بزرگ ترین کتابخانه جهان، روی میز شما

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: کتابخانه های جدید دیجیتالی دانش جهانی را هر کجا و هر زمان در اختیار شما قرار می دهند
این به حقیقت پیوستن رویای دوستداران کتاب خواهد بود – یک کتابخانه با مجموعه ای تقریبا بی نهایت از مقاله های تحقیقاتی، کتاب ها، نشریات و هر چه که در این زمره قرار می گیرد. بهتر از آن اینکه، این اطلاعات باارزش در هر کجا و درهر زمان قابل دسترسی هستند: تنها کاری که باید بکنید این است که پشت کامپیوترتان بنشینید.

عصر کتابخانه دیجیتالی پیش روی ماست. برخی می گویند از زمانی که یوهانس گوتنبرگ در سال های 1400 برای نخستین بار ماشین چاپ را درست کرد، به لحاظ چگونگی انتشار اطلاعات، در این عصر بیشترین دگرگونی ها رخ خواهد داد. کتابخانه های سراسر جهان هر چه بیشتر و بیشتر، مجموعه های خود را دیجیتالی می کنند و هر کسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد می تواند هر چیزی را از کتاب گرفته تا مجله و پایان نامه های چاپ نشده، جستجو کند.

در این اثنا، گوگل، مجری مشهورترین خدمات جستجوی اینترنتی دنیا، یک پروژه 5 تا 10 ساله را برای دیجیتالی کردن موجودی پنج کتابخانه تحقیقاتی اصلی آغاز کرده است. این فایل ها در Google.com قابل جستجو هستند؛ موضوعاتی برای تحقیق و حتی نوشته های ادبی فراوان موجود است.

نيتان تایلر (2)، سخنگوی گوگل می گوید، " کار گوگل با کتابخانه ها در راستای برنامه متمرکز بر ناشر گوگل پرینت (3) است که قصد دارد سرمایه اطلاعاتی در مطالب چاپی مانند کتاب ها، مجلات و مطالب مرجع را از طریق قابل جستجو کردن آن ها در اینترنت در اختیار همگان بگذارد. ماموریت گوگل این است که اطلاعات موجود در جهان را سازمان دهد تا به این ترتیب آن ها را مفید و قابل دسترس برای همگان سازد. خبری که امروز داده ایم قدمی است به سوی پیش بردن این ماموریت و قادر ساختن کاربران مان در سرتاسر جهان به دسترسی به اطلاعات بیشتر."

دانش جهانی برای همه
برای پروژه گوگل پرینت، این کمپانی با کتابخانه عمومی نیویورک و کتابخانه های دانشگاه استنفورد، هاروارد، میشیگان و آکسفورد در بریتانیای کبیر همکاری می کند. ده میلیون کتاب دیجیتالی خواهند شد. پیتر کوزفسکی (4)، مدیر انتشارات و ارتباطات کتابخانه دانشگاه هاروارد، می گوید، " اگر این برنامه تمام نیروی بالقوه خود را به اجرا درآورد، کاربران در سراسر دنیا به مطالب و مندرجات خردمندانه ای دست خواهند یافت، که در گذشته، به مکان جغرافیایی یا عضویت سازمانی یک کاربر منفرد محدود می شد."

تبدیل کتاب ها به متون الکترونیکی مستلزم کار کسل کننده اسکن کردن آن ها ، به صورت صفحه به صفحه و استفاده از نرم افزار شناسایی نوری حروف (OCR) (با استفاده از این نرم افزارحروف چاپی یا نوشته شده به وسیله حرف خوان نوری به کدهای قابل خواندن توسط ماشین در می آید) است. کوزفسکی اضافه می کند، " برای اطمینان از این امر که مطالب حتی الامکان بدون هر گونه خطا در اختیار کاربران قرار می گیرد، گوگل در حال حاضر دارای یک سیستم دقیق کنترل کیفیت است."

برای مقابله با مسائل مربوط به حق چاپ که احتمالا به وجود می آیند، گوگل کتاب ها را به سه بخش تقسیم کرده است. متن کامل کارهایی که برای استفاده عموم در نظر گرفته شده است، قابل جستجو و دستیابی خواهد بود. برای کتاب هایی که حق چاپ آن ها محفوظ است، گوگل پس از مذاکره با ناشر تصمیم می گیرد که چه مقدار از متن را نشان دهد. وقتی که گوگل با ناشر ارتباط ندارد، فقط گزیده ای از متن یا اطلاعات کتابخانه ای قابل دسترسی خواهد بود. لینک های حمایت شده از طرف کتاب فروشی ها در کنار متن هریک از کتاب ها نمایش داده می شود.

