واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > اقتصاد کلان - بحران اقتصادی جهان در خاورمیانه الهه حسینی: بحران مالی جهانی که در سراسر دنیا گسترده شده است، موجب شد تا نرخ رشد اقتصادی اغلب کشورهای جهان کاهش یابد. کشورهای در حال توسعه نیز تحت تأثیر این بحران اقتصادی با کاهش نرخ رشد اقتصادی مواجه شدند و تنزل حجم تعاملات تجاری آنها تأثیر چشمگیری روی اقتصاد و صنعت این کشورها بر جای گذاشت. مطالعات نشان میدهد مجموع سرمایهگذاری کشورهای اروپایی و آسیای مرکزی در فاصله سالهای 2000 تا 2007 میلادی بیشتر از یک هزار میلیارد دلار بوده است، در حالی که کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب که در جایگاه دوم قرار دارند در مجموع حدود 500 میلیارد دلار در کشورهای در حال توسعه سرمایهگذاری کردند. از طرف دیگر در جریان بحران اقتصادی اخیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه از منابع مالی موجود در کشور برای کاهش مشکلات داخلی استفاده کردند. بنابراین کشورهایی که بیشترین مازاد حساب جاری را داشتند کمتر تحت تأثیر بحران غرب قرار گرفتند و کشورهایی که به دلایل مختلف با مازاد حساب جاری روبهرو نبودند بیشترین آسیب را متحمل شدند. در سال گذشته میلادی رشد قیمت نفت سبب شد تا کشورهای نفتخیز خاورمیانه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس با درآمد کلانی مواجه شوند. این درآمد کلان همچون عایقی اقتصاد آنها را از ورود بحران حفظ کرد. البته کانالهای دیگری که زمینهساز ورود بحران به اقتصاد میشد مسدود نشد، ولی وجود درآمد نفتی از شدت تأثیرگذاری بحران غرب روی اقتصاد این کشورها کاست. در سال 2008 میلادی تراز حساب جاری کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس برابر با 40/377 میلیارد دلار در مقابل کشورهای در حالگذار اروپایی با کاهش تراز حساب جاری مواجه شدند. تراز حساب جاری آنها در عرض یکسال مورد بررسی 11 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد و همین مسئله سبب شد تا تأثیرپذیری آنها از بحران اقتصادی غرب بیشتر از دیگر نقاط دنیا باشد. تراز تجاری کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی در فاصله یکسال گذشته سه برابر شد. اما کاهش بهای نفت باعث شد تا کشورهای منطقه نیز کم کم طعم بحران اقتصادی را بچشند و اکثر بازارهای بورس کشورهای منطقه با کاهش ارزش شاخص روبهرو شدند. به گزارش خبرگزاری رویترز، یوسف پطروس غالی، رئیس پژوهشکدۀ پولی و مالی بینالمللی کمیتۀ «آیاماف سی» و وزیر مالی مصر رشد 7/4 درصدی در تولید ناخالص داخلی این کشور را اعلام نمود. کارشناسان مسائل اقتصادی در منطقۀ خاورمیانه از ظرفیت بالای کشورهای این منطقه برای پیشرفت پس از بحران اقتصادی جهانی خبر میدهند. آنها از اقتصاد کشور مصر به عنوان گواهی بر این مدعا بهره میگیرند. اقتصاد مصر در سال مالی جاری که در روز 30 ماه ژوئن پایان پذیرفت، به میزان 7/4 درصد رشد داشته است. سخنگوی هیأت وزیران مصر اعلام کرد: «اقتصاد مصر به زودی بحران مالی را پشت سر خواهد گذاشت.» این آمارها برای کشور مصر که به شدت به جلب اعتماد مردم نیاز داشت و در پی بحران مالی جهانی زیانهای سنگینی را متحمل شده بود، خبر خوشایندی میباشد. در چند ماه گذشته که بحران اقتصادی جهانی به شدت بر منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا تأثیر منفی گذاشته بود، کشور مصر نیز شاهد کاهش درآمدهای گردشگری خود بود. افزون بر آن، درآمدهای مصر از آبراه سوئز و نیز میزان انتقال ارز به این کشور توسط مصریانی که در بیرون از این کشور کار میکنند، کاهش چشمگیری داشته است. محمد ابوپاشا، یکی از برجستهترین کارشناسان گروه مالی «هرمس» در قاهره اشاره کرد که هر چند میانگین رشد 7/4 درصدی اقتصاد کشور مصر در سال جاری بسیار پایینتر از میانگین رشد 2/7 درصدی اقتصاد این کشور در سال گذشته میباشد، اما تحلیلگران بر این باورند که اقتصاد مصر، به عنوان پُرجمعیتترین کشور عربی، انعطاف شگفتانگیزی از خود نشان داده و در برخورد با بحران جهانی عملکرد شایستهای داشته است. بنا به گفتۀ کارشناسان مسائل اقتصادی، بانکهای کشور مصر تا حدی در عملکرد موفق مالی این کشور تأثیرگذار بودهاند. صنعت رسانه در کشورهای عربی نیز همانند