نگاهي به فيلم هاي پاييزي در حال اكران سينماي ايران

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: یک دگردیسی دوست داشتنی

اکران عید فطر یکی از بهترین زمان های نمایش فیلم در طول سال است. طبیعی است که در این بازه فیلم ها با استقبال بیشتری مواجه شده و از فروش بالایی برخوردار می گردند. این روال ثابتی بوده که در چند سال اخیر برای سینمای ایران اتفاق افتاده است. اما گویا امسال دیگر خبری از آن همه شور و هیجان نبود. این امر در شرایطی محقق گشت که المان های یک سینمای جذاب برای مخاطبان، فراهم بود. مواردی چون تعدد موضوعی فیلم ها، بازیگران محبوب و حتی افزایش فیلم های در حال اکران.

با این وجود تنها نکته ای که درباره عدم استقبال مخاطبان از فیلم های اکران اول عید فطر مطرح می شود. بحث کیفی فیلم هاست و اینکه سوژه ها نتوانسته اند به خوش ساختی فیلم کمک کنند و این می تواند زنگ خطر بزرگی باشد برای سازندگان آثار این چنینی. به هر حال اکران اول عید فطر برخلاف تصور همگان، خیلی کم فروغ و بی سر وصدا به انتها رسید اما حالا اوضاع فرق کرده و همه چشم ها به فیلم های اکران دوم عید فطر دوخته شده است. فیلم هایی که در ظاهر اسم و رسم دارترند و در گیشه نیز بسیار موفق تر از فیلم های اکران اول فطر عمل کرده اند. قیاس این دو اکران را به راحتی می توان با عناوین بد و خوب تبیین کرد. با هم نگاهی گذرا و اجمالی می اندازیم به فیلم های در حال اکران سینماها.
---------------------------------------------------------------------------------

ملک سلیمان/ آشتی گسترده مخاطبان با سینمای دینی

پرهزینه ترین فیلم تاریخ سینمای ایران، این روزها با اقبال بسیاری از سوی مردم تهران و شهرستان ها مواجه شده است. «ملک سلیمان» با داشتن تعداد سالن های کمتری نسبت به «سن پطرزبورگ» و «بعدازظهر سگی سگی» در سومین رده جدول فروش اکران قرار دارد که احتمالا در روزهای آینده و با افزایش سالن های نمایش، مطمئنا گیشه فروش فیلم دچار تلاطم خواهد شد. ما در «ملک سلیمان» با یک داستان شسته و رفته مواجهیم و آن هم حمله شیاطین و اجنه به سراسر سرزمین حضرت سلیمان است.

فیلم با التهابات ابتدایی خود، ذهن مخاطب را به خوبی به سمت این قضیه معطوف می دارد و پس از آن جریانی آرام بر فیلم مستولی می شود تا اینکه در چهل دقیقه پایانی دوباره ما شاهد سرکشیدن این التهابات می شویم. شاید بتوان تنها نقطه ضعف البته کمرنگ فیلم را در داستان نویسی میانی آن عنوان کرد. جایی که تا دقایقی طولانی همه چیز در آرامش نسبی می گذرد و این نکته انتظارات را از فیلمی که با آن همه سر و صدا شروع شده بود، برآورده نکرد. وگرنه باید پذیرفت که فیلم درشروع و پایان بسیار قوی عمل کرد و توانست بالانس خط داستانی خود را حفظ کند. خط داستانی ای که با توجه به نشان دادن توانمندی های وحیانی سلیمان،اگر با اندک لغزشی دچار می شد به سمت سینمای تخیلی و فانتزی سوق پیدا می کرد. بی تردید می توان «ملک سلیمان» را یکی از معدود فیلم های عظیمی به حساب آورد که در آن تمام مسئولیت ها در سطحی حرفه ای صورت پذیرفته بود. از فیلمبرداری و تدوین و جلوه های ویژه استثنایی اش گرفته تا موسیقی منحصر به فرد و طراحی لباس. با این حال «ملک سلیمان» به واسطه تعریف خاصی که از یک فیلم حرفه ای به عمل آورده، اتفاق فرخنده ای در سینمای ماست که نباید به این سادگی از کنار آن عبور کرد. هرچند که طبق اخبار منتشر شده قرار است قسمت های دوم و سوم آن نیز ساخته شود.
----------------------------------------------------------------------------------

شکلات داغ/درامی که قربانی نگاه روشنفکرانه شد

وقتی کارگردانی بتواند با مرکزیت قرار دادن یک کافی شاپ، یک درام ساختارمند بسازد. انتظارات از دیگر بخش های فیلم نیز بالاتر می رود. «شکلات داغ» دارای کاراکترهای متعددی است که از روایت های موازی برخوردارند اما این روایت ها نتوانسته اند سبب انسجام کلی فیلم شوند و همان گونه که مشاهده می کنیم فیلم در میان پایان بندی های گوناگونی که می شد برای آن فرض کرد، نمره قابل قبولی را دریافت نمی کند.

