واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: انتقاد کیهان از منتفی شدن فروش بنزین به قیمت آزاد - فردي با خانواده خود در حال سفر از تهران به مشهد است. در ميانه راه به پمپ بنزين مي رسد اما دفعتا متوجه مي شود كه كارت او گم شده يا سهميه او به پايان رسيده است. تكليف اين ابن سبيل چيست؟ کیهان نوشت: روز گذشته خبري از دو مسئول دولتي منتشر شد كه هر دو بر عدم فروش بنزين مازاد بر سهميه بندي تاكيد داشتند. به نظر مي رسد اين دو اظهارنظر كه در سطح مقامات ارشد دولت هم مطرح شده موضع رسمي دولت باشد. پيش از اين نيز شواهدي همچون تاخير در اعلام قيمت بنزين آزاد، دال بر اين موضوع بود كه دولت تمايلي به ارائه بنزين مازاد بر سهميه بندي ندارد.نظر دولت از منظر اقتصادي معقول و منطقي است. دلايل هم روشن است.اول اينكه بنزين آزاد بايستي حداقل با قيمت 500تومان عرضه شود تا مصرف دوباره افزايش نيابد. از سويي تورم همواره روي قيمت بالاتر بسته مي شود و از اين رو منطقي است كه دولت نسبت به تورم واكنش نشان دهد. دوم به حجم مصرف روزانه بنزين مرتبط است. بنزين به حكم سهميه بندي از 80ميليون ليتر به كمتر از 60ميليون ليتر كاهش پيدا كرده است. كاهش مصرف بنزين اگرچه قابل توجه است اما هنوز كشور را از واردات بنزين بي نياز نكرده است.از اينرو فروش مازاد بر سهميه بندي منجر به افزايش بيش از اين در مصرف مي شود كه نياز دولت را براي واردات بيشتر مي كند. اين در حالي است كه پيش بيني بودجه براي واردات بنزين كفاف اين سطح مصرف را نمي دهد و احتمال آن مي رود كه مجددا دولت دست به دامن بودجه شود.اما اين دو دليل تنها يك روي سكه است. روي ديگر سكه ملاحظات حقوقي، سياسي و اجتماعي است و دولت براي تصميم گيري لازم است به روي ديگر سكه هم توجه داشته باشد.1- سهميه بندي بدون فروش مازاد، يك نظر اصلاحي در خلال تصويب بودجه بود كه از سوي نمايندگان مورد قبول واقع نشد. از اين حيث اظهارنظر جديد دولتمردان خلاف نظر مجلس است.2-برنامه چهارم توسعه تاكيد دارد كه دولت بايستي يارانه بنزين را هدفمند و حذف كند. در حالي كه صرف سهميه بندي تنها مصرف را كاهش مي دهد و منجر به حذف يارانه نمي شود و قدمي هم در راه آزادسازي قيمت بنزين محسوب نمي شود.3-اظهارنظر جديد دولت كاملا متناقض با وعده هاي قبلي آنها به مردم است و به نظر مي رسد اين تناقض گويي ها تنها استرس و اضطراب مردم را بيشتر كند. آقاي رئيس جمهور و وزير محترم نفت در ابتداي طرح سهميه بندي گفته بودند كه قيمت بنزين آزاد تا دو ماه ديگر اعلام مي شود.4- اين طرح بطور چشمگيري مستعد توزيع رانت است. تشكيل بازار سياه و حاشيه اي از پيامدهاي اين تصميم است.خريد موتور و ماشين هاي اسقاطي و توليد كارت هاي تقلبي و غيره در اين راستا قابل توجه است. شكل گيري بازار سياه كه از همين الان در برخي از مناطق كشور تشكيل شده است اجتناب ناپذير است. علت هم روشن است چون بسيار اقتصادي و سودده است.فرض كنيد يك نفر براي فروش بنزين در بازار سياه يك وانت مدل پايين به قيمت 5ميليون تومان مي خرد. به اين وانت 600ليتر بنزين مي رسد كه اين فرد مي تواند سهميه خود را حداقل به قيمت 500تومان و يا بيشتر در بازار سياه بفروشد. سود اين معامله براي اين فرد ماهانه 240هزار تومان و سالانه معادل 000،880،2تومان است.به اين ترتيب دلال محترم سالانه بيش از 50درصد از حاشيه بازار سياه بنزين سود مي برد.در شرايطي كه متوسط سود در بازار 30درصد است طبيعي است كه اين بازار سياه جذاب باشد. وصول به اين سود با سرمايه كمتر نيز ممكن است. فرض كنيد كه يك نفر، 5 موتور 200هزار توماني مي خرد و بدين ترتيب مي تواند 120ليتر سهميه بنزين را به قيمت 500تومان در بازار حاشيه اي به فروش برساند. سود ساليانه حاصله از اين معامله 000،576تومان است. همانطور كه مشاهده مي كنيد سود آن بيش از 50درصد است.توجه كنيد اين سود آنقدر چشمگير است كه راننده تاكسي و آژانس را هم بفريبد و بيم آن مي رود بخشي از ناوگان حمل و نقل عمومي روانه بازار سياه شود.5- و اما آثار اجتماعي اين تصميم نيز ناگوار است. دولت محترم سعي كند در جريان اين تصميم مثالهاي زير را به خاطر بسپارد.- فردي با خانواده خود در حال سفر از تهران به مشهد است. در ميانه راه به پمپ بنزين مي رسد اما دفعتا متوجه مي شود كه كارت او گم شده يا سهميه او به پايان رسيده است. تكليف اين ابن سبيل چيست؟- نگهبان شبي كه آخر شب به محل كار مي رود و صبح به منزل مي آيد، از كدام وسيله حمل و نقل عمومي بايد استفاده كند و اگر سهميه او كفاف ندهد چه بايد بكند؟- مسافركشي كه به دليل مخارج بالاي زندگي تا ديروز چند شيفت كار مي كرده است امروز با سهميه بندي بنزين از كجا بايد كسري درآمدش جبران شود.- كارخانه داري كه هر روز از تهران به خارج از شهر براي رسيدن به كارخانه خود سفر مي كند، با سهميه بنزين چطور بايد به محل كار خود برسد.- نيمه شب پدري متوجه مي شود كه بايد فرزند بيمارخود را به بيمارستان برساند. كودك خود را به آغوش گرفته و طبق عادت به سمت ماشين مي رود. اما متوجه مي شود سهميه بنزين او كفاف تا بيمارستان رسيدن را نمي كند. هزينه اضطراب و استرس اين پدر را چه كسي بايد پرداخت كند.و دهها مثال ديگر مي توان زد كه نشان مي دهد اين تصميم آثار اجتماعي ناگواري دارد. بنابراين روي ديگر سكه آنقدر هزينه دارد كه به منفعت آن روي سكه نيارزد. پس بهتر است دولت به مصوب بودجه تمكين كند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 312]