تایلر می گوید، " فهرست راهنمای گوگل پرینت در فهرست راهنمای Google.com آمده است. برای جستجوی یک کتاب، کاربر ها می توانند بنویسند کتابی در مورد سوژه x یا y . البته، پس از آن که کتاب را پیدا کردید، می توانید لابلای صفحات آن را جستجو کنید.

بدون شک گوگل پرینت، اینترنت را به عنوان منبعی جهت دسترسی به اطلاعات و دانش باارزش تر خواهد ساخت، زیرا که در حال حاضر، موتورهای جستجوگر همیشه قادر به جستجو لابلای پایگاه های اطلاعاتی تخصصی در تارنماها نیستند.

تایلر در مورد زبان کتاب ها در خدمات گوگل پرینت می گوید، " ما از کتاب های انگلیسی زبان شروع کرده ایم و سپس این خدمات را در مورد کتاب های زبان های دیگر هم ادامه می دهیم."

فرصت های تازه
خدمات آن-لاین متعددی وجود دارند که جستجو و دستیابی به کتاب های آن-لاین را میسر می سازند؛ ولی هیچ کدام به اندازه ای که گوگل پرینت قرار است جامع و فراگیر باشد، نیستند. مانند Amazon.com، کتابخانه کنگره،Netlibrary.com ، Highbeam.com و Questia.com.

کتابخانه های دیجیتالی چه تاثیری بر دانش انسان و روش هایی که این دانش تولید می شود، خواهند داشت؟ علی الاصول، محققین بهتر می توانند تصمیم بگیرند که چه اطلاعاتی به تحقیق ایشان مربوط – یا نا مربوط – است. دیگر اینکه خوانندگان و محققین، کتاب ها و اندیشه هایی را کشف خواهند کرد که در غیر این صورت هیچگاه آن ها را نمی یافتند.

ژنوا هنری (4)، مدیر اجرایی ابتکار کتابخانه دیجیتالی در دانشگاه رایس در هوستون می گوید، " کتابخانه ها مکان های عمومی هستند که مردم می توانند در آنجا اطلاعات مورد علاقه شان را، که به صورت نشریات و مجموعه های مخصوص در درون چهار دیواری کتابخانه قرار دارند، کشف کنند. دانش و اندیشه های موجود در این مجموعه ها، بذر اندیشه ها و دانش جدید را می کارد. از طریق کتابخانه های دیجیتالی، ما راهی برای غلبه بر موانع اشاعه علم و توانایی منتشر کردن هر چه سریعتر دانش پیش روی خود می یابیم."

کتابخانه هایی جامع تر و فراگیرتر هستند که فرصت هایی بیشتری برای محققین در خلق دانشی ماورای دانش موجود و تولید علم جدید فراهم آورند. هنری می گوید، " با واگذاری مجوز حق چاپ بدون تعصب، نویسندگان معروفیت بیشتری بخاطر خدماتشان در زمینه تخصصی خود به دست می آورند، زیرا که کاربران جدید می توانند اندیشه های آنان را منتشر و در اختیار دیگران قرار دهند. به این ترتیب، علم به صورتی که قبلا هرگز میسر نبود، آغاز به شکوفایی می کند و پیشرفت های جدید در علم و مهندسی با سرعت هر چه بیشتر صورت می پذیرند."

کتابخانه های دیجیتالی با شکستن سد زمان و مکان، فرصت های بهتری را در اختیار محققین و نویسندگان دانش جدید جهت تشریک مساعی قرار می دهد. هنری اضافه می کند، " کتابخانه های دیجیتالی جدیدتر و کتابخانه های نسل بعدی، حتی از این هم جلوتر خواهند رفت: دانش به صورت الکترونیکی در جایی در دسترس همگان منتشر می شود؛ جایی که هر کسی می تواند بدون هیچ قید و بندی به آن جا اطلاعات و دانش بدهد یا از دانش آن استفاده کند. سیستم ارتباطی (رایس) (5) این رویکرد بسط و توسعه و سهیم شدن سریع دانش را می پذیرد. به جای متن کامل کتاب ها یا مقاله ها، اطلاعات به صورت یک عنوان منفرد منتشر می شود تا بتوان به سادگی برای به وجود آوردن متون جدید دوباره از آن استفاده و یا آن را اصلاح کرد. این سرفصل های منفرد می توانند کنار یکدیگر قرار گیرند و چیزی مشابه یک مقاله و یا حتی یک کتاب را شکل دهند و یا خود به تنهایی به کار روند."

