پتروشیمی قربانی حساب خالی ذخیره ارزی

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - محمود احمدی نژاد وعده داده بود هر ماه یک واحد پتروشیمی افتتاح کند ولی در 3 سال سرمایه گذاری در این صنعت به صفر میل کرد. گروه اقتصاد: بحران جهانی اقتصاد وآشفتگی بازار نفت باعث افت شدید فعالیت صنایع پتروشیمی در سطح جهان شده است و همین امر رکود شدیدی را در این بخش ایجاد کرده بسیاری واحدهای فعال در این زمینه را به حالت نیمه فعال ویا تعطیل در آورده است. اما به هر شکل بحران حتی در صورت طولانی بودن نیز گذرا است و دست اندرکاران بازار محصولات پتروشیمی در این زمان برنامه های خاصی را دنبال کرده خود را برای دوران پس از بحران آماده می سازند برنامه هایی مانند ذخیره سازی و یا سرمایه گذاری جهت توسعه ظرفیت محصولات پر تقاضای آینده از جمله همین برنامه ها است. صنایع پتروشیمی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیستند و اگر چه به نظر می رسد در شرایط کنونی نمی توانند سودهای سرشار دو سال گذشته را دوباره بدست آورند ولی به طور حتم باید برای بازارهای آینده برنامه ریزی کنند. آنچه صنایع پتروشیمی و جایگاه آنرا در اقتصاد ایران با اهمیت می سازد به غیر از اینکه به عنوان صنعتی سود آور و اشتغالزا تلقی می شود نقشی است که در دو برنامه توسعه پنج ساله سوم و چهارم برای آن پیش بینی شده بود و این صنعت به عنوان موتور توسعه و تنها راه حل برون رفت اقتصاد ایران از فضای مسموم به درآمدهای حاصل از فروش نفت خام مورد توجه خاص قرار گرفت. البته با به حالت تعلیق در آمدن برنامه چهارم توسعه این فرایند طی سه سال گذشته بسیار کند شد و به رغم وعده دکتر احمدی نژاد در مورد افتتاح ماهانه یک واحد پتروشیمی شاهد رکود فزاینده در امر سرمایه گذاری در این بخش حساس اقتصاد ایران بودیم که البته به دلیل رشد انفجاری درآمدهای نفتی عدم توسعه واحدهای پتروشیمی و رکود حاکم بر فرایند سرمایه گذاری در این بخش چندان مورد توجه قرار نگرفت ولی با گذشت دوران طلایی شاهد فضایی هستیم که اصلا خوشایند نیست. البته براساس برنامه ریزی های انجام شده تا پایان سال جاری سه واحد پتروشیمی به صورت رسمی افتتاح خواهند شد که شامل پتروشیمی جم، واحد دوم متانل زاگروس و اوره آمونیاک دوم عسلویه هستند که از این میان پتروشیمی جم در واقع حدود یک سال است که به صورت غیر رسمی و آزمایشی در حال فعالیت است و تاپایان سال جاری به طور رسمی افتتاح خواهد شد. یک نکته مشترک در مورد این سه واحد وجود دارد و آن اینکه سرمایه گذاری های ارزی وگشایش فاینانس هر سه این واحدها پیش از سال 84 انجام شده است و طی سه سال گذشته هیچ تزریق ارزی به این واحدها و دیگر واحدهای پتروشیمی کشور صورت نگرفته وتنها بخش هایی که با هزینه های ریالی باید به بهره برداری می رسیده اند تکمیل شده و امروز آماده بهره برداری هستند. در واقع از سال 84 به بعد با توجه به گسترش تحریم های ایران توسط سیستم بانک های آمریکایی و کشیده شدن دامنه این تحریم ها به بانکهای تحت نفوذ آمریکا در اروپا و آسیا در عمل هیچ سرمایه گذاری ارزی جدیدی در بخش پتروشیمی کشور انجام نشده است. عدم سرمایه گذاری در چنین شرایطی به نظر منطقی می رسد و نمی توان مدیران این بخش و یا حتی دولت را در این زمینه سرزنش کرد و حتی باید به دلیل ادامه کار واحدهای نیمه تمام با تکیه بر منابع ریالی وتوان داخلی مورد تشویق قرار داد ولی اگر فارغ از این برهه زمانی وکمی گسترده تر به مسئله نگاه شود ابهاماتی پیش می آید که کارهای انجام شده را زیر سئوال می برد. طی سه سال گذشته که قیمت نفت هر روز رکورد جدیدی را به جا می گذاشت درآمدهای ارزی ایران ودیگر کشورهای نفت خیز به شدت افزایش پیدا کرد و در مورد ایران هر چند هیچ رقم قطعی اعلام نشده است مقایسه میزان تولید روزانه نفت ایران با قیمت ها ومیزان مصارف ارزی دولت در بودجه های سالیانه از محل همین درآمدها نشان می دهد که باید بالای یکصد میلیارد دلار درآمد مازاد برای کشور ایجاد و به حساب ذخیره ارزی واریز می شد. در آمدهایی که براساس قانون باید در فرایندهای توسعه ای صرف شده وبرای افزایش توان بخش خصوصی جهت توسعه سرمایه گذاری های مولد غیر دولتی به این بخش اختصاص می یافت. بر اساس قانون سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی