خواب ديدي؟ خير باشه

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: خواب ديدي؟ خير باشه
خواب يك نياز ضروري است و ما تقريبا يك سوم عمرمان را در خواب مي‌گذرانيم
مراسم قرعه‌كشي بانك آغاز شده و همه منتظرند تا اسم برنده خوش‌شانس اعلام شود.
نفس‌ها در سينه حبس شده كه يكباره بلندگو اسم شما را به عنوان برنده خوش‌شانس يك دستگاه آپارتمان اعلام مي‌كند و از شما مي‌خواهد به روي سن برويد. همه نگاه‌ها به سمت شماست، در همين حال تلفن همراه‌تان زنگ مي‌زند و از بانكي ديگر به شما خبر مي‌دهند برنده يك خودرو شده‌ايد.
از اين همه شانس هيجان‌زده شده‌ايد و از صميم قلب خوشحاليد. بار ديگر تلفن همراه‌تان زنگ مي‌زند اما اين بار وقتي آن را جواب مي‌دهيد، صداي زنگ قطع نمي‌شود. صدايي شبيه زنگ ساعت در سالن مي‌پيچد. صدا هر لحظه بلند و بلندتر مي‌شود. چشمان‌تان را باز مي‌كنيد و متوجه مي‌شويد صبح شده و شما داشته‌ايد خواب مي‌ديده‌ايد.
خواب يك نياز ضروري است و ما تقريبا يك سوم عمرمان را در خواب مي‌گذرانيم. هر خواب شامل 4 تا 5 دوره 90 تا 120 دقيقه‌اي و 3 مرحله سبك، عميق و خواب روياست. اين مراحل طي ساعات خواب تكرار مي‌شود. براي داشتن يك خواب خوب بايد تمام مراحل طي شود. چرا مي‌خوابيم؟ درباره خواب فرضيه‌هاي مختلفي وجود دارد؛ يكي اينكه مغز ما در طول روز با انبوهي از اطلاعات مواجه است كه برخي از اين اطلاعات ارزشمند هستند و بايد به خاطر سپرده شوند و برخي ديگر اطلاعات مربوط به اتفاقات و وقايع روزمره زندگي ما هستند. يك فرضيه درباره خواب اين است كه خواب اطلاعات و هيجانات طي روز را ثبت، منطقي و قابل پذيرش مي‌كند. به همين خاطر است كه گاهي افراد با ناراحتي و نگراني مي‌خوابند و بعد از بيدار شدن متوجه مي‌شوند ناراحتي و نگراني‌شان كم شده است.
دكتر رضا رستمي-‌روانپزشك و عضو هيأت علمي‌ دانشگاه تهران- در اين باره مي‌گويد: مغز ما دو نيمكره دارد. نيمكره راست مربوط به پاسخ‌دهي به هيجانات و نيمكره چپ مربوط به عقل‌گرايي و منطق‌گرايي است. طي خواب مغز، اطلاعات نيمكره راست به هيجانات و اتفاقاتي مانند قبول نشدن در يك امتحان، شكست‌ها و ناكامي‌ها بار منطقي مي‌دهد و موجب مي‌شود راحت‌تر و بهتر بتوانيم اتفاقات تلخ و بد زندگي را بپذيريم و با آن كنار بياييم. حركت تند و سريع چشم‌ها در خواب به اين معني است كه اطلاعات بين دو نيمكره جابه‌جا مي‌شود. خواب خوب خوابي است كه اطلاعات نيمكره راست را وارد نيمكره چپ كرده و بار هيجاني را كم كند. چقدر بايد بخوابيم؟ استاندارد خاصي وجود ندارد. در افراد مختلف و با توجه به سن، جنس، وضعيت جسمي‌ و ميزان فعاليت، مقدار خواب مورد نياز متفاوت است؛ يك نوزاد 20 ساعت خواب نياز دارد، يك كودك 9 تا 10 ساعت و براي يك فرد بالغ معمولا 5/7 تا 5/8 ساعت خواب كافي است. اگر فرد فعاليت بدني شديد داشته يا دچار بيماري باشد، به خواب بيشتري نياز دارد. چرا بعضي‌ها خواب نمي‌بينند؟ يك‌چهارم تا يك پنجم خواب، خواب رؤياست. همه افراد خواب رؤيا را تجربه مي‌كنند اما اگر در مرحله رؤيا بيدار نشوند، معمولا خواب را به ياد نمي‌آورند. رؤيا بخش ضروري خواب است و به ياد آوردن آن ضرورتي ندارد. تحقيقات مختلف نشان داده است افرادي كه به مرحله رؤيا نمي‌رسند، معمولا از كيفيت خوابشان راضي نيستند. بيشترين بخش خواب نزديك به صبح و حدود ساعت 3 تا 6 صبح را مرحله رؤيا تشكيل مي‌دهد و به همين خاطر اين مرحله از خواب انرژي بخش‌تر و در كيفيت خواب موثر است. خواب و سلامت روان خواب