احکام پسران

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: احکام پسران:

درس اول : شناخت احكام
بايد توجه داشت كه احكام اسلامى به دو دسته تقسيم مى شود:
1 - تكليفى :
2 - وضعى :
واجب -
مستحب -
مكروه -
مباح -
انسان براى بدست آوردن احكام دينى مى تواند يكى از اين سه راه را انتخاب كند:
1 - اجتهاد:
2 - احتياط:
3 - تقليد:
تقليد بر دو نوع است :
1 - تقليد كوركورانه :
2 - تقليد آگاهانه :
تعدد مراجع تقليد چرا؟
شرايط مرجع تقليد:
پاسخ به چند سؤ ال :
س 1 - از چه راهى مى توان فتواى مجتهد را بدست آورد؟
س 2 - آيا از مجتهدى كه از دنيا رفته مى توان تقليد كرد؟
س 3 - نظر مجتهد بر چند نوع است ؟
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس دوم : طهارت
وضو:
چگونگى وضو:
مسائل مسح :
شرط وضو:
احكام و شرائط وضو:
وضوى جبيره :
كارهاى زير نياز به وضو دارد:
شك در وضو:
شك در وضو:
چيزهايى كه وضو را باطل مى كند:
تيمم :
مواردى كه بايد تيمم كرد:
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس سوم : غسل
1 غسل ترتيبى :
2 - غسل ارتماسى :
الف - غسل جنابت
مسائلى پيرامون غسل :
كارهايى كه بر جنب حرام است :
ب - غسل مس ميت ،
ج - غسل ميت ،
چگونگى غسل :
چند مساءله :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس چهارم : نجاسات
اشياء نجس بدين شرح است :
1 و 2 - بول و غائط:
3 - منى :
4 - مردار:
5 - خون :
6 - كافر:
7 و 8 - سگ و خوكى ،
10 - فقاع :
11 - عرق شتر نجاستخوار ولى :
نجاست هر چيزى از سه طريق ثابت مى شود:
احكام نجاسات :
چگونه نجاست سرايت مى كند؟
خوردن و آشاميدن
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس پنجم : مطهرات يا پاك كننده ها
چيزهايى كه اشياء را پاك مى كنند عبارتند از:
1 - آب :
چگونگى تطهير با آب :
2 - زمين :
3 - آفتاب :
آفتاب با شرايط زير پاك كننده است :
4 - اسلام :
5 - استحاله :
6 - انتقال :
7 - تبعيت :
8 - بر طرف شدن عين نجاست :
9 - استبراء:
10 - غائب شدن مسلمان :
به پرشسهاى زير پاسخ دهيد:
درس ششم : نماز
نماز چيست ؟
چرا نماز بخوانيم ؟
اقسام نماز:
نمازهاى يوميه :
واجبات نماز:
آنهايى كه ركن اند عبارتند از:
1 - نيت :
2 - تكبيرة الاحرام :
3 - قيام :
4 - ركوع :
5 - سجود:
و آنهايى كه غير از ركن اند عبارتند از:
1 - قرائت :
2 - ذكر:
3 - تشهد:
4 - سلام :
5 - ترتيب :
6 - موالات :
اذان و اقامه :
چگونگى اذان و اقامه :
آموزش نماز:
به پرشسهاى زير پاسخ دهيد:
درس هفتم : شكيات نماز
شكهاى باطل :
شكهائى كه نبايد به آن ها اعتنا كرد:
شكهاى صحيح :
نماز احتياط:
سجده سهو:
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس هشتم : نماز آيات
كيفيت نماز آيات :
نماز ميت :
دستور نماز ميت بقرار زير است :
نماز طواف كعبه :
نماز قضاء:
نمازى كه شخص اجير شده يا نذرى كرده كه آن را بخواند:
نماز مسافر:
نماز جماعت :
نماز جمعه :
نماز عيدين :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس نهم : نمازهاى مستحبى
نماز شب يا تهجد:
نافله هاى يوميه :
1 - نافله صبح :
2 - نافله ظهر:
3 - نافله عصر:
4 - نافله شب :
5 - نافله عشاء:
نماز غفيله :
نمازهاى جعفر طيار:
نماز ليلة الدفن :
نماز استغاثه :
نماز استسقاء يا طلب باران :
نماز حاجت :
نماز مضطر:
نماز اول هر ماه :
نماز شبهاى قدر در ماه رمضان :
