تقدير از ماهرالنقش كاشي ها

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تقدير از ماهرالنقش كاشي ها
ايسنا؛ مراسم قدرشناسي از محمود ماهر النقش معمار و كاشيكار پيشكسوت ايراني هفته گذشته در مركز هنرپژوهي نقش جهان برگزار شد. سيدمحمد بهشتي، حسين مفيد، مهدي مكي نژاد و عبدالمجيد شريف زاده در اين مراسم از ماهرالنقش كاشي ها و معماري ايراني گفتند و لوح سپاس اعضاي گروه سنتي فرهنگستان هنر را به وي اعطا كردند. در ابتداي اين مراسم محمد بهشتي - مدرس معماري و پژوهشگر - گفت؛ چنين مجالسي صورت ظاهرش اين است كه از شخصي به علت تلاش فوق العاده اش تجليل مي كنيم و شايد از نظر بعضي دلالت بر بزرگي اين افراد است كه اين مراسم برپا مي شود، ولي علاوه بر اين، اين مراسم قدرت تشخيص خوب از بد و بزرگ از كوچك را به ما مي دهد. به گمان او در واقع ما با برپايي اين چنين مراسمي خودمان را معرفي مي كنيم كه اين مساله كمتر از هدف هاي مذكور نيست. او گفت؛ زماني كه فرهنگستان هنر اصطلاح گنجينه هنرهاي

از يادرفته را بر اين مراسم اطلاق كرد، احساس تحقير كردم، اما بعدها متوجه شدم كه اين صفت متعلق به پيشكسوتان نيست، بلكه صفت ماست كه هنر را فراموش مي كنيم. در حقيقت ما با اصطلاح هنر از ياد رفته بيماري خود را فرياد مي كنيم نه اينكه بار منفي به هنر بدهيم.

وي در پايان گفت؛ اميدواريم شاهد هنر در شكل اصيل و مبتني بر فرهنگ غني آن باشيم زيرا هنري كه بوي اين فرهنگ و سرزمين را مي دهد، داراي گستره و عمق فرهنگي بسيار زيادي است.

در ادامه اين مراسم، حسين مفيد - معمار و مدرس دانشگاه علم و صنعت - گفت؛ آشنايي من با استاد ماهرالنقش ديرپا و قديمي نيست. افتخار آشنايي با ايشان را نخستين بار در اولين جلسه فرهنگستان هنر و تحت عنوان گروه هنرهاي وابسته به معماري داشتم. وي اصطلاح هنرهاي وابسته به معماري را از جمله عبارت هايي اعلام كرد كه احتياج به آموختن دارد و افزود؛ آشنايي من با ايشان از طريق كار هنري كتاب مهم كاشيكاري در ايران و بحث او روي كاشي معقلي و همين طور تاليف و نشر آثاري در زمينه نيمه آجر و آجركاري بود. اين شاگرد زنده ياد لرزاده اظهار كرد؛ مراوده آجر و ملات و نحوه همنشيني اين دو با يكديگر از عاشقانه ترين و لطيف ترين حكايات معماري است كه با اندك ذوقي قطعاً به منظومه هايي از قبيل ليلي و مجنون، شيرين و فرهاد و يوسف و زليخا پهلو مي زند و همچون اين منظومه ها هيچ يك در عين استحكام، تكراري و هم تراز نيست بلكه هريك حلاوت و عملكردي دارد. حكايت آجر و آجركاري و ملات و بند كشي نيز چنين است كه ضمن استحكام و درآميختگي عاشقانه ردپايي را نيز ظاهر مي كند و جايگزين ندارد و به حق كه استاد ماهر النقش راوي صديق و كاركشته اين روايت است. وي اظهار كرد؛ استاد ماهر النقش به فهم مخاطبش در جهان امروز اعتماد دارد و اين اعتماد آموزنده است و علاوه بر اين مشق كردن را بسيار مهم و رمز خلاقيت مي داند. مهدي مكي نژاد - دبير علمي گنجينه هنرهاي از ياد رفته ايران - هم در مراسم بزرگداشت ماهرالنقش گفت؛ ما زمان زيادي است كه وجود چنين بزرگاني را در جامعه كم داريم در حالي كه آنان زماني پا به اين عرصه گذاشتند كه به اين هنرها بها داده نمي شد. مكي نژاد از خدمات استاد به جمع آوري، ثبت و ضبط، تهيه نقشه و عكسبرداري از بيشتر بناهاي ايران در اقصي نقاط كشور و حتي خارج از كشور اشاره كرد و يادآور شد؛ كار شايسته يي كه ماهر النقش در اين زمينه انجام داده اند كار علمي، ترسيم دقيق، نام گذاري و توضيحات مرتبط با اين گونه نقوش بوده است. معمولاً اين اطلاعات را استادكاران قديمي به راحتي در اختيار قرار نمي داده اند و به صورت راز و سر باقي مي مانده است لذا انتشار اين اطلاعات گام مهمي در عمومي كردن هنرهاي ظريفه يي چون كاشيكاري بوده است.

