فناوری اطلاعات و ناخوشایندی هایش

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: اوایل این هفته بیش از 91 هزار اسناد نظامی محرمانه ارتش آمریکا درباره جنگ افغانستان در وب سایتی معروف به نام «ویکی لیکس» منتشر می شوند و سه نشریه معتبر جهان ، نیویورک تایمز در آمریکا ، اشپیگل در آلمان و گاردین در انگلیس با بررسی این اسناد صحت آنها را تایید می کنند. چند روزی است این خبر به صدر اخبار جهان تبدیل شده. دولت آمریکا این اقدام را محکوم کرده و آن را ناقض منافع ملی خود می خواند. دولت پاکستان که در برخی از این اسناد به همراهی با مبارزان القاعده متهم شده است، این اسناد را جعلی نامیده است. امروزه به هر نشریه معتبری سر می زنید، بعید است یادداشتی، گزارشی ، مقاله ای یا مصاحبه ای در این زمینه نبینید. در خبرها هم آمده است که جولیان آسانگ مسئول این وب سایت قرار است در کنفرانسی خبری به سوال خبرنگاران درباره این اسناد پاسخ بگوید که در نوع خود شنیدنی خواهد بود.

ویکی لیکس معروف است که برای محافظت قضایی از منابع خود تدابیر حقوقی خاصی را اتخاذ کرده است. اما این تدابیر فقط برای فرار از چنگ قانون است وگرنه به صحت و سقم اطلاعات دریافتی خود کاری ندارد. البته ناگفته نماند که برخی از اسنادی که این وب سایت در گذشته منتشر کرده است، به حقیقت بسیار نزدیک بوده اند. مثل ویدئوی جنجالی عراق در ماه می که در آن یک فروند هلیکوپتر آپاچی آمریکایی چند غیرنظامی در عراق را به قتل می رساند.

این و ب سایت در سال 2007 راه اندازی شد و در حال حاضر حدود 800 کارشناس ، مهندس و وکیل در سراسر جهان دارد که داوطلبانه با آن همکاری می کنند. علاوه بر این، گروه های رسانه ای مثل آسوشیتدپرس، و لس آنجلس تایمز نیز به آن مشاوره حقوقی می دهند. ویکی لیکس تاکنون اسناد جالبی را درباره فساد در کنیا، شرایط ایسلند و خلیج گوانتانامو منتشر کرده است که در صحت آن شک و تردیدی وجود ندارد. در این وب سایت هر کسی می تواند از طریق پست یا اینترنت اسنادی را در اختیار آن قرار دهد. ویکی لیکس ابتدا این اسناد را در قالب اطلاعات غیرمرتبط به سرورهایی در سوئد ( در این کشور افشای منبع جرم است ) و بلژیک ( در این کشور گفتگوی شنود شده یک خبرنگار در دادگاه سند قابل قبول محسوب نمی شود) و چند کشور دیگر ارسال می کند. بنابراین با این تمهیدات یک دولت یا شرکت به تنهایی نمی تواند مانع از انتشار این اسناد شود. البته این بدان معنا نیست که دولت ها نمی توانند بعد از شناسایی منبع در کشور خود آنها را دستگیر یا شکنجه نکنند. نمونه اش دستگیری تحلیلگر نظامی پنتاگون که ویدئوی جنجالی عراق را در اختیار ویکی لیکس قرار داد.

در این چند روزی که اخبار را دنبال می کنم محور غالب در خبرها و تحلیل ها رسوایی اطلاعاتی ارتش آمریکا است و اینکه دولت آمریکا درباره جنگ افغانستان به جهانیان دروغ می گوید. اما مروری بر سرفصل های موضوع اسناد که در سه نشریه مذکور بدان ها اشاره شده است، عملا ما را با اطلاعات خاصی مواجه نمی کند. اینکه مثلا سازمان اطلاعاتی پاکستان با مبارزان القاعده ارتباط دارند، مساله جدیدی نیست و بارها گزارش آن را در نشریات غربی خوانده ایم. اینکه نیروهای ناتو در افغانستان بعضا در قتل غیرنظامیان دست دارند نیز خبر ناشنیده ای نیست.

نکته مهم در این میان این است که این اسناد اطلاعات دقیقی درباره اتفاقات افغانستان در اختیار ما قرار نمی دهند. علاوه بر این، این اسناد هنوز خام هستند و صحت و سقم آنها هنوز در هاله ای از ابهام است. جذابیت این اسناد فعلا در این است که توانسته است در برابر روایت رسمی دولت آمریکا درباره جنگ افغانستان بایستد و برگ برنده آنها نیز اغلب پنهان کاری آمریکا در این زمینه و اشتباهاتی است که تحلیلگران اطلاعاتی آن پیش از این در جنگ با تروریسم مرتکب شده اند که نمونه بارز آن تحلیل های پیش از جنگ عراق است.

اما صرف نظر از این مباحث، نکته جالب در این میان، حداقل برای کسی مثل من که رابطه رسانه و سیاست مفهوم خاصی دارد، محکی است که دمکراسی غربی در برابر این نوع از آزادی اینترنت می خورد. یکی از نکاتی که صاحبنظران سیاسی در مورد دمکراسی اتفاق نظر دارند، این است که در نظام ها دمکراتیک مرز آزادی بیان را مقولاتی مثل احترام به حریم خصوصی افراد و امنیت اجتماعی تعیین می کنند. حامیان ویکی لیکس ممکن است در پاسخ بگویند انتشار این اسناد ولو با تجاوز از دو مرز یادشده به نفع همه جهانیان و در خدمت حقیقت است اما سوالی که مطرح می شود این است که اگر این گزارش ها حقیقی نباشند، چطور؟ آیا می توان به اسم حقیقت از آن دو مرز طلایی عبور کرد؟ نگاهی به تاریخ نشان داده است که اساسا کسانی که بیشترین ضربه را به دمکراسی و اجتماع زده اند کسانی بوده اند که خود را صاحب حقیقت نامیده اند و با همین مجوز از مرزهایی مثل حریم خصوصی و امنیت اجتماعی عبور کرده اند که این به نظرم مساله خطرناکی است و باید آن را جدی گرفت.
کاهش امتیاز مطلب

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]