همه چیز درباره ماهواره امید

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: با توجه به تاکید مقام معظم هبری مبنی بر بومی سازی فناوری های راهبردی و در راستای تحقق جنبش نرم افزاری، پروژه امید در صا ایران بعنوان اولین گام عملی کشور در عرصه بومی سازی فناوری فضایی از اسفند 84 آغاز شد.

این پروژه حاصل یک کار جمعی و با بسیج امکانات داخلی کشور شامل بخش های مختلف صا ایران، وزارت دفاع و پشتیبانی ، شرکت های خصوصی و امکانات دانشگاه ها به ثمر نشست.

اهداف پروژه ماهواره ملی امید:

از آنجایی که پروژه امید اولین گام علمی در عرصه بومی سازی فناوری ماهواره بوده است لذا مهمتر و پیچیده تر از دستیابی به یک محصول بومی، ایجاد بسترهای لازم برای این صنعت خواهد بود.

بر این اساس شناسایی صنایع داخلی و ظرفیت های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره و ایجاد بستر فعالیت های فضایی در شرکت های خصوصی بعنوان اهداف بسیار مهم این پروژه بوده است .

اهداف مهم پروژه امید در راستای بومی سازی صنعت ماهواره :

- شناسایی ظرفیت های موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره

- ایجاد بستر فعالیت های فضایی در شرکت های خصوصی

- ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره در تعامل با موشک حامل داخلی

ماموریت ماهواره امید :

ماموریت فنی ماهواره امید به گونه ای تنطیم شده که بتوان با حداقل ریسک به حداکثر اطمینان در یک ارتباط ماهواره ای رسید. از اینرو ماموریت ماهواره ای امید به این صورت تعریف شده است :

برقراری ارتباط متقابل ماهواره و ایستگاه زمینی شامل ماموریت های :

- تعیین مشخصات مداری ماهواره پس از جدایش از موشک حامل.

- تله متری مشخصات زیرسامانه های ماهواره (ارسال اطلاعات داخلی ماهواره به ایستگاه زمینی) برای بررسی وضعیت ماهواره .

- ارسال فرمان از ایستگاه زمینی به ماهواره .

مشخصات فنی ماهواره امید :

o نوع ماهواره : مخابراتی

o ابعاد کلی سازه در حالت بسته : cm 40*40*40

o وزن : 27 کیلو گرم

o کنترل حرارات : پسیو

o باند فرکانس : UHF

ساختار ایستگاه های زمینی ماهواره امید

- ایستگاه های رنجینگ ( 4 ایستگاه)

- ایستگاه های تله متری و تله کامند(3 ایستگاه)

- ایستگاه کنترل مرکزی (ا ایستگاه)

فناوریهای کلیدی در پروژه:

- تولید الکترونیک ماهواره

- تولید فرستنده و گیرنده فضایی

- فناوری QSM بعنوان فناوری حساس سازهای در ماهواره

- فناوری TVT بعنوان فناوری حساس طراحی حرارتی ماهواره

- تستهای محیطی فضایی بعنوان بالاترین رده کیفی قطعات

- فناوری بکارگیری GPS فضایی بخصوص در ماهواره بدون پایداری امید

- فناوری Ranging

- فناوری شبیهسازی پرواز ماهواره

- مهندسی سامانه فضایی بصورت کاملاً بومی

- اثبات وجود ماهواره در مدار

- تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا

- ارتباط تله متری تله کامند با ماهواره

- تهیه نرم افزارهای گزارش گیری برای تحلیل اطلاعات تله متری

مراحل اجرای پروژه :

این پروژه از پانزدهم اسفند ماه سال 1384 آغاز گردید و طی 2 سال آماده انجام تستهای مشترک شد.

قطعاً یکی از گلوگاه های هر پروژه برای کشوری که تجربه قبلی آن را نداشته باشد، طراحی سامانه ای آن خواهد بود و با توجه به ماهیت پیچیده پروژه های فضایی، حساسیت طراحی سامانه ای آن دو چندان خواهد بود.

