جهان - كره شمالي و كره جنوبي؛ دو الگوي متفاوت

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: جهان - كره شمالي و كره جنوبي؛ دو الگوي متفاوت
جهان - كره شمالي و كره جنوبي؛ دو الگوي متفاوت

اكبر مختاري: آنچه سبب‌ساز تحقق منافع ملي مي‌شود، درك درست و عميق از شرايط جغرافيايي و ژئوپليتيكي، نيروي انساني و قابليت‌هاي فني، تكنولوژيكي در درون و شناخت كافي از فضاي نظام بين‌الملل به عنوان جايگاهي كه بايد براي دستيابي به منافع ملي در آن اقدام كرد، مي‌باشد. در اين ميان رويكردهاي كلي نخبگان (اعم از نخبگان فكري و ابزاري) هر كشور براي تحقق منافع ملي خويش و در جهت به رفاه رساندن مردم و قدرتمندكردن كشور بسيار مهم جلوه مي‌كند. كره شمالي از دهه 1980 كوشيد با ايجاد يك برنامه هسته‌اي توانمندي خويش را در منطقه افزايش دهد و با تعريفي كه در دوران جنگ سرد از سياست سفلي و والا بود با افزايش بودجه نظامي و قدرتمند كردن خود در اين عرصه با پيگيري يك برنامه هسته‌اي خود را به آنچه كه مي‌خواهد، برساند. كره شمالي در سال 1985 به معاهده منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي پيوست؛ معاهده‌اي كه تمامي دولت‌هاي عضو را ملزم مي‌كند تا از تلاش براي توسعه و كسب سلاح‌هاي هسته‌اي خودداري كنند. اما در سال 1992، بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي اعلام كردند كه كره شمالي در نقض تعهدات خود پلوتونيوم را به سمت برنامه تسليحاتي سوق داده است. يك سال بعد اين كشور در جريان تقاضا براي بازرسي ويژه اعلام كرد كه از معاهده منع گسترش خارج مي‌شود. بدين ترتيب بحران درباره برنامه هسته‌اي اين كشور پديد آمد كه سرانجام در سال 1994، با توافق آمريكا و كره شمالي به‌طور موقف پايان يافت. ليكن پس از 11 سپتامبر و با قرار گرفتن اين كشور در محور شرارت بار ديگر اين كشور توانست ابتكار عمل را به‌دست گيرد و از پيمان منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي خارج شود و بار ديگر بحراني در روابط اين كشور با همسايگانش و قدرت‌هاي بزرگ غربي ايجاد گرديد. به تبع اين اقدام كره شمالي، تحريم‌هاي سياسي و اقتصادي در كنار مشوق‌هاي اقتصادي به اين كشور روانه شد تا اينكه يا با پيش بردن برنامه هسته‌اي خود در سطح وسيع و ارائه رويكرد تهاجمي‌تر نسبت به جهان مورد تحريم‌هاي بيشتر قرار گيرد يا اينكه بكوشد با قبول كمك‌هاي اقتصادي و فني برنامه هسته‌اي خود را كنار گذارد. ايالات متحده همواره از سياست ديپلماسي چندجانبه در مقابل اين كشور حمايت نموده است و با وارد كردن كشورهاي مهمي چون چين و ژاپن در انجام مذاكرات كوشيده كه بر مشروعيت اقدام خويش نسبت به اين كشور بيفزايد. توان هسته‌اي كره شمالي شامل يك رآكتور هسته‌اي با ظرفيت پنج مگاوات برق است كه بين سال‌هاي 87-1980 ساخته شده است. گفته مي‌شود اين رآكتور مي‌تواند سالانه سوخت اورانيوم كافي را براي توليد هفت كيلوگرم پلوتونيوم توليد كند؛ ميزاني كه براي ساخت يك بمب هسته‌اي كافي