نماز روز عرفه (نهم ذيحجه )
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس دهم : نمازهاى معصومين
1 - نماز پيامبر اسلام :
2 - نماز حضرت على عليه السلام :
3 - نماز حضرت فاطمه (سلام الله عليها)
4 - نماز امام حسن مجتبى عليه السلام :
5 - نماز امام حسين عليه السلام :
6 - نماز امام زين العابدين :
7 - نماز حضرت باقر عليه السلام :
8 - نماز امام صادق عليه السلام :
9- نماز امام موسى كاظم عليه السلام :
10 - نماز حضرت امام رضا عليه السلام :
11 - نماز حضرت جواد عليه السلام :
12 - نماز حضرت هادى عليه السلام :
13 - نماز امام حسن عسگرى عليه السلام :
14 - نماز امام زمان (عج ):
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس يازدهم : روزه
اقسام روزه :
روزه هاى واجب :
روزه هاى حرام
روزه هاى مستحب :
روزه هاى مكروه :
نيت :
مبطلات روزه :
باقيماندن بر جنابت تا اذان صبح :
زكوة فطره :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس دوازدهم : خمس و زكات
چيزهايى كه خمس به آنها تعلق مى گيرد:
چيزهايى كه خمس ندارد:
راه مصرف خمس :
زكات :
زكات بر دو نوع است :
1 - زكات بدن :
2 - زكات مال :
نصاب طلا و نقره :
شرايط زكات :
راه هاى مصرف زكات :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس سيزدهم : حج و امر به معروف و نهى از منكر
احكام حج :
امر به معروف و نهى از منكر:
شرايط امر به معروف و نهى از منكر:
مراحل امر به معروف و نهى از منكر:
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس چهاردهم : جهاد و دفاع در اسلام :
دفاع :
به پرسشها پاسخ دهيد:
درس پانزدهم : خريد و فروش :
معاملات به پنج دسته تقسيم مى شود:
1 - معامله واجب :
2 - معامله حرام :
3 - معاملات مستحب :
4 - معاملات مكروه :
5 - معاملات مباح :
ربا در معامله :
شرايط خريدار و فروشنده :
مواردى كه مى توان معامله را به هم زد:
به پرشسهاى زير پاسخ دهيد:
درس شانزدهم : اجاره
سرقفلى :
قرض :
قرض دادن به دو صورت است :
امانتدارى :
حكم امانتدارى :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس هفدهم : ازدواج
محرم و نامحرم :
اين افراد بر دختران و زنان محرمند:
الف - محارم سببى :
ب - محارم نسبى كه از طريق ازدواج بر دخترها و زنان محرم مى شوند و اينها عبارتنداز:
همسران شايسته :
عقد ازدواج :
به پرشسهاى زير پاسخ دهيد:
درس هيجدهم : غصب - نذر - عهد - سوگند - وصيت و ارث
نذر وعهد وقسم خوردن :
وصيت :
ارث :
دسته اول :
دسته دوم :
دسته سوم :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس نوزدهم : معاملات بانكى
بليط بخت آزمايى :
بيمه :
سرقفلى :
اشياء پيدا شده :
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
درس بيستم : تلقيح - تشريح - پيوند
حدود و تعزيرات
حد:
تعزير:
قصاص و ديات
قصاص :
ديه :
به پرشسهاى زير پاسخ دهيد:
مسائل متفرقه :
سخنى با خواننده
نظر به اين كه مردان و زنان و پسران و دختران در بيشتر مسائل شرعى ، با هم مشتركند ولى در پاره اى از مسائل از هم جدا مى باشند، و هر گروه براى خود احكام ويژه اى دارد ما بر آن شديم كه براى هر گروه بطور جداگانه احكامى را تهيه كنيم كه مورد اختلاف فقها و مراجع تقليد نباشد و هر كس از هر مجتهدى كه تقليد مى كند بتواند به مسائل عمل كند و گاهى كه ناچار به ذكر مساءله مورد اختلاف شده ايم در پاورقى آورده ايم .