روی روزنسوایگ (6)، رئیس مرکز تاریخ و رسانه های گروهی جدید در دانشگاه جورج میسون در فیرفاکس، ویرجینیا، بر این عقیده است که هنوز پتانسیل های استفاده نشده ای وجود دارند: " تصور می کنم که کتابخانه های دیجیتالی شیوه کار محققین علوم انسانی و اجتماعی را تغییر دهد، اگرچه فکر می کنم هنوز چگونگی این تغییر را نمی دانیم."

مسائل و ملاحظات
کتابخانه های دیجیتال چه اثری بر بازار نویسندگی و نویسندگانی خواهد داشت که برای تامین درآمد زندگی شان به شغل نویسندگی روی آورده اند؟ چه اثری بر صنعت نشر کتاب خواهد داشت؟ در نگاه اول ممکن است این طور به نظر برسد که کتابخانه های دیجیتالی خطری برای صنعت نشر هستند. اما هوپ تیلمن (7)، رئیس کتابخانه های کالج بابسون در بابسون پارک، ماساچوست، می گوید، " صنعت نشر کتاب در حال تغییر شکل دادن است تا از فرصت ها و نیازها بهترین استفاده را ببرد. گردآورنده کتاب ها با ناشرین کار می کند و ناشرین هم از آثاری که نسخه ای از آن ها به صورت آن-لاین منتشر می شوند، سود می برند."

آمازون و گوگل پرینت و سرویس های دیگر از آثاری که حق چاپ آنها محفوظ است فقط دستیابی به صفحه های مشخصی را در هر جستجو میسر می سازند و تنها آن مقدار از متن را ارائه می دهند که به کمک آن کاربر بداند آیا نسخه چاپ شده کتاب مورد استفاده او هست یا خیر. این خدمات همچنین کپی کردن و قرار دادن آثار در فایلی دیگر را محدود می کند. ناشرین معمولا از این برگزیده ها برای تبلیغ آثار استفاده می کنند.

هنری می گوید، " پروسه انتشار کتاب و قوانین مربوط به حق چاپ سد راه این امر می شود که آن دانش در دسترس همگان قرار بگیرد و اشاعه همه جانبه علم را محدود می سازد. ناشرین کنترل این که چه چیزی، کجا و چه وقت می تواند انتشار یابد را در دست گرفته اند و از طریق مکانیسم قیمت گذاری کنترل می کنند که چه کسی می تواند به آن دسترسی داشته باشد."

در مورد گزینه های جستجوی فنی ای که برای بالا بردن سود کتابخانه های دیجیتالی لازم است، روزنسوایگ بر این باور است که " برای جستجو به وسایل پیچیده تری از آنچه که امروزه در اختیار است، نیازمندیم. ما برای ایجاد کتابخانه های دیجیتالی هزینه بیشتری صرف کرده ایم تا ایجاد وسایل لازم برای استفاده موثر از این کتابخانه ها." تیلمن هم معتقد است که می بایست استفاده از کتابخانه های دیجیتالی آسان باشد.

همچنین این ترس وجود دارد که با آسان تر شدن دستیابی به اطلاعات عرضه شده توسط کتابخانه های دیجیتالی، دزدی ادبی نیز آسان تر شود. اما این ترس با دانستن این حقیقت از بین می رود که با وجود متن کامل کتاب های دیجیتالی، کشف دزدی ادبی نیز آسان تر می شود. به هر شکل آینده ای با وجود پرینت پیش روی ماست. اما اینکه ما را به کجا ببرد... پیش بینی آن غیر ممکن است.

1. Lina Malkawi
2. Nathan Tyler
3. Google Print
4. Peter Kosewski
5. Rice’s Connexions
6. Roy Rosenzweig
7. Hope Tillman

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]