واضح آرشیو وب فارسی:قدس: به بهانه توقف برنامه تلويزيوني «مثلث شيشه اي» ؛ شفاف و شكننده!
* مهدي نصيري «شهرت، محبوبيت و مسؤوليت» حوزه هايي هستند كه آدمها را بزرگ مي كنند و زير ذره بين قرار مي دهند. خيلي ها به واسطه زاويه ديدي كه نسبت به اين آدمها دارند، علاقه بسيار زيادي دارند كه آنها را زير ذره بين قرار بدهند و در زندگي، افكار و دنيايشان كنجكاوي و حتي فضولي كنند. اما در گستره رسانه اين امر به گونه اي ديگر اتفاق مي افتد؛ تلويزيون و مطبوعات نقش اين ذره بين را ايفا مي كنند و به جاي عموم مردم، به كنجكاوي در مورد آدمهاي محبوب و مشهور مي پردازند. يكي از پربيننده ترين برنامه هاي تلويزيوني كه طي چند سال اخير با چنين رويكردي توانست عده بسيار زيادي از مردم را پاي صفحه تلويزيون بنشاند، برنامه «صندلي داغ» بود كه چندي بعد جاي خود را به برنامه پرمخاطب تر «شب شيشه اي» در شبكه 5 تهران داد. «شب شيشه اي» تا سال گذشته به پربيننده ترين برنامه و جنجالي ترين آنها در تلويزيون مبدل شد و باز هم به گونه اي تغيير شكل يافته، جاي خود را به برنامه اي داد كه نيش تند چالش و انتقاد را حتي در عنوانش نيز به سمت ميهمان نشانه رفته است. «مثلث شيشه اي» با اجراي «رضا رشيدپور» در شبهاي گذشته يكي از برنامه هاي پرطرفدار تلويزيون در شبكه 5 تهران بود كه البته گستره مخاطبان آن وسيع تر از استان تهران است و گويا قسمتهاي مختلف آن به صورت ضبط شده بر روي لوح فشرده به همه شهرهاي كشور هم مي روند. البته اين برنامه جذاب و پربيننده به دلايل نامعلومي از ابتداي هفته دچار «توقف» شد، اما اميدواريم به زودي از محاق، خارج شود. «مثلث شيشه اي» كه اين بار با هدف انتقاد و چالش حتي عنواني چالش برانگيز هم دارد، تكنيكهاي مختلفي را براي ايجاد جذابيت و قرار گرفتن در برنامه هاي منتخب مردم مورد استفاده قرار مي دهد كه مهمترين و اولين آن انتخاب ميهمانهاي آن است. هر چقدر ميهمان برنامه شناخته شده تر و محبوب تر- يا شايد بالعكس- باشد، حساسيت برانگيزتر خواهد بود. حضور چنين ميهماني مخاطب را كه بايد ميل و علاقه مواجهه با اين ميهمان را داشته باشد آماده يك برخورد با آدمهاي منتخب مي كند. در اين صورت مخاطب چه براي آشنايي بيشتر و چه به خاطر سؤالهاي خود و ايجاد چالش، نيازمند يك ابزار ارتباط دهنده- ذره بين- است. اين نقش را مجري برنامه ايفا مي كند. در واقع، مهمترين عامل جذابيت بعد از ميهمان برنامه، ابزار ارتباط دهنده است. «رشيدپور» به عنوان يك ابزار به شكل مطلوب ايفاي نقش مي كند و ضمن اينكه ابزارهاي- سؤالها و اطلاعات- لازم را براي تحريك نيازها و سؤالهاي مخاطبان به كار مي گيرد، در فاصله ميان دو طرف، به اصطلاح يكي به نعل و يكي به ميخ مي زند. همان طور كه متوجه شده ايد، مضمون اين يادداشت هم حالت «مبارزه اي» برنامه را مورد تأكيد قرار داده است. خب،اين طبيعي است؛ زيرا هدف و رويكرد «مثلث شيشه اي» همين چالش و مبارزه است. تقابل و چالش ميان مجري و ميهمان با وجود همه ملاحظات، ظاهري مبارزه اي دارد و اين نكته كاملاً جذابيت بخش و درگير كننده، همانقدر كه در موفقيت برنامه