واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: تغذيه مناسب براي افراد داراي معلوليت
با توجه به اين كه معلولان مستعد زخم بستر و عفونت در اثر استفاده مكرر از صندلي چرخدار و يا بيحركتي مداوم هستند، و همچنين مسائلي از قبيل ديابت و كهولت سن نيز ميتواند مزيد بر علت شود، توجه به تغذية آنان بسيار مهم به نظر ميرسد. علاوه بر اين مشكلات متعدد جسمي و روحي ميتواند بر روي تغذيه و در نتيجه سلامت افراد معلول تأثير گذار باشد، بنابر اين، در اين جا نكات مهمي كه بايد در مورد رژيم غذايي معلولان مورد توجه قرار گيرد، به صورت خلاصه آورده ميشود.
مصرف موادغذايي فيبردار
يكي از مشكلاتي كه در افراد معلول وجود دارد، يبوست است. اين موضوع به كم تحركي، مصرف مايعات به ميزان كم، استفاده نكردن به اندازه از مواد فيبري نظير انواع سبزيها و ميوهها و احياناً اعمال جراحي، ارتباط دارد.اكثر اين افراد، داروهاي ملين به طور مرتب مصرف ميكنند كه ممكن است در دراز مدت عوارضي براي آنها داشته باشد.
راه بهتر براي پيشگيري از يبوست در اين افراد، استفاده از رژيم غذايي پرفيبر است كه غني از سبزيها و ميوهجات است.
دريافت مايعات
براي حفظ سطح مايعات بدن و پيشگيري از گرمازدگي و يبوست، به معلولان بايد به اندازه كافي مايعات برسد. با توجه به اين كه ممكن است عفونتهاي ادراري در بعضي افراد معلول به ويژه آنهايي كه ضايعات نخاعي دارند، بيشتر باشد، دادن مايعات به اندازه كافي ضروري است، كه ميتواند شامل آب، آب ميوه، چاي، شير و... باشد. به اين افراد توصيه ميشود حداقل روزانه 8 ليوان آب در وعدههاي مختلف ميل كنند تا از غليظ شدن ادرار و عفونتهاي ادرار و يا تشكيل سنگ جلوگيري شود.
البته قبل از آن عملكرد كليه و مثانه و وضعيت ادرار بايد بررسي شود تا در صورت مشكلاتي در اين رابطه، درمان مناسب صورت گيرد.
رژيم غذايي مطابق با هرم غذايي
تمامي مواد غذايي بايد مطابق با هرم غذايي به بدن معلولان برسد. در اين رابطه نكاتي يادآوري ميشود:
1ـ گوشتها
مصرف گوشت قرمز، ماهي و مرغ (چندين بار در هفته) توصيه شده است، اين مواد حاوي پروتئين زياد، آهن و روي است كه براي رشد بدن و خونسازي لازم است.
2ـ چربي و قند
به جاي مصرف روغن حيواني، در صورت امكان بهتر است از روغنهاي گياهي نظير زيتون استفاده شود. مصرف برنج، نان سفيد، سيبزميني و شيريني را بايد محدود كرد زيرا باعث افزايش يكبارة قند خون ميشوند و اين مسأله باعث افزايش وزن، ديابت و بيماريهاي قلبي و عروقي و ديگر بيماريهاي مزمن خواهد شد.
3ـ لبنيات:
مصرف كلسيم براي رشد استخوانها و دندانها، ضروري است. بهترين توصيه براي مصرف لبنيات، انواع كمچرب يا بيچرب آن است، شامل ماست، پنير، شير، كشك و ... مخصوصاً در مورد سالمندان كه درآنها پوكي استخوان بيشتر ديده ميشود.
4ـ ميوهها و سبزيها
همانطوري كه قبلاً گفته شد، مصرف انواع ميوه و سبزي در طول شبانه روز ضروري است. اين گروه تامين كنندة ويتامينها و املاح است و براي مقاومت بدن در برابر بيماريها و حفظ سلامت اهميت دارد.
5ـ مغزها و حبوبات
مغزها و حبوبات، منابع غني از پروتئين، فيبر، ويتامين و موادمعدني هستند. مغزها حاوي اسيدهاي چرب ضروري و مفيد براي حفاظت از سلامت قلباند. مغزها شامل بادام، فندق، پسته و... هستند.
كنترل وزن
از عواملي كه باعث افزايش وزن در افراد معلول ميشود، كم تحركي و مصرف زياد غذا به خصوص مواد چربي است. معمولاً چاقي در معلولان ذهني بيشتر ديده ميشود، به اين علت كه غذا خوردن به عنوان عامل تسليبخش در اين افراد است، فعاليتهاي حركتي نيز كم دارند، و در انتخاب نوع غذا هم آگاهي ندارند، از طرفي ممكن است دچار اختلالات متابوليكي ارثي نيز باشند. چاقي در افرادي كه پروتز و يا اندام مصنوعي دارند. خطرناك است. بنابر اين، معلولان بايد ضمن انجام فعاليتهاي ورزشي و حركتي در حد توان و متناسب با وضعيت جسماني خود، با رعايت رژيم غذايي مناسب، وزن خود را كنترل و از بروز چاقي پيشگيري كنند.
بعضي از اختلالات غذا خوردن در معلولان
1ـ افرادي كه دچار قطع يا بدشكلي بازو هستند، به ناچار براي غذاخوردن از پاهايشان استفاده ميكنند، بنابر اين، بايد بهداشت فردي، به خصوص بهداشت پاها رعايت شود.
2ـ بعضي از معلولان به ويژه مبتلايان به فلج مغزي كه نميتوانند خوب غذا مصرف كنند، دچار كمبود موادغذايي و سوءتغذيه هستند، بنابر اين، علاوه بر تغذيه دهاني، بايد تغذيه وريدي نيز استفاده شود.
3ـ نابينايان براي تشخيص غذا از دست استفاده ميكنند كه بايد بهداشت فردي اين افراد به خوبي صورت گيرد.
4ـ معلولان ذهني در موقع غذا خوردن رفتارهاي خاص و غيرعادي نشان ميدهند، مثل: ترس از غذاي خاص، ناتواني در كاربرد قاشق و چنگال، مصرف بيش از حد موادغذايي شايد به علت لذت زياد از اين كار، بنابر اين، اين اعمال بايد كنترل شود و در حد نياز درمانهاي روحي و رواني مناسب برايشان انجام گيرد.
5ـ در مورد مصرف دارو، بايد به دقت نحوة استفاده از آنها پرسيده شود، چون بعضي داروها بايد قبل از غذا و برخي بعد از مصرف غذا ميل شود.
هادي خبوشاني
چهارشنبه 2 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 380]