مذاكره برمبناي انعطاف؛ امروز در ژنو

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مذاكره برمبناي انعطاف؛ امروز در ژنو

سياست‌خارجي- گروه سياسي:
ديروز سعيد جليلي دبير شوراي‌عالي امنيت ملي راهي ژنو شد تا مسئول برگزاري يكي از متفاوت‌ترين نشست‌هاي هسته‌اي ايران و غرب باشد.

مذاكراتي كه ساعت 14 امروز جليلي و خاوير سولانا رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا خواهند داشت، يك تفاوت مهم با دوره‌هاي پيشين دارد و آن حضور نماينده آمريكا در اين جلسه است.

بدين ترتيب ايران و آمريكا سرانجام پشت ميز مذاكره مي‌نشينند بدون آنكه تهران فعلا شرط سابق واشنگتن براي انجام مذاكرات مستقيم يعني تعليق را پذيرفته باشد. البته نماينده آمريكا نيز در اين نشست بنا به گفته سخنگوي كاخ سفيد فقط شنونده است.

جليلي به ژنو رفت تا درباره مشتركات دو بسته‌اي كه ميان ايران و 1+5 رد و بدل شده است به مذاكره بپردازد. حضور در ژنو نيز به دعوت سولانا نماينده شش كشور آمريكا، انگليس، فرانسه، آلمان، روسيه و چين صورت گرفته است.

دفعه قبل تهران ميزبان سولانا بود و وي با خود بسته‌اي را به ايران آورده بود كه شامل پيشنهادهايي از سوي پنج عضو دائم شوراي امنيت سازمان ملل به علاوه آلمان بود.اين مشوق‌ها كه عمدتا اقتصادي بودند به‌منظور ترغيب ايران براي پذيرش تعليق ارائه شده‌اند كه اواخر خرداد گذشته سولانا آنها را تسليم مقامات ايران كرد. علاوه بر آن وزيران خارجه 1+5 نيز نامه‌اي را به همتاي ايراني خود نوشته بودند كه همزمان به منوچهر متكي داده شد.

پيش از آن نيز تهران بسته‌اي را به كشورهاي بين‌المللي داد كه حاوي مذاكره درباره صلح جهاني بود. كمتر از سه هفته بعد يعني چهاردهم تيرماه جاري بود كه ايران براي نامه وزيران خارجه شش كشور پاسخي ارسال كرد. همچنين سعيد جليلي در پي مذاكره‌اي تلفني با سولانا همان شب به توافق رسيدند تا درباره بسته به مذاكره بپردازند. مذاكره‌اي كه كمتر كسي فكر مي‌كرد نماينده‌اي از آمريكا نيز در آن حضور بيابد. به‌خصوص اگر كه به ياد آوريم وقتي سولانا راهي تهران شد به همراهش نمايندگان گروه 1+5 به جز آمريكا به ايران آمدند.

پيام اين حضور

عصر پنجشنبه بود كه كاخ سفيد از مشاركت «ويليام برنز» معاون امور سياسي وزيرامور خارجه آمريكا در مذاكرات هسته‌اي كشورهاي عضو گروه 1+5 با نماينده جمهوري اسلامي ايران خبر داد. اعلام اين موضوع اما واكنش‌هاي متفاوتي را در پي داشت. اگرچه به گفته تحليلگران غربي حضور فرد شماره سه وزارت امور خارجه آمريكا در نشست ژنو به معني تغيير موضع كاخ سفيد درخصوص مذاكرات و برنامه هسته‌اي ايران نيست اما تعدادي ديگر معتقد به چرخشي آشكار و عقب نشيني صريح از سوي دولت بوش در مسئله هسته‌اي ايران هستند.

اما از سوي ديگر در حالي كه خاوير سولانا پيشتر نسبت به ممانعت برخي از توافق بين ‌ايران و اروپا اظهار نگراني كرده بود، اعلام ناگهاني حضور ويليام برنز در اين مذاكرات به اين نگراني دامن زده است. با اين حال كاندوليزا رايس وزير خارجه آمريكا ديروز در‌اين‌باره مدعي شد: «حضورآقاي برنز در مذاكرات جليلي-سولانا نشان‌دهنده يك پيام از سوي ما براي ايران است، بدان معني كه ما در تمايل براي حل ديپلماتيك اين مسئله بسيار جدي هستيم. اما اين هرگز بدين معني نيست كه ما حاضريم به گفت‌وگوهاي بدون پيش شرط با ايران تن بدهيم».