مؤثر است، مي تواند جنبه هاي مخربي هم داشته باشد. چند شب پيش دكتر چيستايثربي يكي از ميهمانان اين برنامه، در مقابل رشيدپور ضمن انتقاد از يكي از جنبه هاي احتمالاً مخرب برنامه، برروي برخي از ميهمانان، به نحوه مواجهه و برخورد مجري برنامه با برخي از دعوت شدگان خرده گرفت و عدم دقت در جزئيات سؤالها و نحوه طرح سؤال و برخورد با برخي ميهمانان را مورد تأكيد و توجه قرار داد. واقعيت اين است كه قرار گرفتن در مقابل دور بيني كه هزاران نفر مقابل آن نشسته اند و به تمام رفتارها، سؤالها و پاسخها توجه دارند، كار ساده اي نيست و انتقادي كه مي توان به مثل شيشه اي وارد دانست، به همين وجه از كار و رعايت نكردن روانشناسانه رفتار در مورد ميهمانان بر مي گردد. هر چند رعايت و ملاحظه و مراعات قرار است در برنامه شفاف مثلث شيشه اي جايگاهي نداشته باشد. رشيدپور به عنوان مجري برنامه مثلث شيشه اي يكي از اركان موفقيت است و مهمترين ويژگي حضور او، تسلط زياد و لبخند و خنده هميشگي اش در مقابل دوربين است. رشيدپور كه به نظر مي رسد مشاوران خوبي هم در زمينه انتخاب و طرح سؤالها دارد، در برنامه اش آنچنان مسلط و مشرف بر موضوع ديده مي شود كه تماشاگر به راحتي او را به عنوان نماينده خود قبول مي كند و انگار تفاوتي ندارد كه ميهمان برنامه عبدالعلي زاده (وزير سابق مسكن) باشد يا بهرام رادان (بازيگر) يا افشين قطبي (ورزشي)! رشيدپور با خنده اي كه هميشه بر لب دارد، سؤالهايش را كه از پيش آماده شده اند مي پرسد و هر گاه احساس كرد تسلطش بر موضوع را از دست داده، به صورت بداهه به جبران پرداخته يا با تقطيع هاي آرام و غير مشهود، بحث را عوض مي كند و چندي بعد از آن دوربين از قاعده مثلث (كه دو طرف بحث رئوس آن هستند) به سمت رأس تند مثلث حركت مي كند. برنامه موفق «مثلث شيشه اي» علايق و احساسات تماشاگر را هم به خوبي تحت اداره و كنترل خود مي گيرد و از اين بابت نيز به موفقيت ديگري در زمينه درگير سازي بيننده با برنامه دست مي يابد. همين چند شب پيش و در ويژه برنامه روز مادر، كه «بهاره رهنما» ميهمان مثل شيشه اي بود، برنامه به وضوح توانست در تكرار تحريك احساسات مخاطبانش موفق شود، و مرتب بر آمار بينندگان كه با يك مسابقه پيامك سنجيده مي شوند، بيفزايد. موسيقي، كليپي از ميم مثل مادر ملاقلي پور و دعوت از ميهماني كه به راحتي از نظر احساسي تحريك مي شود و مقابل قرار دادن او، مادر و دخترش لحظات احساسي تحريك آميز را براي مثلث شيشه اي به همراه آورد كه مسلماً در جذب و جلب مخاطب هم كم تأثير نبود. مثلث شيشه اي يكي از محبوبترين و پربيننده ترين برنامه هاي تلويزيون است كه حتي به لحاظ آمار مخاطبان، با پربيننده ترين مجموعه هاي تلويزيون نيز رقابت مي كند. اميدواريم نقدهاي اين برنامه و نيش و كنايه هاي گاه گاه آن باعث رنجيده شدن خاطر عاطر عده اي از دوستان نشود. به هر حال، اگر مدعي هستيم كه رسانه ها تأثير گذارند و بايد تأثيرگذار باشند، نقد كنند و به چالش بكشند بايد مقداري هم سعه صدر از خودمان نشان دهيم.
سه شنبه 11 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 218]