تلويزيون - روي موج 90

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: تلويزيون - روي موج 90

تلويزيون - روي موج 90

مرتضي ناعمه:نوشتن درباره برنامه تلويزيوني نود بدون توجه به عادل فردوسي‌پور تقريبا ناممكن به نظر مي‌رسد؛ برنامه‌اي كه دوشنبه‌ها ميليون‌ها نفر را ميخكوب تلويزيون‌ها مي‌كند و همه اهالي فوتبال منتظرند تا ببينند فردوسي‌پور اين هفته كدام برگ برنده‌اش را رو مي‌كند. «90» بدون شك «موفق‌ترين»، «جذاب‌ترين» و «پرمخاطب‌ترين» برنامه ورزشي تلويزيون است كه در ميان انبوه برنامه‌هاي آبكي توانسته ذائقه مخاطب را سيراب كند و در اين ميان «عادل‌ فردوسي‌پور» را مي‌توان مهم‌ترين وجه موفقيت «نود» برشمرد. پس اگر در اين گزارش عادل فردوسي‌پور خيلي نمايان شده بود به حساب اين بگذاريد كه نود بدون فردوسي‌پور متصور نمي‌شود.

يك ايده تازه
شايد وقتي در اوايل سال 78 عادل فردوسي‌پور طرح يك برنامه نقد تلويزيوني فوتبال را با الگوبرداري از يك برنامه ايتاليايي به مديران شبكه سوم ارائه مي‌داد، فكرش را هم نمي‌كرد كه در خرداد 87، در يك شب بالغ بر يك‌ميليون و 200 هزار نفر از طريق پيام كوتاه نظر خود را درباره انتخاب بهترين بازيكن فصل پرسپوليس ارائه دهند. اما «نود» كه هميشه داراي مخالفاني سرسخت بوده به دليل داشتن يك حامي سرسخت تا امروز دوام آورده است. حمايت «اصغر پورمحمدي» كه علاوه بر مديريت شبكه 3، رياست شوراي هماهنگي ورزش صدا و سيما را بر عهده دارد، باعث شد كه خيلي از انتقادات راه به جايي نبرد. پورمحمدي به واقع همه نوع حمايت خود را از «نود» انجام داده و در مقابل مخالفت‌ها مقاومت كرده است. شايد بارزترين حمايت «پورمحمدي» جايي بود كه پس از جريانات «تعليق فوتبال ايران» و افشاگري‌ها «محسن صفايي فراهاني» رئيس كميته انتقالي فدراسيون فوتبال در مقابل فشارهاي سازمان تربيت بدني به شدت از فردوسي‌پور حمايت كرد.
منتقدان نود
منتقدان برنامه نود اكثرا كساني هستند كه انتقاد را بر نمي‌تابند و نمي‌خواهند مشكلات‌شان به اطلاع همه برسد؛ البته در اين ميان افرادي بوده‌اند كه بحق در مورد نود اظهارنظر مي‌كنند و ايرادهايش را مي‌گيرند و در مقابل اين افراد هم كساني بوده‌اند كه ناگهان فردوسي‌پور را دشمن خود حس كرده و اين دشمني را حتي به روزنامه‌ها هم كشانده‌اند. دشمناني كه همه شخصيتي حقوقي دارند، به جز 2 نفر ثابت نيستند.
مديران عامل
در اين مورد نمي‌شود دست روي مديرعامل خاصي گذاشت و گفت كه او با فردوسي‌پور مشكل دارد. آنها معمولا دوست دارند در برنامه نود صحبت كنند و بعد از صحبت‌كردن مي‌فهمند كه چه اشتباهي كرده‌اند چون عادل فردوسي‌پور جز در موارد خاص عادت ندارد كسي را در برنامه بياورد و از او تعريف كند.
