واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: شايستگي و برتري هاي خانواده مسلمان
نعمت الله يوسفيانخانواده ، كانوني است مقدس كه در سايه پيوند زناشويي دو انسان از دو جنس مخالف پايه گذاري شده و با پيدايش و توليد فرزندان كامل تر مي شود. در اسلام براي تشكيل خانواده ، استانداردهايي معرفي شده است . هرقدر اركان تشكيل دهنده خانواده با آن استانداردها منطبق باشند به همان مقدار از شايستگي و برتري برخوردار خواهند بود. در روايات ، ويژگي هاي فراوان براي شايسته ترين زنان و مردان بيان شده است و در سيره معصومين (ع ) نيز ارشاداتي وجود دارد كه مي توان از آنها خانواده هاي برتر و شايسته را شناخت . از اين رو، به طور اجمال مي توان گفت خانواده برتر از نظر اسلام ، آن است كه اركان آن شايسته و منطبق با استانداردهاي اسلامي باشد، مناسبات و روابطي منطبق با آموزه هاي ديني بر آنها حاكم باشد، خروجي آن انسانهايي شايسته وموثر در ساخته شدن جامعه ايده آل اسلامي باشد. واما ملاك برتري ، از نظر اسلام ، مال و ثروت و مانند آن نيست كه كسي به آنها ببالد .برتري خانواده به انطباق آن با استانداردهاي اسلامي و برخورداري از ويژگيهاي ارزشي و فضيلتهاست. برترين خانواده در اسلام اسلام ، اهل بيت پيغمبر اكرم (ص ) را به عنوان نمونه اي كامل از خانواده برتر معرفي و صلاحيت الگويي آن را براي جهانيان امضا كرده است . خداوند سبحان اين خانواده را از هرگونه رجس و پليدي مبرا دانسته است .سوره 23 احزاب خطاب به همين خانواده است . آيه مباهله (آل عمران :61) در باره اعضاي اين خانواده وارد شده و عظمت مقامات معنوي و عرفاني آنان را به نمايش گذاشته است . سوره انسان فضيلتهاي آنان را ستوده است و خلاصه جاي جاي قرآن از فضايل و ويژگيهاي آنان سخن گفته است . اين خانواده از پيوند ملكوتي وجود نازنين حضرت علي (ع ) و فاطمه اطهر(س ) تشكيل شده است و آن دو مصداق اتم انسان كامل و ايده آل هستند. علي (ع) و فاطمه (س ) كفو يكديگرند؛ اگر علي (ع ) نبود فاطمه (ع ) در عالم همتايي نداشت و اگر فاطمه (س ) نبود براي علي (ع ) كفوي نبود. پيوند آن دو در آسمانها و نزد عرشيان برقرار شد و در جمع زمينيان تحقق عيني يافت . رسول خدا(ص ) در جريان ازدواج آن دو وجود عرشي ، آنان را اسوه و الگوي امت خويش خواند و فرمود: زندگي علي (ع ) و فاطمه(س) سراسر الگوست . همسر داري علي (ع )، مديريت او در خانه و خانواده ، شوهرداري فاطمه (ع )، خانه داري و تربيت فرزند او در عالم نظير ندارد و تا قيامت براي جهانيان نورافشاني مي كند. ويژگيهاي خانواده برتر با توجه به اينكه اهل بيت پيامبراكرم (ص ) از نظر اسلام برترين خانواده شمرده مي شوند از تمام ويژگيهاي ارزشي و استانداردهاي مكتبي به صورتي كامل برخوردارند، بايد اين خانواده براي همگان الگو قرار گيرند و ويژگيهاي آن به عنوان نوك قله و اوج ارزشهاي اسلامي مورد توجه باشد و خانواده هاي اسلامي براي رشد و تعالي خود و دستيابي به زندگي ايده آل ومكتبي همواره ارزشهاي نوك قله را مدنظر قرار دهند و تمام حركات و سكنات و جهت گيريهاي خود را با آن هماهنگ سازند و تا مي توانند در همان سمت و سو حركت كنند و خود را به نوك قله نزديك سازند. امام علي (ع ) پيروان خود را به اهل بيت و الگوگيري از آنان فرا خوانده ، مي فرمايد: به اهل بيت پيامبر بنگريد، از