هم وجود دارد و البته نه در قیاس با عریان در برابر باد. ولی به هر حال این هم یک مقدار مضامین دینی و مذهبی و خداباوری در آن است.
در زمینه ادبیات کاملاً صرف مذهبی هم که به داستانهایی در زمینه ائمه و یا پیامبران پرداخته شده. اگر در آن خصوص بخواهیم داستانی را ذکر کنیم، من «آنک آن یتیم نظر‌‌کرده» را می‌پسندم که نوشته آقای محمدرضا سرشار است.
در خصوص کارهایی که من خودم انجام دادم، تا کنون در زمینه داستان‌نویسی، زندگی بعضی از شخصیتهای تاریخی و مذهبی را کار کردم. از جمله؛ زندگی سید رضی‌ست که یکی از شخصیتهای دینی ماست که زندگی خیلی پرتنش و جذ‌ّابی داشته که این را در قالب داستان روایت کرده‌ام. همچنین درباره شخصیتهایی مثل شیخ بهایی، امام محمد غزالی، مدرس و خواجه نصیرالدین طوسی هم به صورت داستان کار درآورده‌ام.
موضوعات داستانی در حوزه ادبیات بزرگسال، رمانهایی است که بیشتر موضوعات آنها به انقلاب اسلامی و ادبیات دفاع مقدس مربوط می‌شود. در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، بیشتر‌ِ تلاش‌ِ من، کتابهایی است که به موضوعات دینی و شخصیتها و حوادث و وقایع دینی مربوط می‌شود.اما هم اکنون در حال نگارش رمانی هستم که در زمینه بزرگسال است و مضمون اصلی‌ای که نظر من است مقوله جبر و اختیار است و مشکلی که انسانها در این مورد برایشان پیش می‌آید، در قیاس با حوادثی که برایشان رخ می‌دهد، قضاوتهایی که در مورد جبر و اختیار دارند. این موارد را بیشتر می‌خواهم در داستان درشت‌نمایی کنم. فضایی که در داستان است نشأت‌گرفته از فضای جبهه و وضعیت عراق کنونی است. داستان با بازگشت به گذشته‌هایی که دارد در این سیر و مقطع زمانی حرکت می‌کند. در نتیجه، وقتی چنین موضوعی در میان است ایثارها و رشادتهای رزمندگان هم در داستان مد‌ّ نظر است.

قضاوت درباره رمانهای دیگران برای من دشوار است.

محمود حکیمی
من کتاب «وجدان» نوشته خود را که دفتر نشر فرهنگ اسلامی چاپ کرد و اکنون به چاپ هجدهم رسیده است یک اثر اسلامی موف‍ّق می‌دانم و در آن تلاش کرده‌ام که به ارزشهای اسلامی توجه شود ولی نمی‌توانم بگویم این کتاب قوی‌ترین رمان انقلاب است. از طرفی چون بعد از انقلاب به تاریخ پرداخته‌ام. قضاوت درباره رمانهای دیگران برای من دشوار است.

همه نویسندگانی که دست به قلم دارند به‌ دنبال خلق شاهکارهای خودشان هستند.