كميته داوران
رئيس اين كميته فدراسيون فوتبال نمي‌داند براي حضور در اين برنامه آرزو كند يا نذر چون حضور رئيس كميته داوران در نود اگر به عنوان كارشناس باشد، خيلي خوب است. او مي‌تواند حاضر شود و خودش ايرادهاي داوران را بگيرد. به اين ترتيب، او ضمن حضور در مقابل ميليون‌ها بيننده نشان مي‌دهد كه چقدر انتقادپذير است. اين وجه حضور در نود آرزوكردن هم دارد اما در صورتي كه قرار باشد رئيس كميته داوران به عنوان پاسخگو در مورد اتهام به يك داور، در مقابل مدير باشگاه قرار گيرد،برنامه نود برنامه‌اي جنجالي نام مي‌گيرد كه به زعم رئيس پخش شدنش فايده‌اي هم ندارد.
رئيس سازمان تربيت بدني-رئيس فدراسيون فوتبال
اگر شبكه سوم سيما يك نهاد كاملا خصوصي بود، مسلما اين دو پست حقوقي از دشمنان اصلي عادل فردوسي‌پور بودند. اما تلويزيون دولتي خطوط قرمزي دارد كه سبب مي‌شود مجري نود كاري به كار اين دو پست نداشته باشد؛ پس عملا تا وقتي كه او به كسي كاري نداشته باشد، دشمني هم نخواهد داشت.
هواداران
البته مشتري اصلي عادل فردوسي‌پور هواداران استقلال هستند كه او را پرسپوليسي مي‌دانند. يعني هواداران ساير تيم‌ها اصولا كاري به كار نود و او ندارند. اين ‌در حالي است كه مزدك ميرزايي هم به آبي گزارش كردن معروف است اما هيچ وقت با استقبال هواداران پرسپوليس مواجه نمي‌شود. خلاصه كه در اين بخش هر وقت فردوسي‌پور حرفي در مورد استقلال بزند، مشتري اصلي سكوهاي آبي مي‌شود.
امير قلعه نويي
هر جا دو كلمه قلعه‌نويي و فردوسي‌پور با هم جمع شود، همه ناخودآگاه به ياد كلمه تاريخي «كل يوم» مي‌افتند كه قلعه‌نويي در 90 گفت. حتي وقتي فردوسي‌پور در برنامه «توپ طلاي فوتبال» روي سن رفت تا جوايز بهترين‌ها را بدهد، استفاده‌اش از كلمه «كل يوم» چند دقيقه‌اي همه را به قهقهه واداشت. دشمني قلعه‌نويي با نود از جايي شروع شد كه فردوسي‌پور از اميرخان انتقاد كرد تا سرمربي سابق تيم ملي بگويد: «او در زمان مدرسه‌اش با توپ پينگ‌پنگ هم بازي نكرده. » (نقل به مضمون) يا «او در زمان مدرسه‌اش پينگ پنگ بازي مي‌كرده». پرده آخر دشمني قلعه‌نويي با فردوسي‌پور در نودي بود كه براي دلايل حذف تيم ملي ترتيب داده شد. در اين برنامه هر دونفر علاقه‌شان را به يكديگر ثابت كردند؛ قلعه‌نويي وقتي كه گفت: «آقاي فردوسي‌پور شما كارشناس آورديد پس به آنها اجازه كارشناسي بدهيد» و عادل فردوسي‌پور وقتي كه گفت: «شما كه همه مسئوليت شكست را برعهده مي‌گيريد، چرا استعفا نمي‌دهيد؟»
علي دايي
مي‌گويند گزارش تاريخي فردوسي‌پور در بازي ايران و مكزيك دليل اصلي مشاجره با دايي بود؛ البته شايد گزارشگر بازي ايران بيش از حد به دايي گير داد و همه مسووليت شكست را به گردن او انداخت اما اينها اصلا توجيهي نمي‌شود براي سيلي زدن؛ البته هنوز هم دو طرف تكذيب مي‌كنند كه دايي به گوش فردوسي‌پور زده اما به هر حال مشاجره و دعواي آن روز سر فصلي شد براي رابطه‌اي بد در آينده. دايي دشمني‌اش با نود را از بعد از ديدار نيم فصل دوم (سال گذشته) با پرسپوليس رونمايي كرد. او در حالي كه از داوري ناراحت بود، يك‌باره به نود بند كرد و غيرمستقيم عادل فردوسي‌پور را مورد نقد قرار داد كه نمي‌خواهد سايپا قهرمان شود. با اين همه قهرماني سايپا بهترين دليل براي آشتي دايي با همه به حساب مي‌آمد. پس او به برنامه «شب شيشه‌اي» رفت و همه كساني را كه تا آن زمان مسخره‌اش مي‌كردند، بخشيد و با يك هفته تاخير در نود به كدورت‌ها پايان داد اما ادامه شكست‌هاي سايپا در فصل اخير وقتي با گزارش فردوسي‌پور از تيم دانشجويان (تيم تحت سرمربيگري دايي) همراه شد دوباره روابط به سمت تيرگي رفت؛ جايي كه نقل قول دايي در مورد فردوسي‌پور تيتر يك تمام رسانه‌ها شد؛ نود بدون فردوسي‌پور متصور نيست.