در پايان بايد از برادر محترم و دانشمند، جناب آقاى فلاح زاده كه در تنظيم مسائل و مباحث كتاب ، همكارى نموده ايم ، تشكر نماييم .
با تقديم احترام - قم سيد مهدى آيت اللهى (دادور) 5/5/80
درس اول : شناخت احكام
ارزش انسان در اين است كه تلاش كند برنامه زندگى خود را بر اساس قوانين و مقررات اسلامى پايه گذارى نمايد اين مقرارت عبارتند از:
1 - مبانى اعتقادى كه شامل اصول دين است . اين نوع چون مربوط به اساس دين است بايد از روى دليل باشد، هر چند كه دليل ساده باشد. در اين صورت در مسائل اعتقادى و اصول دين ، جاى تقليد نيست .
2 - احكام يا دستورات عملى كه مربوط به فروع دين است .اين نوع چون مربوط است به فروع دين و كارهايى كه انسان بايد انجام دهد مربوط مى شود به احكام و دستورات دين كه از طريق تقليد و پيروى از مجتهد و كارشناس متخصص صورت مى گيرد.
3 - اخلاق كه مربوط است به پرورش روح سالم سازى روان و ايجاد صفات پسنديده در انسان .
مسائل اخلاقى گاهى بصورت اخلاق عملى و سيره زندگى امامان و بزرگان مطرح مى شود و گاهى به صورت اخلاق نظرى است كه از طريق آشنايى به احاديث و روايات بدست مى آيد.
بايد توجه داشت كه احكام اسلامى به دو دسته تقسيم مى شود:
1 - تكليفى :
احكامى است كه وظيفه انسان را نسبت به رفتار خود مشخص مى كند مثل اينكه عملى واجب يا حرام يا مستحب يا مباح و يامكروه است .
2 - وضعى :
حكمى است كه شرع غير از آن پنج قسم در مورد عملى كه انسان انجام داده و يا وضعى كه پيش آمده ، آورده باشد.
واجب -
كارى است كه انجام آن لازم و ترك آن كيفر الهى دارد مثل نماز و روزه
مستحب -
كارى است كه انجام آن داراى ثواب است و ترك آن كيفرى ندارد مثل نمازهاى مستحبى .
مكروه -
كارى است كه ترك آن خوب و ثواب دارد و انجام آن كيفرى بدنبال ندارد مثل خواندن نماز مستحبى در خستگى .
مباح -
كارى كه انجام آن مساوى است نه داراى كيفرى است و نه ثواب و اجرى دارد كه بسيارى از كارهاى روزمره انسان مثل آب آشاميدن - غذا خوردن از اين نوع است .
انسان براى بدست آوردن احكام دينى مى تواند يكى از اين سه راه را انتخاب كند:
1 - اجتهاد 2 - احتياط 3 - تقليد
اينك به توضيح هر يك مى پردازيم :
1 - اجتهاد:
اجتهاد در لغت به معنى سعى وتلاش و در اصطلاح فقهى عبارت از بدست آوردن احكام از قرآن - سنت - عقل و اجماع است . سنت عبارت از مجموعه گفتار معصومين و رفتار آنان و تقرير و امضاى ايشان و اجماع همان اتفاق فقهاست بر حكمى از احكام دينى .
2 - احتياط:
عبارت است از عمل كردن به احكام ، به نحوى كه انسان يقين كند به وظيفه اش عمل كرده است در اينصورت عمل به احتياط براى كسانى است كه موارد احتياط را بشناسند و اين خود، كار دشوارى است .
