واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - خطیبی البته از اختلافات ایران و اوپک بر سر سهمیهبندی سخن میگوید. نسیم صدرنیامحمدعلی خطیبی نماینده ایران در اوپک طبیعی است که از جایگاه مهم اوپک در بازار نفت دفاع کند و حتی اگر حدود 4میلیون از تولیدش را بکاهد باز نتواند از روند کاهش قیمت جلوگیری کند. وی معتقد است اگر مدیریت اوپک نبود قیمت امروز 20 دلار بود. البته این دفاع خطیبی در حالی است که خبرنگاران به یاد میآورند روزی او از طرفداران خروج از اوپک بودولی امروز او این را تکذیب میکند. شاید ما پیر شدیم وکم حافظه، شاید. خطیبی البته از اختلافات ایران و اوپک بر سر سهمیهبندی سخن میگوید. با وجود اینکه مباحث سیاسی و تحریم این کشور به عنوان عوامل غیر بنیادین در وضعیت بازار جهانی نفت تأثیرگذار بوده است، نقش ایران را به عنوان یکی از اعضای مطرح در اوپک چگونه ارزیابی میکنید؟برخی از افراد معتقدند که تأثیر اعضا در بازار به اندازه سطح تولید آنهاست. باید بدانید که در اوپک همه اعضا یک رأی دارند، به عبارت دیگر تفاوتی میان عضوی که توانایی تولید روزانه 9 میلیون بشکه نفت را داراست با عضوی که تنها سهم نیممیلیون بشکهای تولیدات این سازمان را به خود اختصاص داده است، وجود ندارد. تصمیمات اوپک در سطح اجلاسهای وزارتی با توافق قاطع صورت میگیرد. یعنی همه وزرا باید در یک موضوع به توافق برسند. البته در اجماع حتی یک عضو هم میتواند اثر زیادی داشته باشد. ایران به عنوان دومین تولیدکننده سازمان کشورهای صادرکننده نفت، نقش قابل توجهی در اوپک دارد. به ویژه اینکه ما در سالهای اخیر موفق شدیم که ظرفیت تولید خود را افزایش دهیم. به رغم افت تولیدی که در مخازن برخی از میدانهای نفتی کشور وجود داشته این کشور توانسته علاوه بر جبران افت تولید، تولید نفت خود را به بالاتر از 4 میلیون و 300 هزار بشکه برساند. این امر نیز نشان از ظرفیت مازاد تولید نفت دارد که از اتفاقات نادری است که در صنعت نفت ایران در سالهای اخیر افتاده است. به عبارت دیگر ایران به عنوان دومین تولیدکننده نفت اوپک، بالاترین ظرفیت مازاد را بعد از عربستان به خود اختصاص داده است. این موضوع توان چانه زنی کشور را افزایش میدهد. آمار تولید ایران بعد از رعایت سهمیه اوپک در شرایط فعلی چه قدر است؟ آمارها براساس منابع ثانویه متفاوت است. تولید ما براساس سهمیه اوپک چه میزان است؟مازاد ظرفیت ما با توجه به اینکه ارقام متفاوتی در این زمینه وجود دارد، بیش از نیممیلیون بشکه در روز است. یعنی ایران توان تولید بیش از 500 هزار بشکه از میزان تولید کنونی را داراست. این ظرفیت مازاد با احتساب ظرفیت تولید 4 میلیون و 300 هزار بشکه است. گفتنی است این میزان ظرفیت مازاد در کشور موجود است ولی در زمان کاهش تولید اعضای اوپک، امکان استفاده از آن وجود ندارد. نهایتاً میتوان گفت در شرایط فعلی کشور از وضعیت تولید مناسبی برخوردار است و چنانچه تقاضا افزایش یابد، به سرعت میتوان تولید را افزایش داد. سهمیهای که برای ایران تعیین شده، چقدر است؟برای پاسخ به این پرسش باید به نکتهای اشاره کرد. در مورد سهمیه تعیین شده ایران از سوی اوپک بحث اختلافی وجود دارد. سهمیهای که اوپک در سال 2007 در مورد تعهدات تولید نفت ایران تعیین کرده بود براساس آمار منابع ثانویه از توان تولید ایران تعیین شده بود. این آمار بر مبنای توان تولید ایران در گذشته است که مورد قبول ایران نیست. مقامات ایرانی معتقد بودند که توان ما بالاتر از میزانی است که منابع ثانویه اعلام میکنند. بنابراین پایهای که مبنای سهمیهبندی تولید ایران از سوی اوپک شد، براساس اعلام منابع ثانویه تعیین شد که اعتراض هیأت ایرانی را در قالب بیانیه دوحه درسال 2007 به همراه داشت. وزیر وقت در آن زمان این اعتراض را نوشت که سهمیهبندی اعلام شده از سوی وزارت نفت ایران قابل قبول نیست. از آن به بعد یک اختلاف میان ما و اوپک بر اساس مبنای سهمیه تولید به وجود آمد. این تفاوت حدود 200 تا 300 هزار بشکه است. با توجه به مبنای این اختلاف که از ابتدا مورد اعتراض هیأت ایرانی قرار گرفت، از آن به بعد اختلاف 200 تا 300 هزار بشکهای همچنان وجود دارد. این اختلاف چقدر است؟ نه اینگونه نیست. کاهش سهمیه اعلام شده براساس چیزی صورت میگیرد که تولید میکنیم. نباید فراموش کرد که ایران از ابتدا اختلاف مبنایی حدود 300 هزار بشکه با منابع ثانویه داشته است. لذا میزانی را که اوپک از ما خواسته کاهش میدهیم ولی این میزان از توان تولید واقعی کشور کم میشود نه از میزانی که به اشتباه از سوی منابع ثانویه اعلام شده است. اگر کسی به این موضوع واقف نباشد ممکن است گمان کند که ایران تخلف کرده و بیش از سهمیه تعیین شده، تولید میکند، در حالیکه اینگونه نیست. یعنی ما سهمیه اوپک را رعایت نمیکنیم؟ در حال حاضر کمیتههایی در اوپک تشکیل شده که بررسی این اعتراضات را بر عهده دارند. چرا که نه تنها ایران به آن مبنا اعتراض دارد بلکه برخی دیگر از اعضا نیز با این مشکل مواجهاند. کمیته یاد شده در حال حاضر بررسی منابع ثانویه را -که آمار تولید کشورهای دیگر را اعلام میکنند- در دست اجرا دارد. آنها به این نتیجه رسیدهاند که برخی از منابع ثانویه، از یک سیستم پشتیبانی قوی برخوردار نیستند. نهایتاً این اعتراضات در کمیته بررسی میشود. امیدواریم این اختلاف مبنایی هر چه سریعتر برطرف شود. حل این اختلاف در دستور کار اوپک قرار ندارد؟ چنین چیزی نبوده است. به یاد نمیآورم تا موقعی که در مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی کار میکردم، چنین موضوعی را مطرح کرده باشم. حتی اخیراً در جلسهای که در انجمن اقتصاد انرژی برگزار شد که چند تن از صاحب نظران این نظریه در آنجا حضور داشتند، استدلال کردم که این تفکر درستی نیست. همین موضوع در آنجا بحث شد که در نشریه تخصصی انجمن به چاپ رسید. من در آن جلسه در مورد خروج ایران از اوپک استدلال کردم. به اعتقاد من در صورتیکه درشرایط کنونی سازمانی مانند اوپک وجود نداشت، چه کسی میخواست بازار را مدیریت کند؟ شما ببینید بازار گاز در حال حاضر چه روزگار دشواری را میگذراند. قیمت گاز در حال حاضر به میزانی سقوط کرده که به نظر میرسد تولید برای تولیدکنندگان گاز توجیهی ندارد. این در حالی است که اوپک حدود 4 میلیون بشکه نفت را با مدیریت خود در شرایط بحران کنونی از بازار خارج کرد. این امر نیز مانع از کاهش قیمتها کمتر از 33 دلار شد. این نمونه بارز مدیریت اوپک است. حال چرا باید از یک سازمان با چنین توانی خارج شد. سازمانی که مانع از آسیب به شرکتهای تولید کننده میشود. تئوری خروج از اوپک در مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی از زمانی که شما به عنوان کارشناس در آنجا حضور داشتید، مطرح بود. گفته میشود شما نیز به عنوان موافقان این عقیده بودید. آیا در شرایطی که نقش اوپک در مدیریت بازار نفت کاهش یافته است، خروج ایران از این سازمان ار منطقی نمیدانید؟ مسلماً نقش داشتن در مدیریت چنین سازمانی یک امتیاز به شمار میرود. حال چرا باید این حضور را کمرنگ کنیم. این منطقی نیست. شما میبینید قیمتهای نفت در حال حاضر به حدود 50 دلار رسیده، اگر این مدیریت اوپک نبود خیلی از کارشناسان اعتقاد دارند که قیمتها به کمتر از 20 دلار میرسید. به عبارت دیگر چرا باید از چنین سازمانی خارج شویم در حالیکه میدانیم ایران در سازمانهای دیگری حضور دارد که هیچ منفعتی برای کشور به همراه ندارد. البته ممکن است انتظارات ما از این سازمان خیلی بیش از آن باشد که هم اکنون وجود دارد. ولی نباید فراموش کرد هنگامی که عضو یک سازمان میشوید، کشورهای دیگری هم حضور دارند، لذا نباید انتظار داشت که دیگران هر چه ما میگوییم را بپذیرند و عمل کنند. وقتی که شما عضو یک سازمان بینالمللی میشوید باید مقداری از انتظارات را تعدیل کنید و انتظار نداشته باشید که 100 درصد خواستههای شما محقق شود. اگر درصد بالایی محقق شد کافی است ضمن اینکه دیگر اعضا نیز حق دارند. مهم این است که حضور فعال داشته باشیم و بتوانیم دیگران را نیز متقاعد کنیم که درصد بالایی از خواستههای ما را بپذیرند
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 96]