توسعه پايدار روستايي؛شرط مهمي براي توسعه يافتگي

واضح آرشیو وب فارسی:موج: توسعه پايدار روستايي؛شرط مهمي براي توسعه يافتگي
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد صنعت و بازرگاني .

مريم هديه لو
توسعه پايداراز مهمترين و موثرترين ابزاراقتصادي براي رسيدن به حد مطلوبي از رشد اقتصادي و حركت به سوي اقتصادي مولد و مورد اعتماد است كه اين واژه به تغيير پايدار اقتصادي و اجتماعي، فرهنگي و محيطي براي رفاه طولاني مدت در كل جامعه اطلاق مي شود .
استراتژي توسعه پايداراز مهمترين وكارآمدترين مباحث براي دستيابي به رفاه و پيشرفت زندگي بشر با توجه به حفظ و ماندگاري منابع براي نسلهاي آينده است.

توسعه روستايي
پايه و اساس مديريت توسعه روستايي كه در حقيقت يك جريان تربيت و آموزش مي باشد عبارت است از تعلم و تربيتي است كه درآن تعليم دهنده و گيرنده هر دو همكاري متقابل داشته و اطلاعات مورد نياز را به روستا برده و مشكلات و نيازها را تعيين نموده و آن را به مراكز علمي جهت تحقيق بيشتر در حل مشكلات انتقال مي دهند.
در اين ارتباط ممدكارن روستايي اين پل ارتباطي را تشكيل داده و اين انتقال را تسهيل مي بخشند.
در اين رهگذر نياز به روان شناسي روستاييان و كار آموزي هاي جمعي و گروهي با ديد تخصصي آن مسائل مختلف توسعه روستايي مانند بهداشت ،كشاورزي ،سواد آموزي بزرگ سالان و مسايل مختلف اقتصادي را تسهيل و توسعه مي بخشد.

بهداشت روستايي؛لازمه پيشرفت و توسعه روستا
همه ساله بين 75 تا 80 ميليون نفر به جمعيت موجود در دنيا اضافه مي گردد كه حدود دو سوم اين جمعيت در كشور هاي در حال توسعه زندگي مي كنند كه غالب مردم آن به توليدات كشاورزي مشغولند و در نتيجه با زندگي روستايي سر و كار دارند.
اطلاع از وضعيت بهداشت رواني و جسمي و تامين غذا و آب سالم و دفع فضولات و گرما و روشنايي و نظر جامعه نسبت به بهداشت و بيماري در روستا ها از اهميت بسياري برخوردار بوده و از اين بابت نيز پيشرفت هاي قابل ملاحظه اي در روستا ها به وجود آمده است.
با توجه به مسايل روستا و ارتباط آن با شرايط بهداشت عمومي بايد گفت كه مسايلي مانند تهيه آب آشاميدني سالم و بهداشت و مسكن،كمبود مواد غذايي ،شرايط اقليمي و محدوديت هاي استحمام و نظافت عمومي و وجود حشرات موذي باعث ايجاد شرايط نامساعد در مسير توسعه روستا ها مي شده است كه در چند سال اخير و با توجه به الگو هاي توسعه و حركت هر چه سريعتر در مسير توسعه كشور ها مي تواند موجب كاهش مهاجرت به سمت شهر ها شده و از اين بابت به رشد اقتصادي كشورها ي فوق لطمه نخواهد زد.

آموزش روستا و مسير توسعه پايدار
جامعه اي كه نتواند مهارت ها و دانش مردم خود ار توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملي به نحوي موثر استفاده كند قادر نخواهد بود به اهداف اصلي توسعه دست يابد زيرا منابع انساني موثر و كارآمد پايه و اساس ثروت ملت ها را تشكيل مي دهند.آموزش وسيله دسترسي به مشاغل بهتر و پر درآمد تر است و بنابر اين در رسيدن به توسعه نقش بسيار مهمي دارد.
نكته ي قابل تامل در كشور هاي در حال توسعه در صد بسياري از دانش آموزان قبل از تكميل يك دوره آموزش ، مدرسه را در روستا ترك مي نمايند است و اگر قرار است توسعه ملي در كشور هاي جهان سوم صورت گيرد بايد تعادل بهتري بين توسعه روستايي و شهري ايجاد شود.اگر چه توسعه كشاورزي عامل مهم هر برنامه موفق توسعه روستايي است ولي در كل توسعه روستايي بايد در چهار چوب تحولات اقتصادي و اجتماعي نهاد ها و روابط و فرايند ها در مناطق روستايي و در چشم انداز وسيعتري مورد بررسي قرار گيرد.