3 - تقليد:
تقليد عبارت است از عمل شخص مكلف به دستورات مجتهد جامع الشرايط، بنابراين بر هر شخص مكلفى كه مجتهد نيست و طريق احتياط را نمى شناسد و يا مى شناسد ولى نمى خواهد عمل كند، لازم است بخاطر صحيح بودن عبادتش ، به يكى از مجتهدين جامع الشرايط رجوع نموده و از او تقليد نمايد.
مى دانيم كه تقليد يك مساءله فطرى است و چيزى نيست كه اسلام از خود براى ما آورده باشد بلكه هر كسى به حكم فطرت خداداد خويش ، در مسائلى كه نمى داند و يا نياز جسمى و يا روانى او مى طلبد به متخصص فن مراجعه مى كند تا مشكل او حل شود در اين صورت بيمار به پزشك ، شاگرد به معلم و جاهل به مسائل شرعى ، به متخصص اين فن كه مجتهد جامع الشرايط است مراجعه مى نمايد.
تقليد بر دو نوع است :
1 - تقليد كوركورانه :
عبارت از كارى است كه انسان بدون آگاهى و توجه به اين كه آيا اين تقليد برايش سودمند است يا زيان آورد، از ديگران الگو بگيرد و رفتار و گفتار ديگران را براى خود سرمشق قرار دهد.
2 - تقليد آگاهانه :
عبارت از اين است كه انسان در مسائلى كه آگاهى ندارد و نمى فهمد، به متخصص فن مراجعه مى كند و هر دستورى را كه او صادر كند انجام مى دهد و يكى از اين موارد تقليد، پيروى مردم از مجتهد جامع الشرايط است .
تعدد مراجع تقليد چرا؟
بعضى ها مى پرسند كه ما چون قرآن و مذهب و پيامبرمان يكى است بايد مرجع تقليدمان هم يكى باشد چرا بايد در يك زمان چند مجتهد وجود داشته باشند و در زمانى كه همه آنها در يك سطح علمى هستند شخص مختار است از هر كدام كه مى خواهد تقليد كند.
براى پاسخ بايد توجه داشت كه مكتب تشيع بر خلاف ساير فرق اسلامى براى علم ارزش قايل است و مى گويد هر كسى كه تحصيل دينى كند و به مرحله استنباط و استخراج احكام شرعى برسد خود مجتهد است و نبايد از ديگرى تقليد كند و ديگران مى توانند و از او تقليد كنند. حال اگر از ميان ده نفر مجتهد جامع الشرايط متساوى ، يكى را انتخاب كنيم و نه نفر ديگر را عقب بزنيم علم را محكوم كرده ايم ، و اين كار براى مكتبى كه خود را مترقى مى داند درست نيست پس وجود تعدد مراجع و مقلدين ، خود شاهد زنده بر بها دادن به علم و دانش است در حالى كه در ساير فرق اسلامى مانند اهل سنت هر فرقه و گروهى بايد از انديشه هاى فقهى رئيس و مؤ سس آن پيروى كند.
شرايط مرجع تقليد:
شخصى كه انسان او را بعنوان مرجع تقليد برمى گزيند بايد داراى شرائط زير باشد:
1 - عادل باشد، يعنى واجبات را انجام دهد و از گناهان دورى جويد .
2 - زنده باشد، بنابر اين از مجتهد مرده نمى شود تقليد كرد ولى اگر در زمان حيات مجتهدى از او تقليد كرده وقتى كه از دنيا رفت مى تواند همچنان بر تقليد او باقى ماند.
3 - مرد باشد.
4 - بالغ باشد.
5 - شيعه دوازده امامى باشد.
6 - حلال زاده باشد.
7 - بعضى از فقهاء تقليد اعلم را بعنوان فتوا و بعضى را بصورت احتياط واجب ، بيان مى كنند.البته تشخيص اعلم حتى ميان اهل و دانش بسيار مشكل است و ممكن است يك مجتهد در قسمتى از مسائل فقهى مثل نماز مثلا تبحر و تسلط بيشترى داشته باشد ولى مجتهد ديگر، در مبحث ديگرى مثل طهارت و پاكيزگى تسلطش بيشتر باشد در اين صورت اگر اعلميت يك مجتهد از راه شناخت خود انسان يا توسط شهادت دو نفر عالم عادل يا از راه تاءييد گروهى از عالمان دين ، كه توان تشخيص اعلميت را دارند، به دست بيايد بايد همگى او را بعنوان مرجعيت عامه انتخاب كنند حتى اگر احتمال اعلميت او را بدهند مقدم است .
