سياست جدا، امور دفاعي جدا

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: سياست جدا، امور دفاعي جدا

قانونگذاري- گروه سياسي:
اعضاي كميسيون آيين‌‌نامه داخلي مجلس پيش از آغاز تعطيلات دو هفته‌اي نمايندگان به اصلاح آيين‌نامه داخلي مجلس راي دادند.

در اين اصلاحيه تفكيك كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس به 2 كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي و كميسيون امور دفاعي نيز پيش‌بيني شده است.

مجراي تخصصي مجلس در ارتباط با موضوعات ديپلماسي، امنيتي و دفاعي، كميسيون سياست خارجي و امنيت ملي است كه البته تا زمان مجلس پنجم به‌صورت تفكيكي به فعاليت مي‌پرداخت. در واقع از اولين دوره مجلس تا مجلس پنجم، 3 كميسيون جداگانه متكفل موضوعات اين حوزه‌ها بودند. در اواخر عمر اين مجلس، نمايندگان مجلس پنجم طرحي را به تصويب رساندند كه 3 كميسيون سياست خارجي، امنيت داخلي و امور دفاعي در يك كميسيون تجميع شوند.

آنها مقرر كردند تا اين تصميم ابتداي آغاز به كار مجلس ششم عملياتي شود. استدلال حاميان تجميع اين بود كه تجربه سال‌هاي گذشته در اين 3 حوزه و اشتراكات نسبتاً گسترده موضوعات آن، تبديل شدن آنها به يك كميسيون واحد را اجتناب‌ناپذير ساخته است. اكنون پس از گذشت 2 دوره از عمر كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي و فعاليت‌هاي آن در دوره ششم و هفتم، برخي نمايندگان به‌دنبال تفكيك آن – اين بار به 2 كميسيون – هستند. موافقان تفكيك 2 دليل عمده را براي اين مسئله ذكر مي‌كنند. نخست آنكه ترافيكي كه همواره در آغاز به كار هر دو مجلس در پشت درهاي اين كميسيون ايجاد شده و متقاضياني چندين برابر ظرفيت دارد تا حدودي تعديل خواهد شد.

دومين استدلال موافقان تقسيم كميسيون اما به تداخل وظايف ميان حوزه‌هاي كاري نمايندگان باز مي‌گردد. اينكه برخي چهره‌هاي سابقاً نظامي حاضر در كميسيون، ديدگاه نرم‌افزاري به مباحث ديپلماتيك و مسائل امنيت ملي نداشته و بهتر است تا در كميسيون جداگانه‌اي به نام امور دفاعي به‌طور تخصصي به موضوعات مرتبط با حوزه دفاع بپردازند. ناظران تأكيد مي‌كنند اتفاقاتي كه در هنگام بررسي سوابق نمايندگان مجلس هشتم در شعب تعيين اعضاي كميسيون‌هاي تخصصي مجلس هشتم رخ داد نيز در راي نمايندگان به اصلاح آيين‌نامه داخلي مجلس بي‌تأثير نبوده است.

در واقع آنچه برخي منتقدان عملكرد شعب به آن لقب دخالت «سياست» در چينش كميسيون‌ها را داده‌اند سبب شد تا برخي نمايندگان مجلسي كه داراي سوابق يا تحصيلات مرتبط با كميسيون امنيت ملي بودند از عضويت در آن باز بمانند.

بايد در انتظار بازگشايي مجلس پس از تعطيلات نشست تا مشخص شود، طرح تفكيك كميسيون و اصلاح آيين‌نامه مجلس در صحن علني به تصويب خواهد رسيد؟ برخلاف شيوه تصويب قوانين عادي، تصويب تغيير آيين‌نامه داخلي مجلس به آراي مثبت دوسوم نمايندگان نياز دارد. شنيده‌ها حاكي است حمايت هيأت‌رئيسه از اصلاح آيين‌نامه تا حدود زيادي، امكان موافقت نمايندگان با آن را افزايش داده است. چهره‌هايي مانند قدرت‌الله عليخاني، داريوش قنبري و مهدي سنايي كه در فراكسيون اصلاح‌طلبان مجلس حضور دارند از جمله افرادي هستند كه با وجود تجربه و تحصيلات مرتبط از عضويت در كميسيون بازمانده‌اند.

نظر بينابيني
چهره باتجربه اصولگرايان سنتي ترجيح مي‌دهد درخصوص تفكيك كميسيون تحت مديريت خود با احتياط بيشتري سخن بگويد. علاءالدين بروجردي كه سوابق ديپلماتيك را نيز در كارنامه خود دارد در مجالس ششم، هفتم و هشتم در كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي حضور داشته و 2 دوره آخر بر صندلي رياست آن تكيه زده است. او در موضع‌گيري خود به مواهب و معايب تقسيم كميسيون اشاره كرده است. به هر حال مشخص نشد آقاي رئيس موافق تفكيك است يا مخالف آن.