به روايت هوشنگ‌ نصيرزاده‌
عادل‌ جواني‌ است‌ باهوش‌، با استعداد و باسرعت‌ انتقال‌ بسيار بالا، كه‌ صراحت‌ بيانش‌ در برنامه‌ بسيار چشمگير است‌. او به‌ خوبي‌ با حواشي ‌آشناست‌ و كميته‌ انضباطي‌ را وادار به‌ دخالت ‌مي‌‌كند، گرچه‌ خيلي‌ها بر اين‌ باورند كه‌ نود فوتبال‌ ايران‌ را خراب‌ كرده‌ اما اين‌‌طور نيست. به‌ هر حال برنامه پربيننده‌اي‌ مانند نود بايد به ‌مسائلي‌ بپردازد كه‌ جاي افشاگري‌ خواهد داشت‌ و شايد اين‌ افشاگري به‌ مذاق‌ خيلي‌ها خوش‌ نيايد و همين‌ امر باعث‌ شود تا براي‌ اين ‌برنامه‌ و حتي‌ كارشناسان‌ داوري‌ آن‌ دشمن‌تراشي‌ شود به‌ نظر من‌ عامل ‌موفقيت‌ نود عادل‌ است. نود بدون ‌عادل‌، معني‌ ندارد.
به روايت امير حاج‌‌رضايي
اين برنامه را نمي‌توان جدا از شخصيت اقاي فردوسي‌پورتحليل كرد. به عنوان كسي كه سال‌هاست افتخار حضور در اين برنامه را دارد بايد بگويم جامعه امروز ما، در كنار ارزش‌هاي علمي ايشان، شايد- فقط شايد- خصوصيات والاي اخلاقي او را به طور كامل نداند. با اينكه بسيار كوشش مي‌كنم ارادت پدرانه خود را نسبت به ايشان مهار كنم تا در قضاوتم تاثير نگذارد اما با تحليل شخصيتي اوست كه مي‌توان در مسير تحليل برنامه نود قرار گرفت. او شجاع، صريح و بي‌تعارف است. اهل مداهنه و قلب حقيقت نيست. در همه حال مودب و منصف است و در حالي كه به دفعات از سوي آيين‌‌شكنان مورد هتك حرمت قرار گرفته، قضاوت را به مردم واگذار كرده است و خود خاموشي گزيده. او هدايت ده‌ها عاشق را به عهده گرفته كه در پشت صحنه‌اند و مردم آنها را نمي‌بينند. واقعا روزهاي دوشنبه را مي‌توان ماراتن رنج ناميد كه در پايان نيمه‌شب سه‌شنبه‌ها با رضايت ميليون‌ها مخاطب تبديل به سرمستي مي‌شود. جان كلام اينكه او شاهين ترازويي است كه هرچه را بر كفه آن مي‌گذاريم نسبت به آن بي‌طرف است و زر و سيم بيشتر را دوست ندارد تا وزنشان را بيشتر نشان دهد. پشت اين همه ارزش‌ها مديران محترم سيما ايستاده‌اند كه تلفيق حمايت‌هاي منطقي آنها و توانايي‌هاي آقاي فردوسي‌پور نود را در جايگاهي يگانه قرار داده است.
