؛ كتابي فقهي در قالب پرسش و پاسخ

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: آشنايي با انديشمندان جهان اسلام / محمد اشرفي«شعائرالاسلام»؛ كتابي فقهي در قالب پرسش و پاسخ
گروه انديشه: كتاب «شعائرالاسلام» علامه اشرفي؛ مانند كتاب «جامع‌الشتات»، يك دوره فقه را به صورت پرسش و پاسخ ارائه مي‌دهد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، 209 سال پيش، 18 رجب‌المرجب سال 1220 هجري قمري، «ملامحمد» معروف به حجت‌الاسلام «اشرفي» از مفاخر بزرگ مكتب اسلام در اوايل قرن 13 هجري قمري در يكي از روستاهاي چهاردانگه مازندران به دنيا آمد.

حجت‌الاسلام اشرفي بعد از فراگيري علوم مقدماتي به نجف رفت و چند سال درحوزه علميه نجف تحصيل كرد و در علوم حديث، تفسير، حكمت، كلام، فقه و اصول شهرت يافت. كلاس درس حجت‌الاسلام اشرفي مشتاقان بسيارداشت.

از اين عالم رباني كتاب‌هايي هم‌چون «اسرارالشهادة» و «شعائرالاسلام» باقي است. مندرجات اين كتاب‌ها بر تسلط علمي مؤلف بر علوم مختلف به ويژه فقه آل محمد(ص) دلالت دارد. علامه ملامحمد اشرفي به همراه شيخ زين‌العابدين مازندراني از شاگردان معروف جناب علامه سعيدالعلما بودند.

در اين‌كه علامه ملامحمد اشرفي، اهل سير و سلوك بوده است و دليل محكمي هم بر آن هست، شكي نيست؛ يعني كساني كه حرفشان سند است؛ مثل «حسن صدر» در كتاب «تكمله» و بعضي ديگر از عالمان بزرگ كه از ايشان نام برده‌اند، علاوه بر جهات ملايي و توان‌مندي علامه اشرفي در فقه و اصول، از معنويات و سير و سلوك او هم مطالبي بيان كردند.

از ايشان چند تأليف به جا مانده كه مشهورترين آن‌ها همان‌طور كه ياد شد، كتاب «شعائر الاسلام» است. اين كتاب مانند كتاب «جامع‌الشتات» است كه سؤال‌هايي كه از ميرزاي قمي مي‌كردند و ايشان پاسخ مي‌دادند در اين كتاب آمده است كه از كتاب‌هاي علمي خيلي مهم به حساب مي‌آيد.

كتاب شعائر الاسلام به صورت سؤال و جواب است. ايشان يك دوره فقه را به صورت سؤال و جواب نوشته است. مي‌گويند از ايشان كتاب «اسرار الشهادة» هم چاپ شده است كه البته تاريخ چاپ آن معلوم نيست، ولي آن‌چه گوياي مقام علمي ايشان است، همين كتاب شعائر الاسلام است.

علامه ملامحمد اشرفي داستان معروفي نيز دارد كه «سيدحسين فاطمي» در كتاب «درر» (كه احتمالاً يادداشت‌هاي منبرشان باشد) اين داستان را آورده است كه: «شخصي قصد سفر به مشهد مقدس را داشته است، علامه اشرفي پيامي به ايشان داد كه آن را به امام رضا(ع) برساند. او نيز اين كار را كرد و جواب را از آقا(ع) گرفت. وقتي نزد علامه اشرفي آمد تا جواب حضرت(ع) را بگويد، مي‌بيند كه علامه اشرفي قبل از اين‌كه او جواب را بدهد، جواب را مي‌داند. جواب امام(ع) همان شعر معروف است، «آئينه شو جمال پري طلعتان طلب / جاروب كن تو خانه سپس ميهمان طلب».

اين داستان، هم بزرگي خود حاجي را مي‌رساند و هم بزرگي آن واسطه را. پس در اين‌كه ايشان اهل معنا و سير و سلوك بوده شكي نيست و در بعضي كتب آمده است كه علاقه مردم به علامه اشرفي بيشتر به خاطر جهات معنوي ايشان بوده است. البته اين داستان در كتاب‌هاي مستندتر ما هم هست.

علامه شعراني، استاد علامه حسن زاده آملي و علامه جوادي آملي مي‌گفت: «بعضي از داستان‌ها بر فرض كه اصل هم نداشته باشند، ولي آن آموزندگي خودش را دارد.» و اين داستان هم اين‌گونه است؛ يعني هركس مي‌خواهد به طرف امام رضا(ع)، امام حسين(ع)، امام زمان(عج) برود و مي‌خواهد مثل حاجي اشرفي استفاده معنوي ببرد، بايد خودش زمينه داشته باشد و زمينه را درخودش فراهم كند؛ زيرا اگر طلب و زمينه در انسان نباشد، آن‌ها نمي‌دهند.

سرانجام علامه اشرفي به سال 1315 هجري قمري؛ يعني تقريباً 45 سال بعد از علامه سعيدالعلماء به ديار باقي شتافت.*

*منابع: نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌هاي آزاد اسلامي استان مازندارن؛ پايگاه اطلاع‌رساني صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران؛ آدينه بوك.
دوشنبه 31 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 112]