زيره، دانه شفابخش

واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: زيره، دانه شفابخش
گياه گلدار زيره عضوى از خانواده ى ‌Umbelliferou ‌‌ است30 ؛ الى 60 سانتيمتر ارتفاع دارد ، در زمستان كاشته مى شود، در بهار شكوفه مى دهد و در تابستان محصول آن با دست درو مى شود، كشت زيره نيازمند تابستانى گرم و طولانى مدت با دماى روزانه در حدود ‌‌30 ‌درجه ى سانتيگراد مى باشد و معمولا” درآب و هواى مديترانه اى رشد مى كند.‌

زيره ى سبز‌)cumin(‌‌ و سياه‌‌)Caraway(‌‌ در ظاهر شبيه يگديگرند، البته اگر موشكافانه بررسى كنيد متوجه مى شويد كه زيره ى سبز صاف تر،بلندترو در رنگ روشن تر‌‌ ‌از زيره ى سياه است.‌

مناطق شرقى مديترانه و شمال آفريقا زادگاه آن مى باشد.ريشه لغت ‌cumin ‌‌ از فرانسه است كه اين لغت در زبان فرانسه هم قرض گرفته شده از لغت عربى ‌Kammon‌ مى باشد، عربها نيز اين لغت را از لغت اسپانيايى ‌comino‌ گرفته اند.‌

سابقا” ايران درتهيه زيره نقش عمده اى داشت؛ اما اخيرا” هند ،سرى لانكا، سوريه، پاكستان و تركيه منابع مهم پرورش اين گياه به حساب مى آيند. در كاوش هاى باستانى در شهر سوخته زابل مشخص شده است كه مردم آن در پنج هزار سال پيش زيره سياه را مى شناختند.‌

خاصيت دارويى زيره

دانه ى زيره ى سياه كه ‌Nigella Sativa‌ از ديگر نامهاى آن است ،يكى ازبنام ترين دانه هاى دارويى در تاريخ است.زيره سياه براى درمان رنج وسيعى از بيماريها و اختلالات استفاده مى شود.يك پزشك يونانى معروفبعد از استفاده زيره جهت درمان دندان درد و سردردگفت:”زيره سياه هر دردى بجز مرگ را مى تواند درمان كند. “‌

زيره به دليل دارا بودن بيش از 100 تركيب دارويى مى تواند در دمان بيمارى هاى بسيارى موثر واقع شود.اگرچه امروزه فقط به عنوان يك درمان خانگى از آن استفاده مى شود.اسيد چرب، آمينو،فيبر،پتاسيم ،سديم، آهن و كلسيم، تعدادى از اين تركيبات هستند. اسيد چرب مورد نياز انسان توسط بدن ساخته نمى شود بلكه بايد با استفاده از مواد غذايى مناسب اين اسيد را براى بدن فراهم كنيم.مى توانيد اسيد چرب مورد نياز بدنتان را با خوردن زيره سياه بدست آوريد.‌

نتايج بدست آمده از تحقيقات دانشمندان حاكى از آن است كه زيره سياه بدليل داشتن خاصيت آنتى هيستامينى مى تواند در رفع اختلالات مربوط به آسم و برونشيت ، ‌Arthritis‌ (ورم مفاصل)،ناراحتى هاى گوارشى (نفخ-سوى هاضمه و تقويت معده) تاثير به سزايى داشته و سيستم ايمنى بدن را تقويت كند.در چنين مواردى بيمار بايد به مدت 6 ماه و حتى بيشتر از آن استفاده كند.با توجه به موارد ذكر شده عجيب نيست كه از زيره به عنوان يكى داروى شگفت انگيز در تاريخ پزشكى نام برده مى شود.روغن زيره نوع ديگرى از مكمل هاى غذايى معروف است ،براى بدست آوردن روغن زيره آن را سرد مى كنند وسپس در با دستگاه فشار مى دهند تا روغن آن گرفته شود.روغن زيره ى سياه براى درمان ناراحتى هاى پوستى از قبيل خشكى پوست،اگزما و صدف موثر است.ميزان مصرف پيشنهادى در اين موارد يك قاشق چاى خورى بهمرا ه غذا مى باشد.‌

يك نكته مهم :

محققان هندى در تحققيقات خود دريافتند كه زيره ى سبز خاصيت ضد سرطانى دارد. آنها در يكى از تحققيات خود متوجه شدند كه زيره سبز فعاليت شيميايى بدن را ، برا ى از بين بردن سموم افزايش داده و با اين كار بدن را در مقابل انواع خاصى از سرطان ها حفاظت مى‌كند.تحققيات انجام شده در انيستيتو سرطان هندAdyar, Madras(‌‌) نشانگر آن است كه زيره سبز قادر به جلوگير ى از تخريب83 % كروموزم ها شده كه منشاء اين تخريب عموما” سرطانها ى قدرتمند مى باشد. زيره سياه نيز با داشتن ‌Carotene‌ مى تواند از بروز سرطان جلوگيرى كند.Carotene ‌‌‌در كبد به ويتامين A‌ ‌تبديل شده و براى جلوگيرى از سرطان مفيد است. ‌

زيره ى سبز اشتها آور،ضد نفخ و اسهال ومحرك است و به دليل شير افزا بودن وخاصيت ضد تهوع براى بانوان باردار توصيه مى شود.

‌باورهاى قومي

‌-خرافه پرستان در قرون وسطى معتقد بودند كه زيره مانع از سرگردان شدن كودكان و عشاق ميشود، همينطور معتقد بودند زندگى شادى در انتظار عروس و دامادى است كه در جشن عروسى خود زيره به‌همراه داشته باشند!!

-زيره حل شده در شير داغ براى درمان سرما خوردگى هاى جزئى موثر است.

در سرى لانكا زيره را تفت داده و بعد در آب ميجوشانند و به اين ترتيب نوعى چاى تهيه مى كنند كه براى درمان دل درد حاد استفاده مى شود.‌

نيم نگاهى به گذشته

مصرى ها زيره ى سبز را 5 هزار سال قبل از ميلاد مسيح استفاده مى كردند.رومى ها زيره ى سبز را به عنوان جايگزينى براى فلفل استفاده مى كردند .جالب اينجاست كه نام مستعار امپراطور روم، آنتونيوس پيوس cumin splitter(‌‌) به معنى شكاف دهنده زيره آن هم از نوع سبزش بود.چرا كه او براى به ثمر رسيدن پروژه هاى اجتماعي، در زندگى شخصى خود بسيار مقتصد و صرفه جو بود.‌

زيره و آشپزخانه

آلما نى ها زيره ى سبز را به‌همراه كلم رنده شده و آب پزاستفاده مى كنند،هلندى ها و سوئدى ها به عنوان طعم دهنده به پنير،كيك و نان اضافه مى كنند.آشپزهاى غربى آن را با ادويه جات ديگرى مخلوط كرده و براى طعم دار كردن پاى ميوه ، كلوچه‌،تخم مرغ، ماهى ،سالاد و خوراك گوشت استفاده مى كنند ؛آنان كه حرفه اى تر اند براى از بين بردن تلخى زيره ،قبل از مصرف آن را كمى تفت مى دهند.در كشورمان ايران زيره را به‌همراه چاى دم كرده و مى نوشند ،همينطور به عنوان چاشنى در غذا نيز استفاده مى كنند.‌

با اين توضيحات شايد بد نباشد كه ذائقه ى خود را به عطر و طعم اين دانه ى شفا بخش عادت دهيم.‌

ترجمه:سپيده مهد لو
يکشنبه 30 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: رسالت]

[مشاهده در: www.resalat-news.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 308]