افزايش 2 درصدي رشد جمعيت كشور

واضح آرشیو وب فارسی:الف: افزايش 2 درصدي رشد جمعيت كشور
معاون سلامت وزارت بهداشت مي‌گويد: رشد جمعيت كشور ما كه تا چند سال گذشته به حدود 4/1 درصد كاهش يافته بود در سال‌هاي اخير به حدود 2 درصد افزايش يافته است و با توجه به ورود متولدان 2 دهه گذشته به سن باروري بايد منتظر افزايش بيشتر رشد جمعيت هم باشيم.

حسن امامي رضوي، در گفت و گو با فارس كه در آستانه 25 تير(15 ژولاي) روز جهاني جمعيت انجام شد، از آْموزش مردم براي برخورداري از بهداشت باروري و تولد فرزندان سالم براي داشتن نسلي قوي، سالم، موثر و عالم سخن مي‌گويد و معتقد است مردم بايد بدانند كه بايد فاصله تولد فرزندانشان حداقل 3 تا 5 سال باشد و بارداري قبل از 15 سالگي و بعد از 35 سالگي خطرناك است، بايد برنامه‌هاي غربالگري نوزادان در كشور گسترش يابد اما قبل از آن بايد امكانات و ابزارهاي لازم را براي اين كار فراهم كنيم.

فارس: رشد جمعيت در كشور ما چقدر است؟
امامي رضوي: رشد جمعيت كشور الان به حدود 2 درصد رسيده، البته در گذشته در مقطعي از زمان در سال‌هاي 83 تا 84 به حدود 4/1 درصد هم رسيده بود، علت اين افزايش رشد جمعيت اين است كه الان قسمت شكم هرم جمعيتي كشورمان كه بيشترين تعداد مواليد را دارد، اكنون به سن جواني و باروري رسيده‌اند، يعني بيشترين تعداد جمعيت كشورمان اكنون در سن 15 تا 29 سالگي هستند، از قبل هم اين انتظار بود كه وقتي متولدان اين سال‌ها به سن جواني برسند،با افزايش رشد جمعيت مواجه مي‌شويم.اينكه رشد جمعيت كشورمان افزايش پيدا مي‌كند يا نه مهم است، زيرا بر اساس امكاناتي كه در كشورمان وجود دارد بايد پيش‌بيني نيازهاي جمعيت افزايش يافته را بكنيم.

فارس: شما پيش بيني مي‌كنيد، رشد جمعيت باز هم افزايش يابد؟
امامي رضوي: اين افزايش الان، با توجه به هرم سني، افزايش رشد جمعيت قابل پيش بيني است، بعد از مدتي به قسمتي از هرم سني كه متولدان كمتري دارد مي‌رسيم، در اين صورت رشد جمعيت ممكن است كمتر شود ولي باز هم شايد رشد جمعيت هستيم، اين سيكل ممكن است هر 10 تا 15 سال تكرار شود، به همين علت در آينده پيش‌بيني مشكلاتي را به علت افزايش جمعيت داشته باشيم.

فارس: برنامه وزارت بهداشت براي كنترل جمعيت چيست؟
امامي رضوي: برنامه‌ ما بيشتر روي بهداشت باروري متمركز است، در عين حالي كه جمعيت ما بايد متناسب با منابع كشور باشد، اما اين مهم‌تر است كه جمعيت سالمي داشته باشيم، يعني افراد از ابتداي تولد با سلامت متولد شوند و دچار بيماري نباشند، خانواده‌ها بايد بدانند، در باروري‌هايي كه زير سن 15 سال يا بالاتر از 35 سالگي مادران اتفاق مي‌افتد، نوزادان متولد شده بيشتر دچار بيماري‌هاي مادرزادي مي‌شوند، اين مسئله هم براي خانواده و هم براي جامعه مشكلاتي ايجاد مي‌كند، تاكيد ما در بحث جمعيت اين است كه از وقوع چنين بارداري هايي در كشور پيشگيري كنند.