صداقت، عامل موفقيت «نود»
عامل موفقيت فردوسي‌پور و برنامه‌اش قبل از هر چيز به صداقت و بدون غرض بودن وي به عنوان تهيه‌كننده و مجري برنامه باز مي‌گردد. هر كاري كه بدون زد و بندهاي پشت پرده و حب و بغض صورت گيرد، هميشه تداوم خواهد داشت. از سوي ديگر محتوا و شكل اجراي نود هم ديگر عامل موفقيت برنامه فردوسي‌پور است. اجراي آيتم‌هاي مختلف تا كارشناسي بازي‌ها و تيم‌ها، كارشناسي داوري، انعكاس نقاط كور بازي‌ها به هر نحو ممكن و اجازه دفاع كردن به كساني كه در اين برنامه مورد نقد و انتقاد قرار مي‌گيرند، در كنار دعوت از چهره‌هاي سرشناس، از 90 يك مجموعه نسبتا كامل و قابل قبول ساخته است. به همه اينها تكه‌پراني‌هاي خاص مجري برنامه را در كنار نوع گفتار خاص او قرار دهيد تا پي به جذابيت‌هاي نود ببريد.
چرا برنامه نود بيننده دارد؟
برنامه نود مختص فوتبال است، تكليف بيننده روشن است كه از ابتداي برنامه تا انتهاي برنامه درباره فوتبال صحبت مي‌شود، نه رشته ورزشي ديگر. اين مسئله درباره برنامه‌هاي مشابه مثل «ورزش از نگاه دو» كه به اقتضاي شرايط و موقعيت، رشته‌هاي مختلف ورزشي را مورد بحث و بررسي قرار مي‌دهند، صدق نمي‌كند هر چند كه نيروي اصلي اين برنامه هم بيشتر متمركز بر فوتبال است. مجري برنامه عادل فردوسي‌پور با بهره‌گيري از شخصيت كاريزما و تفاوتي كه از ابتدا با ديگران داشت در اين بين هميشه قابل توجه است. تاثير گزارشگري فردوسي‌پور، اينكه يك بازيكن به چه ماشين، غذا و گلي علاقه دارد و چه روزي به دنيا آمده و هزاران اطلاعات خصوصي ديگر بازيكنان با شيوه منحصر به فرد بيانش در گزارش‌ها به كار برد و موجي از مقلدان را به دنبال خود كشاند، به‌حدي كه اين روزها بدون واژه‌هاي او كمتر گزارشي پيش مي‌رود : «چه مي‌كنه اين بازيكن» صدا، حركات، اعتماد به نفس، به روز بودن اطلاعات، تسلط به زبان انگليسي، نوآوري و توجه به زمان‌بندي از ويژگي‌هايي اصلي فردوسي‌پور است. اغراق نخواهد بود اگر عامل اصلي موفقيت نود را مجري توانايش دانست؛ مبدع بودن و اولين بودن . قبل از نود، برنامه‌اي نبود كه تا اين اندازه در كيفيت مسائل فوتبال، بازي‌ها، داوري، و قضاوت داوران و حتي مسائل حاشيه‌اي فوتبال وارد شود نود اين كار را كرد و بسياري از مسائل را براي علاقه‌مندان باز نمود و حوادث مبهم و نامعلومي كه در فوتبال وجود داشت براي مردم مطرح و گاهي گره گشايي كرد.