پاسخ به چند سؤ ال :
س 1 - از چه راهى مى توان فتواى مجتهد را بدست آورد؟
ج - فتواى مجتهد را از راههاى ذيل مى توان بدست آورد:
1 - انسان از خود مجتهد، مساءله را بشنود.
2 - از دو نفر عادل بشنود.
3 - از كسى كه مورد اعتماد و اطمينان است بشنود.
4 - از رساله خود مجتهد فتوى را به دست بياورد.
س 2 - آيا از مجتهدى كه از دنيا رفته مى توان تقليد كرد؟
ج - تقليد ابتدائى كه انسان مى خواهد تازه تقليد كند خير ولى اگر مدتى از مجتهدى تقليد كرده و به مسائل او عمل نمودن و بعد از دنيا رفته مى توان با فتواى مجتهد جديد بر تقليد ميت باقى ماند و البته در صورتى كه مجتهد جديد بقاء بر تقليد ميت را رساله مجتهد قبلى نموده به فتواى مجتهد جديد منتخب خود، عمل نمايد.
س 3 - نظر مجتهد بر چند نوع است ؟
ج - مجتهد به چند صورت ممكن است نظر بدهد:
1 - حكم كند فردا اول شوال و روز عيد فطر است . كه نوعا در اختيار مجتهد حاكم و ولى فقيه است .
2 - فتوا دهد كارى واجب يا حرام يا مستحب يا مكروه يا مباح است مثلا فتوا دهد در وقتى كه انسان نماز واجب بعهده دارد نمى تواند روزه مستحبى بگيرد.
3 - نظريه خود را به صورت احتياط واجب بيان كند مثلا بگويد احتياط واجب است كه تسبيحات اربعه را سه مرتبه بگويدكه در اين صورت مقلد يا به همان احتياط عمل كند و يا به مجتهد ديگرى مراجعه مى نمايد كه يك بار را كافى مى داند.
4 - پس از فتوى يا پيش از آن احتياط كند مثلا بگويد: احتياط، آن است كه نماز را دوباره بخواند، كه اين احتياط مستحب است .
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
1 - چرا تقليد كنيم ؟
2 - تقليد چند نوع است ؟
3 - چرا در يك زمان چند مجتهد و مرجع تقليد وجود دارد؟
4 - در انتخاب مجتهد چند شرط وجود دارد؟
5 - مجتهد چند نظر دارد؟
6 - اعمال انسان به چند دسته تقسيم مى شود؟
درس دوم : طهارت
همانطور كه در درس گذشته گفتيم ، مجموعه برنامه هاى عملى در اسلام ، احكام است كه از جمله احكام ، واجبات بوده و بخشى از واجبات ، نماز است كه از بهترين عامل ارتباط با خداوند است و از مقدمات آن ، طهارت مى باشد.
طهارت داراى دو شاخه است :
الف - طهارت باطنى كه با وضو، غسل و تيمم بدست مى آيد و بايد با قصد قربت انجام شود.
ب - طهارت ظاهرى كه عبارت است از طهارت بدن و لباس نمازگزاران كه در آن قصد شرط نيست ، هر چند اگر قصد قربت كند اجر و ثواب دارد و بايد توجه داشت كه مساءله طهارت غير از پاكيزگى و نظافت است و چه بسا كه چيزى پاكيزه است ولى از نظر احكام ، نجس مى باشد، مثل لباسى كه آلوده به آب نجس باشد.
اينك به بحث پيرامون و نجاست مى پردازيم :
طهارت و پاكيزگى در اسلام شرط اصلى نيايش با خداست . كسى كه مى خواهد نماز بخواند بايد مقدمات آن را كه طهارت بدن و لباس و سجده گاه است فراهم كند و اگر نجس باشد، آنها را طاهر نمايد و لازم است كه براى نمازش وضو بگيرد.
