جهان - زيمبابوه در بن‌بست سياسي

واضح آرشیو وب فارسی:ایران اسپورت: جهان - زيمبابوه در بن‌بست سياسي

جهان - زيمبابوه در بن‌بست سياسي

گروه بين‌الملل ‌ـ محمد‌حسين ‌باقي: مورگان چانگراي رهبر حزب «جنبش براي تغيير دموكراتيك» (MDC ) زيمبابوه سرانجام روز يك‌شنبه با فشارهاي وارده از سوي رابرت موگابه رئيس‌جمهور مادام‌العمر اين كشور اعلام كرد كه در انتخابات جمعه هفتم تير ماه (27 ژوئن ) شركت نخواهد كرد. به گزارش‌ سي‌ان‌ان، چانگراي اين خبر را روز يك‌شنبه در جلسه حزبي و پشت درهاي بسته اعلام كرد و افزود كه به دليل خشونت و دستگيري‌هاي هدفمند از شركت در انتخابات خودداري مي‌ورزد. وي تصريح كرد: «يك انتخابات سالم و آزاد غيرممكن است. ما تصميم گرفته‌ايم كه در اين فرآيند انتخاباتي خشن و نامشروع شركت نكنيم.»

رابرت موگابه طي هفته‌هاي اخير خشونت را به جايي رساند كه ارتش و پليس اين كشور نيز اعلام كنند كه در صورت حضور چانگراي در انتخابات از هر ابزاري براي كنار زدن وي استفاده مي‌كنند. افزون بر اين، موگابه دست‌كم 70 نفر ( و به روايتي 86 نفر) از حاميان حزب MDC را به قتل رسانده و حتي شخص چانگراي و دبيركل حزب او ‌تنداي بتي نيز هرچند از ترورهاي پي‌در‌پي رژيم موگابه جان به در برده‌اند اما چند مرتبه طعم دستگيري و ضرب و شتم رژيم موگابه را چشيده‌اند. تنداي بتي نيز نزديك به دو هفته است كه به اتهام خيانت در بازداشت است. به هر روي، با كناره‌گيري چانگراي برخي ناظران گمانه‌زني‌هايي را مطرح ساختند مبني بر اينكه موگابه آشكارا دست به اعلان جنگ عليه حزب رقيب زده است. گاردين در تحليلي مي‌نويسد: «چانگراي مدت‌هاست به اين نتيجه رسيده است كه اين شيوه برگزاري انتخابات تنها به اعلان جنگي عليه مخالفان مي‌ماند». در همين رابطه رهبر حزب اپوزيسيون نيز در بيانيه‌اي موضع خود را چنين بيان مي‌كند: «شبه‌‌نظاميان حامي موگابه، كهنه‌سربازان و حتي شخص موگابه روشن كرده‌اند كه راي به من در انتخابات اين هفته به معناي مواجهه با خطر مرگ براي من و حاميانم است» لذا «در انتخاباتي كه نتيجه آن از پيش روشن است و خطر جاني براي راي‌دهندگان به من در پي دارد شركت نمي‌كنم. ما بر اين باوريم كه يك انتخابات معتبر كه بازتاب‌دهنده اراده مردم باشد غيرممكن است».
اين در حالي است كه پاتريك چيناماسا وزير دادگستري زيمبابوه در همراهي با موگابه ضمن رد اتهامات چانگراي مي‌گويد: «اين اتهامات تنها به اين دليل صورت مي‌گيرد كه چانگراي مي‌داند با شكست خفت‌باري مواجه خواهد شد. اينها فرافكني بيش نيست». بر پايه گزارش بي‌بي‌سي، اين مقام رسمي دولتي همچنين اعلام كرد كه حتي با كناره‌گيري چانگراي، انتخابات در زمان مقرر برگزار خواهد شد.