به طور مستقيم با سلامت روان در ارتباط است. فردي كه خوب نمي‌خوابد، صبح كه از خواب بيدار مي‌شود انرژي ندارد، از نظر رواني آمادگي ندارد، پرخاشگر است، هيجانات منفي دارد و بيشتر دچار تنش مي‌شود. دكتر رستمي ‌درباره ارتباط خواب و سلامت روان مي‌گويد: خواب قسمتي از كاركرد مغز است و روان هم مربوط به عملكرد مغزي است. به هم ريختن كميت و كيفيت خواب مي‌تواند موجب عملكرد نادرست مغز و كاهش كيفيت زندگي افراد شود. دكتر خسرو صادق‌نيت - متخصص طب كار و داراي فلوشيپ اختلالات خواب- هم در اين باره مي‌گويد: «در مجموع 80 نوع اختلال خواب وجود دارد كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم ريشه رواني دارد. گاهي مشكلات مربوط به سلامت روان مانند افسردگي و اضطراب موجب اختلال خواب مي‌شود و گاهي بيماري‌هاي جسمي ‌مانند وقفه‌هاي تنفسي، خرخر، حركات ريتميك اندام‌ها در اثر بيماري سيستم عصبي، ضربه به سر و كار كردن در شيفت شب، بيماري‌هاي قلبي و عروقي، عفونت و مشكلات مغز و اعصاب ممكن است موجب اختلال خواب شود. بررسي‌ها نشان داده است افرادي كه اختلال خواب دارند، مستعد ابتلا به افسردگي هستند. نشانه‌هاي اختلال خواب اختلال خواب علامت‌هاي مختلفي دارد؛ يكي علائمي ‌مانند كم‌خوابي، پرخوابي، كم انرژي بودن بعد از بيدار شدن از خواب، دير به خواب رفتن و اشكال در شروع خواب، كابوس‌هاي بد، وحشت شبانه همراه با ترس و نگراني، اشكال در تداوم خواب، بيدار شدن مكرر و بيدار شدن زودتر از زمان موردنظر كه خود فرد متوجه آن مي‌شود و از آن شكايت مي‌كند و ديگري علائمي ‌كه خودش متوجه نمي‌شود و اطرافيان متوجه مي‌شوند؛ مانند خرخر، حركت دادن پاها، صحبت كردن و فرياد كشيدن و راه رفتن. علائم ديگري هم هست كه درطول روز ديده مي‌شود و نشانه اختلال خواب است؛ علائمي‌ مانند خواب آلودگي طي روز يا اينكه فرد در سالن سخنراني، سر كلاس، پشت چراغ قرمز يا حتي هنگام رانندگي خوابش مي‌برد كه در مورد آخر، اختلال خواب، فرد را مستعد حوادث مي‌كند. عوارض و آسيب‌ها عوارض بسته به نوع، متفاوت است؛ مثلا اگر خرخر همراه وقفه تنفسي باشد، خطرناك است و در دراز مدت و بعد از 10 تا 15 سال باعث عوارض جسمي‌ و رواني شديدي مانند سكته‌هاي قلبي و مغزي، ديابت، ناتواني جنسي و كاهش توان فعاليت فيزيكي و افزايش احتمال تصادفات مي‌شود. پرخاشگري، تحريك‌پذيري و فراهم شدن زمينه بروز افسردگي هم از عوارض شايع اختلال خواب است. قابل درمان است؟ اختلال خواب كاملا قابل درمان است و درمان، بسته به نوع اختلال انجام مي‌شود. گاهي اختلال خواب در اثر افسردگي و اضطراب و بيماري‌هاي رواني ايجاد مي‌شود كه در اين صورت با برطرف شدن عوامل ايجاد اضطراب، مراجعه به روانپزشك و درمان افسردگي، اين مشكل هم برطرف مي‌شود. اگر اختلال خواب در پي يك بيماري جسمي ‌ايجاد شده باشد، بايد به متخصص مربوط به آن بيماري مراجعه كرد. بهداشت خواب خواب هم بخش مهمي‌ از زندگي است و بايد به اندازه بيداري به آن توجه كرده و سلامت و بهداشت آن را رعايت كرد. تماشا نكردن فيلم‌هاي پرهيجان قبل از خواب، گوش دادن به موسيقي ملايم و آرامش‌بخش، گذراندن وقت خارج از رختخواب در صورت خواب آلود نبودن، مصرف نكردن مواد محرك مانند چاي، كافئين و شكلات در ساعات پاياني روز، مصرف نوشيدني گرم مانند شير گرم قبل از خواب، دوش گرم قبل از خواب و رعايت نكاتي مانند نور و صدا، همه در داشتن خوابي سالم و راحت مؤثرند.
سه شنبه 11 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 421]