وضو:
نمازگزاران قبل از انجام نماز بايد وضو بگيرد و طهارت معنوى به دست آورد آنگاه رو بسوى خالق يكتا كند و راز و نياز نمايد.
چنانكه نمازگزار غسل بر او لازم باشد بايد غسل كند و اگر وضو و غسل ممكن نباشد بايد بجاى غسل و وضو تيمم نمايد.
چگونگى وضو:
1 - صورت را از رستنگاه مو تا چانه مى شويد.
2 - دست راست را از مرفق تا انتهاى انگشتان مى شويد.
3 - دست چپ را از مرفق تا انتهاى انگشتان مى شويد.
4 - با رطوبت دست راست جلوى سر را مسح مى كند.
5 - با رطوبت آن ، از نوك انگشتان تا برآمدگى پا مسح مى نمايد.
6 - با رطوبت دست چپ به همين صورت پاى چپ را مسح مى كند.
مسائل مسح :
1 - مسح لازم نيست به اندازه كف دست باشد بلكه به اندازه يك انگشت هم كافى است .
2 - اگر موهاى اطراف سر در جلو سر جمع كرده باشند بايد آنها را عقب زد و روى موى جلو سر مسح نمود.
3 - نبايد دست را نگه بدارند و سر و يا پا را به آن مسح كنند.
4 - رطوبت دست بايد بقدرى باشد كه روى سر و پا اثر بگذارد. چنانچه در تابستان آب دست سريع خشك شود، مى توان از رطوبت صورت گرفت و مسح نمود.
5 - اگر جاى مسح يا موى جلو سرتر باشد اگر رطوبت دست بيشتر از آن باشد مى توان مسح كشيد والا بايد آن را خشك كرد.
6 - جاى مسح نبايد چيزى قرار بگيرد كه مانع از رسيدن رطوبت به آن باشد مثل چسب و غيره .
7 - محل مسح بايد پاك باشد و چنانچه نجس باشد بايد قبل از مسح ، آن را طاهر كرد.
شرط وضو:
1 - بايد آب وضو مطلق - مباح و پاك باشد
2 - ظرف آب از طلا و نقره و يا غصبى نباشد.
3 - وضو بايد پشت سر هم انجام گيرد و نبايد بين اعضاء فاصله انداخت كه اين را در اصطلاح موالات گويند و همينطور بايد به ترتيب وضو گرفت ، يعنى اول صورت بعد دست راست و دست چپ بعد مسح سر، سپس ‍ مسح پاها.
4 - نبايد آب براى شخص وضو گيرنده ضرر داشته باشد.
5 - وضو را بايد بقصد قربت انجام داد نه براى ريا و خودنمايى .
احكام و شرائط وضو:
1 - وضو گرفتن از نهرهاى بزرگ كه نمى داند صاحب آن راضى است يا نه اشكال ندارد.
2 - اگر بر روى دست وصورت لكه هاى رنگ است چنانچه رنگ ، جرم داشته و پوست را پوشانده باشد بايد پاك گردد ولى اگر تنها رنگ ، مانده و جرم نداشته باشد اشكال ندارد.
3 - در وضو نبايد از ديگران كمك گرفت در اين صورت اگر شخص ديگرى بر دست و صورت انسان آب بريزد و يا مسح او را بكشد وضو باطل است . مگر آنكه خود، قدرت انجام اين كار را نداشته باشد.
4 - اگر وقت نماز طورى تنگ باشد كه اگر وضو بگيرد نماز، قضا مى شود بايد بجاى وضو تيمم بگيرد.
وضوى جبيره :
پارچه يا باند و دوائى كه بر زخم مى گذارند جبيره نام دارد .اگر محل وضوى شخص در اثر زخم و يا شكستگى پيچيده باشند و آب برايش ضرر داشته باشد نبايد آب بر روى آن كه ضرر دارد بريزد بلكه بايد با دست تر، بر آن كه بكشد كه اين وضو را وضوى جبيره اى مى گويند.