ويژگي هاي آموزش و تغيير زندگي روستايي و تاثير آن در توسعه
مروج كشاورزي ر وستا ها بايد به دنبال دينبال كردن توسعه پايدار از طريق ياد دادن روش هاي جديد زراعي به كشاورزان و بالا بردن سطح زندگي افراد و كمك به روستاييان در راه رسيدن به خواسته هاي قانوني آن ها باشد.اين امر موجب ايجاد يك كشاورزي صحيح و مترقي و بنيادي در روستاهاي و فراهم كردن ابزار توليد و ساير نهاده هاي كشاورزي همگام با آموزش خواهد شد.
كشور هايي كه روستاييان قشر عمده جمعيت را تشكيل مي دهند موقعي پيشرفته شناخته مي شوند كه نيروي انساني در مناطق روستا نشين كشور هاي مزبور به حد كافي مجهز گردند.
نيروي انساني موقعي تجهيز مي گردد كه افراد آن جامعه به حد كافي تعليم ببينند و مهارت هاي لازم را كسب كنند.
فعاليت هاي توسعه لازم است كه جنبه آموزشي داشته باشد و تغييرات مفيدي را در زندگي روستايي به وجود بياورد.
زماني كه عمران روستايي آغاز مي گردد تدريجا براي آموزش كشاورزان روش هاي جديد ي ايجاد مي شود و جوانان و زنان فرصت هاي بهتري جهت توسعه به دست مي آورند.
درغالب كشور هاي پيشرفته توليد كشاورزي از مرحله مبتني بر بازار گذشته و به مرحله كشاورزي مكانيزه و صنعتي وسيع رسيده است.
به كارگيري آموزش و تكنولوژي و بازدهي بالا ي نيروي انساني و كارگر موجب توليد تخصصي خواهد شد.

برنامه تاسيسات زير بنايي روستا ها در گذشته
هدف از تاسيسات زير بنايي روستا ها سرمايه گذاري زير بنايي خدمات و تسهيلات رفاهي جهت پوشش حداكثر جمعيت روستايي بوده و همچنين گسترش برنامه هاي آموزشي در كنار آن است كه سرانجام منجر به ايجاد 1180 حوزه عمران روستايي گرديد.
تاسيسات حوزه هاي عمراني شامل حمام ،بهداشت ، كشتارگاه هاي حفاظتي و مواردي از اين دست بوده است كه تا حد زيادي به حضور روستاييان و ادامه پروژه هاي كشاورزي كشور كمك خواهد كرد.

توسعه شهري در مقابل توسعه روستايي
سوابق تاريخي پيرامون توسعه شهري و روستايي از دير باز مطرح بوده است.گاندي رهبر فقيد هند بزرگترين حامي توسعه روستايي و معتقد بود كه تحولات روستا ها بايد از درون و با دست تواناي مردم و مشاركت همه جانبه آنان صورت بگيرد.
اين امر بايد نه از طريق مهاجرت مردم به شهرهاي بزرگ بلكه با توسعه تك تك روستا ها از طريق تبديل آن ها به مكان هاي زيست پذير و متناسب ب رشد و ترقي جهت مردم صورت پذيرد.
البته جوامع غربي اصولا معتقد به رشد اقتصادي از طريق شهر نشيني و صنعتي شدن هستند و تصور مي كنند كه توليد انبوه مستلزم وجود شهر هاي بزرگ بوده تا بتواند مهارت ها و ساير زير بنا هاي مورد نياز را جهت پوشش شهر هاي بزرگ آماده نموده و بتواند تا بتواند مهارت ها و ساير زير بناهاي مورد نياز را جهت انجام چنين واقعه اي آماده نمايد و به اين دليل است كه در تئوري هاي آنان شهر نشين به غلط به عنوان يكي از شاخص هاي قوي توسعه براي آنان در نظر گرفته مي شود.
بدين ترتيب نهايتا هر چه تركيب شهر نشيني در جمعيت ملي را بيشتر ببينند توسعه را وسيعتر قلمداد مي كنند.

