واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: مـعـراج نـمـاز
«اَلصَّلوةُ مِعراجُ المُومِن». نماز معراج مؤمن است.
پيامبر اكرم (ص)
نماز زيباترين جلوه پرستش، والاترين گونه نيايش، جلوهاي زيبا از بندگي و عبوديت و سرآغاز صعود به رفيعترين قلههاي معنويت و معرفت و شناخت الهي و سعادت جاوداني است.
نماز نور چشم پيامبر و اولياي دين و مفتاح بهشت است.
نماز ستون و ركن اصلي دين است.
نماز محبوبترين اعمال در پيشگاه ربوبي و آخرين وصيت رسول هدايت است.
نماز اقرار صادقانه به بندگي خدا و سپري در مقابل وسوسهها و دامهاي شيطاني است.
نماز ميدان فراخ و عرصه پهناوري است كه روح و انديشه انسان در آن وسعت مييابد و فرصت پرواز پيدا ميكند.
صعود روح مؤمن در نماز است
كجا چيزي مر آن را همطراز است؟
نماز در رأس همه عبادات و سرلوحه برنامههاي تربيتي و پرورشي اسلام است.
نماز به عنوان يك نياز ضروري در زندگي انسان، آثار خير فراواني به همراه دارد؛ همانگونه كه فقدانش زيانبار است و تبعات سوءزيادي به بار ميآورد.
اولين دستوري كه خداوند به حضرت موسي (ع) بعد از وحي به ايشان ميدهد، موضوع نماز است. كه تبلور بندگي و عبوديت است. «وانا اخترتك فاستمع لما يوحي انني اناالله لا اله الا انا فاعبدني واقم الصلواه لذكري». (سوره طه، آيات 13 و 14)
در زبان و بيان ائمه دين عليهمالسلام از نماز به عنوان ستون و اساس دين ياد شده است. زيرا نماز تنها ستون رو به آسمان است كه ميتوان به آن تكيه زد و در امتداد آن عروج را به تماشا ايستاد.
آن روزي كه خداوند اراده فرمود تا انسان را خلق كند، فرشتگان از او پرسيدند: «خدايا! براي چه ميخواهي موجودي را كه بر روي زمين فساد به پا ميكند و خون ميريزد بيافريني، در حالي كه ما فرشتگان پيوسته تو را تسبيح و تقديس ميكنيم؟
خداوند از راه علم و معرفت آنان را قانع كرد كه انسان از آنها داناتر و آگاهتر است و از قدرت فهم و شناخت برخوردار است.
امتياز انسان نسبت به فرشتگان
يكي از برتريهاي انسان نسبت به فرشتگان قدرت فهم و درك و شناخت است.
امتياز ديگر انسان بر فرشتگان اين است كه توانايي عبادت و بندگي خدا را به طرق و صور مختلف دارد و انجام عبادات گوناگون كار و هنر انسان است. رمز و عظمت انسان و شرافت او بر ملائكه آن است كه فرشته تنوع عبادت ندارد و قادر به انجام آن نيست. هر يك از فرشتگان با حالت خاصي در حال عبادت خداست. گروهي از فرشتگان پيوسته در حال قيام هستند. گروهي در حال ركوع و برخي مدام در حال سجده اند.
اما اين فقط هنر انسان است كه در ميدان عبادت قادر به انجام و ارائه جلوههاي متنوع و متعدد عبادت است. اساساً تنوعگرايي در بعد مادي و معنوي ويژه انسان است. انسان همانگونه كه در ماديات تنوعطلب است در معنويات نيز اينگونه است و آينده او نيز در گروه حركت در هر كدام از اين دو بعد است. اگر انسان در تنوعخواهي معنويات وارد شود، از فرشتگان برتر و چنانچه دچار تنوعخواهي در ماديات شود، پستترين موجود خواهد بود.
نماز نردبان صعود به سوي عرفان الهي
در درون انسان احساسي عرفاني وجود دارد كه او را پيوسته شيفته و عاشق تقرب و نزديكي به خدا ميسازد. نماز نردبان عروج انسان و بهترين وسيله ارتباط با حضرت دوست است.
در جوامع مختلف انسانهاي بسياري يافت ميشوند كه جوياي يافتن راههاي تقرب به پروردگار خويشاند. به عبارت ديگر ميخواهند عرفان و سلوك اليالله را به دست آورند.
اين احساس عرفاني كه موجب ميشود يك انسان معتقد به خدا كاري كند كه هر چه بيشتر به خدا نزديك و نزديكتر شود، يكي از لطيفترين احساسات بشري است كه از آن به عنوان روح عرفاني تعبيرميشود.
اين روح هنگامي كه با ياد خدا آشنا شد، از آن بهرهمند شد و لذت آن را چشيد، بسيار حريصانه و عاشقانه مايل است هر چه بيشتر سيرتر و پرتر شود. اگر ما به اين روح و تمايل پاسخ درستي ندهيم، زمينه براي سوءاستفاده فريبكاران آماده خواهد شد.
چنانچه منشأ بسياري از انحرافاتي كه توسط مكتبهاي ساختگي در مسير معنوي به وقوع پيوسته، سوءاستفاده از همين تمايل عرفاني موجود در انسانها بوده است.