آن سمت كه آنها گام برمي دارند منحرف نشويد و قدم به جاي قدمشان بگذاريد، آنها هرگز شما را از جاده هدايت بيرون نمي برند و به پستي و هلاكت باز نمي گردانند. اگر سكوت كنند سكوكت كنيد و اگر قيام كردند قيام كنيد، از آنها پيشي نگيريد كه با اين توضيح ويژگيهاي خانواده برتر را از ديدگاه اسلام در محورهاي فوق پي مي گيريم : اصالت خانوادگي اولين ويژگي خانواده برتر در اسلام ، اصالت خانوادگي و اصل و نسب پاكيزه است . اصلاب ارزشمند پدران و دامنهاي مطهر و پاك مادران كه به هيچ گونه پليدي آلوده نشده اند، چنان كه در زيارتنامه امام حسين (ع ) مي خوانيم : شهادت مي دهم كه تو از گوهرهاي پاك و از ارحام مطهري . جاهليت به ناپاكيهايش شما را آلوده نساخت و لباسهاي ناپاك خود را براندام شما نپوشاند. اين ويژگي آنچنان مهم است كه امام حسين (ع ) در جريان نهضت كربلا و دست بيعت ندادن با يزيد به آن استفاده مي كند و من با يزيد بيعت كنم ، بلكه دامنهاي پاك و منزهي كه من در آن پرورش يافته ام به من چنين اجازه اي نمي دهند. امام علي (ع ) به مالك اشتر توصيه مي فرمايد كه براي گزينش فرماندهان لشكر اسلام بر ويژگي اصالت و شرافت در كتابهاي فقهي نيز براي گزينش همسر به اين ويژگي توجه شده است . ويژگي هاي نفساني خانواده برتر از لحاظ ويژگيهاي نفساني اركان تشكيل دهنده آن برجستگيهايي دارد كه برخي از آنها عبارت است از: دين و ايمان خانواده اي برتر است كه هر كدام از اركان آن از ويژگي دين و ايمان و اعتقادات ناب برخوردار باشد. ترجمه آيه221 سوره بقره چنين است : زنان مشرك را تا ايمان نياورده اند، به زني مگيريد و كنيز مومن بهتر از آزادزن مشرك است هرچند زيبايي او شما را به شگفت آورد و به مردان مشرك تا ايمان نياورده اند زن مومن ندهيد و برده مومن بهتر از آزادمرد مشرك است ، هرچند شما را به شگفت آورد. ممكن است يكي از اركان خانواده مانند مرد از اين ويژگي برخوردار باشد، ولي همسر او از آن بي بهره باشد. براي مثال قرآن كريم از همسر حضرت نوح و حضرت لوط ياد مي كند كه تحت سرپرستي آنان بودند. ولي عاري از ايمان بودند و از نظر مكتبي و فرهنگي خيانت كردند و به پيامبر خويش ايمان نياوردند. قرآن اين دو زن را الگوي مردم بد معرفي كرده ،استگاهي نيز ممكن است در خانواده اي زن داراي ويژگي دين و ايمان باشد و شوهرش از آن بي بهره باشد. مانند حضرت آسيه . در آموزه هاي اسلامي براي گزينش همسر شايسته بر ويژگي دين و ايمان بسيار تاكيد شده است . در اسلام ، بعد از ايمان به درخانواده برتر، زن و شوهر هر دو از عقيده و ايماني خالص برخوردارند. چنانكه در مورد حضرت علي (ع ) و فاطمه (ع ) اين گونه است . اگر ايمان جن و انس را روي هم بگذارند به اندازه ايمان علي (ع ) نمي رسد. آن حضرت فرمود: اگر پرده را كنار هم فاطمه زهرا(س ) نيز همانند شويش از مراتب بالاي ايمان برخوردار بود. رسول خدا(ص ) درباره ايمان دخترش فرمود: همانا خداوند تمام وجود دخترم فاطمه را از ايمان و يقين لبريز كرده است .