1 - اين وضعيت كه 2 كميسيون امنيت ملي و امور دفاعي داشته باشيم در
5 دوره مجلس وجود داشت و در دوره پنجم مجلس با استفاده از 20 سال تجربه به اين نتيجه رسيد كه اين 2 كميسيون را با هم ادغام كند. در واقع ادغامي كه در كميسيون امنيت ملي در مجلس پنجم اتفاق افتاد حاصل 20 سال تجربه بود و طبيعتاً تفكيك كميسيون نيز به يك كار كارشناسي نياز دارد.

2 - در عين حال اگر مبناي تفكيك كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي براي كاهش ترافيك نمايندگان باشد اين اقدام مثبت است و مشكل ترافيك را حل مي‌كند.
3 - بايد توجه كرد امنيت داخلي و خارجي ما به هم پيوسته است و به‌طور مثال شوراي‌عالي امنيت ملي هم به همين صورت است و نمي‌شود كه موضوعات امنيتي داخلي و خارجي را از هم جدا كرد و تصميمات جداگانه‌اي براي آنها گرفت و كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي بايد به مسائل به‌صورت يكپارچه نگاه كند و بنابراين تفكيك كميسيون با اين شرايط مناسب نيست.

مخالف جدي
دانش‌آموخته روابط بين‌الملل و كارمند پيشين وزارت خارجه اما از مخالفان جدي تفكيك كميسيون است. كاظم جلالي كه در كسوت نماينده شاهرود و به‌عنوان مخبر كميسيون در مجالس هفتم و هشتم شناخته مي‌شود، در مجلس ششم هم عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي بوده است. اين چهره ميانه‌رو در گفت‌وگو با همشهري عصر نكاتي را درخصوص تاريخچه كميسيون ارائه كرد و از دلايل مخالفت خود سخن گفت.

1 - در مجلس پنجم نمايندگان به اين نتيجه رسيدند كه چون موضوعات مرتبط با امنيت داخلي، خارجي، ديپلماسي و امور دفاعي در ابعاد داخلي و خارجي به هم پيوسته است، تمام اين مسائل بايد در كنار هم و با يك نگاه جامع در يك كميسيون بررسي شود.

2 - اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس به شكل قاطع با اين مسئله مخالف هستند اما چون تصويب اصلاح آيين‌نامه در كميسيون آيين‌نامه مجلس در آستانه تعطيلات دو هفته‌اي مجلس صورت گرفت، فرصت كافي براي بررسي آن در كميسيون امنيت ملي نبود.

3 - تجميع وظايف كميسيون به‌دليل پالايش اختلافات احتمالي ميان نهادهاي تصميم‌گيرنده در حوزه امنيت داخلي و خارجي صورت گرفت. در مجالس ششم و هفتم هم اين كار موفق نشان داد؛ چرا كه دستگاه‌هاي مرتبط با مباحث امنيت ملي، سياست خارجي و حتي دفاع بعضا با چالش‌هاي مرتبط با هم مواجه هستند.

موافق و مدافع محذوفين
عضو فراكسيون خط امام مجلس، در مجلس هفتم عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي بود. داريوش قنبري در انتخابات مجلس هشتم هم طي يك پروسه پرچالش و پس از ناآرامي‌هايي كه به واسطه اعلام ابطال آراي وي به وقوع پيوست، به‌عنوان منتخب مردم ايلام راهي مجلس هشتم شد. او از مدافعان تفكيك كميسيون است و دلايل خود را با همشهري عصر در ميان گذاشت.

1 - كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي بيشتر يك كميسيون دايره‌المعارفي است تا كميسيون تخصصي. اين به آن معناست كه وظايف پرشمار، خيل دستگاه‌هاي مرتبط و ميزان حساسيت موضوعات مطرح شده در كميسيون نيازمند تفكيك هرچه سريع‌تر آن است تا با نگاه تخصصي‌تر با آنها برخورد شود.

2 - مسائل امنيت داخلي و سياست خارجي عموماً موضوعاتي پيچيده هستند و چهره‌هاي داراي تجربه نظامي و امور دفاعي هم در حوزه خود از زاويه ثبات و اقتدار به مسائل حوزه دفاعي مي‌نگرند. بايد توجه داشت زماني نيازمند راهكارهاي نظامي هستيم كه ديپلماسي به بن‌بست برسد.

3 - تلاش هيأت‌رئيسه بر اين است كه اين تفكيك در كميسيون رخ دهد چرا كه برخي اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي فعلي، تخصص‌هاي لازم را ندارند و مي‌توان با بررسي دوباره براي كميسيون‌هاي تفكيك شده، نمايندگان توانمندتري را به اين كميسيون‌ها فرستاد.

4 - آنچه در هنگام معرفي اعضاي كميسيون در مجلس هشتم رخ داد خلاف ماده 47 آيين‌نامه داخلي است. برخورد صورت گرفته كاملاً سياسي و جهت‌دار بود.

تاريخ درج: 1 مرداد 1387 ساعت 13:33 تاريخ تاييد: 1 مرداد 1387 ساعت 14:39 تاريخ به روز رساني: 1 مرداد 1387 ساعت 14:23
سه شنبه 1 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]