از : حسن فتحعلي آرامش و ثبات ، روياي لبنان

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: از : حسن فتحعلي آرامش و ثبات ، روياي لبنان
برخي تصور مي‌كردند كليد حل بحران سه ساله لبنان در دوحه زده شد و مي‌رود سران لبناني با اتفاق نظر، اين كشتي طوفان زده را به ساحل نجات برسانند، اما گويي اين خيال سرابي بيش نبود.

خوشحالي لبناني‌ها پس از توافق دوحه و انتخاب تاريخي ميشل سليمان به عنوان دوازدهمين رييس جمهوري اين كشور ديري نپاييد و با تعيين مجدد فواد سنيوره به عنوان نخست وزير ، بار ديگر جرقه اختلافات گذشته قدرتمندان لبناني در صحنه سياسي زده شد و تاكنون كه ‪ ۲۷‬روز از تعيين سنيوره براي تشكيل دولت وحدت ملي مي‌گذرد، لبناني‌ها هنوز منتظر تشكيل كابينه هستند.

به نظر مي‌رسد حتي اگر دولتي كه از آن به وحدت ملي نام برده مي‌شود در لبنان تشكيل شود بازهم لبنان با مشكلات و اختلافات سياسي بزرگي روبرو شود كه باعث خواهد شد اين كشور به اين زودي‌ها روي آرامش و ثبات را به خود نبيند.

مهمترين مسايل و مشكلاتي كه لبنان با آن روبرو است از اين قرار است :
‪ - ۱‬دخالت‌هاي روز افزون آمريكا در لبنان :
دخالتهاي آمريكا كه گسترده‌ترين آن از تابستان سال ‪ ۱۳۸۳‬و با اعمال فشار به سازمان ملل براي تصويب قطعنامه ‪ ۱۵۵۹‬آغاز و منجر به خروج ارتش سوريه از لبنان و تحولات بعدي اين كشور شد، اينك ابعاد تازه‌اي يافته است سردمداران واشنگتن طي سه سال گذشته و پس از ترور رفيق حريري نخست وزير لبنان با حمايت از دولت غربگراي اين كشور به شدت به دنبال خلع سلاح حزب الله و فلسطينيان در اين كشور بوده و هر چند نتوانستند طي اين مدت به آنچه كه مي‌خواستند حتي با جنگ اسراييل عليه لبنان و صدور قطعنامه ‪۱۷۰۱‬ برسند اكنون مي‌خواهند با برخي اقدامات به ظاهر ديپلماتيك و بين‌المللي به مقصود خود دست يابند.

مهمترين تلاش آمريكايي‌ها در اين زمينه ترغيب رژيم صهيونيستي به مبادله اسيران و پايان دادن به اين پرونده و همچنين خارج شدن از مزارع اشغالي شبعا و تحت قيموميت بين‌المللي درآوردن آنها تا زمان تعيين تكليف ماليكت ملي اين مناطق است ( سوريه و يا لبنان ) است .

آمريكايي‌ها در پي آن هستند تا با تحقق اين دو هدف در واقع هم در صحنه داخلي لبنان و هم خارج از آن اينگونه وانمود كنند كه سلاح حزب الله ديگر فلسفه وجودي ندارد و بايد جمع آوري شده و اين تشكل در نهايت به يك حزب سياسي تبديل شود.

هدف آتي آمريكايي‌ها پس از اين مرحله نيز كشاندن لبنان به سازش با رژيم صهيونيستي ، تلاش براي اسكان دايم فلسطينيان در لبنان و سعي مجدد براي اجراي دوباره طرح مرده خاورميانه نوين است .

آمريكايي‌ها در اين راه هم اكنون به شدت به تكاپو افتاده و وزير امور خارجه اين كشور اخيرا با سفر غير منتظره به بيروت پيام‌هاي مورد نظر خود را با گروه حاكم و همچنين سازمان ملل و اسراييل رد و بدل مي‌كند.