از نقاط بسیار برجسته این پروژه این است که طراحی سامانه ای ماهواره امید بصورت کاملاً بومی توسط متخصصان داخلی انجام شده است.

دستیابی به تجربه طراحی سامانه ای یک پروژه فضایی خود به تنهایی از موفقیتهای بسیار بزرگ این پروژه می باشد و این دستاوردی است که آهنگ حرکت پروژه های آتی را بسیار سریع خواهد نمود.

طراحی سامانه ای ماهواره امید با توجه به شرایط و امکانات داخلی طی سه ماه نهایی گردید و پس از آن طراحی اولیه زیرسامانه های ماهواره با هدف تعیین مشخصات کلیدی و تفصیلی هر کدام آغاز گردید.

هدف از این مرحله (طراحی زیرسامانه ها) رسیدن به مرحله ساخت نمونه های آزمایشگاهی هر یک از زیرسامانه ها بود تا بتوان طراحی انجام شده را بصورت آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار داد.

البته اتمام این مرحله به معنی نهایی شدن طراحی نبود و کلیه مشخصات طراحی در مراحل بعدی پروژه و توسط آزمایشهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت و اصلاحات مورد نیاز در طراحی اعمال گردید.

در واقع مرحله طراحی تفصیلی زیرسامانه ها تا مراحل پایانی پروژه ادامه داشته است. در مرحله ساخت نمونه آزمایشگاهی، کلیه اشکالات و اصلاحات عملکردی ناشی از طراحی اولیه مشخص و مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به آخرین اصلاحات بدست آمده، مرحله ساخت نمونه مهندسی ماهواره آغاز گردید.

هدف در این مرحله، دستیابی به یک نمونه کامل ماهواره از لحاظ مشخصات فیزیکی و عملکردی بوده است.

در این مرحله فارغ از تحمل ماهواره در برابر شرایط محیطی، عملکرد قسمتهای مختلف بصورت مجزا و کل ماهواره بصورت تجمیعی مورد بررسی قرار گرفت.

با توجه به عدم تجربه قبلی کشور در خصوص انجام تستهای مورد نیاز یک محصول فضایی، تلاشهای ارزشمندی در خصوص شناسایی و یا تجهیز امکانات داخلی برای انجام چنین تستهایی صورت پذیرفت.

تست نمونه مهندسی ماهواره توانست شرایط کار را برای ساخت نمونه پروازی هموار سازد.

تستهایی که برای نمونه پروازی ماهواره در نظر گرفته شده بود، مطابق استانداردهای معتبر فضایی و با توجه به شرایط داخلی کشور تنظیم شده بود.

خوشبختانه تمهیداتی که در طراحی برای تحمل شرایط محیطی شامل لرزه های ناشی از موشک حامل، تغییرات دمایی بسیار زیاد در مدار زمین و شرایط خلأ، اندیشیده شده بود با انجام موفق تستهای محیطی اثبات گردید و بدین ترتیب اولین ماهواره بومی جمهوری اسلامی ایران آماده پرتاب گردید.

دست آوردهای پروژه امید

· ساخت اولین سامانه فضایی بومی جمهوری اسلامی ایران

· بومی سازی فناوری فضایی به عنوان قطب مهم مولد دانش و فناوری در سایر صنایع

· اقتدار ملی از منظر دستیابی و تسلط به فضا

· نقطه عطف در صنعت فضایی کشور

· ورود اساتید دانشگاهها و دانشجویان رشتههای مختلف مهندسی به عرصههای عملی فضایی

· شناسایی ظرفیتهای موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره

· ایجاد بستر فعالیتهای فضایی در شرکتهای خصوصی

· ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره و ایستگاههای زمینی در تعامل با موشک حامل داخلی