رايس افزود: «بايد براي همه روشن باشد كه ايالات متحده براي آغاز گفت‌وگو با ايران قائل به پيش‌شرط است و آن پيش‌شرط چيزي نيست جز تعليق غني‌سازي‌ اورانيوم.»

انگليس نيز از تصميم كاخ سفيد براي اعزام نماينده به مذاكرات ژنو با ايران استقبال كرد. جان ساورز، نماينده اين كشور در سازمان ملل ضمن استقبال از تصميم آمريكا براي اعزام ويليام برنز، براي حضور در مذاكرات هسته‌اي گروه موسوم به 1+5 به سرپرستي خاوير سولانا، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا با ايران گفت: اين واقعيت كه برنز در نشست شنبه حضور خواهد داشت، خوشايند است و نشانه‌اي از جديت تلاش‌هاي جهان است.

خشم جان بولتون و استقبال كوشنر

اما جان بولتون، سفير سابق آمريكا در سازمان ملل از تصميم براي اعزام برنز به ژنو به شدت انتقاد كرد. وي به خبرگزاري رويترز گفت: اين مدركي براي همه است كه سرنگوني كامل فكري دولت بوش را ببينند. بولتون افزود: من فكر مي‌كردم احتمال گزينه‌ نظامي دولت بوش در شش ماه آخر باقي مانده برابر يا صفر است. اكنون فكر مي‌كنم كه از صفر هم كمتر است.
در همين حال «برنارد كوشنر» وزير امور خارجه فرانسه نيز از مشاركت معاون امور سياسي وزيرامور خارجه آمريكا در مذاكرات هسته‌اي استقبال كرد. وي كه در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با «اورسلا بلاسنيك» همتاي اتريشي خود در وين سخن مي‌گفت حضور آمريكا را خبر بسيار خوبي دانست و افزود: كاندوليزا رايس، من را در جريان حضور يك مسئول بلندپايه آمريكايي در مذاكرات ژنو قرار داده است.

كوشنر هم چنين با واقع گرايي درباره انتظاراتش از مذاكرات برخورد كرد و افزود: اميد زيادي به آن دارم، اما چيزي را پيش‌بيني نمي‌كنم، زيرا گفتن اينكه چه پيشرفتي به دست خواهد آمد، هنوز زود است. وي گفت: فرانسه مي‌گويد نبايد فقط تحريم‌ها را اعمال كرد، بلكه همچنين بايد وارد گفت‌وگو شد. وزير امور خارجه اتريش نيز از حضور نماينده آمريكا در مذاكرات ژنو سوئيس استقبال كرد.

جليلي: سازنده است

سعيد جليلي كه قرار است امروز با نمايندگان 1+5 به سرپرستي سولانا ديدار و گفت‌وگو كند ؛ عصر ديروز پيش از ترك تهران حضور برنز در ژنو به ‌شرط تغيير رويكرد آمريكا راسازنده ‌خواند.

دبير شوراي‌عالي امنيت ملي كه در فرودگاه امام خميني(ره) در جمع خبرنگاران صحبت مي‌كرد افزود: رويكرد طرف مقابل بسيار مهم است و اگر آمريكايي‌ها با رويكردهاي سازنده و پرهيز از خطاهاي گذشته وارد شوند حتما مذاكرات سازنده خواهد بود.

جليلي هدف از سفر به ژنو را همكاري‌هاي سازنده حول نگراني‌هاي مشترك بين‌المللي و منطقه‌اي عنوان كرد و گفت: همانطور كه قول داده بوديم پاسخ 1+5 را كمتر از سه هفته داديم و اينك نيز در مورد مشترك‌هاي دو بسته بررسي‌ها انجام شده و ايده‌هاي دو طرف براي ادامه مذاكرات نيز بحث و بررسي شده است كه در ژنو پيگيري مي‌شود.