بالغ بر 50 درصد است که با توجه به رقم گفته شده طی سه سال باید حداقل 50 میلیارد دلار از این حساب در اختیار بخش خصوصی قرار می گرفته است. ولی تمامی آمار و اخبار حکایت از آن دارد که طی سالهای 84 تا 87 بخش خصوصی فعال در عرصه صنعت حتی یک میلیارد دلار هم نتوانسته است از این منابع استفاده کند که البته این ناشی از پایین بودن توان بخش خصوصی است و ربطی به مدیران دولتی و برنامه ریزان اقتصادی ندارد. به گفته یکی از کارشناسان اقتصادی فعال در بخش پتروشیمی طی سه سال مورد بحث تنها یکی از بزرگترین واحدهای تولیدی غیر دولتی کشور که بر حسب اتفاق در زمینه صنعت پتروشیمی فعال است توانسته است مصوبه هیات وزیران را برای دریافت 50 میلیون دلار از منابع حساب ذخیره ارزی را کسب کند و این یعنی فاجعه برای اقتصادی که در تمام برنامه های کوتاه مدت ، میان مدت وبلند مدت آن تقویت بخش خصوصی تاکید وتکلیف شده است. اما در شرایط کنونی که بحران اقتصادی همانطور که گفته شد تمام معادلات اقتصادی و صنعتی را به هم ریخته چه می توان کرد آیا می توانیم به همین دلیل از توسعه صنایع بزرگی مانند پتروشیمی چشم پوشی کنیم و تا دوباره وارد دوران رونق اقتصادی شویم؟ دکتر غلامحسین حسنتاش کارشناس بازار بین الملل نفت در همین زمینه می گوید: در شرایط کنونی سرمایه گذاری برای افزایش ظرفیت های تولیدی نفت خام متوقف شده است و همین امر یکی از نگرانی های جدی کشورهای مصرف کننده محسوب میشود زیرا با پایان دوران رکود وبحران اقتصادی دوباره تقاضا برای نفت افزایش پیدا می کند و ظرفیت های موجود توان پاسخگویی به تقاضای آن روز را نخواهند داشتو این یعنی انفجار دورباره قیمت نفت. بنابر همین پیش بینی کارشناسان بازار محصولات پتروشیمی نیز با اشاره به روند سینوسی قیمت در بازار جهانی که به تبع افزایش تقاضا برآورد می شود قیمت نفت خام از سال 2010 سیرصعودی پیدا کند بهترین برخورد را با شرایط فعلی برای کشوری مانند ایران که منابع عظیم نفتی در اختیار دارد توسعه ظرفیت صنایع پتروشیمی کشور می دانند. اما سئوال اینجاست در زمانی که توسعه ظرفیت ها نیاز به سرمایه گذاری دارد چراکشور امکان آنرا ندارد؟ تامین منابع ارزی یا باید از محل درآمدهای نفتی امروز تامین شود که با شرایط پیش بینی شده در بودجه به نظر می رسد که هیچ در آمد مازادی برای کشور قابل تصور نیست؛یا باید از اندوخته های قبلی در حساب ذخیره ارزی استفاده می شد که موجودی این حساب هم کافی به نظر نمی رسد؛ و یا باید از محل سرمایه گذاری های خارجی تامین شود که حتی در صورت عدم تحریم های اقتصادی هم به دلیل بحران جهانی امکان تامین منابع کافی از بازارهای جهانی وجود ندارد. حال در شرایط پیش آمده مقصر کیست؟ هزینه کردن موجودی حساب ذخیره ارزی برای واردات میوه و دیگر اقلام مصرفی امروز با توجه به شرایط پیش آمده چه معنی پیدا کرده است؟ عدم سرمایه گذاری در صنایع پتروشیمی کشور در شرایط رکود اقتصاد جهانی علاوه بر استفاده از فرصت پیش آمده جهت کسب سود در آینده می توانست امروز برای دیگر صنایع به معنی جانی دوباره تلقی شود و تا حدودی از موج رو به افزایش بیکاری جلوگیری کند؛ ولی به نظر می رسد فرصت بسیار مناسبی برای خروج از بن بست اقتصاد معتاد به نفت از دست رفته است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 394]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

پتروشیمی قربانی حساب خالی ذخیره ارزی
پتروشیمی قربانی حساب خالی ذخیره ارزی. اقتصاد > انرژی - محمود احمدی نژاد وعده داده بود هر ماه یک واحد پتروشیمی افتتاح کند ولی در 3 سال سرمایه گذاری در این صنعت ...

گوناگون

حملات پهپادی انصارالله، تردد در این مسیر راهبردی را با چال...

راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق

کودتای نافرجام در اوکراین خنثی شد

اجاره ویلا در اطراف تهران برای سفر یک روزه!

هشدار ایران: حمله به لبنان با پاسخ قاطع جبهه مقاومت روبرو ...

علاقه مندان به ورزش در خانه

فعالسازی تلگرام بیزینس به کمک تلگرام پرمیوم برای شماره های...

خرید کالا از چین

کنعانی: برای افتخار ایران، همگی در انتخابات شرکت کنیم

معرفی فرانکفورتر، جدیدترین محصول گوشتیران!

دولت بایدن اجازه برپایی پایگاه‌های رای‌گیری ایران در آمریک...