راه رسيدن به عرفان الهي چيست؟
برخي معتقدند رسيدن به عرفان مراحلي دارد كه بايد به ترتيب پيموده شود.
مرحله اول مرحله شريعت است و براي پيمودن اين مرحله بايد به سراغ پروردگار و از جمله نماز رفت و با استعانت از نماز اين مرحله را پشت سر گذاشت و وارد مرحله طريقت شد و آنگاه با رهاكردن طريقت به حقيقت پيوست.
بنابراين نظر، نماز در زندگي تكاملي و عرفاني انسان حد و مرزي دارد و رسالت نماز رساندن انسان به مرحله طريقت است. با اطمينان ميتوان گفت كه چيزي برتر و مؤثرتر از نماز در اين مسير وجود ندارد. هر چه هست در نماز است و فراتر از نماز چيزي نيست كه بتواند انسان را به مرحله بالاتر برساند.
چنانچه در ذهنيت عرفاني جامعه اين مطلب جا بيفتد، جلوي بسياري از سوءاستفادههاي راهزنان معنويت و عرفان گرفته ميشود.
نماز غذاي روح
همانگونه كه اگر نيازهاي جسمي انسان شناخته و برآورده نشود، بدن دچار عوارضي ميشود، نبود شناخت از نيازهاي واقعي روح و بيتوجهي به آنها ضايعات سنگيني به دنبال خواهد داشت.
براي روح انسان شيفته هيچ غذايي سازگارتر و سرشارتر از نماز وجود ندارد. به عبارت ديگر براي رسيدن به حق و شاداب كردن روح عرفاني انسان، هيچ معجوني بهتر از نماز يافت نميشود. با مرور بر آيات قرآن كريم و روايات در مييابيم كه با معجون شفابخش نماز كه اسلام آن را وسيله تقرب به خدا قرار داده و آن را بهترين موضوع معرفي ميفرمايد، ميتوان بالاترين درجات كمال را پيمود.
نماز همانند شير مادر هم رشد دهنده است و هم نابودكننده ميكروبها و چنانچه انسان از آن استفاده كند، به سوي سعادت، فلاح و رستگاري حركت ميكند.
نماز معجوني است كه هم رشد و عروج دارد و هم بازدارنده از فحشا و منكرات است، هم عوامل ضد رشد را از بين ميبرد و هم روح را متعالي ميسازد. نماز معجوني عبادي است كه براي همه حرف و سخن دارد و هركس به اندازه توانايي و استعدادش از اين درياي بيكران عشق و عرفان و شناخت بهره ميگيرد.
نماز وسيلهاي است براي رسيدن به كرامات انساني و موجب ميشود كه بسياري از كارهاي خير به دست انسان نمازگزار جاري شود.
نماز محور اصلي حركت به سوي خدا
چنانچه انسان به مكتب نماز وارد شود و خود را در مسير معراج الهي قرار دهد، آنچنان بالا ميرود كه غير از خدا نميبيند و آنگاه كه انسان غير از خدا را نبيند و نشناسد و تنها او را عبادت و پرستش كند، خدا نيز دست او را ميگيرد و تواناييهاي فراواني به او ميبخشد.
در حديث شريف قدسي داريم كه خداوند متعال ميفرمايد:«عبدي اطعني حتي اجعلك مثلي»: بنده من، مرا اطاعت كن تا تو را همانند خود سازم.
فريضه نماز بهترين، مطمئنترين و جامعترين ابزار پرواز، رشد و تعالي انسان است. نماز محور اصلي حركت به سوي خداست و در فرهنگ اسلامي از چيزي به جز نماز به عنوان معراج مؤمن ياد نشده است.
نماز درست، انسان را به جايگاهي ميرساند كه انديشه بشري از درك آن عاجز و ناتوان است. طبق آيات و روايات بهترين و زيباترين نماز، نمازي است كه با حضور قلب، خالصانه، آگاهانه و عاشقانه و همراه با معرفت و بينش و درك صحيح و اول وقت باشد.
آري آنچه زيبايي و حسن و خير است، در نماز است. به قول شارع مقدس در مجموعه تركيبهاي تقربي و عبادتي مورد قبول، هيچ تركيبي بهتر و برتر از نماز نيست و بقيه تركيبها ميتواند زمينهاي مناسب براي نماز و مكمل آن باشد.
همچنين با توجه به نحوه برخورد پيامبر عظيمالشأن اسلام(ص) و ائمه اطهار عليهمالسلام با نماز و با عنايت به آيات و روايات وارده در مييابيم كه نماز عاليترين تركيب، بهترين مجموعه و تنها راه مطمئن براي نيل به عرفان و معنويت است.
باشد كه با تمسك به نماز روح بخش و زندگي آفرين، از شر شيطان نفس، امراض روحي و دسيسههاي اجانب در امان باشيم و كشتي سرگردان روحمان را به سر منزل مقصود كه همان قرب الهي و ساحل نجات و سعادت است، رهنمون سازيم.
پروردگارا! حيات و ممات ما را در نماز حقيقي قرار ده. آمين يا ربالعالمين.
محقق: اعظم لحيمچي
چهارشنبه 12 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 212]