ورزش و تحرك ، بهترين راه محافظت از استخوانها است

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: "ورزش و تحرك" ، بهترين راه محافظت از استخوانها است
تهران-خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا): ما ، راز مقابله با آرترز و كاهش درد مفاصل را در گفت و گو با پزشكان متخصص پرسيده ايم و شما با خواندن اين گزارش مي توانيد به اين رمز و راز براي دستيابي به سلامت و خلاصي از درد آرتروز و مفاصل دست بيابيد.

گزارش از : مهري ميردريكوند
خبرنگار گروه علمي ايرنا در گفت و گو هايي كه در اين گزارش با دكتر عكاشه ، دكتر يزدان بخش و دكتر فرهمندي ، متخصصان ارتوپد انجام داده است در باره راه كارهاي كاهش درد آرتروز ، شيوه زندگي درست ، استفاده صحييح از مفصل ، راه جلوگيري از تخريب تدريجي مفصل و انتخاب كفش مناسب ، سوال كرده است.
*** آرتروز : تخريب تدريجي مفاصل
به گفته متخصصان ارتوپدي، "آرتروز" شايع ترين بيماري مفصلي است كه در آن غضروف مفصلي دچار آسيب و تخريب مي‌شود و به تدريج بي‌تحركي و ضعف قدرت عضلاني را به دنبال مي‌آورد. هر گونه اختلال در مفصل كه باعث كم‌كاري، بي‌تحركي و يا ايجاد درد در آن شود به عنوان اختلال مفصل يا آرتروز ناميده مي‌شود.
در آرتروز كه نام ديگر آن "استئوآرتريت" است استخوان نزديك مفصل تغييراتي پيدا مي‌كند و برجستگي‌هاي كوچك استخواني در اطراف مفصل بوجود مي‌آيد. به همين دليل بعضي از مردم به اين بيماري ساييدگي مفصل هم مي‌گويند.
دكتر "سعيد يزدان‌بخش" فوق تخصص مفصل ران و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت افراد چاق و كساني كه اضافه وزن دارند بيشتر از ساير افراد عادي به مشكل تخريب مفصل مبتلا مي‌شوند.
*** شيوه زندگي و آرتروز
زندگي در مناطق كوهستاني و به طور كلي بالا و پايين رفتن از ارتفاع و نيز عدم تحرك و ورزش، از ديگر عواملي هستند كه در تخريب مفصل تاثير دارند. بنا بر گفته متخصصان با پرهيز از بالا و پايين رفتن از ارتفاع و پله و انجام يك سري حركات ورزشي كه منجر به تقويت عضلات اطراف مفصل مي‌شود مي‌توان از تخريب مفصل ران و يا زانو جلوگيري به عمل آورد.
گاهي آرتروز بر اثر فعاليت شغلي فرد تشديد مي شود مثلا افرادي كه فشار زيادي بر مفاصل آنها وارد مي آيد مثل كارگران معدن و يا كارگران ساختماني و هر شغل ديگري كه فشار زياد بر مفاصل وارد كند به مرور زمان فشار وارد شده بر آنها باعث تخريب مفاصل مي شود.
*** براي كاهش درد آرتروز چه بايد كرد؟
متخصصان ارتوپد معتقدند با تغيير در شيوه زندگي، نحوه نشستن، راه رفتن و... تا حد زيادي مي توان از تخريب مفاصل پيشگيري كرد ؛ از جمله مواردي كه فشار بيسيار زيادي بر مفاصل وارد مي آورد بالا و پايين رفتن از ارتفاعات و از جمله استفاده از پله است.
دكتر يزدان بخش مي گويد بالا و پايين رفتن از پله باعث مي شود هفت برابر وزن بر زانو و لگن فشار بيايد بنابراين توصيه مي شود افرادي كه دچار دردهاي مفصلي هستند از پله استفاده نكنند و چنانچه داراي اضافه وزن هستند از روش ديگري براي لاغري استفاده كنند.
**** انتخاب كفش مناسب
يكي از عوامل مهم در سلامت ، انتخاب كفش مناسب است.كفش بايد به گونه اي باشد كه فرد در آن احساس راحتي كند و راه رفتن او را با مشكل رو به رو نكند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در اين زمينه مي گويد افرادي كه دچار كمر درد هستند نبايد از كفش هايي با پاشنه بلند و آنهايي كه درد زانو دارند نبايد از كفش هاي صاف استفاده كنند.
علاوه بر اين آنهايي كه در پنجه پاي خود درد دارند نبايد از كفش هاي با پاشنه بلند و افراديكه در پاشنه پا احساس درد دارند نبايد از كفش پاشنه تخت استفاده كنند.
بطور كلي افراد بايد متناسب با وضعيت پاي خود كفش مناسب انتخاب كنند.هميشه تمام كفش ها را به صرف اينكه شماره پاي شماست نمي توان پوشيد گاهي شماره يكي است اما با توجه به نوع كفش اندازه آن متنفاوت است.
*** استفاده صحيح از مفصل
بنا بر گفته متخصصان ارتوپدي ، بيشترين علت بروز آرتروز ، اشكالات فيزيكي ناشي از عدم استفاده درست از مفصل و افزايش نيروي وارده بر آن است كه به مرور زمان باعث تغيير شكل مفصل مي شود.
يكي از عوامل موثر در زانو درد و آرترو ، نحوه نشستن افراد است.
دكتر "غلامعلي عكاشه" عضو انجمن جراحي ارتوپدي ايران در اين زمينه مي گويد با توجه به نوع فرهنگ ايراني ، چهار زانو يا دو زانو نشستن معمولا متداول است كه همين نوع نشستن ، فشار زيادي بر مفاصل ران و به خصوص زانو وارد مي آورد.