از سوي ديگر، با اعلام خبر عدم‌مشاركت رهبر اپوزيسيون زيمبابوه در انتخابات، اعضاي حزبMDC بر سر حضور يا عدم‌حضور چانگراي دچار شكاف شدند چرا كه برخي بر اين نظر بودند كه بايد در انتخابات شركت جست و در برابر تركتازي موگابه ايستاد. اين دسته معتقد بودند كه «بايكوت كردن انتخابات به معناي تسليم كشور به ديكتاتوري خشن است كه براي ماندن در قدرت حاضر به آغاز جنگ است و باكي ندارد از اينكه از زور عريان براي سركوب مردم خويش و كنار زدن رقيب بهره جويد». در عين حال چانگراي و برخي همفكران او نيز بر اين باور بودند كه حضور در انتخاباتي كه هزينه آن كشتار مردم باشد بي‌فايده است. گاردين در تحليلي راجع به انتخابات روز جمعه مي‌نويسد كه تصميم به لغو انتخابات روز جمعه از سوي موگابه احتمالا تصميمي سياسي و بعيد خواهد بود چرا كه موگابه تمام نيروي خود را به كار برده تا خود را پيروز انتخابات سازد. وي با اين كار درصدد است تا با توسل به صندوق آرا دست‌كم بتواند اندكي مشروعيت براي خود بسازد. خبرگزاري سي‌ان‌ان نيز با اشاره به تحولات سياسي زيمبابوه و سوء‌عملكرد موگابه در گزارش خود مي‌افزايد كه موگابه و مسوولان دولتي تحت امر وي تمام اتهامات مبني بر مداخله نظاميان براي ضرب و شتم مردم، كشتار هدفمند رهبران حزبي و غيره را نفي كرده‌اند. در عوض دولت، حزب چانگراي را مسوول تمام بحران‌هاي داخلي معرفي كرده‌اند. در عين حال موگابه نيز اخيرا در هشداري آشكار تهديد كرد كه در صورتي كه چانگراي پيروز شود نظاميان با توسل به اسلحه جنگ آزادي‌بخشي را آغاز خواهند كرد. برخي ديگر از تحليل‌ها نيز استراتژي چانگراي را به بررسي نشسته‌اند. آنچه از برخي گزارشات پيرامون كناره‌گيري رهبر حزب مخالف آمده نشان مي‌دهد كه چانگراي سر بزنگاه و براي اعمال فشار بيشتر به موگابه اعلام انصراف كرد تا در بلندمدت بتواند قدرت چانه‌زني موگابه را كاهش و در نهايت زمينه كناره‌گيري وي حتي با مداخله بين‌المللي را فراهم سازد. اين تحليل معتقد است كه موگابه در دامي گرفتار آمده كه خود ساخته است چرا كه با كناره‌گيري رقيب او اساسا هيچ رقيبي باقي نمي‌ماند كه به رقابت با او بپردازد و لذا تنها رقيب موگابه خود اوست.
واكنش‌هاي بين‌المللي به كناره‌گيري چانگراي
آنچه مبرهن است اين است كه در قرن 21 كه قرن اطلاعات و ارتباطات لقب گرفته هر آنچه در چارچوب سرزمين‌ها رخ مي‌دهد بلافاصله بازتابي جهاني مي‌يابد. بر همين اساس تحولات زيمبابوه نيز در همين راستا قابل ارزيابي است و انتقادات فراواني را عليه رژيم موگابه به راه انداخته است. در اولين واكنش بان ‌كي‌مون دبيركل سازمان ملل در بيانيه‌اي خواستار پايان بخشيدن به «اقدامات خشونت‌بار و تهديدهايي شده است كه برگزاري انتخاباتي سالم را با اما و اگرهايي مواجه ساخته است. اين بيانيه مي‌افزايد: «به‌رغم تمام درخواست‌هاي جامعه بين‌الملل دولت زيمبابوه شرايط لازم براي يك انتخابات سالم و آزاد را تامين نكرده است». نخست‌وزير انگليس نيز مدعي شد كه چنين پيروزي «كثيفي» تنها با اتكا به «خشونت دولتي» به دست خواهد آمد. براون همچنين افزود كه هيچ شانسي براي رژيم موگابه باقي نمانده كه با تكيه به اسلحه به قدرت بچسبد. در عين حال دولت انگليس همراه با دولت آمريكا قرار است وضعيت زيمبابوه را در شوراي امنيت بررسي كنند. «جامعه توسعه كشورهاي آفريقايي» يا SADC نيز مصرا از موگابه خواسته است تا انتخابات را به تعويق بيندازد. اين گروه تصريح كرد كه راي دادن در چنين موقعيتي تنها «شرمندگي» را براي منطقه به ارمغان خواهد آورد.