فارس: اين برنامه شما الزام آور نيست و فقط در حد توصيه است؟
امامي رضوي: بله، فقط به مردم توصيه مي‌كنيم، موضوع دوم، بحث فاصله بين بارداري هاست، كه بايد بين 3 تا 5 سال باشد، در بحث‌هاي پزشكي كاملاً ثابت شده است كه مادران بايد براي فرزندانشان تا به سن 4 تا 5 سالگي برسند، بيشتر وقت بگذارند، تا از نظر جسمي و روحي سالم باشند، نوزادان در اين مدت نيازمند مراقبت جدي هستند، حتماً 2 سال از شير مادر تغذيه كنند، در سن كودكي مراقبت‌هاي لازم از نظر محبت و تغذيه سالم و رسيدگي‌هاي روحي رواني را داشته باشند تا به سني برسد كه از آسيب‌ها رهايي پيدا كند.
اگر فرزندي در دوره شيرخوارگي تا زماني كه نياز به محبت دارد، فرزند ديگري را در خانواده ببيند هم ممكن است آسيب روحي ببيند و هم از توجه و مراقبت‌هاي تغذيه‌اي و عاطفي او كم شود، به خصوص اينكه درصد خانم‌هاي شاغل در جامعه ما بيشتر شده است، آقايان هم گرفتارند و نمي‌توانند زياد در پرورش فرزندشان با خانم‌شان همكاري كنند و اين مسئله به سلامت فرزندان آسيب مي‌زند.

فارس: در واقع تولد نوزادان سالم و داشتن نسل سالم براي شما، نسبت به كنترل مواليد، اولويت بيشتري دارد؟
امامي رضوي: كنترل مواليد هم مورد توجه است، به خانواده‌ها توصيه مي‌كنيم با توجه به توان اقتصادي، جسمي، اجتماعي، تربيتي، تعداد فرزندانشان را مشخص كنند، اين توصيه سر جايش هست.

فارس: زماني كه برنامه كنترل جمعيت در كشور اجرايي شد، همه جا تبليغ مي‌شد كه پسر يا دختر، 2 تا كافيه، ديگر اين توصيه وجود ندارد؟
امامي رضوي: در همان زمان هم آنچه توصيه مي‌شد، تا 3 فرزند بود، در شرايط فعلي، توصيه ما بيشتر به حفظ مراقبت از نوزادان است و به خانواده‌ها هم توصيه مي‌كنيم با توجه به توان و نيازشان تصميم بگيرند، توان خانواده‌ها با هم متفاوت است، در يك خانواده ممكن است، خانم خانواده كاملاً خانه‌دار باشد و توان اقتصادي و تربيتي خانواده هم بالا باشد، ممكن است بيشتر از اين تعداد هم بتوانند، بچه داشته باشند، اما توصيه ما اين است كه فاصله بين 3 تا 5 سال را بين فرزندان رعايت كنند.
سن شروع و انتهاي باروري را هم توجه كنند، در اين صورت عملاً اينكه خانواده‌اي، 6، 7 يا 8 فرزند داشته باشند كه مطلوب نيست، را نخواهيم داشت. اگر خانواده‌اي بخواهد اين قدر فرزند داشته باشد، بايد مادر زير 15 سالگي يا بالاي 35 سالگي هم بارور شود كه اين مسئله توصيه نمي‌شود. ضمن اينكه امكان مراقبت مناسب از فرزندان نيز تقليل پيدا مي‌كند.
هميشه در فرهنگ اسلامي و اجتماعي ما اين بوده است كه نهاد خانواده مستحكم باشد و فرزندان در دامن خانواده تربيت شوند، كساني كه به اين نهاد اهتمام دارند، خود به خود تعدادي فرزند خواهند داشت كه مي‌دانند و احساس مي‌كنند كه قدرت پرورش آنها را دارند. كشور ما نياز به نيروي عالم، مولد، فهيم و موثر دارد، هر خانواده‌اي كه احساس مي‌كند، مي‌تواند افرادي را پرورش دهد، كه سالم باشند و بتوانند جامعه شان را پيشرفت بدهند و براي آينده كشورمان موثر باشند، از لحاظ علمي هم مي‌توانند خوب بچه‌هايشان را تربيت كنند، در اين صورت بايد فكر كنند كه چند فرزند بايد داشته باشند.

فارس: يعني تعيين تعداد فرزندان به قدرت تشخيص خانواده‌ها بستگي دارد؟
امامي رضوي: بله، خانواده‌ها خودشان بايد قدرت تشخيص پيدا كنند.