وي گفت آرتروز و به خصوص آرتروز زانو ، جزء اختلالات شايع سيستم استخواني و اسكلتي هستند كه عوامل مختلفي در بروز آن تاثير دارد. به گفته دكتر عكاشه اضافه وزن، بالا رفتن سن، عدم تحرك و تروماها يا ضربه‌ها و استفاده ناصحيح از عضو، از جمله عواملي هستند كه در نتيجه آنها مفصل دچار اختلال مي‌شود.
به گفته وي انجام حركات منظم ورزشي ، به خصوص شنا و به دنبال آن كاهش وزن از روشهاي موثر در درمان اختلال آرتروز است.
در اختلال آرتروز ، سطوح غضروفي مفاصل كه در واقع عمل اصلي مفصل را انجام مي‌دهند تخريب مي‌شوند و در نتيجه اين تخريب، كاركرد مفصل نيز دچار اختلال مي‌شود.
عضو انجمن جراحان ارتوپدي ايران گفت آرتروز با درد و محدوديت حركت در عضو كه مي‌تواند در زانو ، كمر و گردن باشد همراه است و در موارد پيشرفته هم باعث تغيير شكل و حالت آن عضو مي‌شود.
وي با بيان اينكه دو روش جراحي و غير جراحي براي درمان آتروز وجود دارد ، اضافه كرد : بيشتر موارد آرتروزها با روش غير جراحي از طريق جلسات مداوم فيزيوتراپي و انجام يك سري حركات ورزشي قابل درمان است.
با پيشرفت بيماري آرتروز ، به مرور زمان دامنه حركات مفصل كاهش مي‌يابد و ممكن است مفصل خشك و بي‌حركت شود، البته جلسات فيزيوتراپي مي‌تواند از اين حالت خشكي مفصل و محدوديت حركات پيشگيري و آن را درمان كند.
*** آرتروز دو نوع است:
آرتروز اوليه و آرتروز ثانويه ، نوع اوليه آن با افزايش سن در همه افراد به وجود مي‌آيد و همه مفاصل را مبتلا مي‌سازد و عمدتا مفاصل زانوها، مفصل ران، مفصل لگن، مفاصل انگشتان دست و پا و بالاخره ستون فقرات را گرفتار مي‌كند.
آرتروز ثانويه در مفصلي ايجاد مي شود كه قبلا به وسيله بيماري ديگري آسيب ديده و ساختار آن تغيير كرده است. مثلا مفصلي كه دچار شكستگي شده، پس از بهبودي دچار آرتروز مي‌شود.
اين نوع آرتروز ، سراسر مفاصل بدن را گرفتار نمي‌كند، بلكه تنها مفصل آسيب ديده دچار آن مي‌شود. در اين عارضه بيمار هنگام بيدار شدن از خواب، احساس مي‌كند مفاصل او سفت شده‌اند، اين حالت پس از ‎ 5تا ‎ 10دقيقه از بين مي‌رود.
دكتر " منوچهر وحيد فرهمندي" فوق تخصص ران و زانو گفت در آرتروز به مرور زمان تخريب مفصل بيشتر مي شود و در حركت فرد ايجاد اختلال مي كند.
اين اختلال به گونه اي است كه حتي حركت دادن مفصل غير ممكن مي شود و اين روند ادامه مي يابد تا اينكه تخريب مفصل به طور كامل صورت مي گيرد.
بيماراني كه مفصل آنان به طور كامل تخريب مي شود ،‌ زندگي روزانه شان دچار مشكل مي شود و توان حركتي شان كاهش مي يابد.
وي با بيان اينكه تا حد امكان تلاش مي شود عضو طبيعي بيمار حفظ شود اما در مرحله اي كه تكان دادن مفصل براي بيمار بسيار دشوار شود ، عمل تعويض مفصل براي بيمار انجام مي شود.
به طوركلي در سن ‎ 40سالگي تقريبا همه افراد ، تغييرات آرتروز را در مفاصل خود دارند ولي بيشتر آنان علامت خاصي احساس نمي‌كنند و تعداد نسبتا كمي دچار علائم آرتروز هستند.
"آرتروز" يك بيماري پيشرونده و مزمن است كه بهبودي قطعي ندارد ولي كاهش وزن و به دنبال آن كاهش فشار بر مفاصل مي‌تواند از شدت يافتن اين اختلال پيشگيري كند.جلسات فيزيوتراپي سبب جلوگيري و يا معالجه محدوديت حركتي و تقويت عضلات اطراف مفصل مي‌شود.
با تقويت عضلات، مفصل ثبات بيشتري پيدا مي‌كند و مشكلات بيمار هم كمتر مي شود.
به همين لحاظ تمام انجمن هاي پزشكي كه با استخوان و عضلات سر و كار دارند مثل انجمن هاي ارتوپدي و روماتولوژي، كوشش مي كنند به راه كارهايي دست يابند كه استخوان ها و عضلات بيشتر كار كنند و ديرتر از كار بيفتد و عارضه پيري، ناتواني و از كار افتادگي و زمين گير شدن و در خانه ماندن عقب بيفتد.
لذا براي پيشگيري از دردهاي استخواني و مفصلي متخصصان به بيماران و همه خانوده ها اغلب دو توصيه مي كنند ، "كاهش وزن" و "ورزش و تحرك" كه اگر به همين دو توصيه توجه كافي شود ، نياز به مراجعه به پزشك نداريم.
سه شنبه 18 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 559]