دیگر بخشها بالاخره بهای پیامدهای بحران اقتصادی و مالی جهانی را پرداخت. این مسئله باعث شد بسیاری از شغلها حذف و تعدادی از مؤسسههای رسانهای به ویژه مؤسسههای مطبوعاتی تعطیل شوند. از زمان آغاز بحران اقتصادی جهانی خبرهای ناگواری درباره تعطیلی روزنامهها و ورشکستگی برخی روزنامهها یکی پس از دیگری منتشر شده است و برآوردها نشان میدهد سال گذشته 16 هزار شغل در اتاقهای خبر لغو شده است، همچنین از آغاز سال جاری میلادی حدود دو هزار نفر اخراج شدهاند. بحران اقتصادی بر بازار خودرو در عربستان نیز تأثیر گذاشت به گونهای که واردکنندگان خودرو در عربستان سعودی اعلام کردند بحران مالی جهانی ضربه محکمی به بازار فروش خودرو در این کشور وارد کرده است. پایگاه خبری عرب نیوز اعلام کرد، فروش خودرو در عربستان 20 تا 30 درصد کاهش یافته است. واردکنندگان خودرو درباره بهبود بازار خودرو در این کشور طی 3 ماه آخر سال 2009 میلادی و تأثیر وارد شدن مدلهای جدید خودرو در اوایل سال 2010 میلادی ابراز امیدواری کردند. پایگاه اینترنتی الجزیره به نقل از روزنامههای چاپ اسرائیل گزارش داد که از زمان آغاز بحران اقتصادی، اقتصاد این رژیم حداقل پنج میلیارد دلار زیان دیده است. در این گزارش آمده است صادرات رژیم صهیونیستی در دوره فوقالذکر بهطور متوسط یکسوّم کاهش یافته است. الجزیره در بخش دیگری از مقاله خود به نقل از «رابی گینل»، رئیس بخش اقتصادی سندیکای صنعتگران رژیم صهیونیستی مینویسد که هر یک میلیارد دلاری که به اقتصاد رژیم صهیونیستی ضربه وارد شود، هشت هزار فرصت شغلی از بین میرود. به گفته گینل، صادرات رژیم صهیونیستی در دوره مذکور کاهش 15درصدی را نشان میدهد. در سه ماهه اوّل سال جاری صادرات رژیم صهیونیستی کاهش شدیدی داشت و تخمین زده شده که این کاهش بالغ بر 2/7 میلیارد دلار باشد. بر این اساس در مقایسه با سه ماهه اول سال گذشته صادرات رژیم صهیونیستی 8درصد کاهش را نشان میدهد. همچنین الجزیره به نقل از روزنامه «معاریو» و با استناد به دادههای دفتر مرکزی آمار رژیم صهیونیستی پیشبینی میکند که میانگین بیکاری در این رژیم تا پایان سال جاری به 5/8درصد و تا سال آینده به 10درصد برسد. براساس تحقیقات انجام شده توسط اتحادیه حمایت از حقوق شهروندان اروپا اکثر مردم این قاره یهودیان را مسئول بحران اقتصادی در جهان میدانند. امارات و مخصوصاً دوبی که عنوان بهشت سرمایهگذاران را تا قبل از آغاز بحران اقتصادی جهان یدک میکشید، با ثبت بالاترین رکورد زیاندهی شرکتهای اماراتی بین کشورهای عربی، به جهنم سرمایهگذاران تبدیل شد. به گزارش گلف نیوز مؤسسه گلوبال اینوستمنت هاوس در کویت موسوم به جیای اچ در گزارشی از کاهش ٨/١٩ درصدی سود شرکتهای فعال در منطقه خلیج فارس طی سال ٢٠٠٨ خبر داد. بحران اقتصادی جهان همچنین باعث کاهش مهاجرت نیروهای متخصص به امارات شد. نشریه مید در گزارشی درباره بحران اقتصادی امارات اعلام کرده بود، متخصصان خارجی که رؤیای دوبی را به واقعیت تبدیل کردند، اکنون این امیرنشین را به دنبال رکود جهانی رها کردهاند و این امر پیامدهای شدید بالقوه اقتصادی به همراه خواهد داشت. بحران اقتصادی موتور محرک اقتصاد امارات یعنی بخش مسکن را دچار رکود بیسابقهای کرده است چنان که کلانشهر ساحلی دوبی که سالها به کانون جذب سرمایههای جهانی بدل شده بود با انبوهی از برجهای نیمهساخته و فعالیتهای ساختمانی تعطیلشده مواجه شده است. شبکه خبری دویچه وله در گزارشی در این باره مینویسد: سالها بود که در دوبی قیمت زمین، مسکن و ساختمان روندی به شدت صعودی را طی میکرد. نمونه آن آسمانخراشها و هتلهای بسیار مجللی بود که حسرت جهانیان را برانگیخته بود. در آغاز رونق ساختمانسازی، سرمایهگذاران قادر بودند سرمایه خود را فقط در فاصله یک سال، دو برابر کنند. بدین سان دوبی به کانون جذب سرمایههای جهانی بدل شد، به طوری که شرکتها و تاجران جدی و معتبر را به سوی خود جلب کرد. بحران جهانی مالی این سرمایهگذاران را محتاطتر کرده و امروز در هر گوشه این شهر بناهای بزرگ نوسازی را میتوان شاهد بود که نیمهکاره ماندهاند. خبرگزاری رویترز نیز در نظرسنجی اعلام کرد رشد اقتصادی عربستان، امارات و کویت در سال آینده کمتر از 3 درصد خواهد بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]