ارائه پيشنهادي براي حل بحران زيمبابوه
با نگاه به تحولات آفريقا مي‌توان دريافت كه اين منطقه حداقل در كوتاه‌مدت روي آرامش نخواهد ديد. بحران انساني در دارفور سودان از يك‌سو، درگيري گاه و بيگاه چاد و سودان از سوي ديگر، موضوع برگزاري انتخابات در كنيا كه آن هم به درگيري چندماهه كشيده شد نشان مي‌دهد، آنچه نزد رهبران آفريقايي اهميت دارد تنها «كسب قدرت به هر وسيله ممكن است و بس». اما بر اساس برخي گزارشات كه مي‌توان از لابلاي روزنامه‌هاي آفريقايي يافت اين است كه مي‌توان درس‌هايي را از تحولات كنيا آموخت. بدين معنا كه در اين كشور با به بن‌بست رسيدن انتخابات رياست‌جمهوري با پادرمياني رهبران آفريقا و كوفي عنان دبير كل سابق سازمان ملل در نهايت چنين شد كه براي مشاركت احزاب مخالف در فرآيند سياسي كشور پست نخست‌وزيري تاسيس و در اختيار مخالفان دولت قرار گرفت. شايد بتوان همين نسخه را براي زيمبابوه نيز تجويز كرد به اين صورت كه اگر موگابه همچنان خواهان حضور در قدرت است و دوست دارد كه رئيس‌جمهور مادام‌العمر باشد، پس به تاسيس پست نخست‌وزيري رضايت دهد. با اين اقدام مي‌توان اميد داشت كه در بلندمدت و البته با وساطت همسايگان آفريقايي اين كشور، تحولات سياسي زيمبابوه مسير خود را بيابد.
پناهندگي چانگراي به سفارت هلند
گزارش‌هاي رسيده از هراره حاكي از پناهندگي مورگان چانگراي به سفارت هلند است. پس از دستگيري 60 نفر از سران حزب جنبش براي تغييرات دموكراتيك چانگراي به منظور ممانعت از دستگيري خود به سفارت هلند در اين كشور پناهنده شد. سخنگوي اپوزيسيون ضمن تاييد اين خبر اعلام كرد كه چانگراي به دليل حمايت قاطع هلند از حقوق بشر اين كشور را برگزيده است.
روزشمار تحولات زيمبابوه
30 مارس: حزب MDC بر اساس نتايج اوليه پيروز انتخابات شد.
31 مارس‌: نگراني‌هاي منطقه‌اي بر سر تعويق در اعلام نتايج.
2 آوريل: نتايج نهايي نشان از شكست حزب موگابه پس از 28 سال حضور در قدرت و پيروزي چانگراي دارد.
13 آوريل: رهبران آفريقايي خواستار اعلام رسمي نتايج آرا شدند.
2 مي: كميسيون انتخاباتي راي به پيروزي چانگراي داد اما اعلام كرد كه دور دوم بايد برگزار شود.
10 مي: اعلام آمادگي چانگراي براي حضور در انتخابات.
19 مي: اعلام توطئه ترور چانگراي.
2 ژوئن: حضور موگابه در اجلاس رم و متهم ساختن انگليس و قدرت‌هاي غربي به كمبود غذا در زيمبابوه.
3 ژوئن: تعليق فعاليت سازمان‌هاي امدادرسان به دليل اتهام براندازي.
4 ژوئن: آزادي چانگراي از بازداشت پس از هشت ساعت.
12 ژوئن: تنداي بتي دبير كل حزب MDC بازداشت شد.
18 ژوئن: 4 فعال MDC از سوي دولت كشته شدند.
20 ژوئن: تهديد اروپا به تحريم‌هاي بيشتر زيمبابوه.
22 ژوئن: چانگراي اعلام كرد كه در انتخابات هفتم تيرماه شركت نخواهد كرد.
سه شنبه 4 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایران اسپورت]

[مشاهده در: www.iransport.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 383]