است. بودجه نظامي اين كشور 1/9 ميليارد دلار است كه سهم آن از درآمد ناخالص ملي به بيش از 14درصد مي‌رسد. كره شمالي در اين شاخص‌ها، از تمام كشورها از جمله كشورهاي در حال جنگ به استثناي اريتره پيشي گرفته است. يك چنين هزينه‌اي براي نيازهاي نظامي باورنكردني و حيرت‌انگيز مي‌نمايد، زيرا در جمهوري خلق كره طي 10 سال اخير فقط بر اثر گرسنگي بيش از دو ميليون نفر جان خود را از دست داده‌اند و كمك‌هاي انساني به اين كشور نيز تقريبا يك سوم از حداقل ميزان ضروري ارزاق آن را شامل مي‌شود. رويكرد تهاجمي اين كشور در سياست اعلاني با به‌كارگيري ادبيات تندروانه در سياست خارجي، با پيگيري برنامه هسته‌اي و آزمايش موشك هسته‌اي در سال 2006 در عرصه اعمالي نيز حالتي تهاجمي به خود گرفت. انهدام برج خنك‌كننده رآكتور يونگ‌ بيون در 27 ژوئن كه به عنوان نماد برنامه هسته‌اي كره شمالي به شمار مي‌رفت، در ميان نمايندگان پنج موسسه خبري بين‌المللي از جمله سي‌ان‌ان نشان از آن دارد كه در پيش گرفتن سياست‌ تهاجمي نسبت به نظام بين‌الملل از سوي رهبران اين كشور، كيم جونگ‌ايل شكست خورده است و تلاش و استقلال اين كشور براي بيرون آمدن از تحريم‌هاي تجاري بين‌المللي كه ضربات سختي را به اقتصاد و مردم اين كشور زده است، نشان از آن دارد كه در پيش گرفتن سياست‌هاي غيرواقع‌بينانه و تهاجمي در عرصه بين‌الملل از سوي دولت كره شمالي نه تنها مردم بلكه بقاي اين دولت را نيز به خطر انداخته است. درحالي‌كه در كشور همسايه كره جنوبي مردمان از رفاه بالايي برخوردارند و به‌دليل كوشش صاحبان قدرت و ثروت و نخبگان فكري حاكم بر اين كشور كره جنوبي توانسته درآمد سرانه خويش را به حدود 20 هزار دلار برساند و توليد ناخالص داخلي‌اش را به 206/1 تريليون دلار افزايش داده و نرخ بيكاري را به كمتر از 3 درصد يعني 9/2 درصد كاهش دهد و از نظر اقتصادي در رتبه دوازدهم جهان قرار گيرد. اين نيز امكان‌پذير نبود مگر برپايه يك درايت از سوي رهبران اين كشور كه با درك نظام بين‌الملل و تغيير در سياست‌هاي سفلي و والا و تبديل اقتصاد به عنوان سياست والا و اصلي در عرصه بين‌الملل براي پيشبرد اهداف در اين راستا اقدام كردند تا جايي كه امروز رئيس‌جمهور كره‌جنوبي از افزايش دو برابري درآمد سرانه طي 10 سال آينده خبر مي‌دهد. موفقيت و پيشرفت كشورها در جهان كنوني را ديدگاه و رويكرد دورانديشان نخبگان فكري و ابزاري اين كشور نسبت به نظام بين‌الملل و نحوه اقدام آنها در اين محيط رقم خواهد زد. كشورهايي كه بكوشند با درك عميق شرايط نظام بين‌الملل موقعيت اقتصادي و اعتبار بين‌المللي خويش را ارتقا دهند و به تبع آنها مردمان آنها نيز از جايگاه مناسب‌تري از نظر سياسي، اقتصادي، فرهنگي و تكنولوژي برخوردار خواهند بود. در اين مورد توجه به رويكردهاي در پيش گرفته شده توسط دو كشور كره شمالي و كره جنوبي در عرصه بين‌الملل صحت اين موضوع را هر چه بيشتر نمايان مي‌سازد.
چهارشنبه 19 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]