اگر جاى مسح ، بخاطر زخم ، باند پيچى شده باشد بايد پارچه طاهرى را بر روى آن بيندازند و روى آن را مسح نمايند و اگر باند طاهر باشد نياز به انداختن پارچه را ندارد.
كارهاى زير نياز به وضو دارد:
1 - براى خواندن نماز بجز نماز ميت كه وضو نمى خواهد.
2 - براى انجام طواف خانه خدا در عمره يا حج ، خواه واجب باشد، يا مستحب .
3 - براى دست زدن به نوشته قرآن يا نام خداوند ولى دست زدن به ترجمه قرآن اشكالى ندارد.
4 - دست زدن به نامهاى معصومين عليه السلام (بنابر احتياط واجب )
شك در وضو:
1 - اگر در بين نماز شك كند وضو گرفته يا نه نمازش باطل وبايد وضو بگيرد ولى اگر بعد از نماز شك كند نمازش صحيح و براى نماز بعد وضو بگيرد.
2 - كسى كه وضو گرفته و نميداند وضويش باطل شده يا نه وضويش باقى است ولى كسى كه مى داند وضويش باطل شده و نمى داند وضو گرفته يا نه بايد وضو بگيرد.
شك در وضو:
1 - اگر در بين نماز شك كند وضو گرفته يا نه نمازش باطل و بايد وضو بگيرد ولى اگر بعد از نماز شك كند نمازش صحيح و براى نماز بعد وضو بگيرد.
2 - كسى كه وضو گرفته و نمى داند وضويش باطل شده يا نه وضويش باقى است ولى كسى كه ميداند وضويش باطل شده و نمى داند وضو گرفته يانه بايد وضو بگيرد.
3 - كسى كه وضو گرفته و حدثى از او سر زده مثلا ادرار كرده يا بادى از او خارج شده ولى نمى داند كداميك جلوتر بوده اگر در بين نماز است بايد نماز را بشكند و وضو بگيرد. ولى اگر بعد از نمازش باشد صحيح و براى نمازهاى بعد بايد وضو بگيرد.
چيزهايى كه وضو را باطل مى كند:
1 - ادرار 2 - مدفوع 3 - بادى كه از انسان خارج مى شود 4 - خوابيكه انسان چيزى نبيند و چيزى نشوند 5 - مستى و بيهوشى 6 - استحاضه زنان 7- جنابت .
تيمم :
در صورتيكه آب نباشد يا آنكه به عللى براى نمازگزار ضرر داشته باشد بجاى وضو تيمم مى گيرد. دستور تيمم بدل از وضو:
1: نيت ، 2 - زدن كف دو دست بر چيزى كه تيمم بر آن صحيح است ، مانند خاك يا شن يا سنگ تميز و پاك .
3 - كشيدن تمام كف هر دو دست بتمام پيشانى و دو طرف آن از جايى كه موى سر مى رويد تا ابروها وبالاى بينى و احتياطا بايد، روى ابروها هم كشيده شود.
4 - كشيدن تمام كف دست چپ بتمام پشت دست راست .
5 - كشيدن تمام كف دست راست بر تمام پشت دست چپ .
مواردى كه بايد تيمم كرد:
در اين موارد بجاى وضو و غسل بايد تيمم كرد:
1 - تهيه آب بقدر وضو يا غسل ممكن نباشد.
2 - اگر از استعمال آب بر بدن خود بترسد به اينكه بيمارى در او پيدا شود. 3 - جائيكه بترسد اگر آب را بمصرف وضو برساند خودش يا ديگران از تشنگى بميرد.
4 - كسيكه بدن يا لباسش نجس است و آب بمقدار طاهر كردن داشته باشد.
5 - هر گاه وقت بقدرى تنگ باشد كه اگر وضو يا غسل كند نمازش قضا مى شود.
به پرسشهاى زير پاسخ دهيد:
1 - اعمال وضو چيست ؟
2 - مقدار واجب مسح سر و پا چه مقدار است ؟
3 - كسى كه خودش نمى تواند وضو بگيرد چكار كند؟
4 - موالات در وضو چيست ؟ آن را بيان كنيد.
