واضح آرشیو وب فارسی:مهر: ولادت حضرت علي(ع)/حضرت علي(ع) ؛ عاليترين نماد عدالت
خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه: حضرت علي(ع) عالي ترين نماد انساني عدالت است، عدالت مطلوب مورد نظر آن حضرت بايد در تمام امور زندگي اجتماعي، سياسي و معيشتي سرلوحه قرار گرفته و اولويت زندگي روزمره باشد.
تعريف امام علي (ع) از عدالت بر مبناي كارايي و قرار گرفتن هر چيز در ظرف زماني و مكاني خود است بنابراين امام علي نه تنها در ارائه عدالت پيشروترين است بلكه تنها فرد مقتدر تاريخ است كه بعد از پيامبر اين تئوري را با تمام ابعادش پياده كرد.
عدالت علي (ع) آنچنان انطباقي بر مفهوم عدالت دارد كه نمي توان ميان علي و عدالت تفكيك قائل شد . در ديدگاه امام اگرعدالت رعايت شود، حقوق بشر رعايت مي شود و حقوق انساني تمام جهانيان حفظ خواهد شد.
عدالت در انديشه امام گستره وسيعي را در بر مي گيرد و خط مشي امام در عدالت سياسي، رعايت حقوق شهروندي در همه ابعاد است. به همين دليل در نظام علوي توصيه پذيري وجود ندارد و كسي از طريق نفوذ و اعمال توصيه به رانت خواري نمي پردازد .
عدالت از محوري ترين انديشه هاي امام علي(ع) است تا جايي كه در مقايسه بين جود و بخشش و عدالت ، حضرت اجراي عدالت در جامعه را رسيدن همگان به حقوق خود مي داند، اما جود و بخشش تعلق به عده اي اندك دارد و در شرايطي كه عدالت در جامعه حاكم باشد هر چيز در جاي خود قرار خواهد گرفت و نيازي به جود و بخشش در شرايط استثنائي نيست.
ارزش عدالت
اميرمؤمنان براي تبيين ارزش و جايگاه عدالت در پاسخ پرسشي درباره اينكه آيا ارزش عدالت برتر است يا ارزش بخشش؟ بر اين باور است كه ارزش عدالت بيشتر است و دو دليل براي آن ذكر مي كند: عدالت هر چيزي را در جاي خود مي نهد، در حالي كه بخشش آن را از جاي خود خارج مي سازد. عدالت تدبير عمومي مردم است در حالي كه بخشش، گروه خاصي را شامل مي شود .
عدالت در قانونگذاري
عدالت در بعد حقوقي و قانونگذاري در حكومت علوي به معناي جلوگيري از استنباط تبعيض آميز از قانون است، چونا اگر اين جريان در اسلام رشد مي كرد و وجهه شرعي به خود مي گرفت خطري بسيار بزرگ بود. از جمله مواردي كه در اين رابطه مي توان برشمرد، اقدام خوارج بود كه با سوء برداشت از آيات قرآني، نظامي حقوقي را ترسيم كردند كه اشخاص گناهكار در زمره كافران قرار گرفته و براساس آن از حقوق اجتماعي خود محروم شوند و امام علي(ع) در برابر چنين استنباط هاي ناروايي ايستاد و در رد خوارج به سيره نبوي استدلال كرد.
عدالت قضايي و قانونگذاري
يكي از مصاديق عدالت قضايي عدالت در كيفر و پاداش است، يعني آن جا كه جرم، نوعي ظلم و جفا به حقوق مردم و خارج ساختن مسير عادي و طبيعي امور و نقض حقوق فردي و اجتماعي به حساب مي آيد مي بايست كساني را كه به خود جرأت مي دهند و حقوق ديگران را پايمال مي كنند به مجازات رسانده و متنبه ساخت و حقوق پايمال شده افراد را به آنان بازگرداند.
عدالت اقتصادي
عدالت اقتصادي با مباحث توزيع، گره خورده و هر جا سخن از عدالت اقتصادي است ذهن متوجه روشهاي عادلانه در توزيع درآمدها مي شود.
سخنان امام علي(ع) نيز ناظر بر اين مسئله است: "من و تبعيض؟ من و پايمال كردن عدالت؟ اگرهمه اموال عمومي كه در اختيارم است مال شخص خودم بود و مي خواستم آن را تقسيم كنم، هرگز تبعيض روا نمي داشتم تا چه رسد كه مال، مال خداست و من امانتدار خدايم.» (خطبه 621)
سه شنبه 25 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 211]