دلهره؛ كالاى همراه هر خريد

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: دلهره؛ كالاى همراه هر خريد
حميده احمديان راد«خريد آسان» براى بسيارى از ما تركيبى بى معنى است. هر كدام از ما وقتى مى خواهيم كالايى را بخريم از چند نفر درباره كيفيت و برند و قيمت جنس، بهترين محل براى خريد آن و جايى كه از همه جا ارزان تر مى شود كالا را خريد پرس و جو مى كنيم. به همين دليل است كه قسمت زيادى از مكالمات روزانه ما با همديگر حول «خريد» و ويژگى هاى اجناس مختلف مى گردد. به همان نسبت كه وقت زيادى را صرف پرس و جو كردن درباره كالاها مى كنيم، زمان زيادى را هم صرف مى كنيم تا به بازارها و فروشگاه هاى مختلف سر بزنيم و البته فكرمان را هم به ميزان زيادى مشغول خريد مى كنيم. در صورتى كه اگر همه كالاهاى بازار استاندارد بودند، اگر قيمت همه كالاها در همه جا يكسان بود و مى شد از خدمات پس از فروش به بهترين وجه استفاده كرد و اگر فروشندگان به اندازه كافى درباره حرفه خود اطلاعات داشتند، قسمت زيادى از وقت گرانبهايى كه صرف حرف زدن و فكر كردن درباره خريد و سفرهاى درون شهرى و برون شهرى مى شود را مى شد متوجه مسائل ديگر كرد.اگر ما هنگام خريد هدفمان را خريد انواع با كيفيت تر و مرغوب تر اجناس داخلى مى كرديم، چه بسا كمك زيادى به توليد كرده بوديم. ولى سؤالى كه غالب مشتريان از مغازه داران مى كنند اين است كه آيا اين جنس خارجى است يا ايرانى!به اينها بيفزاييم كه شايد گردشگران ايرانى بهترين گردشگران جهان باشند. چون به سرعت چمدان هايشان را از كالاهاى كشورى كه به آن سفر مى كنند، انباشته مى كنند. با اين وصف فرهنگ خريد در كشور ما به فرهنگى منحصر به فرد تبديل شده كه البته هميشه هم براى خودمان و كشورمان سودمند نيست.* بهترين گردشگران جهاندر يكى از شهرهاى مقدس زيارتى، هر يك از مسافران با يك ساك يا حداكثر يك چمدان وارد هتل مى شوند. آنها به هم مى گويند كه در ايران همه چيز هست و هيچ دليلى ندارد كه وقتشان را صرف خريد جنس هاى بنجل بازار كنند اما در روز دوم و سوم آنها آدرس فروشگاه هايى كه مى توان اجناس بهتر و ارزان ترى را خريد به همديگر مى دهند. در روز چهارم فروشگاه ها انباشته كسانى است كه همه به زبان فارسى با هم صحبت مى كنند. در روز آخر هر خانواده يا مسافرچند چمدان سنگين دارد كه به زور آنها را جابه جا مى كند و به موقع رسيدن به فرودگاه و هواپيما تبديل به معضلى مى شود. بيشتر محتويات اين چمدان ها سوغاتى هستند. گاهى ارزش سوغاتى ها به اندازه خرج سفر مى شود و يا از آن بالا مى زند.البته اين منحصر به كشورهايى نيست كه ايرانيان زياد به آنها رفت و آمد مى كنند. چه بسا اگر در كشورهايى كه گردشگران ايرانى كمتر به آنها رفت و آمد دارند، به فروشگاه هاى مشهور سر بزنيد مكالمه دو نفر كه به زبان فارسى با هم صحبت مى كنند، توجه شما را به خود جلب كند.در مقابل هضم رفتار گردشگرانى كه وارد كشور ما مى شوند برايمان دشوار است. در ميدان امام اصفهان هميشه تعداد زيادى گردشگر خارجى وجود دارد كه با علاقه گردش مى كنند و عكس مى گيرند. همه آنها هم به مغازه هاى صنايع دستى سر مى زنند و حتى مدتى طولانى با علاقه، بالاى سر هنرمندى كه كارى انجام مى دهد مى ايستند. ولى در آخر چيزى نمى خرند. حداكثر چيزى كه هميشه آنها همراه خود دارند يك كوله پشتى و يا كيف كوچكى است كه معلوم است در آنها هيچ خبرى از جنس خريدارى شده نيست.