این ورود شخصیت های جدید، خود بزرگ ترین امتیاز فیلم در جهت فضاسازی های متفاوت بود اما کارگردان به راحتی از این عنصر برای طرح معماهای بعدی فیلم بهره گرفت و عملا اجازه هیچ پیش فرض محکمی را به مخاطبان خود نداد. فارغ از این موضوع، فیلم در بحث شخصیت پردازی به شدت می لنگد تا جایی که ما هیچ اطلاعی در مورد زن نقش اول فیلم (نیکی کریمی) به دست نمی آوریم. ضمن اینکه فیلم هایی نظیر «شکلات داغ» که از لوکیشن هایی این چنینی برخوردارند به راحتی می توانند از قیاس فضاهای درونی و بیرونی محیط، نقبی هرچند گذرا به مسائل پیرامون داشته باشند، نکته ظریفی که متاسفانه در این فیلم اصلا لحاظ نشده. «شکلات داغ» به صورت بالقوه فیلم قدرتمندی است که چیزهای زیادی در چنته دارد اما همین که به فعلیت قصه می رسیم بسیاری از این توانمندی ها، قربانی نگاه روشنفکرانه ای می شوند که قرار است بر کل فیلم حاکم باشد. مطمئنا تمام این ضعف ها را می توان به حساب کم سن و سالی حامد کلاهداری گذاشت و از این رو می شود تلخی کاستی های بی شمار فیلم را با شیرینی داشته های محدودش تعویض کرد. «شکلات داغ» با وجود تمام ستارگانی که در اختیار دارد نتوانسته آنطور که باید وشاید در گیشه خوش بدرخشد.
----------------------------------------------------------------------------------

بعد از ظهر سگی سگی/ اقتباس از فیلم غربی یا آژانس شیشه ای کمدی!

شاید خود سیدنی لومت نیز تصور نمی کرد که روزی از روی فیلم معروفش، نسخه ای کمیک نیز تهیه شود. فارغ از نوع روایت داستان، «بعد از ظهر سگی سگی» را می توان یکی از طنزهای خوب سینمای 89 به حساب آورد که بنا بر موقعیت هایی که ایجاد می کند تماشاگر خود را می خنداند و از این رو به هیچ عنوان نمی توان این فیلم را در ردیف طنزهای لوده و سطحی گنجاند. تعدد شخصیت های فیلم با ساز و کارهای متفاوتشان، حکم خون تازه ای را داشت که می شد در اثر اقتباسی و البته کمدی «بعد از ظهر سگی سگی» جریان داد. یکی از پررنگ ترین نقاط قوت فیلم را باید در نقش آفرینی بازیگران دانست. بازی بسیار متفاوت مجید صالحی بسیار جالب توجه بود. ضمن اینکه ما بعد از مدت ها شاهد نقش آفرینی جدید و شیرینی از رضا عطارانی بودیم که داشت با چند بازی مشابه در فیلم های اخیر، به سمت کلیشه های شخصیتی رهسپار می شد.

البته بخش انتهایی فیلم ناهمگون با شیرینی کلی فیلم بود و همان داستان تعقیب و گریز تکراری فیلم های طنز سالیان اخیر را به تصویر می کشید. اگر بخواهیم خیلی موشکافانه به ظرافت های منطقی فیلم بپردازیم باید بگوییم که روی آوردن گروگانگیر به عکاسی می توانست خیلی منطقی تر و حساب شده تر به تصویر درآید. البته به راحتی می توان متوجه شد که فیلمنامه جای کار بسیاری دارد و این نمی تواند منتهای سوژه پردازی فیلمی با چنین موضوع جالبی باشد. به هر حال «بعدازظهر سگی سگی» این روزها با فروش بالایی مواجه است و در ردیف دوم جدول فروش فیلم ها قرار دارد.
------------------------------------------------------------------------------------

سن پطرزبورگ/کلکسیونی از تکرارهای دوست داشتنی

«سن پطرزبورگ» را باید اتفاق فرخنده ای، حداقل در سینمای کمدی این سال های ایران به حساب آورد. اتفاقی که جریان جدیدی را در حوزه طنز فانتزی به مخاطبان نشان می دهد. داستان فیلم مانند تمامی آثار برادران قاسم خانی خیلی ساده و بی پیرایه است و تمام چیزها در جای خود قرار گرفته است.

فیلم با حادثه ای خیلی معمولی کلید می خورد و خیلی زود هم در مسیر تنش قرار می گیرد. آن هم تنشی چند وجهی که باید شخصیت های داستان با گره افکنی های خود بر جذابیت فیلم بیفزایند و حقیقتا چقدر خوب هم توانستند از عهده این کار برآیند. داستانی ساده و البته تودرتو که ابهام آن برای مخاطب زیاد ملموس نیست. بزرگ ترین شاخصه فیلم نیز همین سادگی است. در بحث سوژه نیز باز این تکرار به چشم می خورد.

