لباس محلي زنان كهگيلويه و بويراحمد، جلوه‌گري رنگ ها بر دامنه زاگرس

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: لباس محلي زنان كهگيلويه و بويراحمد، جلوه‌گري رنگ ها بر دامنه زاگرس
جام جم آنلاين: استان چهار فصل كهگيلويه و بويراحمد به خاطر برخورداري از طبيعتي زيبا و بكر، علاوه بر زيبايي هاي طبيعي ، از جلوه اي خاص در پوشاك زنان اين ديار نيز برخوردار است. لباس محلي زنان ازجمله جذابيت هاي استان كهگيلويه و بويراحمد بشمار مي آيد، طوري كه هر تازه واردي به اين استان در همان نگاه اول متوجه اين جلوه هاي رنگين مي شود.

به گزارش ايرنا ، زنان استان كهگيلويه و بويراحمد از جمله زنان ايراني هستند كه هنوز به پوشاك سنتي و محلي خود پايبند بوده و از آنها در بيشتر اوقات بخصوص در جشن ها و مجالس عروسي استفاده مي كنند.

پوشش وحجاب كامل و تنوع رنگ ها و پارچه ها، جلوه خاصي به لباس محلي زنان در اين استان داده است و رنگ هاي آن به طبيعت زيبا و دامنه زاگرس، نشاط و شادي مي بخشد.

از جمله نكات قابل توجه اين است كه پايبندي به استفاده از لباس محلي حتي در ميان زنان شهرنشين اين استان علاوه بر زنان روستايي و عشايري ديده مي شود و با قدم زدن در خيابان هاي شهرهاي اين استان مانند ياسوج ،سي سخت و گچساران اين موضوع به خوبي مشاهده مي شود.

لباس محلي وسنتي زنان استان كهگيلويه و بويراحمد از سه بخش اصلي سرپوش، بالاتنه وپايين تنه تشكيل شده است كه مجموع اين سه بخش، پوشش كاملي را براي زنان به همراه دارد.

سرپوش لباس محلي زنان كهگيلويه و بويراحمد، شامل يك پارچه روپوش يا همان روسري به نام " مينا " ( Meyna ) است كه به طور معمول داراي بيش از يك متر طول و بين 60 تا 70 سانتيمتر عرض مي باشد.

بر روي اين روپوش مينا نيز پارچه اي به نام چارقد يا لچكي قرار مي گيرد كه در زبان فارسي همان سربند است.
همچنين يك كلاه كوچك زير مينا قرار مي گيرد تا پوشش دهنده موهاي جلو سر زنان باشد و معمولا زيورآلات و وسايل تزيين سنتي و ظريف به آن متصل مي شود.

بخش بالاتنه لباس محلي زنان استان كهگيلويه و بويراحمد، همان پيراهن يا جامه است كه شامل يك پارچه دو متري مي باشد و از زير گردن تا كف پاي زنان را مي پوشاند.

اين پيراهن ردا مانند ، داراي آستين و سرآستين است و نوع مدل آن مخصوص زنان استان هاي كهگيلويه و بويراحمد، فارس ، خوزستان و چهارمحال و بختياري است.

بخش پايين اين لباس ها كه به عبارتي زيباترين بخش آن نيز بشمار مي آيد همان دامن يا تنبان است كه بيشترين حجم پارچه را در اين لباس سنتي در برمي گيرد.

معمولا براي دامن اين لباس هاي محلي بين پنج تا 12 متر پارچه مصرف مي شود طوري كه اين دامن از بالا كشدار و كاملا چين خورده است ودرپايين آن تزيين هايي مانند نوار دوزي يا پارچه هاي پليسه دار به كار مي رود.

رنگ و جنس پارچه اين لباس ها معمولا بنا به طبيعت اين استان در مناطق گرمسيري و سردسيري، نوع بافت عشايري و روستايي، نوع باورها و گرايش قومي و قبيله اي و سن زنان انتخاب مي شود طوري كه براي دختران نوجوان و كودك بيشتر از رنگ هاي شاد و حجم كمتر پارچه و براي دختران جوان رنگ هاي روشن تر با پارچه بيشتر استفاده مي شود.

با افزايش سن زنان نيز رنگ اين لباس ها بيشتر به سمت تيره و خاكستري مانند سبز يشمي يا سرمه اي سوق پيدا مي كند.

معاون صنايع دستي سازمان ميراث فرهنگي كهگيلويه و بويراحمد درباره لباس محلي زنان اين استان به ايرنا گفت: براساس تحقيقات صورت گرفته در كتاب نگارگري مكتب شيراز، قدمت اين نوع لباس ها بيشتر از دوران تيموريان در قرن هشتم هجري قمري است.

سيد ولي الله اميري افزود: اين نوع لباس سنتي در چهار استان كهگيلويه و بويراحمد، فارس، چهارمحال و بختياري و خوزستان مشاهده شده است و هم اينك نيز مورد استفاده قرار مي گيرد.

