قرآن كريم ترجمه‌پذير يا ترجمه‌ناپذير/44حجت‌الاسلام عباس زهيري: مقصود نهايي آيات متشابه در ترجمه قرآن آشكار نمي‌شود

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: قرآن كريم ترجمه‌پذير يا ترجمه‌ناپذير/44حجت‌الاسلام عباس زهيري: مقصود نهايي آيات متشابه در ترجمه قرآن آشكار نمي‌شود
گروه ادب: قرآن از دو بخش آيات محكم و متشابه تشكيل شده و اگرچه ممكن است، معاني تك‌تك آيات متشابه و الفاظش براي اهل‌فرهنگ و آشنايان با كلمات و واژگان عربي، روشن باشد، اما مقصود نهايي خداي متعال در اين آيات با ترجمه مشخص نمي‌شود.
حجت‌الاسلام و المسلمين «عباس زهيري» قرآن‌پژوه در گفت‌و‌گو با خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: معاني آيات متشابه جز براي راسخين در علم كه خاندان عصمت و طهارت هستند و آناني كه از علوم موهبتي برخوردارند، روشن نيست.

استاد حوزه علميه قم تصريح كرد: اگرچه الفاظ قرآن غالباً و قريب‌ به اتفاق قابل‌ترجمه هستند، ولي يك سلسله واژگاني وجود دارد كه در فرهنگ فارسي معادلي ندارند و گاهي نيز در فرهنگ فارسي در برابر يك واژه خاص، با چندين معنا روبرو هستيم، اما در فرهنگ عرب براي هر واژه معناي خاصي به كار مي‌رود.

زهيري گفت: براي مثال در ترجمه آيه 35 سوره نساء «وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَحَكَماً مِنْ أَهْلِهَا إِن يُرِيدَا إِصْلاَحاً يُوَفِّقِ اللّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيماً خَبِيراً / و اگر از جدايى ميان زن و شوهر بيم داريد، پس داورى از خانواده آن شوهر و داورى از خانواده آن زن تعيين كنيد، اگر سر سازگارى دارند، خدا ميان آن دو سازگارى خواهد داد، آرى! خدا داناى آگاه است»، واژه «شقاق» را تعبير به اختلاف يا نزاع مي‌كنيم، حال اين‌كه واژه شقاق هر نوع اختلافي را حكايت نمي‌كند، شقاق عبارت است از اختلاف و جدايي دو چيزي كه تاكنون يك واحد بوده‌اند. خداوند در اصل مي‌خواهد بگويد زن و شوهر به‌مانند يك روحند در دو كالبد و وقتي اختلاف پيدا مي‌كنند، وضعيتي سيبي را دارند، كه از وسط دو نيم شود.

او ادامه داد: اساساً قرآن‌ كريم باتوجه به اين نكته وجودي كه خداي متعال با فرهنگ عرب سخن گفته و از الفاظي روشن، آشنا و رايج در فرهنگ مردم عصر نزول استفاده فرموده، براي مخاطبان قابل فهم و درك بوده است. بنابراين امروزه نيز ما نياز داريم تا قرآن را توسط ترجمه براي همه قابل فهم و درك كنيم.

او ادامه داد: بناي خداي متعال بر اين بوده كه با استفاده از شيوه عقلاني و استخدام لغات و اصطلاحاتي رايج در فرهنگ عرب، البته نه در حد فصاحت آن‌ها بلكه در اوج فصاحت و بلاغت با مخاطب حرف بزند.

اين پژوهشگر ديني گفت: بنابراين در اصل اين‌كه كلمات قرآن قابل ترجمه است، شكي نيست، اما در پاره‌اي از موارد نياز به دقت و تفسير در كنار ترجمه داريم و اگرچه قرآن قابل ترجمه است، ولي استنباط احكام الهي از آيات قرآني كار هر كسي نيست و فقط از عهده كارشناس و فقيه بر مي‌آيد.

او در پايان درباره وضعيت ترجمه گفت: ترجمه قرآن وضعيت نسبتاً خوبي را سپري مي‌كند، اما برخي از مترجمان به ترجمه آزاد از قرآن روي آورده‌اند، كه بايد به اين نكته توجه داشته باشند، اگرچه ترجمه آيات به صورت آزاد از وجاهت و زيبايي برخوردار است، اما در بسياري از موارد حق تبيين معنا را از بين مي‌برد و زيبايي ترجمه آزاد تا جايي مطلوب است كه خللي به معنا وارد نكند.
جمعه 11 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 337]