علم و دانش اركان تشكيل دهنده خانواده برتر از لحاظ علم و آگاهي دارا و ثروتمند هستند. در اين خانواده زن افزون بر اطلاعات و آگاهيهاي مذهبي به عنوان همسر، مادر، مدير و كدبانوي خانه از آگاهيهاي لازم زندگي برخوردار است . راه و رسم شوهرداري و خانه داري را به خوبي مي داند و به وظايفي كه شرع مقدس بردوش او نهاده ، واقف است و از لحاظ رشد عقلي و فكري به درجه اي رسيده است كه نيازي به امر و نهي ندارد. رسول خدا(ص ) مي فرمايد: بهترين دختران (براي ازدواج ) كساني اند كه از عقل و ادب برخوردارند و شما به امر ونهي او نيازي نمي يابي . مرد چنين خانواده اي نيز افزون بر اطلاعات ديني ، به عنوان مدير و سرپرست خانواده ، شوهر و پدر از آگاهيهاي لازم برخوردار است و به وظايفي كه اسلام بر عهده اش نهاده ، به خوبي آشناست . معنويت زن وشوهر در خانواده برتر سرشار از معنويت اند. زندگي آنان صحنه ذكر و ياد خداست . اهل تهجد و شب زنده داري ، تلاوت قرآن ، دعا و مناجات ، راز ونياز، توبه و استغفار و مانند آن هستند. از حضيض دنيا و خواسته هاي ناچيز دنيوي فراتر رفته اند و مرغ دلشان به پرواز درآمده و اوج گرفته است . دنيا و مال و ثروت ، جاه و مقام و شهرت و امثال اين امور اعتباري سيرابشان نمي كند. پيوند آنها با يكديگر ذره اي از معنويتشان نكاسته ، بلكه بر توفيقاتشان افزوده است ؛ چرا كه زندگي زناشويي آنان به ارتباط آنها با خدا بيشتر مدد رسانده است . آيا مي شود در اين دنياي پرآشوب باانواع مشكلات خانواده اي را با اين ويژگي يافت كه در سير ملكوتي و معنوي و عرفاني به پرواز درآمده و راه تعالي و ترقي را با سرعت طي مي كند، پيدا كرد؟ مثال اين خانواده كدام است ؟ مي گوييم بله ، شدني است . مانند علي (ع ) و فاطمه (س ). معنويت اميرمومنان كه زبانزد خاص و عام است . خدا بر سراسر زندگي اش حكومت دارد. تن او در ميان زمينيان ، ولي روحش با عرشيان دمخور است . در ارتباطش با خداوند سبحان آنچنان اوج مي گيرد كه از هوش مي رود و ناظران مي پندارند كه او جان سپرده است . او روزي چندين بار اينگونه در ارتباطش با خدا مدهوش مي شود. توصيف مي كند: وقتي دخترم فاطمه در محراب عبادت قرار مي گيرد، همچون ستاره اي براي ملائكه آسمان مي درخشد و خداوند بزرگ به آنان مي گويد: اي ملائكه من ! به بهترين بنده من فاطمه بنگريد، او در مقابل من ايستاده و از خوف من تمامي وجودش مي لرزد و با تمامي حضور قلب خويش به در روايتي ديگر مي فرمايد: اما دخترم فاطمه ، سيده زنان عالم از اولين و آخرين است و (در حالي كه ) در عبادتگاهش (به نماز) مي ايستد، هفتاد هزار فرشته از ملائكه مقرب بر او سلام و درود فرستاده و همانگونه كه مريم را ندا كردند، مي گويند: اي فاطمه خداوند تو را برگزيد و مطهر و پاكيزه نمود و بر زنان عالم فاطمه (ع ) واله و شيداي خداوند برتر بود و چيزي جز جذبه هاي الهي و نظر به «وجه الله » راضي اش نمي كرد. رسول خدا(ص ) از فاطمه اش پرسيد: دخترم ! هم اكنون جبرئيل نزد من است و از جانب خدا پيام آورده كه هرچه بخواهي تحقق مي يابد. در پاسخ مي گويد: لذتي كه از خدمت به خدا مي برم مرا از هر خواهشي بازداشته است . حاجتي جز اين ندارم كه پيوسته ناظر جمال زيبا و والاي خداوند كريم خانواده برتر از نظر اسلام خانوده اي است كه در اين سمت وسو حركت كند و بكوشد خود را به اين قله نزديك سازد. لااقل اين است كه به نماز و روزه و ساير واجبات به عنوان نمادهاي معنويت اهتمام ورزد. انديشه و افكار خود را متوجه ملكوت كند و غل و زنجيرهاي دنيايي او را زمين گير نسازد؛ به گونه اي كه حالي براي ارتباط با معبود پيدا نكند.
پنجشنبه 13 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 299]