قرآن كريم، ترجمه‌پذير يا ترجمه‌ناپذير/26مرتضي واعظ جوادي:زبان ترجمه در بيان حقايق و معارف الهي قاصر است

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: قرآن كريم، ترجمه‌پذير يا ترجمه‌ناپذير/26مرتضي واعظ جوادي:زبان ترجمه در بيان حقايق و معارف الهي قاصر است
گروه ادب: زبان ترجمه براي بيان معارف و حقايق قرآني قاصر است، چون نوعي دوگانگي در دو حوزه ظرف و مظروف وجود دارد؛ يعني يك حقيقت برتر در عالم الهي و يك ظرف محدود به نام لفظ و معنا در عالم انساني، كه نمي‌تواند حقيقت الهي قرآن را بازتاب كنند.
حجت‌الاسلام و المسلمين «مرتضي واعظ‌جوادي» در گفت‌و‌گو با خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا) با بيان اين مطلب ادامه داد: قرآن يك حقيقت آسماني و يك جريان الهي است و چون اين جريان در قالب بيان نازل شده طبيعي است كه ظرف نزول آن الفاظ و مفاهيم است و الفاظ و معاني توان صيد حقايق الهي را ندارد. لفظ و معنا در حد ظرفيت خود، حيثيت انعكاسي و بازتابي يك حقيقت را دارند.

او ادامه داد: قرآن يك حقيقت الهي است و الفاظ و معاني يك سلسله امور اعتباري و انساني كه توسط انسان‌ها وضع مي‌شود، اين دو يك تفاوت‌هايي با هم دارند يكي ظرف است و ديگري مظروف، اگر ظرف واقعاً مطابق با مظروف ساخته شود مي‌تواند حقيقت را درك كند، ولي اگر ساخته نشود و مخاطب نتواند حقيقت را درك‌ كند، طبعاً آن الفاظي كه به‌كار گرفته مي‌شود، در سطح حقايق است، نه عمق آن.

نويسنده كتاب «فلسفه زيارت و آيين آن» تصريح كرد: از سوي ديگر چون قرآن به عنوان «حبل‌متين» و «عروة‌الوثقي» معرفي شده و در روايات آمده است كه سمتي از آن به طرف انسان‌ها و طرفي از آن به دست خداوند است اقتضاي اين را دارد كه كساني را كه از الفاظ، عبارات، معاني و مفاهيم عبور كرد‌ه‌اند، به حقيقت و فهم درست‌تري از قرآن را برساند، به‌عبارت ديگر لفظ و عبارات در مرحله اول قاصر است، از اين‌كه حقيقت الهي را برساند، اما وقتي انسان با اين حقيقت انس بگيرد از لفظ به معنا و حقايق عبور مي‌كند، ولي اگر كسي بخواهد در حد لفظ و معنا بماند طبيعي است كه نمي‌تواند قدرت بازتابي قرآن را درك كند و از لفظ و معنا انتظار حقيقت را داشته باشد.

مدير مركز تحقيقاتي اسراء گفت: در ترجمه قرآن معاني برتر، به صورت يك حقيقت تكويني است، چون حقيقت قرآن اساساً لفظ و اعتبار نيست، قرآن يك حقيقت تكويني است، وقتي نازل مي‌شود يك امر اعتباري شده و به لفظ و عبارت در مي‌آيد، قرآن يك حقيقت واحد است كه از آن به عنوان هدايت ياد مي‌شود، لذا تمام جنبه‌ها و حقايق‌قرآني يه اين صورت است.

او ادامه داد: قرآن يك جلوه‌اي از مسائل معرفتي را مطرح مي‌كند و سپس يك سلسله معاني روحاني را در كنار آن مطرح مي‌كند و در نهايت با عنايت الهي هدايت اتفاق مي‌افتد، بسياري از مترجمان و مفسران با الفاظ و معاني آشنايند و در مقام فهم و درك معاني مشكلي ندارند، هم‌چنين در مرحله ديگر كه كل‌يابي و يافت جنبه‌هاي روحاني است ممكن است پيش روند، اما هدايت، عنايت ويژه و الهي را نيز نياز دارد، اينكه بسياري قدرت تفسير و ترجمه قرآن را دارند و معاني را درك مي‌كنند ولي از هدايت قرآن بي‌بهره‌اند به دليل اين است كه مرحله نهايي قرآني كه كيفيت هدايتي دارد لحاظ نشده است، الفاظ و عبارات نمي‌توانند آن معرفت و روحانيت را صيد كنند، بنابراين ترجمه قرآن هيچ‌گاه به جاي خود آن به كار نمي‌رود.

او در مورد وضعيت ترجمه قرآن گفت: براي ترجمه بايد يك سازوكار جامعي طراحي شود. امروزه عده‌اي در تلاش‌اند كه روان‌سازي كرده و الفاظ و معاني قرآن را با ذهن افراد بياميزند، در نتيجه واژه‌ها را رقيق مي‌كنند، كه گاهي اوقات به جاي رهنما كردن انسان به هدايت قرآن، او را به سمت ديگري سوق مي‌دهد، اين تلاش‌ها گاهي اوقات معاني را تا حدي پايين مي‌آورند كه جنبه روحاني، قوت، استحكام و حيثيت معنايي آن از بين مي‌رود، اگر مترجمان ما سعي كنند اين واژه‌ها را به گونه‌اي رقيق كنند كه حيثيت معنايي آن ازدست نرود، هنر بزرگي كرده‌اند، ولي متأسفانه ترجمه‌هاي امروز اين‌چنين نيستند.
شنبه 8 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 189]