وي افزود؛ انتشار اين اطلاعات پايه و بنيان دروس دانشگاهي در اين زمينه شد و موجب شد براي نخستين بار اين گونه رشته هاي مهجور به محيط هاي علمي دانشگاهي كشيده شوند و دانشجويان متعددي با اين هنرها آشنا شوند. مكي نژاد در پايان به صفات خوب استاد از جمله تواضع، فروتني وصف ناپذير و عاشقانه كاركردن در زمينه معماري سنتي اشاره و تاكيد كرد؛ اگر تلاش مجدانه استاداني چون استاد ماهرالنقش نبود امروز همچنان پيشه و هنر كاشيكاري مهجور و در زمره شغل هاي كم اهميت شناخته مي شد و كسي به اين هنرمندان گمنام كه عمرشان در پاي آتش و دود كوره ها سپري شده توجهي نمي كرد.

در پايان اين مراسم، استاد محمد ماهرالنقش گفت؛ من هنوز يك طلبه هستم و آموزنده ام و هنوز ميل به يادگيري و آموختن در من وجود دارد. وي درباره انتخاب كاشيكاري ايراني بيان كرد؛ روزهايي كه در اصفهان به مدرسه مي رفتم مجبور بوديم از مساجد عبور كنيم. همان طور كه مي دانيد اصفهان داراي چهار مسجد بزرگ است كه بيشتر به علت ربط دادن بين محله هاي شهر ساخته شده اند. زماني كه گردشگران مبهوت نقش ها و كاشيكاري هاي ايراني بودند من در ذهن خود رنگ ها، نقوش، خطوط و هندسه كاشي ها را مجسم مي كردم و فكر مي كنم از آن زمان بود كه اين هنر وارد ذهن و جان من شد. ماهر النقش توضيح داد؛ در سال 1338 مشغول تدريس در تكنولوژي ايران شدم، دو سال در آنجا تدريس كردم تا تكنولوژي ايران بسته شد و پس از آن شروع به تاليف كتاب «اصول علمي ساختمان» كردم كه سال 1344 به اتمام رسيد. بعد از آن «كتاب كاشيكاري ايران» و كتاب «اصول فني ساختمان» را در سال هاي 1348 و 1351 به تاليف كردم. ماهرالنقش در سال 1355 به تاليف كتاب هاي درسي هنرستان كه تا آن زمان موجود نبود پرداختند و تا سال 1360 حدود 25 جلد كتاب در زمينه ساختمان، هنر، آجركاري و كاشيكاري به چاپ رساند. او از چاپ كتاب «هندسه آسان» براي مبتديان اين رشته هنري خبر داد و گفت؛ اين كتاب به سادگي قادر به آموزش ابتدايي هنر كاشيكاري و معماري است. در پايان اين مراسم از اعضاي گروه سنتي فرهنگستان هنر استادان اميرخاني، محسني، هراتي، ياوري، رجبي، بلخاري، يغمايي و مظاهري براي اهداي لوح سپاس و تقدير به استاد محمود ماهرالنقش دعوت شد.
يکشنبه 6 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 587]