· طراحی و ساخت اولین ایستگاه کنترل و هدایت ماهواره ها در سطح کشور بصورت بومی به دست متخصصین صا ایران

· کسب بستر علمی طراحی و ساخت آنتهای یاگی

· دستیابی به دانش طراحی سیستمهای سروسیستم کنترل آنتن ردگیر ماهواره

· کسب دانش بالستیک مدار و اختلالات فضایی تأثیر گذار ماهواره ها

· طراحی نرم افزارهای مونیتورینگ و کنترل ماهواره

· طراحی نرم افزارهای پردازش کدینگ و رمزگذاری داده های تله متری، تله کامند

· طراحی نرم افزارهای جستجوگر ماهواره (رنجینگ ،داپلر،تک ایستگاهی)

· کسب دانش فنی طراحی و ساخت پایه وسازه و ساختارایستگاههای TT&C میکروماهواره

· کسب تجربه ارتباط مخابراتی بین تجهیزات ایستگاه زمینی و تجهیزات ماهواره
· کسب تجربه ردگیری و دریافت سیگنال از ماهواره های عملیاتی توسط ایستگاه زمینی بومی.
معرفی کلی «ماهواره بر سفیر 2»

«ماهواره بر سفیر2» موشک حامل ماهواره از کلاس سبک می باشد که قادر است ماهواره ای سبک را در مدار LEO قرار دهد . کمترین ارتفاع مدار آن 250 کیلومتر و ارتفاع اوج آن در حدود 500 کیلومتر می باشد، «ماهواره بر سفیر2» دو مرحله ای بوده و در هر مرحله از موتورهای جداگانه استفاده شده است.

بخش محموله نیز بر روی مرحله دوم نصب می شود، محموله متشکل از ماهواره، آداپتور و فیرینگ می باشد.

فیرینگ پوشش محافظ دو تکه ای می باشد که بر روی مرحله دوم نصب شده و ماهواره را در بر می گیرد و از آن در برابر شرایط نامساعد محیطی محافظت می نماید، این پوشش به محض خروج از جو باز شده و جدا می گردد. طول «ماهواره بر سفیر2»در حدود 22 متر، قطر آن 1 / 25 متر و وزن آن بیش از 26 تن می باشد.

«ماهواره بر سفیر2»اولین حامل ماهواره ساخت ایران است و با پرتاب موفق آن، توانایی کشور در قراردادن محموله های سبک در مدار پایین زمین به اثبات می رسد .

ماموریت سفیر قراردادن ماهواره امید به وزن حدود27 کیلوگرم در مداری به ارتفاع حضیض 250 کیلومتر می باشد .

سابقه فنی :

ارسال محموله به فضا معمولاً با موشک های غول پیکر انجام می شود و تنها مراکزی

می توانند وارد این مقوله شوند که ساختار کارشناسی و فناوری لازم را دارا باشند، پرتاب «سفیر امید» با اینکه پله اول در این مسیر می باشد، لاکن پرتاب یک ماهواره بر 26 تنی جهت قراردادن یک ماهواره در مدار بیضوی 530-250 کیلومتری می باشد .

این مهم با تکیه بر سوابق تجربی مراکز هوافضایی جمهوری اسلامی ایران که تا کنون بارها موشک های بزرگی را برای تست های مختلف و از جمله تست کاوشگر پرتاب نموده اند قابل انجام می باشد، این مراکز هستند که با داشتن سیستم های مدیریتی و کیفیتی بالا و داشتن متخصصین مورد نیاز می توانند ضریب اطمینان لازم برای اینگونه ماموریت ها را ایجاد نمایند .

نکته مهم اینکه در «ماهواره بر سفیر2»بیش از 10 هزار تنوع قطعه به کار رفته است .

سهم قطعات پیچیده صنعتی در آن قابل توجه است و تمام قطعات تولیدی آن در صنایع داخلی ساخته می شود.