نمونه مشابه چنین سوژه ای بارها کار شده اما نوع متفاوت روایت یا انتخاب کشوری دیگر برای انجام مقاصد فیلم (بی آنکه حتی یک پلان در این کشور برداشت شود) ابتکارات تازه ای بود که خیلی خوب جواب داد. در کلیت این فیلم، ما با مسائلی مواجهیم که نمونه های آن را بارها و بارها طی سالیان اخیر مشاهده کرده ایم اما سادگی زوایای تعریف شده فضای «سن پطرزبورگ» سبب شد تا این کلیشه ها برای ما جذاب و دوست داشتنی باشد. البته در این موفقیت بزرگ نباید از کنار نام وزنه سنگینی چون پیمان قاسم خانی گذشت. فارغ از نوشته خوب، ما با بازی خیلی روان و تاثیرگذار او در این فیلم مواجهیم که واقعا عینی و درخور توجه از آب درآمده است. «سن پطرزبورگ» پس از جنجال های فراوان، این روزها رتبه اول گیشه فروش را در اختیار دارد و انتظارات، حکایت از فروش میلیاردی فیلم است. انتظاری که نباید آن را زیاد هم غریب دانست.
---------------------------------------------------------------------------------

نگاهی به سه اکران دیگر/ فیلم هایی که نفس های آخر را می کشند

نگاه اول: چند سالی می شود که فیلم های «قدرت الله صلح میرزایی» را مروج سطحی نگری می شناسیم. فیلم هایی که فقط برای فروش گیشه ساخته می شوند و از هر ابزاری حتی لوده بازی برای این فروش بیشتر استفاده می شود. «یک جیب پر پول» به حدی ضعیف ساخته شده که بسیاری از تماشاگران از نیمه های فیلم، سالن ها را ترک می کنند. این فیلم حتی نتوانست از راه لودگی نیز مردم را بخنداند و موقعیتی را برای خود دست و پا کند. اصلا داستانی بر فیلم عارض نبود فقط ماجرای ازدواج بود و همان داستان نخ نما و کهنه زن شدن یک مرد. شدت این تلخی ها به حدی است که حتی رقصیدن های احمد پورمخبر و محسن قاضی مرادی و آوازخوانی جواد رضویان نیز کارساز نیامد و فیلم بر همان مسیر بی محتوایی خود ادامه حرکت داد.

در «یک جیب پر پول» دقیق شوید. چند اتفاق را می بینید که تکراری نباشد؟! باور کنید که حتی یک اتفاق جالب و خنده دار نیز در فیلم رخ نمی دهد. مگر مردم چند بار قرار است برای یک فیلم به سینما بروند؟ یک فیلمی که فقط چند ماه یک بار اسم عوض می کند و روی پرده اکران می رود: «دلداده»، «زندگی شیرین»، «یک جیب پر پول» که موضوع همه این فیلم ها، ازدواج دختر و پسر است و مشکلی که مانع از این اتفاق می شود و در نهایت با بهره گیری از چند ژست فیلم های هندی، مشکلات حل شده و دختر و پسر به هم می رسند. کارگردان به قدری در این مسیر ضعیف و ناشیانه عمل کرده که حتی تیم بازیگری خود را دراین فیلم ها تغییر نداده است و تنها تغییرش این بوده که با توجه به پول خوبی که در آن فیلم های قبلی به دست آورده، این بار شخصا تهیه کننده اثرش شده. «یک جیب پر پول» را باید سخیف ترین فیلم سالیان اخیر سینمای ایران به شمار آورد.

نگاه دوم: متاسفانه فیلم های اکران اول عید فطر به قدری از ضعف مفهومی برخوردارند که باید «فاصله» را به نسبت آنها، فیلم درخور توجهی نامید. فیلمی که می توانست خیلی بهتر از آنچه دیدیم ساخته شود. با توجه به سوژه جالب فیلم، به راحتی می شد موقعیت های مختلف دیگری را عارض بر فیلم کرد و آن را از عمق و پیچیدگی خاصی برخوردار نمود اما تمام داستان خیلی راحت و ساده بیان می شود و به همین دلیل تماشاگر عام به این فیلم بی گره! توجه نشان می دهد.

البته گره داستان برای همه مشخص بود که آن هم به تقابل مریم و محمود باز می گشت. تماشاگرانی که منتظر این سکانس حساس بودند اما این موقعیت ویژه با بیانی ساده، از جلوی فهم مخاطب رد شد و هیچ جذابیت به خصوصی را به وجود نیاورد.

کل فیلم به همین منوال است. فضایی آرام که داستان ها در درون آن، بدون هیچ فراز وفرود آن چنانی رقم می خورند و از این حیث می توان عنوان کرد که ما با فیلمی «خونسرد» مواجهیم. سوژه ای نسبتا بکر که می توانست با پرداختی حرفه ای، عنوان یکی از تاثیرگذارترین آثار اکران شده امسال را برای خود یدک بکشد اما متاسفانه این مهم به وقوع نپیوست. به غیر از فیلمنامه و تا حدودی بازی ها، مابقی عناصر، تاثیر خیلی شگرفی بر فیلم گذاشتد تا «فاصله» به عنوان بهترین فیلم موضوعی اکران اول عید فطر مطرح شود. گرچه فروش پایین فیلم با ستارگانی چون فرامرز قریبیان و الناز شاکر دوست کمی عجیب به نظر می رسد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 245]