فارس: اما هنوز سطح سواد مردم در كشور ما خيلي بالا نيست، بسياري از مردم ما به اين نوع آموزش‌ها دسترسي ندارند، رسانه‌ها اين آموزش‌ها را به طور فراگير ارائه نمي‌كنند به همين علت اين اطلاعات هنوز به عمق جامعه نرفته است، هنوز در بسياري از نقاط كشور، هر چه تعداد فرزندان يك خانواده بيشتر باشد، آن خانواده اعتبار بيشتري دارد، چطور مي‌‌توان اين تشخيص را به خانواده‌ها واگذار كرد. در صورتي كه آموزش كافي به مردم ارائه نشده است؟
امامي رضوي: ببينيد، بخش مهمي از آموزش‌هاي ما به خصوص در روستاها كه شبكه بهداشتي- درماني كشور قوي‌تر است، به صورت چهره به چهره ارائه مي‌شود، در خيلي مناطق روستايي، اين آموزش‌ها خوب جواب داده است، مردم همكاري خوبي دارند، اين اتفاقات ممكن است درجايي بيفتد كه پوشش شبكه مناسب نباشد، مثلاً حاشيه شهرها، كه افرادي ممكن است، از آموزش عمومي كمي برخوردار باشند و آموزش از طريق شبكه و خانه بهداشت هم نباشد.

فارس: شما برآوردي داريد كه اين پيام‌ها و آموزش‌ها به چه درصدي از جامعه منتقل شده است و چند درصد خانواده‌ها اين مسائل را مي‌دانند، مثلاً از يك جمعيت نمونه بپرسيد كه چند نفرشان اين آموزش‌ها را دريافت كرده‌اند؟
امامي رضوي:‌ نه، به اين صورت ما برآوردي نداريم، بيشتر كارهاي ما در سيستم شبكه انجام مي‌شود، در خانه‌هاي بهداشت و مراكز بهداشتي- درماني، آنجاها اطلاعات خوبي داريم كه ميزان آگاهي مردم چقدر است و نرخ رشد جمعيت چقدر است، 94 درصد جمعيت روستايي كشور و شهرهاي زير 20 هزار نفر به خصوص پس از اجراي طرح پزشك خانواده كه بيش از 22 ميليون نفر هستند، اكنون تحت پوشش اين برنامه ها هستند و بيش از 90 درصدشان از اين آموزشها برخوردارند، اما در شهرها و حاشيه شهرها اين پوشش ضعيف‌تر است كه اميدواريم با تكميل طرح پزشك خانواده، اين پوشش در شهرها هم كامل شود.

فارس: پوشش برنامه تنظيم خانواده در كشور الان چقدر است، چند روش پيشگيري از بارداري در كشور انجام مي‌شود؟
امامي رضوي:‌ حدود 20 روش پيشگيري از بارداري علمي در كشور به خانواده‌ها ارائه مي‌شود، البته برخي روش‌ها شبيه هم است، با تكنيك‌هاي مختلف ، حدود 60درصد خانواده‌هاي كشور از يكي از اين روش‌ها به تناسب موقعيت سن و شرايطي كه دارند، استفاده مي‌كنند، حدود 15 درصد جمعيت كشور نيز به روش طبيعي پيشگيري مي‌كنند،‌ بنابراين حدود 75درصد خانواده‌هاي ايراني از يكي از روش‌هاي پيشگيري از بارداري استفاده مي‌كنند. البته در شهرها افرادي كه خودشان به پزشك مراجعه مي‌كنند، از اين خدمات استفاده مي‌كنند و آماري در اين زمينه در مورد شهرنشينان وجود ندارد.

فارس: براي تضمين سلامت نوزادان، معمولاً برنامه‌هاي غربالگري در بدو تولد انجام مي‌شود، الان چند مورد غربالگري براي نوزادان در كشور انجام مي‌شود و اين برنامه‌ها چقدر پوشش جمعيتي دارند؟
امامي رضوي: مهم‌ترين برنامه غربالگري نوزادان در كشور، غربالگري كم كاري تيروئيد و فعاليت غده هيپوتيرئيد است، اين غربالگري اكنون پوشش تقريباً بالاي 60درصدي در كشور دارد و در 3 روز اول پس از تولد انجام مي‌شود، غربالگري PKU هم انجام مي‌شود، اما پوشش آن هنوز خيلي فراگير نيست. فعلاً براي دوره نوزادي همين 2 نوع غربالگري را داريم.

