واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: شكل ظاهري مدفوع و ارتباط آن با سلامت
دستگاه گوارش مسئوليت متابوليز تمامي غذاها و حذف مواد زايد را بر عهده دارد. بنابراين آنچه از اين دستگاه دفع مي شود نشان دهنده سلامت فرد است.
شايد اين موضوعي نباشد كه بتوان همه جا از آن بحث به ميان آورد اما در حقيقت يكي از مشغله هاي ذهني اكثر افراد است . وضعيت دستگاه گوارش چه از نظر كمي و چه از نظر كيفي به كمك شاخص مدفوع قابل اندازه گيري است. دستگاه گوارش مسئوليت متابوليز تمامي غذاهايي كه مصرف مي كنيد و همچنين حذف مواد زايد را بر عهده دارد. بنابراين آنچه از اين دستگاه دفع مي شود به خوبي نشان دهنده سلامت فرد است.
• مدفوع خشك و سخت: فاصله زماني بين خوردن غذا و عبور از دستگاه گوارش و سپس دفع روي محتويات مدفوع تاثير مي گذارد. زمان متوسط عبور مواد غذايي از دستگاه گوارش و سپس عمل دفع حدود 40 الي 45 دقيقه است. بنابراين اگر مواد بيش از اين زمان در دستگاه گوارش باقي بماند مايعات آن باز جذب شده و مدفوع سخت و خشك مي گردد. بعضي از داروها مانند داروهاي فشارخون ، هيستامين ها، و داروهاي ضد افسردگي باعث كند شدن حركت دستگاه گوارش مي شود. يبوست كه بدلايل زيادي مربوط مي باشد باعث سفتي و خشكي مدفوع است. در بعضي از افراد مصرف زياد لبنيات باعث ايجاد يبوست مي شود . همچنين كمبود آب بدن يكي ديگر از دلايل بروز اين مشكل است زيرا چنانچه بدن با كم آبي مواجه شود ، هركجا كه آب بيابد آن را بازجذب مي كند.
• مدفوع تكه تكه : شكل ظاهري مدفوع طبيعي به صورت نرم ، به مقدار زياد ، به راحتي و يكباره دفع مي گردد. اما زماني كه وضعيت به شكل مطبوع نباشد، مدفوع به شكل گلوله و تكه تكه دفع مي گردد. زمان عبور مدفوع از دستگاه گوارش يكي از مواردي است كه اگر زياد طول بكشد باعث بروز اين حالت مي شود. كمبود فيبر در رژيم غذايي يكي ديگر از دلايل است . بعضي از رژيم هاي غذايي كه مثلا بر روي مصرف پروتئين و كاهش مصرف كربوهيدرات تمركز دارد باعث بروز اين حالت مي شود.
• مدفوع آبكي: بدن انسان روزانه 8 ليتر مايع توليد مي كند – از معده، غدد بزاقي، پانكراس- به منظور كمك به تجزيه مواد غذايي و كمك به عبور آن از سيستم گوارش. در شرايط نورمال مقدار زيادي از اين مايعات در طول مسير جذب شده و باعث ايجاد مدفوع نرم مي شود. اما اگر موادغذايي خيلي سريع عبور كند فرصتي براي جذب مايعات آن نبوده و در نتيجه مدفوع به شكل فوق العاده آبكي دفع مي گردد.دليل بروز اين حالت مي تواند بدليل افزايش يكباره مصرف فيبر يا عفونت باكتريايي يا ويروسي باشد. وقتي عفونت اتفاق بيافتد بدن شروع به توليد سم مي كند و در نتيجه آب آزاد مي شود. در نتيجه مواد خيلي سريع از سيستم گوارش عبور مي كند تا بدن ازشر آنها خلاص شود.
• مدفوع باريك: اين وضعيت نيازمند توجه جدي است . زيرا مي تواند نشانه اي از سرطان روده يا وجود پوليپ باشد. هر گونه توده در مسير روده ايجاد انسداد مي كند و در نتيجه باعث عبور مواد به صورت باريكتر مي شود. بنابر اين در صورت مشاهده اين وضعيت به پزشك گزارش دهيد.