نود تكذيب ندارد
فرصتي براي تكذيب نيست؛ اين مهم‌ترين ويژگي برنامه نود است. در واقع فردوسي‌پور به خوبي از تفاوت رسانه شفاهي و مكتوب استفاده مي‌كند. هر هفته چهره‌هاي خبرساز فوتبال مقابل سوال‌هايي قرار مي‌گيرند كه گريزي از پاسخ به آنها نيست. اينجا ديگر بحث برداشت اشتباه نويسنده، نقل قول متفاوت و غيره در بين نيست، آدم‌ها مسوول حرف‌هاي خودشان هستند و مخاطب به واسطه در جريان اتفاق قرار مي‌گيرد. نود به همين دليل يكي از مهم‌ترين اتفاق‌هاي هفته براي اهالي فوتبال است.
اشكال صوتي
هنگامي‌كه يك برنامه تلويزيوني يا راديويي پخش مي‌شود رعايت اندازه صداي برنامه شامل:گوينده - موسيقي و افكت از اصول مسلم برنامه‌سازي به‌شمار مي‌رود البته در برخي برنامه‌هاي خاص كه كارگردان يا تهيه‌كننده قصد تحريك و ايجاد هيجانات در مخاطب دارند ممكن است لول(ميزان) صدا رعايت نشود ولي در برنامه‌اي كه اساس آن بر كلام گوينده و كارشناس استوار است رعايت اصول الزامي‌است به بيان ساده‌تر بايد كلام بر موزيك‌ها و افكت‌ها برتري محسوسي داشته باشد تا مخاطب مجبور نشود در طول برنامه كنترل در دست درحال تنظيم صدا باشد. اين همان اصلي است كه در برنامه نود رعايت نشده و چون برنامه در ساعات پاياني شب پخش مي‌شود تا حدودي ايجاد مزاحمت براي ساير اعضاي خانواده نموده به‌خصوص زماني‌كه درحال شنيدن سخنان مجري و كارشناس برنامه هستند و نوبت به قسمت‌هاي ديگر برنامه مانند با لژيونرها مي‌شود كه اگر كنترل در دستتان نبوده و سرعت عمل براي كاستن از ميزان صدا را نداشته باشيد مطمئنا كساني كه در نزديكي شما در خواب هستند از خواب بيدار شده و. . .!!! بلي اين اشكال علاوه برآنكه از نظر برنامه‌سازي يك نكته منفي محسوب مي‌شود موجبات ناراحتي مخاطب و ساير اعضاي خانواده (كه علاقه اي به نود ندارند)را فراهم مي‌سازد حال آنكه با كمي دقت از سوي صدابردار برنامه مي‌توان از بروز آن جلوگيري كرد.
همه چيزشان به همه چيزشان مي‌آيد
دكوري مناسب در برنامه و آرم برنامه كه حكايت يك فوتبال 90دقيقه‌اي است، مي‌تواند حال و هواي يك برنامه ورزشي را نمايان كند. در دكور برنامه يك LCD در وسط قرار دارد و دو ميز قرينه آن روبه‌روي همديگر قرار دارند، دكور برنامه به خوبي توانسته تناسب خود را با محتواي برنامه‌اي براي فوتبال كه لازمه آن نظم و هماهنگي است، حفظ كند. عادل فردوسي‌پور به غير از ايام سرما كه از كاپشن يا اوركت استفاده مي‌كند، در بقيه ايام سال سعي مي‌كند رسمي باشد و از كت و شلوار استفاده كند.
برنامه روي وب
90 يك سايت اينترنتي به آدرس ir. irib. 90 دارد كه از بخش‌هاي مختلفي چون نظرسنجي، پخش آنلاين مسابقات، وضعيت آب و هوا در شهرهاي محل برگزاري مسابقات، امكان تبادل اطلاعات بين مخاطبان و مجري را فراهم كرده و به‌طور كلي پايگاه اطلاعاتي مناسبي براي علاقه‌مندان به فوتبال محسوب مي‌شود.
در انتظار فصل جديد
اطرافيان نود و فردوسي‌پور مي‌گويند كه در فصل جديد بايد منتظر برگ برنده‌هاي جديد از او بود كه هميشه غافلگيرمان مي‌كند، براي پايان اين انتظار فقط بايد چند روز ديگر صبر كرد.
سه شنبه 8 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 218]