فارس: البته سازمان بهزيستي هم برنامه‌هاي غربالگري نوزادان مانند، شنوايي سنجي در بدو تولد را اجرا مي‌كند، به نظر شما اين تعداد غربالگري در بدو تولد، براي ارتقاي سلامت نسل آينده كشور كفايت مي‌كند؟
امامي رضوي: البته غير از اين برنامه‌هاي غربالگري، برنامه‌هاي مراقبت در دوران نوزادي هم در كشور داريم، از جمله واكسيناسيون نوزادان كه فعلاً واكسن ديفتري، سياه سرفه، كزار، سرخك و سل با پوشش تقريباً 100 درصدي انجام مي‌شود، ترويج تغذيه با شير مادر را هم داريم، علاوه بر آن پزشكان اطفال، از بيماري زردي نوزادن هم مراقبت جدي دارند، در مورد اينكه كفايت مي‌كند يا نه، خوب خيلي مراقبت‌هاي ديگر هم هست كه بايد به آن توجه كنيم، اما بايد بر اساس امكانات و ابزارهاي تشخيصي كه در شبكه بهداشتي- درماني كشور در اختيار داريم، اقدام كنيم، مثلاً مراقبت‌هاي ژنتيك كه برخي از بيماري‌هاي آن حتي قبل از تولد بايد تشخيص داده شود هم هست كه بايد گسترش يابد، برخي از اين برنامه‌ها مانند، مراقبت از تولد نوزادان مبتلا به تالاسمي در كشور انجام مي‌شود كه در اين مورد پوشش تقريباً كاملي در كشور داريم.

فارس: هموفيلي چطور؟
امامي رضوي: هموفيلي نه، چون تشخيص آن در دوران قبل از تولد مشكل است، اما مشاوره‌هاي ژنتيك مي‌تواند از ميزان تولد نوزادان با عقب ماندگي ذهني جلوگيري كند كه در جاهايي انجام مي‌شود، اما پوشش آن كامل نيست و به صورت موردي انجام مي‌شود.

فارس: سازمان بهزيستي برنامه‌اي براي گسترش مشاوره هاي ژنتيك قبل از تولد به خانواده‌ها دارد، وزارت بهداشت در اين زمينه چه اقدامي انجام مي‌دهد؟
امامي رضوي: ما هم برنامه‌هايي داريم كه همكاري‌مان را با سازمان بهزيستي در اين مورد گسترش هيم.

فارس: سازمان بهزيستي و وزارت رفاه، طرحي دارند كه در صورت تصويب آن در مجلس، مشاوره و آزمايشگاه‌هاي ژنتيك قبل از تولد در كشور اجباري شود، نظر شما در مورد اين طرح چيست؟
امامي رضوي: اين طرح هست، ما هم با كليات آن موافقيم، ولي بايد ابتدا امكانات و ابزار آن در كشور فراهم شود، فقط با تصويب قانون اين طرح قابليت اجرايي ندارد.

فارس: به روز جهاني جمعيت نزديك مي‌شويم، شعار امسال سازمان بهداشت جهاني براي اين روز چيست؟
امامي رضوي: شعار امسال روز جهاني جمعيت اين است « اين يك حق است، آن را به واقعيت تبديل كنيم»

فارس: چي يك حق است؟
امامي رضوي: در اين بحث، معمولاً به بهداشت باروري خيلي توجه مي‌كنند، نه كنترل جمعيت.

فارس: منظور از بهداشت باروري چيست؟
امامي رضوي: بهداشت باروري اعم از تنظيم خانواده، كنترل جمعيت، تغذيه مادر در حين بارداري، جلوگيري از بارداري ناخواسته، سالم بودن مادران در حين باروري، جلوگيري از روش‌هاي نامطلوب ختم حاملگي است، همه اين موارد را شامل مي‌شود، وقتي صحبت از بهداشت باروري در روز جمعيت مي‌شود، اشتباهاً همه ذهنشان به سمت كنترل جمعيت، كنترل مواليد مي‌رود، در حاكي كه موضوع خيلي وسيع‌تر است.

فارس: با اين تعريف پوشش بهداشت باروري در كشور ما چقدر است؟
امامي رضوي: يك كار خوبي كه در سال‌هاي اخير انجام شده است، اين است كه در تيم پزشك خانواده، ماماها هم اضافه شده‌اند، بنابراين پوشش خدمات بهداشت باروري در روستاها و شهرهاي زير 20 هزار نفر در حد 100درصد است.

فارس: اين آمارها بيشتر اداري است، در واقع پوشش خدمات بهداشت باروري در كشور ما چقدر است، يعني چند درصد مادران در كشور ما واقعاً دوران بارداري سالم را طي مي‌كنند؟
امامي رضوي: ما يك پوشش فيزيكي داريم كه كامل است، اما پوشش كيفي و اينكه اين خدمات چقدر به نتايج مطلوب منتهي مي‌شود، بايد در اين قسمت شاخص به شاخص بحث كنيم، آمار كلي و كشوري در اين مورد نداريم.

فارس: آمار سزارين در كشور ما چقدر است؟
امامي رضوي: آمار سزارين در كشور ما در حال رشد است، اما ميانگين آن در كشور ما زير 50 درصد است.
دوشنبه 24 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]