سران واشنگتن همچنين براي نيل به اهداف خود از دولت كنوني فواد سنيوره حمايت كرده و خواهان ابقاي الياس المر وزير كنوني دفاع لبنان و از وفاداران به گروه حاكم در اين پست هستند و همين موضوع يكي از ريشه‌هاي اختلاف در خصوص تشكيل دولت وحدت ملي است .

‪ - ۲‬دخالتهاي برخي كشورهاي عربي و حمايت آنان از يك گروه خاص در لبنان دخالت اين كشورها در امور لبنان و حمايت آنان از گروه حاكم در اين كشور طي سالهاي گذشته به يكي از معضلات سياسي تبديل شده است .

اين وضع بگونه‌اي بوده كه هرگاه دو طرف سياسي درگير در لبنان خواسته اند به نقطه‌اي از توافق برسند با سفر چند چهره از گروه حاكم به برخي از اين كشورها اوضاع به هم ريخته است .

علاوه بر اين حضور برخي از اتباع يكي از اين كشورهاي حاشيه خليج فارس در جمع گروههاي سلفي تندرو در لبنان و در اردوگاههاي اين كشور باعث بروز برخي مشكلات و حوادث ناامني و درگيري‌هاي مسلحانه شده است .

‪ - ۳‬تلاش گروه حاكم براي خلع سلاح مقاومت :
گروه حاكم از ابتداي تشكيل ائتلاف نيروهاي سياسي خود، در پي خارج كردن سلاح مقاومت از صحنه لبنان بوده و تحقق اين هدف را همواره پي گرفته است .

اين موضوع به يكي از مهمترين مسايل مورد اختلاف دو طرف تبديل شده و سران گروه حاكم به پشتوانه حمايتهاي آمريكا، غرب و قطعنامه‌هايي كه در آن موضوع خلع سلاح گروههاي شبه نظامي مطرح شده ، خواهان كنار گذاشته شدن سلاح از سوي حزب الله هستند.

اين موضوع به ويژه پس از شكست سنگين شبه نظاميان گروه حاكم در اواخر ارديبهشت ماه گذشته در بيروت ، استان جبل و برخي نقاط ديگر در برابر نيروهاي مخالف ، ابعاد وسيعتري به خود گرفته هر چند آنان نتوانستند ايده خلع سلاح مقاومت را در نشست دوحه مطرح و در متن توافقنامه آن بگنجانند اما پس از آن به واسطه درگيري‌هايي پراكنده‌اي كه در بيروت و شرق و شمال اين كشور روي داده به شدت اين ايده را پي مي‌گيرند و پيش فرض برقراري ثبات را خارج كردن سلاح‌هاي غير از ارتش را مطرح مي‌كنند ، البته در اين ميان آمريكا و كشورهاي غربي نيز از آنان حمايت مي‌كنند.

با اين حال با توجه به قدرت نظامي مخالفان و مشروعيت سلاح آنان نزد مردم لبنان ، گروه حاكم به صراحت نمي‌تواند در اين زمينه پيش رود و ناچار است در مراحل مختلف و پديد آوردن برخي زمينه‌ها براي آن ، اين هدف را دنبال كند.

بر همين اساس به نظر مي‌رسد حتي اگر كابينه وحدت ملي نيز تشكيل شود بحث بر سر اين موضوع در ميز گفت وگوها كه قرار است پس از تشكيل دولت با سرپرستي رييس جمهوري برگزار شود به يكي از عوامل اختلاف مباحث دو طرف تبديل شود.

‪ - ۴‬استفاده ابزاري از دولت براي مقاصد سياسي :
يكي از مسايلي كه باعث شده تا دولت وحدت ملي در لبنان بر اساس نشست دوحه شكل نگيرد اصرار گروه حاكم بر در دست داشتن برخي پستهاي اساسي و حساس است .