• مدفوع بي رنگ: مدفوع طبيعي تحت تاثير نوع ماده غذايي ، نوع دارويي كه فرد مصرف مي كند يا ساير فاكتورها طيف وسيعي از رنگ ها را به خود مي گيرد. اما اگر مدفوع به صورت كم رنگ دفع شود بدليل وجود مشكل در طول دستگاه است. كبد به منظور كمك در تجزيه چربي ها ماده صفرا را به داخل دستگاه گوارش مي ريزد كه همين صفرا باعث ايجاد رنگ مدفوع مي شود . اما اگر انسداد در كبد يا در مجاري عبور صفرا پيش آيد مدفوع به شكل كم رنگ دفع مي شود . همچنين اختلالات پانكراس نيز همين حالت را به دنبال دارد.
• مدفوع با رنگ قرمز روشن: مشاهده مدفوع با اين رنگ ممكن است كمي نگران كننده باشد اما قبل از مراجعه به پزشك بهتر است كمي تامل كنيد .
شايد تحت تاثير غذايي باشد كه چند ساعت پيش خورده ايد مثل چغندر يا آب نبات هاي رنگي، اين رنگ در مدفوع ظاهر مي شود. اما اگر به طور واضح در مدفوع رگه هاي خوني مشاهده كرديد ، به دليل خونريزي داخلي است. شايد به دليل مشكل بواسير يا حتي بوجود آمدن شكاف در اثر فشار آوردن براي عبور محتويات روده ايجاد شده است. اگر در اغلب موارد با فشار محتويات روده تخليه شود منجر به بروز بواسير دردناك مي شود. پس بهتر است به پزشك خود اطلاع دهيد. ولي چنانچه هرگز سابقه مشاهده خون د ر مدفوع نداشته ايد مي تواند به دلايل جدي تري همچون سرطان روده باشد.
• مدفوع بسيار تيره: اگر مدفوع به طور ناگهاني تيره و قيرگونه شد ، مي تواند به دليل مصرف قرص هاي ويتامين باشد كه روزانه مصرف مي كنيد. مثلا مكمل هاي آهن خالص يا حاوي مولتي ويتامين باعث ايجاد رنگ تيره مدفوع ميشود. اما چنانچه اين مكمل ها را مصرف نمي كنيد ولي اين تغيير را در مدفوع مشاهده كرديد بهتر است به پزشك اطلاع دهيد. زيرا اگر خونريزي در بخش هاي ابتدايي دستگاه گوارش، مثل معده يا مري اتفاق بيافتد ايجاد مدفوع تيره و قيرگونه مي شود. بنابراين رنگ قرمزمدفوع –قرمز روشن يا قرمز تيره- مي تواند نشانه اي از محل خونريزي باشد.
• مدفوع شناور و بسيار بدبو: مدفوع طبيعي پس از دفع بلافاصله جريان نمي يابد. اما اگر بدن در جذب چربي از غذاي مصرفي مشكل يابد ، چربي در مدفوع ظاهر مي شود و در نتيجه مدفوع زرد رنگ، به صورت چرب و بسيار متعفن و به صورت شناور دفع مي شود. بيماريهاي شكمي اصولا باعث بروز اختلال در جذب مي شود . نوع تغذيه نيز مي تواند اين وضعيت را به همراه آورد. مثلا غذاهاي حاوي اولسترا(نوعي چربي كاذب موجود در چيپس يا ساير غذاهاي سرخ كرده) يا بعضي از داروهاي كاهش وزن مثل زنيكالXnical يا داروي غير تجويزي منسوب به زنيكال با نام Alliباشد.
• توالي دفع: معمولا توالي دفع در افراد مختلف متفاوت است و نمي توان گفت چند بار دفع در روز مي تواند نرمال باشد. يك بار دفع در روز يا سه بار در روز. اما اگر تغييري در توالي روتين دفع مشاهده كرديد اين وضعيت نيازمند توجه است.
شايد به دليل مصرف فيبر دفعات دفع افزايش يابد يا به دليل عدم مصرف فيبر كافي، نخوردن صبحانه(خوردن صبحانه به حركت محتويات روده كمك مي كند)، يا عدم مصرف غذاي كافي يبوست پيش آيد. زيرا بدن قادر به توليد مواد زايد به اندازه كافي نخواهد بود.
جمعه 21 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هموطن سلام]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 166]