وي اظهار داشت: امروزه استفاده از لباس محلي و سنتي بيشتر در زنان بالاي 30 سال استان كهگيلويه و بويراحمد ديده مي شود اما در جشن ها و مجالس عروسي تمام زنان و دختران به عنوان يك سنت از لباس هاي محلي شاد و متنوع استفاده مي كنند.

اميري، يكي ازدلايل ماندگاري اين نوع پوشاك و لباس را در كهگيلويه و بويراحمد، عجين بودن آن با باورها و اعتقادات زنان اين استان دانست و گفت: با توجه به بافت سنتي، روستايي و عشايري اين استان و چهار فصل بودن آن ، استفاده از اين نوع لباس براي زنان كاملا مقرون به صرفه است.

به گفته وي ، استفاده از لباس سنتي در فصل گرما و سرما و همچنين براي زنان عشاير به هنگام كوچ بسيار مناسب مي باشد.

اميري درباره قيمت اين لباس ها گفت: بنا به جنس و مقدار پارچه به كار رفته، هزينه تمام شده براي تهيه يك دست لباس محلي و سنتي از 25 هزار تومان تا 150 هزار تومان متغير است.

وي با اشاره به يك نوع لباس محلي ديگر، گفت: اين لباس با نام دلق يا دلج مانند نيم تنه كردها است با اين تفاوت كه داراي آستين هلالي مانند تا نوك انگشتان دست مي باشد.

اميري بيان كرد: پيراهن دلق مخصوص استان كهگيلويه و بويراحمد است و در آن از رو دوزي، ايجاد نقوش با زيورآلات يا سكه، رنگ هاي تيره تر و جنس مرغوبتر استفاده مي شود و بيشتر، زنان موسوم به بي بي آن را مي پوشند.
كارشناس مسوول امور پژوهش اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي كهگيلويه و بويراحمد نيز به ايرنا گفت: استفاده از لباس محلي بيشتر در فرهنگ پوشش زنان لر مشاهده شده است با اينحال هنوز تاريخ دقيقي از زمان پيدايش آن مشخص نيست.

مسعود رضايي افزود: تنوع و زيبايي اين نوع لباس نشان مي دهد كه مردم استان كهگيلويه و بويراحمد تا چه اندازه به رنگ هاي شاد علاقه دارند.

وي بيان داشت: مردم اين استان به دليل تنوع اقليمي طبيعت ، علاقه زيادي به تنوع رنگ ها دارند كه اين امر در نوع پوشاك آنها به خوبي به چشم مي خورد.

وي با اشاره به اينكه فرم لباس محلي لري براي زنان اين سرزمين شكيل تر و مناسب تر است، گفت: در جشن ها و مراسم عروسي رسم است كه زنان با به كار بردن زيورآلات در اين لباس ها، جلوه اي خاص به آن مي بخشند.
رضايي بيان كرد: رنگ به كار رفته در لباس محلي و سنتي زنان اين استان با توجه به موقعيت و زمان تغيير مي كند به عنوان مثال زنان عزادار تا حدود يك سال از لباس هاي تيره استفاده مي كنند.

به گفته وي، اهميت استفاده از لباس محلي در ميان زنان لر تا حدي است كه با وجود گران بودن برخي پارچه ها و حجم بالاي پارچه اي كه بايد تهيه شود، آنها تمايل زيادي به تهيه اين نوع لباس بخصوص براي جشن هاو عروسي ها دارند.

رضايي گفت: لازم است تحقيق و پژوهش هاي بيشتري از سوي متوليان حوزه هاي فرهنگي و گردشگري مانند سازمان ميراث فرهنگي و صنايع دستي درباره پوشاك سنتي و محلي صورت گيرد تا ارزش ماندگاري آن بيش از پيش مشخص شود.

معاون فرهنگي اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي كهگيلويه و بويراحمد نيز گفت:كارگروهي از سوي وزارت ارشاد با عنوان ساماندهي مد و لباس در اين استان فعال است.

ناصر رضايي افزود: مقرر شده نمايشگاهي از لباس هاي بومي، سنتي و ملي مطابق با موازين اسلامي و عرفي در استان كهگيلويه و بويراحمد برپا شود اما تاريخ دقيق اين نمايشگاه مشخص نيست.

كارشناسان معتقدند يكي از روش هاي پيشگيري از ترويج مد و پوشاك غيراسلامي و نامناسب، ترويج استفاده از پوشاك محلي و سنتي است و لازم است متوليان حوزه هاي فرهنگي و حتي صنايع دستي كشور با ارج نهادن به اين موضوع تلاش بيشتري در راستاي معرفي اين نوع پوشاك و مزيت هاي آن نمايند.
شنبه 29 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 6764]