صنایع تولید بخش های مختلف «ماهواره بر» :

الف: بخش طراحی و تحقیقات

برای تحقیقات، طراحی و تولید یک «ماهواره بر» بخش طراحی با توجه به انتظارات کارفرما طراحی کلان «ماهواره بر» را انجام می دهد و سپس مشخصات مورد نیاز خود را از مجموعه های موتور و پیشرانه، سوخت، هدایت و کنترل، سازه و محفظه ی ماهواره معلوم می نماید.

پس از آن صنایع سیستم ، به عنوان کارفرما برای سازنده اجزاء فوق عمل کرده

پروژه های مختلفی برای هر یک از صنایع تعریف می کند .

ب: صنایع موتور

«ماهواره بر سفیر 2» دارای دو موتور مرحله یک و مرحله دو می باشد که هر دو در این صنایع ساخته می شود . موتور مرحله اول که موتور اصلی پرتاب می باشد قادر است محموله 26 تنی را تا ارتفاع 68 کیلومتر حمل نماید و پس از آن با جدایش مرحله اول مامویت موتور مرحله دوم شروع می شود که خود از دو موتور تشکیل شده است و علاوه بر ایجاد پیش رانش با تغییر زوایه امکان کنترل مرحله دوم سفیر را فراهم می نماید . در صنایع موتور فرایندهای پیچیده ای در ساخت قطعات، محفظه موتور، انژکتورها و توربوپمپها وجود دارد که تماماً با توان داخلی انجام می شود .

ج: صنایع سازه

سازه های فضایی به خاطر نوع کابرد از ویژگی های خاص برخوردارند، و علاوه بر سبک بودن بایستی دارای تحمل خوب مکانیکی باشند تا در برابر فرکانس های لرزش و تنش ها و فشارهای درونی و بیرونی مقاومت نمایند .

لذا نیاز به تخصص بالای طراحی و فناوری قابل قبول تولید می باشد تا مواد مورد نظر انتخاب شده و اجزاء ساخته شوند و به روش های علمی و مهندسی اتصالات صورت گیرد .

د: صنایع سوخت

«ماهواره بر ها» در جهان از سوخت های خاص استفاده می نمایند که تامین آنها به هیچ وجه از منابع خارجی میسر نمی باشد لذا در این صنایع تاسیسات صنعتی سوخت های مورد نیاز ایجاد شده که توانایی تامین نیازهای صنایع موتور و بخش های تحقیقاتی را دارا می باشد. مهندسین طراحی در این صنایع بدون نیاز به کمک خارجی کارخانجات لازم را طراحی و به بهره برداری رسانیده اند .

هـ: صنایع هدایت کنترل

در این صنایع ده ها مجموعه الکتریکی و الکترونیکی که در سامانه پرتاب ماهواره کاربرد دارند، طراحی و ساخته می شود. قطعات الکترونیک را بخش آماد تهیه می کند و قطعات تولیدی در بخش های صنعتی تولید می شوند بلوک های کامپیوتر پرواز، سیستم ناوبری، منابع تغذیه، باطری ها، عملگرها، فشارسنج ها، کابلاژ و کلیه تسترهای ذاتی بلوک ها، تستر «ماهواره بر» و تستر پرتاب در این صنایع طراحی و ساخته می شوند .

و: صنایع تجهیزات پرتاب

در این صنایع کلیه تجهیزات حمل و آماده سازی «ماهواره بر» و تجهیزات میدان تست و پرتاب «ماهواره بر» ساخته شده و نصب می گردند برج سرویس مستقر در میدان نیز در این صنایع طراحی و ساخته شده است . همچنین آماده سازی قبل از پرتاب و شارژ سوخت در این میدان انجام می گردد .

ز: صنایع ساخت سنسور

در صنایع هوافضایی ساخت سنسورهای شتاب و سرعت از عوامل تعیین کننده می باشد و توانمندی در این زمینه گام مهمی در ساخت سیستم های ناوبری می باشد

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 303]