اگر طبق روش منطقي ، بر اساس جايگاه و تعداد نمايندگان هر گروه سياسي در مجلس لبنان بخواهد دولت تشكيل شود تعداد وزيراني كه مخالفان بايد در اختيار داشته باشند بيش از ميزاني است كه اكنون براي آنها در نظر گرفته شده ( ‪ ۱۱‬وزارتخانه از ‪ ۳۰‬پست وزارتي ) .

از سوي ديگر اصرار گروه حاكم به در دست داشتن برخي پستهاي حساس و مهم نظير دارايي ، دفاع و كشور نيز به يكي از ريشه‌هاي اختلاف دو طرف در زمينه تشكيل دولت تبديل شده و اين معضل همچنان ادامه دارد.

آخرين مواضع و گفته‌هاي دو طرف نيز حكايت از رضايت آنان به گذشتن از برخي خواسته‌ها ندارد و حتي يك طرف قضيه از مقام‌هاي قطري خواسته‌اند تا همانگونه كه در دوحه بر توافق اوليه سران لبناني نظارت و نقش داشته ، در تشكيل دولت نيز اين نقش را ايفا كند ، در حاليكه محافل داخلي و خارجي تشكيل دولت و تركيب آن را موضوعي داخلي مي‌دانند.

تشكيل نشدن به موقع دولت در لبنان باعث تداوم برخي مشكلات سياسي و اقتصادي در اين كشور شده و در عمل توافقنامه دوحه را معطل نگه داشته است و هرچه اين مدت بيشتر شود زمان عمر دولت تا انتخابات بعدي پارلماني اين كشور كوتاه شده و به چند ماه خواهد رسيد.

‪ - ۵‬انتخابات بعدي پارلماني و قانون مربوط به آن :
اين موضوع نيز يكي از مهمترين مسايل لبنان است كه شايد مانع از برقراري آرامش لازم در اين كشور شود.

هرچند سران سياسي لبنان در نشست دوحه در اين زمينه به توافق رسيده اند اما از آنجا كه در تغيير قانون فعلي و اجراي آن اختلاف نظرهايي وجود خواهد داشت به نظر مي‌رسد بخش مهمي از وقت و بحث‌هاي اساسي سران اين كشور معطوف به اين مساله باشد به ويژه آنكه گروه سياسي حاكم با اجراي قانون مورد توافق در دوحه ( كه حوزه انتخابيه را شهرستان مي‌داند ) در حوزه بيروت ملاحظاتي داشته و نمي‌خواهد عرصه را به حريف واگذار كند.

‪ - ۶‬از ديگر مشكلاتي كه باعث خواهد آرامش و ثبات در لبنان را تحت تاثير قرار دهد وجود گروههاي سلفي تندرو است .

برخي از اين گروهها طي سال‌هاي گذشته مشكلات عظيمي را براي لبناني ها پديد آوردند كه نمونه بارز و بزرگ آن درگيري طولاني مدت گروه سلفي فتح الاسلام با ارتش لبنان بود كه به كشته شدن صدها نفر از دو طرف ، ويراني اردوگاه و به بار آمدن خسارات انساني و مادي سنگيني شد.

هم اكنون نيز برخي از اين گروهها به ويژه در داخل اردوگاههاي فلسطيني مشغول فعاليت و سازماندهي بوده و هر از چندي ابراز وجود كرده و يا عوامل آنها با انجام برخي عمليات مسلحانه آرامش و ثبات در لبنان را به مخاطره مي اندازند.

تجمع اين گروهها در اردوگاههاي فلسطيني به ويژه اردوگاه عين الحلوه در ابتداي ورودي شهر بيروت از سمت جنوب اين كشور باعث شده تا اين اردوگاه همواره صحنه درگيري‌هاي پراكنده باشد.

اگر چه مسايل بسياري نيز در اين زمينه قابل طرح است كه ثبات وآرامش لبنان را تحت تاثير قرار مي‌دهد اما ذكر همين موارد گفته شده نيز براي تاخير دست كم ميان مدت در برقراري آرامش و ثبات در اين كشور كوچك خاورميانه كافي است .
دوشنبه 3 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 252]