ابراهیم حسن‌بیگی
ابراهیم حسن بیگیموضوعات داستانی در حوزه ادبیات بزرگسال، رمانهایی است که بیشتر موضوعات آنها به انقلاب اسلامی و ادبیات دفاع مقدس مربوط می‌شود. در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، بیشتر‌ِ تلاش‌ِ من، کتابهایی است که به موضوعات دینی و شخصیتها و حوادث و وقایع دینی مربوط می‌شود.
بعد از انقلاب عموم نویسندگانی که به نوعی نویسندگان ارزشی و نویسندگان نسل انقلاب هستند، عموماً به دنبال طرح موضوعاتی در آثار خودشان بودند که بتوانند به حوزه فرهنگی و اجتماعی دینی جمهوری اسلامی کمک کنند. به خصوص در حوزه ادبیات دفاع مقدس. چه در هشت سال دفاع مقدس و چه در سالهای بعد از اتمام جنگ، نویسندگان ارزشی که دغدغه نوشتن موضوعات ارزشی را به عنوان یک دغدغه درونی داشتند، دست از قلم و نوشتن نکشیدند. به‌‌رغم فروش کم این آثار و کم‌توجهی عمومی جامعه به این نوع آثار، باز شاهد نویسندگانی هستیم که این دغدغه را دارند و به دنبال نوشتن آثاری هستند که بتوانند گوشه‌هایی از ارزشهای متعالی آن روز دفاع مقدس را برای نسلی که شاهد آن دوران نبوده به تصویر کشند.
این دغدغه، دغدغه عمومی این نسل از اهل قلم است و تلاشهایشان به هر حال نتایجی داشته و قطعاً نسبی بوده. هنوز به جرأت می‌شود گفت که در این آزمون سخت، نوشتن، اثری که به عنوان یک شاهکار ادبی در این حوزه‌ها مطرح باشد خلق نشده و قطعاً همه نویسندگانی که دست به قلم دارند به دنبال خلق شاهکارهای خودشان هستند.
من هم مثل سایر نویسندگان در موقع نوشتن، سعی می‌کنم آن اثرم نسبت به آثار دیگرم بهتر باشد و حت‍ّی نسبت به آثار دیگران هم بهتر باشد. به هر حال، ارتقاء‌ سطح داشته باشد. اما نتیجه ممکن است مطلوب و دلخواه نباشد. به همین خاطر است که ما همیشه دغدغه داریم. آثاری که در زمینه حوزه‌های ارزشی نوشته شده تقریباً هم‌سطح و به لحاظ پارامترهای ارزش‌گذاری ادبی نزدیک به هم هستند. یعنی یکی چنان فاصله‌ای نگرفته که ما به آن شاهکار بگوئیم. عموماً شاهکارها خیلی دیر به عرصه ظهور می‌رسند. یک نویسنده ممکن است پنجاه سال بنویسد ولی شاهکاری در هیچ کدام از آثارش نباشد. ولی نویسنده‌ای ممکن است اولین اثرش چنان اوجی به لحاظ ساختار ادبی و محتوایی گرفته باشد که مورد توجه قرار گیرد و به عنوان یکی از شاهکارهای آن نویسنده محسوب شود. نویسنده‌ای در دوران نوشتنش می‌بینم دو تا سه تا از آثارش از میان چهل تا پنجاه اثرش جزو آثار برجسته و شاهکارهای ادبی او محسوب می‌شود. در حوزه ادبیات داستانی بعد از انقلاب، به اعتقاد من ما شاهد هیچ نوع شاهکار ادبی نیستیم. نه در این حوزه، بلکه در سایر حوزه‌ها. برخی نویسندگان کاری به این مسائل ندارند و دغدغه خودشان را دارند. ادبیات داستانی هم آنچنان پیشرفتی نکرده که ما بگوییم این اثر یک شاهکار بزرگ ادبی در ادبیات معاصر ایران است.
من هم مثل سایر نویسندگان در موقع نوشتن، سعی می‌کنم آن اثرم نسبت به آثار دیگرم بهتر باشد و حت‍ّی نسبت به آثار دیگران هم بهتر باشد. به هر حال، ارتقاء‌ سطح داشته باشد. اما نتیجه ممکن است مطلوب و دلخواه نباشد. به همین خاطر است که ما همیشه دغدغه داریم.
خود من اولین رمانم با عنوان «ریشه در اعماق» در سال ۷۱ به چاپ رسید. با اینکه اولین اثرم بود، در جامعه خیلی مورد استقبال قرار گرفت با اینکه به موضوع جانباز و جنگ می‌پرداخت، اما جزو آثاری بود که حدود پنج جایزه سال را از مراکز مختلف فرهنگی به خودش اختصاص داد. شاید این آثار و مجموعه آثار دیگرم باعث شد که من هم جزو بیست نویسنده برتر ۲۰ سال ادبیات داستانی پس از انقلاب محسوب شوم.

آثار کوچکی در این زمینه ارائه کرده‌ام.

صابر امامی
صابر امامیبه نظر بنده، در طی سالها مطالعه و تألیف، رمانهای زیادی بودند که از ارزشها و مفاهیم والایی برخوردار بودند. از جمله رمان «من او» نوشته رضا امیرخانی که کتاب بسیار گیرا و جذابی است.
همینطور رمان «مخلوق» نوشته فیروز زنوزی جلالی که یک رمان عمیق و دارای مفاهیم واقعاً زیبایی‌ست.
«سمفونی مردگان»، رمان جذ‌ّابی است و دارای ابعاد تکنیکی زیبایی است و مخاطب را به سطر به سطر خواندن آن دعوت می‌کند و جزء آثاری است که پیدایش آن به انقلاب اسلامی برمی‌گردد.
ولی مسائل ریشه‌ای و عمیقی که در «مخلوق» زنوزی جلالی مطرح می‌شود قابل مقایسه با آن نیست. آنجا در بعد دیگری است و اینجا به بعد دیگری می‌پردازد.
آثار خانم پیرزاد به نظر من بسیار بیان زیبایی دارند و دارای نگارش سلیس و روانی است و با جزئیات خیلی عالی پیش می‌رود. چیزی که در «من او» مطرح می‌شود مسائل روزمره یک فرد تهرانی است.
اگر بخواهم درباره بهترین رمان ارزشی که مربوط به ارزشهای اسلامی باشد، سخن بگویم، آثاری که حداقل من دیده‌ام و مطالعه کرده‌ام در آنها چنین ارزشهایی وجود دارد.
مثلاً از رمانهای تاریخی هم می‌توانیم نام ببریم. مثلاً کارهای آقای رهگذر در رابطه با پیامبر به شکل رمان نوشته است و تاریخ حرکت ایشان را در این رمان آورده‌اند.
به نظر من، جذابیتهایی که این رمانها دارند می‌توانند خواننده را به سمت خود بکشانند.
یا کار اخیر آقای بایرامی در رابطه با پل معلق ارائه کرده است.
بنده اعتراف می‌کنم که در این زمینه کاهلی و کم‌کاری کرده‌ام. با وجود طرحهایی که در دست داشته‌ام و هنوز نتوانسته‌ام به شکل داستان یا رمان بلند در خدمت عزیزان قرار بدهم. اما چند کار کوتاه داشته‌ام در زمینه ارزشهای اسلامی که در مجموعه «اینجا کسی نمی‌میرد» آورده‌ام.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 228]