* هيچ كس به مهر استاندارد توجه نداردبا وجود اين علاقه زايد الوصف ما به خريد، خريد كالا در كشور ما گاهى به موضوعى دشوار تبديل مى شود. يك دليلش اين است كه استاندارد در كشور ما چندان جدى گرفته نمى شود. در بسيارى از كشورهاى جهان به ويژه در كشورهاى پيشرفته شما از هركجا كه خريد مى كنيد مطمئن هستيد كه همه كالاهاى آن استاندارد است و با اين حساب براساس موجودى كيفتان و يا علاقه به برند بخصوصى خريد مى كنيد.در حالى كه بازارها و فروشگاه هاى ما انباشته از كالاهايى است كه مهر استاندارد ندارند. بسيارى از اين اجناس ساخت داخل اند و بسيارى نيز كالاهايى هستند كه به شكل غيرقانونى و از كشورهايى نظير چين وارد مى شوند.نداشتن مهر استاندارد به ويژه از نظر بهداشتى و ايمنى خطراتى را به دنبال دارد. در حالى كه شاهد انواع و اقسام لوازم برقى و يا انبوهى از مواد خوراكى در بازار وفروشگاه ها هستيم كه مهر استاندارد ندارند. يكى از مشكلات خريد ما هم اين است كه به هيچ وجه به وجود مهر استاندارد توجه نمى كنيم. البته از طرف ديگر هم اصولاً وجود كالاهاى غيراستاندارد در بازار جاى سؤال دارد.در يك كشور اروپايى همه مطمئنند كه همه اجناس، حتى اجناس چينى كه به وفور در همه جا يافت مى شوند از استاندارد و حداقل كيفيت برخوردارند. در حالى كه در كشور ما انبوهى از اجناس وجود دارد كه تشخيص جنس با كيفيت از بى كيفيت و يا حتى با حداقل كيفيت و ايمن در ميان آنها بسيار دشوار است.همچنين بازار ما لبريز از اجناس تقلبى و از رده خارج است. گاهى جنسى علامت يك شركت معتبر خارجى را خورده درحالى كه يك كارشناس به خوبى تشخيص مى دهد كه اين كالا ساخت كشورهاى درجه چندم است و چه بسا از طرف افراد متقلبى در داخل بر روى يك جنس از رده خارج مارك شركت معتبرى خورده.يكى از مديران صنعت خودرو تعريف مى كند: «معدوم كردن قطعات خراب را به شركتى واگذار كرديم. ولى بعداً تعدادى از كاركنان همان قطعات را در بازار ديدند و به اين ترتيب متوجه شديم كه قطعات از رده خارج ما به عنوان لوازم يدكى وارد بازار شده و به قيمت هاى زياد به فروش مى رسد.»اين يكى از شيوه هاى ورود اجناس از رده خارج و تقلبى به بازار است.يك فروشنده آهن آلات كه پيش از اين فروشنده پوشاك بچه بوده مى گويد: «به اين دليل شغلم را تغيير دادم كه بسيارى از پوشاك بچه كيفيت لازم را نداشتند بعد مشتريان از من مى پرسيدند كه آيا جنسى كه مى خرند، جنس خوبى است و يا نه و من براى اين كه دروغ نگويم معايب آن جنس را برايشان مى گفتم. در نتيجه خريدار از خريد منصرف مى شد.» با وجود چنين بازارى فروشندگان كالا مجبورند بين ضرركردن و دروغ گفتن يكى را انتخاب كنند.استاندارد بودن همه كالاهاى بازار از لوازم خريد آسان است كه تاكنون خريداران ايران از آن محروم مانده اند براى دست يافتن به يك كالاى با كيفيت مناسب ناچارند زمان زيادى را صرف پرس و جو كنند.