5 - اگر محل جبيره نجس باشد تكليف چيست ؟
6 - در چه مواردى بايد وضوى جبيره گرفت ؟
7 - در چه مواردى بايد تيمم كرد؟
درس سوم : غسل
غسل عبارت از شستشوى بدن به گونه اى است كه خداوند خواسته است . در موقعى كه انسان جنب شده و منى از او خارج شده يا با همسر خود همخوابگى كرده باشد يا زن و دختر از خون حيض پاك شده باشند بايد غسل كنند.
غسل به دو صورت انجام مى گيرد:
1 غسل ترتيبى :
پس از پاك كردن هر قسمت از بدن و نيت ، سر و صورت خود را مى شويد، سپس سمت راست بدن و بعد سمت چپ را مى شويد، در غسل ترتيبى لازم نيست قبل از غسل ، بدن كاملا طاهر باشد بلكه شخص مى تواند هر قسمتى را كه مى خواهد به نيت غسل بشويد طاهر كند.
2 - غسل ارتماسى :
در غسل ارتماسى بايد بدن كاملا طاهر كرد سپس نيت نمود و يكباره به زير آب فرو رفت ، در غسل چه واجب و چه مستحب است بايد نيت واجب يا مستحب را انجام دهد.
بعضى از غسلها گاهى مشترك بين زن ومرد است مثل غسل جنابت يا غسل ميت يا غسل مست ميت وبعضى از آنها اختصاصات زنان است مثل غسل حيض يا استحاضه يا نفاس كه توضيحات هر يك خواهد آمد.
الف - غسل جنابت
كه بخاطر خارج شدن منى و يا بخاطر همخوابگى و آميزش پديد مى آيد.
شخصى كه منى از او خارج شده و جنب است مستحب است كه قبل از غسل ، بول و ادرار كند، زيرا اگر ترك كند وبعد از غسل رطوبتى از او خارج شود و نداند منى است يا نه ، حكم منى را دارد و باز بايد غسل كند.
مسائلى پيرامون غسل :
مساءله - آبى كه گاهى اوقات از انسان خارج مى شود و صفات منى را ندارد پاك مى باشد و لازم نيست انسان غسل كند.
مساءله - كسى كه جنب مى شود و غسل مى كند براى خواندن نماز لازم نيست وضو بگيرد بلكه با همان غسل ، نماز مى خواند ولى اگر شخص بعد از غسل ادرار كند و يا كار ديگرى را كه وضو را باطل مى كند از او سر بزند بايد براى خود، وضو بگيرد.
مساءله - در غسل ترتيبى اگر كسى در موقع شستن بدن ، شك كند كه آيا قسمت قبلى را شسته يا نه بايد بشويد ولى اگر بعد از تمام شدن غسل شك كند غسلش درست است و لازم به شستن دوباره نيست .
مساءله - كسى كه چند غسل بر او واجب مى باشد مى تواند با يك غسل همه آنها را انجام دهد.
مساءله - در غسل ترتيبى لازم نيست داخل بينى و يا داخل گوش را بشويد زيرا آنها باطن هستند و شستن باطن لازم نيست .
كارهايى كه بر جنب حرام است :
1 - زدن دست به كلمات قرآن
2 - رفتن به مسجد الحرام و مسجد پيامبر (ص ) حتى به صورت عبور و گذرا
3 - توقف در مساجد ولى به صورت عبور اشكال ندارد.
4 - گذاشتن چيزى در مسجد
5 - خواندن سوره هايى كه سجده واجب دارد كه چهار سوره است (الم تنزيل - حم سجده - النجم - اقراء)
مساءله - جايى را كه در ادارات و مدارس براى خواندن نماز قرار داده اند حكم مسجد را ندارد.
مساءله - تمام شرطهايى كه براى وضو گفتيم براى غسل هم لازم است جز اينكه موالات و پشت سر هم لازم نيست .

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 649]