واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: تحول در بازيافت زباله
سالانه ميليون ها تن زباله آلي دفن يا سوزانده مي شود كه علاوه بر به وجود آوردن مشكلات زيست محيطي فراوان، هزينه هاي كلاني نيز صرف حمل، دفن يا سوزاندن آنها مي شود. روش دفن زباله، علاوه بر مشكلات و خطرات ورود نيترات ها و ساير مواد آلاينده به آبهاي زيرزميني و اشغال فضاي بيشتر توسط مواد زائد را نيز در بردارد از روش هاي خيلي مؤثر در مبارزه و خنثي سازي اثرات نامطلوب زباله ها تبديل آنها به كود است. تكنيك تبديل كود از زباله بطور علمي و عملي در سال هاي اخير آغاز شده است.
ورمي كمپوست چيست
يكي از مهم ترين روش هاي توليد كود از زباله هاي شهري بازيافت آن بصورت «ورمي كمپوست» است. «ورمي كمپوست» محصول تجزيه، تخمير و فساد مواد آلي موجود در زباله هاي مناطق شهري بخصوص خانگي يا زباله هاي كشاورزي و زراعي است كه در شرايط خاص و كنترل شده توليد مي شود.
در اين فرآيند، زباله هاي آلي اعم از ضايعات ميوه ها، سبزيجات، ضايعات كشاورزي و ديگر ضايعات ارگانيك توسط نوع خاصي از كرم هاي خاكي تحت عنوان Eisenia Foetida به نوعي كود تبديل مي شود.
اين كرم ها با بلع مواد آلي و دفع آنها از طريق سيستم گوارشي خود موجب توليد نوعي كود مي شوند كه از لحاظ ميزان عناصر غذايي بسيار غني بوده از دانه بندي مناسبي نيز برخوردار مي باشد.
عبور آرام، مداوم و مكرر مواد از مسير دستگاه گوارش كرم خاكي همراه با اعمال خرد كردن، ساييدن، به هم زدن و مخلوط كردن آن كه در بخش هاي مختلف اين مسير انجام مي شود. آغشته كردن مواد به انواع ترشحات سيستم گوارش مانند كربنات كلسيم، آنزيم ها و مواد مخاطي، متابوليت هاي مختلف ميكرو ارگانيسم دستگاه گوارشي و بالاخره ايجاد شرايط مناسب براي سنتز اسيدهاي هيوميك در مجموع موادي را توليد مي كنند كه خصوصياتي كاملاً متفاوت با مواد فرو برده شده پيدا مي كند، محصول حاصله «ورمي كمپوست» خوانده مي شود و از لحاظ كيفي ماده اي آلي با PH تنظيم شده مي باشد كه سرشار از مواد هيوميك و عناصر غذايي به فرم قابل جذب براي گياه بوده و همچنين داراي انواع ويتامين ها، هورمون هاي محرك رشد گياه و آنزيم هاي مختلف است.
از لحاظ ظاهري بصورت دانه اي شكل، به رنگ تيره، بدون بوي نامطبوع و داراي قابليت عرضه تجاري است.
مزاياي «ورمي كمپوست»
از مزاياي اين كود از به ديگر انواع كودهاي موجود مي توان به موارد زير اشاره كرد:
الف - سبك و فاقد هرگونه بو.
ب - عاري از علف هاي هرز
ج - حاوي ميكرو ارگانيسم هاي هوازي مفيد مانند «ازتوباكتر».
د - بالا بودن ميزان عناصر اصلي غذايي مانند آهن، روي، منگنز، مس.
هـ - دارا بودن مواد محركه رشد گياهان نظير ويتامين ها.
و - قابليت بالاي نگهداري آب و مواد غذايي و عاري از باكتري هاي غير هوازي.
در مجموع اين عوامل باعث شده ورمي كمپوست به عنوان مطلوب ترين و بي رقيب ترين كود آلي براي مصارف كشاورزي، فضاي سبز، نشاكاري، گل كاري، سبزي كاري، نهالستان و گياهان آپارتماني و... محسوب شود.
همچنين تحقيقات نشان داده است كه كودهاي ارگانيك بسيار بهتر از كودهاي شيميايي هستند و استفاده از آنها باعث كاهش هزينه هاي اقتصادي مي شود و مشكلات عديده كودهاي شيميايي نظير خراب كردن بافت خاك، نفوذ مواد شيميايي به آبهاي سطحي و غذاي انسان ها و حيوانات را به همراه ندارد.
در عين حال مي توان به قيمت بالاي كودهاي شيميايي و خروج ارز از كشور به عنوان يكي از معايب اين كودها اشاره كرد.
همچنين در زراعت و كشاورزي رايج مي توان از اين كود به ميزان 3 تا 5 تن در هكتار استفاده كرد ضمن اينكه ميزان مصرف در گياهان گلداني 5 تا 20 درصد وزن خاك گلدان و در باغ هاي ميوه به ميزان 2 تا 5 كيلوگرم به ازاي هر درخت مي باشد.
با توجه به فوايد فراوان ذكر شده، لزوم گسترش سيستم هاي توليدكننده اين محصول و حمايت از توليدكنندگان آن، يكي از نيازهاي مهم كشور مي باشد كه كمك زيادي در تقليل هزينه ها، براي برنامه ريزان و سهولت استفاده براي مصرف كنندگان به همراه دارد.
بهناز صالحي سياوشاني
كارشناس ارشد محيط زيست
جمعه 21 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 295]