توسعه و عمران روستايي
بحث اصلي در توسعه اقتصادي در اكثر كشور هاي در حال توسعه بايستي روي مناطق روستايي و بخش كشاورزي متمركز گردد زيرا در اين كشور ها 60 الي 70 در صد نيروي كار به مناطق روستايي و عمداتا كشاورزي اختصاص مي يابد كه اكثرا حدود 50 درصد توليد ناخالص داخلي را نيز شامل مي شود.توسعه اقتصادي مناطق روستايي را بايد از طريق نهاد هاي غير متمركز كه نيازهاي مردم را منعكس مي كند ،پي گيري نمود.
توسعه روستايي هميشه به معني معكوس نمودن توسعه ،برنامه ريزي و اجراي آن از جامعه شهري به روستا ها و انتقال منابع مالي بيشتر به روستا ها نبوده ،بلكه تحول مناسب و مطلوب جامعه كشاورزي غالبا مستلزم زير ساخت قدرت سياسي و اقتصادي در سطح ملي و محلي مي باشد.
لذا بدين ترتيب است كه وضعيت و ماهيت اين تغييرات برابر با تاريخ ارزش ها ،سنن و فرهنگ ملي متفاوت بوده و به تدريج شكل مي گيرد.
فرم توسعه و عمران روستايي عبارت است از هر نوع فعاليت و برنامه اي است كه وضعيت زندگي مردم روستا را اصلاح و متحول نمايد.اين فعاليت ها عمدتا با هماهنگ كردن و سازمان دادن و بهره وري و تلفيق تمامي منابع طبيعي و انساني صورت مي پذيرد كه نهايتا موجب بهبود كيفيت زندگي روستاييان مي گردد.
جريان فعاليت هاي مشترك مردم و روستاييان با مسئولين و مامورين دولتي در جهت بهبود شريط و توسعه اقتصادي-اجتماعي و فرهنگي روستاها و توام نمودن تلاش ها در جهت توسعه ملي پيوسته الزامي ترين اصل در توسعه و عمران روستايي محسوب مي گردد.
لذا هدف توسعه روستايي افزايش كيفيت توسعه زندگي توده هاي مردم و آزاد نمودن نيروهاي خلاقه آن ها مي باشد.

توسعه روستايي و جوامع سنتي
در جوامع سنتي مانند ايران روستاهاي كشورمان غالب نيازهاي ملموس بوسيله سنت ها مشخص و متمايز مي شون در حالي كه در اغلب كشورهاي جهان سوم روستاييان از آزادي و استقلال محرومند و كانال ابراز نيازشان روش هاي سنتي متداول آن ها بوده كه معمولا به آن بهاي زيادي داده مي شود.
نيازهاي ملموس همچنين با خود ياري متقابل مردم به نحوي كه پيوسته مي گوييم مردم را بايستي به صورتي مساعدت نمايد كه خود قادر به حل مسايلشان شوند.
توسعه مناطق روستايي بسيار وسيع تر از برنامه ريزي جهت توسعه كشاورزي محسوب مي شود.
حتي توسعه روستايي درافزايش توليد،اشتغال و بهره گيري از امكانات مناطق روستايي نيز خلاصه نمي شود بلكه به وجود آوردن كيفيت هاي جديد زندگي به منظور رشد و تكامل بشري تلقي مي شود.
هدف كلي و مقدماتي توسعه روستايي را ايجاد فرصت زندگي بهتر براي قاطبه مردم كم درآمد روستايي بر مبناي اتكاء به خود مي دانند.

نتيجه
لذا مي توان اذعان داشت كه توسعه نوعي فرايند بنيادي تحول اجتماعي ،اقتصادي و سياسي است كه رل اصلي آن بر عهده غالب اعضاي جامعه بوده و با شكل و بافت كلي وجود انسان و تك تك اعضاي جامعه مربوط است ودر جوامع در حال توسعه بيشترين نقش در اين زمينه بر عهده كشاورزان مي باشد.
بنابر اين اهتمام كشورهاي در حال توسعه به توسعه روستايي به عنوان اولين اولويت جدي براي توسعه يافتگي و جلوگيري از اثرات نامطلوب مهاجرت بي رويه به شهرها در جهت كاريابي و دست يابي به امكانات اوليه زندگي از مهمترين مسايلي است كه بايد بر آن در جوامع در حال توسعه دقت شود تا از بحران تخريب روستا ها جلوگيري شود و در كنار رشد صنعتي و توسعه يافتگي و رشد اقتصادي در پي آن اهميت عدم وابستگي به بخش كشاورزي و مغفول ماندن در اين زمينه ايجاد نشود.
توسعه روستايي محدود به زمان خاصي از تاريخ نيست و بر اين اساس بايد به صورتي پيوسته مورد توجه قرار بگيرد و از بابت بر توسعه پايدار روستايي بايد توجه ويژه اي شود و در اين باره بايستي برنامه ريزي هاي مستمر و جدي صورت بگيرد.
يکشنبه 16 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 269]