منوچهر متكي وزير خارجه نيز با ابراز خوشبيني نسبت به مذاكرات ژنو و استقبال از حضور معاون وزيرامور خارجه آمريكا در مذاكرات امروز گروه 1+5 با ايران تصريح كرد: حضور برنز مي‌تواند به آمريكا كمك كند به‌طور مستقيم از ديدگاه ايران مطلع شود. به گزارش مهر وي همچنين ابراز اميدواري كرد كه نشست ژنو در شنبه آينده درباره مسئله هسته‌اي ايران تحولات مثبتي به همراه داشته باشد. متكي كه روز گذشته براي ديدار با مقام‌هاي بلندپايه سوريه به دمشق سفر كرده بود؛ پس از پايان ديدار با همتاي سوري خود در كنفرانس مطبوعاتي مشترك حضور يافته و درباره احتمال گشايش دفتر حافظ منافع آمريكا در تهران نيز گفت:«اين مسئله در حال بررسي است.»

رايزني برنز با البرادعي و سولانا

در همين حال ويليام برنز مرد شماره سه وزارت خارجه آمريكا قبل از آنكه راهي مقر مذاكره با نماينده ايران در ژنو شود، با خاوير سولانا و همچنين محمد البرادعي مديركل سازمان بين‌المللي انرژي اتمي ديدار كرد.

به گزارش مهر به نقل از رويترز، «كريستينا گالاش» سخنگوي خاوير سولانا، با اعلام اين مطلب در جمع خبرنگاران افزود: برنز و سولانا با يكديگر در بروكسل ديدار كردند. براساس اين گزارش، سولانا در اين ديدار از حضور برنز در مذاكرات غرب با ايران استقبال كرده و اين نكته را به معاون وزير امور خارجه آمريكا اعلام كرده كه حضور وي در مذاكرات مي‌تواند تاثير مثبتي بر روند آن داشته باشد.

به گفته گالاش، سولانا همچنين در تماسي تلفني با نمايندگان فرانسه، انگليس، روسيه، چين و آلمان كه آنها نيز در مذاكرات ايران و غرب حضور دارند، گفت‌وگو كرد.از سوي ديگر خبرگزاري آسوشيتدپرس خبر داد در آستانه مذاكرات ژنو، برنز و البرادعي ديدار كردند.
موضوع هسته‌اي ايران و همچنين تحركات جهت باز كردن راهي براي هند با هدف وارد كردن فناوري هسته‌اي محور گفت‌وگوي معاون وزير امور خارجه آمريكا در امور سياسي با مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را تشكيل داد. به گفته ناظران سياسي اين ديدار در زمان مهمي براي هر دو كشور ايران و هند انجام مي‌شود.

حال بايد منتظر ماند و ديد كه نتيجه اين مذاكرات چه خواهد بود.به عبارتي همان طور كه بسياري از تحليلگران تصميم آمريكا براي فرستادن ديپلمات ارشد خود به مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه 1+5 را گامي مهم و روبه جلو توصيف مي‌كنند و در عين حال پيشنهاد مي‌دهند كه دو طرف همچنان بر «ديپلماسي انعطاف» تمركز كنند آيا ادامه مذاكرات نيز بر مبناي انعطاف‌هاي بيشتري در مسير ديپلماتيك پرونده هسته‌اي ايران برگزار خواهد شد يا نه؟ مذاكراتي كه امروز انجام مي‌شود پاسخ اين سؤال‌ها را خواهد داد و البته سؤالي ديگر كه چرا بايد دور جديد گفت‌وگوهاي ايران و 1+5 بايد تحت‌تأثير نفر سوم وزارت خارجه آمريكا باشد؟ آمريكا چه هدفي از بزرگنمايي حضور ديپلماتش در مذاكرات1+5 دارد؟

تاريخ درج: 29 تير 1387 ساعت 13:09 تاريخ تاييد: 29 تير 1387 ساعت 13:21 تاريخ به روز رساني: 29 تير 1387 ساعت 13:21
شنبه 29 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 168]