* فروشندگان مبتدىاز ديگر لوازم «خريد آسان» اين است كه فروشنده درباره كالايى كه مى فروشد آگاهى كافى داشته باشد. به اين ترتيب خريدار با چند سؤال به اطلاعات لازم، درباره كالاى مورد نظرش دست پيدا مى كند. اما غالب فروشندگان به ويژه آنها كه لوازم پيچيده تر نظير رايانه يا گوشى تلفن همراه را مى فروشند، اطلاعاتشان درباره اين قبيل كالاها ناقص است. غيرحرفه اى بودن فروشندگان هم كاملاً به ضرر خريداران است چون كه خريدار ناچار است ساعت ها و چه بسا روزها به دنبال كالاى مورد نظرش بگردد و پرس وجو كند. خريداران با اين وضع كنار آمده اند و مى دانند كه اگر اطلاعاتشان درباره كالايى كه مى خرند كافى نباشد، به هيچ وجه نمى توانند مطمئن باشند كه به كالايى با كيفيت بالا و قيمت مناسب و زمان تحويل به موقع دست پيدا مى كنند. اين در حالى است كه جديدترين كالاها هم هر روز وارد بازار كشور مى شود.محمدرضا صفايى كارشناس ارشد مديريت بازرگانى مى گويد: «اصولى براى حرفه اى بودن وجود دارد كه ما رعايت نمى كنيم. در درجه اول اصلاً معيارى وجود ندارد كه براساس آن تعيين كنيم كه آيا فردى كه در حرفه اى مشغول به كار است، صلاحيت لازم براى انجام اين كار را دارد يا نه. همچنين در كشورهاى پيشرفته وجود دستورالعمل مكتوب براى هر حرفه يك اصل ضرورى است. در حالى كه در كشور ما فروشندگان اصناف مختلف نمى دانند كه بايد چنين دستورالعملى وجود داشته باشد و آنها بايد براساس اين دستورالعمل رفتار كنند. به اين ترتيب مى بينيم كه نمى توان به تنهايى بر اطلاعات فروشندگان تكيه كرد و همه ما ناچار به جست وجو و يا پرس و جو درباره كالاى مورد نظرمان هستيم.»* كمبودهاى خدمات پس از فروشخدمات مناسب پس از فروش لازمه يك خريد آسان است. در غير اين صورت با جنسى معيوب طرف هستيد كه چه بسا پول زيادى هم بابت آن پرداخته ايد و كسى حاضر نيست زيان شما را جبران كند. درواقع لازم است شركت ها ملزم شوند حتماً پس از خريد هر محصول خدمات پس از فروش آن را نيز ارائه كنند. ولى لابد بارها براى شما پيش آمده كه پس از خريد كالا بارها به مراكز سرويس دهى زنگ زده و مراجعه كرده ايد و چه بسا ماه ها معطل مانده ايد تا جنس شما تعمير و يا تعويض شود.* خريدى همراه با دلهرهاين حق طبيعى همه خريداران است كه وقتى كالاى بخصوصى با مشخصات مشابه و يك برند خاص را خريدارى مى كنند، آن كالا در همه جا يك قيمت داشته باشد. ولى نه تنها قيمت اين كالا در شهرهاى مختلف با هم متفاوت است، بلكه حتى در محلات مختلف هم يك كالا با قيمت هاى متفاوت عرضه مى شود. همين موجب مى شود بسيارى از خريداران ناچار شوند با پرس و جوى زياد جايى را پيدا كنند كه كالا را دست كم منصفانه تر بفروشد. به همين دليل خريداران ما هميشه دلهره دارند كه آيا پولى كه بابت جنسى مى پردازند چقدر منصفانه است و آيا بابت خريدشان زيان مى كنند يا نه!در اين ميان شكايت هاى جامعه هنرى را هم نبايد ناديده گرفت كه دائم از مردم مى خواهند سى دى هاى كپى از كارهاى آنها را خريدارى نكنند.البته بسيارى از خريداران هم به دنبال سى دى اصل مى گردند و بعد متوجه مى شوند سى دى اى كه خريدارى كرده اند كپى است!اين كه بازار ما پر از اجناس غيراستاندارد و تقلبى است، و خود ما هم به مهر استاندارد توجه نمى كنيم اين كه قيمت ها در همه جا يكسان نيست، اين كه عادت كرده ايم جنس هاى خارجى بخريم حتى اگر بنجل و بى كيفيت تر از اجناس داخلى باشد، اين كه اجناس موجود در بازار خدمات پس از فروش مناسب ندارند و فروشندگان نيز در حرفه خود اطلاعات كافى ندارند، همه و همه باعث شده خريدهاى ما هميشه خريدهاى آسان و دلچسبى از آب در نيايد و هميشه هم به سود ما و كشورمان تمام نشود.
شنبه 15 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 253]